ΓΡΑΦΕΙ Η
ΗΒΗ ΛΑΜΠΡΟΥ*

Τους τελευταίους μήνες πέρασα ώρες, περιδιαβαίνοντας πλατείες και πάρκα. Έκανα επαγγελματικές συναντήσεις, έγραψα, είδα εκθέσεις, συντόμευσα αποστάσεις διασχίζοντας διαγώνια, χαλάρωσα σε παγκάκια ξύλινα. Κάθισα σε καφέ,  ψώνισα σε μαγαζιά, χάζεψα σε βιτρίνες, άκουσα μουσικούς πλανόδιους.  Επιστρέφοντας, είδα τις στιλιστικές προτάσεις της Λευκωσίας, στην Πλατεία Ελευθερίας  να είναι πρώτο θέμα συζήτησης στον αγαπημένο καφενέ του Facebook.

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<< 

Τι καθορίζει μια ‘πετυχημένη’ πόλη;  Πως μια πόλη ξεφεύγει της παρακμής και ενσωματώνει νέα στοιχεία στις δομές και στον ιστό της ;

Μια πρώτη απάντηση μάλλον κρύβεται στο πως οργανώνεται η πόλη: με ισχυρές, καλά οργανωμένες γειτονιές, προσβάσιμες  στους πολίτες. Μια πόλη με ποικιλόμορφη τοπική οικονομία,  με κόστος ζωής που ανταποκρίνεται στις ικανότητες του μέσου πολίτη. Μια πόλη με προσανατολισμό στην αειφόρο ανάπτυξη.

Η πόλη θα πρέπει να ενθαρρύνει την κίνηση χωρίς αυτοκίνητα, όχι γιατί είναι η αυτοκίνηση η ρίζα του κακού αλλά γιατί το περπάτημα, η βόλτα ενισχύει τις κοινωνικές δομές, ενθαρρύνει τις ανθρώπινες σχέσεις, τη δημόσια ζωή, τον δημόσιο λόγο.  Μια υγιής πόλη έχει πεζοδρόμια, πλατείες και πάρκα, φροντισμένα, ασφαλή, προστατευμένα. Αυτοί οι δημόσιοι χώροι, υποδέχονται  τους πολίτες  επιτρέποντας την ελεύθερη έκφραση, είτε αυτή παίρνει τη μορφή της συνάντησης με φίλους, της συμμετοχής σε δραστηριότητες, είτε δινοντας περιθώρια για την αλληλεπίδραση  π.χ. με τη δημόσια τέχνη στο χώρο.  Όταν  ο πολίτης αλληλοεπιδρά με το περιβάλλον οργανώνεται κοινωνικά και όχι μόνο ατομικά.

Η ανάμειξη οικιστικών μονάδων, γραφείων και εμπορικών χώρων, προσελκύει ανθρώπους και κάνει το περιβάλλον ασφαλέστερο και φιλικότερο. Η ύπαρξη πρασίνου με πάρκα, κήπους και δέντρα, η συμμετοχή δηλαδή της φύσης στο αστικό περιβάλλον κάνει τη πόλη ελκυστικότερη. Η ποικιλία των χρήσεων μιας πλατείας, ενός πάρκου, ενός δρόμου δημιουργεί εξωτερικές δραστηριότητες που συμβάλλουν στην ασφάλεια των χώρων,  δημιουργεί συνθήκες ώστε ετερόκλητες ομάδες να συνυπάρχουν.

Έχουμε λοιπόν τις προδιαγραφές και τα προαπαιτούμενα για να γίνει η Πλατεία Ελευθερίας ένας τέτοιος χώρος προαγωγής της δημόσιας ζωής ;

Υπάρχει η σύγχρονη και προσβάσιμη δημόσια συγκοινωνία ώστε το αυτοκίνητο να μένει στις παρυφές ;  Υπάρχει μια σταθερή, ενεργή συμμετοχή του Δήμου στην οργάνωση αυτής της ζωής στην πόλη; Φροντίζει την καθαριότητα, τους χώρους πρασίνου, τα πάρκα ; Ασχολείται με την τήρηση των πολεοδομικών κανόνων ή την οργανωμένη ανάπτυξη της πόλης;  Οι πολίτες έχουν συνειδητοποιήσει τι ακριβώς σημαίνει δημόσιος χώρος; Προστατεύουν αυτό τον πλούτο ή σφυρίζουν κλέφτικα αδιαφορώντας και προβάλλοντας το δικό τους, περιορισμένο, εγώ;

>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<<

Η πλατεία Ελευθερίας δεν μου δίνει ελπίδα, έτσι άχαρη και τσιμεντένια που φαντάζει . Το μόνο που σκέφτομαι είναι πως η επιτυχία ενός δημόσιου χώρου, ενός τόπου, δεν εξαρτάται από τον αρχιτέκτονα και τον πολεοδόμο αποκλειστικά. Ευτυχώς, βασίζεται  σε ανθρώπους που υιοθετούν τη χρήση και τη διαχείριση του χώρου. Οι άνθρωποι τελικά κάνουν τους χώρους περισσότερο από ότι οι χώροι και κάνουν τους ανθρώπους. 

*Η Ήβη Λάμπρου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Frederick