ΓΡΑΦΕΙ Η
ΗΒΗ ΛΑΜΠΡΟΥ*

Η σύλληψη του  δράστη της δολοφονίας της νεαρής μητέρας  ένα μήνα μετά τον φόνο, έδωσε ξανά χώρο για τη συζήτηση για το ρόλο των ΜΜΕ στην κάλυψη της βίας.  Τα μέσα ενημέρωσης, συμβατικά και νέα, επικοινωνούν και διαμορφώνουν κοινωνικές αξίες, θέσεις, στάσεις.  Έχουν δηλαδή ένα θεμελιώδη ρόλο στην κατασκευή τους, μέσω της επιλογής και διαμόρφωσης περιεχομένου, της γλώσσας και της αφήγησης που αναδεικνύουν.

Τον τελευταίο καιρό παρακολουθούμε τις  δολοφονίες γυναικών,  ιδίως εκείνες που διαπράττονται από συντρόφους νυν και πρώην, να παρουσιάζονται  με διάφορους καινούριους όρους: γυναικοκτονία , ενδοοικογενειακή βία, θύματα βίας λόγω φύλου και θύματα ανδρικής βίας. Τα αντανακλαστικά των media είναι αρκετά ισχυρά ώστε να αλλάζουν σχετικά εύκολα κάποιες λέξεις, υιοθετώντας καινούριους όρους, αλλάζουν όμως δυσκολότερα την πλαισίωση των γεγονότων. 

>>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Συχνά οι ειδήσεις αυτές παρουσιάζονται με μια εμμονή  στις φρικιαστικές λεπτομέρειες, με δραματικές λεκτικές υπερβολές με στόχο την συναισθηματική φόρτιση. Δικαιολογούνται άκριτα, οι ενέργειες του δράστη του εγκλήματος με εκφράσεις , όπως «έγκλημα πάθους» «τυφλώθηκε από ζήλεια»  παρουσιάζοντας την γυναικοκτονία ως ιστορία αγάπης με τραγικό τέλος. Το θύμα εμφανίζεται τουλάχιστον συνυπεύθυνο για το θάνατο του, αφού η δική του θέση, δράση ή άποψη έφερε , προκάλεσε τον δράστη να εγκληματήσει. Βεβαίως καταγράφεται με έκπληξη  για το πόσο  νέος, ωραίος, μορφωμένος ή επιτυχημένος είναι ο δολοφόνος υπονοώντας πως   οι  δολοφόνοι είναι άσχημοι, αμόρφωτοι και κυρίως αποτυχημένοι. Losers! 

Υπάρχει η τάση να αγνοείται το γενικό κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο εμφανίζεται η βία κατά των γυναικών. Για παράδειγμα, η βία μεταξύ συντρόφων και η ανθρωποκτονία μέσα στην οικογένεια μπορεί να αναφέρεται ως ένα μοναδικό περιστατικό οικογενειακής τραγωδίας ή ως αποτέλεσμα περιστασιακών αποκλίσεων σε ένα κατά τα άλλα αρμονικό οικογενειακό σύστημα. Η έμφαση που δίνεται στις παρεκκλίνουσες και εξατομικευμένες πτυχές συγκεκριμένων περιστατικών εμποδίζει την ανάλυση της ενδοοικογενειακής βίας ως ένα ευρύτερο κοινωνικό πρόβλημα. Το κοινό εστιάζει στην κοινωνική θέση και την ηθική του θύματος, ενώ το οι θεσμοί που θα μπορούσαν να αποτρέψουν, να ερευνήσουν και να καταδικάσουν τις γυναικοκτονίες, μένουν στο περιθώριο της συζήτησης. 

>>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών είναι μια ακραία εκδήλωση ανισότητας και διάκρισης μεταξύ των φύλων και ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται για τη διατήρηση της αυτής της ανισότητας. Μια αλλαγή στην κουλτούρα των μέσων, στον τρόπο πλαισίωσης  και παρουσίασης της  γυναικοκτονίας  μπορεί να οδηγήσει  νωρίτερα σε μια αλλαγή θέσεων και απόψεων μέσα στη κοινωνία με συνέπειες για βελτιωμένη δημόσια πολιτική και στρατηγική. 

*Η Ήβη Λάμπρου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Frederick.