ΑΠΟΨΗ: Γιατί έσβησαν οι highstreets της Λευκωσίας; 

Έχει όμως άλλη μια, ίσως τελευταία, ευκαιρία η Λευκωσία να αλλάξει...
Γράφει ο: 
Αντρέας Κωστουρής 
Twitter: @ACostouris
 
 

Όχι! Πολύ μεγάλο όχι. Δεν είναι τα mall ο λόγος παρακμής γνωστών εμπορικών οδών ή λεωφόρων της Λευκωσίας. Είναι όλα όσα δεν έκαναν οι τοπικές αρχές και ευρύτερα η Πολιτεία που ευθύνονται για τον μαρασμό, την ξεπερασμένη εικόνα και την αποσύνθεση την οποία παρουσιάζουν. 

Δεν είναι φιλόξενες για τους πολίτες και ειδικά για άτομα με κινητικές δυσκολίες ή οικογένειες, δεν είναι καθαρές, δεν είναι τακτοποιημένες, δεν έχουν ταυτότητα, δεν έχουν χώρους στάθμευσης, δεν έχουν εύκολη πρόσβαση, δεν προσφέρουν εμπειρία και κυρίως μια καλή ιστορία, όχι μόνο για τους ντόπιους αλλά και για τους ξένους που έρχονται στην πόλη. 

Έργα υποδομής 
Η μάχη με τα εμπορικά κέντρα έχει χαθεί εδώ και χρόνια. Μάλιστα, εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία, οπότε και λειτούργησε το πρώτο mall στην πρωτεύουσα, σχεδόν τίποτε δεν έχει αλλάξει στη Λευκωσία πέρα από την Πλατεία Ελευθερίας, η οποία περίπου τα ίδια χρόνια βρίσκεται υπό κατασκευή. 

Τα πλακόστρωτα σε Λήδρας και Ονασαγόρου είναι στην ίδια άθλια κατάσταση, η Μακαρίου φθίνει κάθε μέρα και περισσότερο και η Στασικράτους προφανώς δεν έχει να επιδείξει κάτι ξεχωριστό ως ένας δρόμος με ακριβά -μάλιστα- καταστήματα. Επίσης, η έλλειψη πρασίνου, χώρων ξεκούρασης ή έστω και κάποια παιχνίδια για τα παιδιά αποτελούν εικόνες «εξωτερικού». 

Καθοριστικής σημασίας για την αναβάθμιση των εμπορικών οδών αποτελούν τα έργα υποδομής και πρόσβασης για πεζούς, ποδηλάτες, οικογένειες με παιδικά καροτσάκια και άτομα με κινητικά προβλήματα. Η σημερινή κατάσταση ουσιαστικά στερεί τη βόλτα πολλών ατόμων από εμπορικές οδούς. Το πλέον αποκαρδιωτικό είναι πως με δυσκολία μπορεί κάποιος να βρει συνεχόμενο πεζοδρόμιο και εάν το βρει να μην είναι μπλοκαρισμένο από αυτοκίνητα, τραπεζάκια, κάδους ή οποιοδήποτε άλλο εμπόδιο. 

Υπηρεσίες 
Παράλληλα, από μεγάλες εμπορικές οδούς της Λευκωσίας λείπουν βασικές υπηρεσίες όπως τουαλέτες, χώροι σκίασης για ξεκούραση, βολικές και άνετες στάσεις για τα λεωφορεία και χώροι στάθμευσης. 

Μονοδρομήσεις και πλακόστρωτα  
Την ίδια ώρα οι μονοδρομήσεις σε συνδυασμό με πλακόστρωτα και ταυτόχρονο περιορισμό της κίνησης μόνο για πεζούς, έστω για συγκεκριμένες μέρες ή ώρες της βδομάδας αποτελούν επίσης απλές και φθηνές λύσεις που θα μπορούσαν να τονώσουν την εμπορική κίνηση. Η Μακαρίου που περιτριγυρίζεται από δρόμους, άρα και προσβάσεις θα μπορούσε να αποτελεί μια ενιαία πλατεία δίχως αμάξια τα Σαββατοκύριακα. 

Η πλατεία δεν είναι απλά ένας χώρος αλλά κουλτούρα 
Μπορεί να το έχουν πει πολλές φορές, αλλά τώρα φαίνεται θα γίνει επιτέλους πραγματικότητα. Η Πλατεία Ελευθερίας ολοκληρώνεται (!) και ανοίγει για το κοινό. Θα αποτελέσει μια σημαντική ανάσα για την εικόνα μαρασμού της Λευκωσίας αλλά και την εμπορική κίνηση στο κέντρο της πόλης. Παρόλα αυτά, η πλατεία -όχι ως ένας ενιαίος χώρος αλλά ως concept- είναι κουλτούρα που τουλάχιστον στη Λευκωσία δεν έχει αναπτυχθεί. 

Είναι σχεδόν πάντα γοητευτική η ανακάλυψη μιας όμορφης πλατείας, όταν κάποιος ταξιδεύει για πρώτη φορά σε μια άλλη πόλη. Η αρχιτεκτονική, τα καταστήματα, το φαγητό και το ποτό, ο χαρακτήρας, οι καλλιτέχνες του δρόμου, οι ήχοι και τα αρώματα αποτελούν στοιχεία που συμπληρώνουν την εμπειρία και που για τους ντόπιους αναπτύσσουν κουλτούρα και για τους ξένους μια ωραία ανάμνηση. Είναι κι αυτό άλλο ένα μεγάλο μείον για την πρωτεύουσα που απέτυχε να αναπτύξει μικρά οικοσυστήματα γύρω από ένα αξιοθέατο. Μικρή, έστω, εξαίρεση αποτελεί η πλατεία Φανερωμένης. 

Έχει όμως άλλη μια, ίσως τελευταία, ευκαιρία η Λευκωσία να αλλάξει, μέσω του πλάνου ριζικής αναδιαμόρφωσης του εμπορικού τριγώνου Μακαρίου-Στασικράτους-Ευαγόρου σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση της Πλατείας Ελευθερίας. Θα κερδίσει το στοίχημα εάν τα έργα γίνουν εντός χρονοδιαγραμμάτων και βάσει σχεδιασμού και όχι στη βάση των απαιτήσεων των όποιων ομάδων έχουν προσωπικά, οικονομικά συμφέροντα. Το αντιπαράδειγμα της Τσερίου στον Στρόβολο θα έπρεπε να κάνει όλους τους κατοίκους στην πρωτεύουσα να ντρέπονται. 

Αντρέας Κωστουρής