•    Τα fake news παρασύρουν, χαράζουν πολιτική, «σκοτώνουν» αποφάσεις, «εξοντώνουν» ανθρώπους
•    Τα social media καθορίζουν το μέλλον των εμβολίων

Γράφει Χρύσω Αντωνιάδου

Τα fake news δεν είναι καινούργια υπόθεση. «Κερδίζουν» μάχες παραπληροφόρησης και ανεντιμότητας από την αρχαιότητα, μετατρέπονται σε εργαλείο «εξόντωσης» ανθρώπων και χωρών και αναδεικνύουν τη ψευδή είδηση σε αληθή.

Κι, όμως, στις μέρες μας δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, άλλως social media, μετατρέπονται σε ισχυρό όπλο στα χέρια των εχθρών, σε όσους προσδοκούν να «σκοτώσουν» κράτη, ανθρώπους και κοινωνίες, μετατρέπονται σε μικρόφωνο ή ηλεκτρονικό υπολογιστή για τον καθένα και την καθεμιά που θέλει να αποκτήσει υπεροχή διασπέρνοντας ψευδείς ειδήσεις.

>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Τα social media έχουν τη δύναμη των «Times» και  διαδίδουν ιστορίες πλασματικές, ψεύτικες, ανακριβείς. Μέχρι να αποκατασταθεί η αλήθεια, το κακό διασπείρεται και άντε να τα μαζέψεις.

Για παράδειγμα, επειδή είναι και επίκαιρο, μια παρέα στήνει ένα φθηνό site ή ανοίγει ένα λογαριασμό και διαδίδει ψευδείς ειδήσεις εναντίον των εμβολίων. Μέχρι οι επίσημες αρχές αντιληφθούν ποιος, πώς και τι έπραξε, το κακό έχει γίνει. Ο κόσμος το πιστεύει, το διαδίδει, λαμβάνει αποφάσεις και ενεργεί στη βάση μιας πληροφορίας που στήθηκε για να εξυπηρετήσει ορισμένους σκοπούς. Ό,τι και να γίνει μετά, το κακό έγινε. 

Η Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα αξιών και διαφάνειας, κ. Βιέρα Γιούροβα, δήλωσε σχετικά: «Κύματα παραπληροφόρησης έχουν πλήξει την Ευρώπη κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού. Προέρχονται από το εσωτερικό και το εξωτερικό της Ε.Ε. Για να καταπολεμήσουμε την παραπληροφόρηση, πρέπει να κινητοποιήσουμε όλους τους σχετικούς παράγοντες, από τις διαδικτυακές πλατφόρμες έως τις δημόσιες αρχές, και να στηρίξουμε τους ανεξάρτητους ελεγκτές γεγονότων και τα μέσα επικοινωνίας. Οι διαδικτυακές πλατφόρμες έλαβαν μεν θετικά μέτρα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όμως χρειάζεται να καταβάλουν ακόμη πιο έντονες προσπάθειες. Οι δράσεις μας πραγματοποιούνται με απόλυτο σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα, κυρίως στην ελευθερία της έκφρασης και της ενημέρωσης».

Το κακό διασπείρεται και στην Κύπρο σαν τη λερναία ύδρα και στοχεύει να… πείσει τα πλήθη για την… επικινδυνότητα των εμβολίων και των παρενεργειών τους. 

>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Σε παλαιότερη έρευνά τους ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Λόρα Σέρερ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, μελέτησαν δειγματοληπτικά το προφίλ των ανθρώπων, οι οποίοι τείνουν να πιστέψουν πληροφορίες που δεν ισχύουν. Διαπιστώθηκε ότι, οι άνθρωποι αυτοί συνήθως έχουν χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο, μικρότερο αλφαβητισμό στο πεδίο της υγείας, μια τάση να χρησιμοποιούν εναλλακτικές μορφές ιατρικής (φανατισμένοι κατά της κλασικής ιατρικής), και έλλειψη εμπιστοσύνης στο σύστημα υγείας, στις φαρμακευτικές εταιρείες και στους ειδικούς. Όσοι αποδέχονται την παραπληροφόρηση για ένα θέμα (π.χ. εμβόλια), είναι δεκτικοί και σε άλλες αναληθείς πληροφορίες για ιατρικά θέματα.

Η μεγάλη έλξη 
Οι ψευδείς ειδήσεις για τον εμβολιασμό ανέδειξαν ακριβώς αυτές τις δυσαρμονίες, που τείνουν επικίνδυνα να δώσουν παράταση στην πανδημία. Ο κόσμος, μεγάλη μάζα αυτών που χρησιμοποιούν τα social media, ελκύεται από τα fake news και τα αναπαραγάγει, σε σημείο που δεν μπορείς να αναγνωρίσεις τι είναι αλήθεια και τι ψεύδος. Αυτή η μάχη με τον «αόρατο» εχθρό δεν θα τελειώσει εύκολα, ίσως και ποτέ, ακριβώς επειδή υπάρχουν άνθρωποι που φτιάχνουν ψευδείς ειδήσεις και άλλοι που τις πιστεύουν καθώς εξυπηρετούν τα πιστεύω τους, τις προσδοκίες τους και τις αντιλήψεις τους.

Το ερώτημα είναι αγωνιώδες. «Πόσο επικίνδυνη είναι η παραπληροφόρηση για τον Covid -19;».

Σε μια εποχή που υπάρχει έκδηλη ανησυχία για τον ιό και τα εμβόλια, οι ειδήσεις ή πληροφορίες που διοχετεύονται στον κόσμο, είναι φυσιολογικό, να αυξάνουν την ανησυχία, να δημιουργούν περισσότερους προβληματισμούς, ή ακόμη και να δημιουργούν προσδοκίες ότι το κακό είναι προς το τέλος του. Ταυτόχρονα, αμφισβητούν πλήρως την επιστήμη και την ιατρική και αδειάζουν εγνωσμένου κύρους πανεπιστημιακά ιδρύματα, επιστήμονες διεθνούς εμβέλειας και ειδικούς εγνωσμένης αξίας, προβάλλοντας στην τελική ότι όλοι είναι πουλημένοι σε ένα σύστημα που κερδοσκοπεί από τον εμβολιασμό των πληθυσμών.

>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Υπονομεύεται η αλήθεια
Η παραπληροφόρηση υπονομεύει την αλήθεια και τις ακαδημαϊκές γνώσεις των επιστημόνων. Έτσι, ένας άσχετος με το θέμα, με ένα tweet χωρίς στοιχεία και τεκμηρίωση, μπορεί να πείσει τα πλήθη, την ίδια στιγμή που ένας καθηγητής πανεπιστημίου αμφισβητείται γιατί διαθέτει δικές του … μυστικές ατζέντες. Αυτά είναι μόνο λίγα από όσα συμβαίνουν γύρω μας.

Ό,τι και να συμβαίνει, όποια άποψη και υποστηρίζουμε, και είναι σεβαστή και καλοδεχούμενη, ας την κρατήσουμε για τον εαυτό μας εφόσον δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη και εφόσον δεν προέρχεται από ανθρώπους που έχουν σπουδάσει, έχουν εκπαιδευτεί, έχουν ενδιατρίψει στα θέματα. Δεν δικαιούμαστε να παραπληροφορούμε, γιατί έχουμε την «έξυπνη» ιδέα ότι στα εμβόλια εμφύτευσαν νεκρά έμβρυα!

Ό,τι και να πιστεύουμε, όποιον και να αναθεματίζουμε για τη σημερινή μας κατάσταση, για όλα όσα συμβαίνουν στις κοινωνίες μας, δεν έχουμε ούτε το μαγικό ραβδί ούτε τη λύση για να φέρουμε τον χαμένο χρόνο πίσω. Δυστυχώς, είτε πιστεύουμε στα εμβόλια ή όχι, είτε τα θέλουμε στη ζωή μας και στην υγεία μας είτε όχι, αυτή τη στιγμή είναι η ενδεδειγμένη «λύση» που θα μας φέρει πιο κοντά στην κανονικότητά μας. Αν έχουμε άλλες λύσεις, ας τις καταγράψουμε, ας τις πούμε. Όμως, τεκμηριωμένα και στηριζόμενα στην εμπειρογνωμοσύνη. Διαφορετικά, ας πάψουμε να σπέρνουμε τον όλεθρο με fake news!

Υ.Γ. Ανυπομονώ να διαβάσω μια τεκμηριωμένη επιστημονικά άποψη για την επικινδυνότητα των εμβολίων. Μια γνώμη που να αναιρεί την  απόφασή μου να εμβολιαστώ και να αμφισβητεί την εγκυρότητα των ιατρών ότι, στην περίπτωσή μου, οποιαδήποτε άλλη απόφαση θα αύξανε τους κινδύνους να νοσήσω από τον ιό και να υποχρεωθώ να νοσηλευτώ στη μονάδα εντατικής θεραπείας, όντας ανοσοκατασταλτικός ασθενής.