ΓΡΑΦΕΙ Η
ΗΒΗ ΛΑΜΠΡΟΥ*

Οι δυτικές χώρες, με επικεφαλής τις ΗΠΑ  απειλούν με οικονομικές κυρώσεις σε περίπτωση εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.  Οι ΗΠΑ προσπαθούν να (ξανα)βρούν τον αρχηγικό τους ρόλο στα διεθνή τεκτενόμενα και οι δηλώσεις του προέδρου Biden θυμίζουν ψυχροπολεμικές εποχές. Ο αυξανόμενος πληθωρισμός και η άνοδος της τιμής του πετρελαίου, κάνει εξαιρετικά δύστοκο το πολιτικό κλίμα για την κυβέρνηση στην Washington. Η Ρωσία (ξανα)παρουσιάζεται στην αμερικανική  μυθοπλαστική ρητορική ως ο μεγάλος εχθρός της δημοκρατίας και των ΗΠΑ, κατά του οποίου θα ορμήσει ο αμερικανικός αετός.

Οποιεσδήποτε κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα προστεθούν σε εκείνες που έχουν ήδη επιβληθεί μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014. Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν ταξιδιωτικές απαγορεύσεις την  μακροπρόθεσμη απαγόρευση για  χρηματοδότηση ορισμένων μεγάλων εταιρειών ενώ απαγορεύεται και η βοήθεια  σε ρωσικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου για μια σειρά έργων. Όμως η ρωσική οικονομία δεν κατέρρευσε, η βιομηχανία δεν καταστράφηκε και ο ρωσικός εθνικισμός βρήκε πρόσφορο έδαφος και αφορμές να αναπτυχθεί.

Η κυβέρνηση της χώρας, περιέκοψε τις δημόσιες δαπάνες,  υποχρέωσε θα μπορούσαμε να πούμε τις τράπεζες και τις μεγάλες εταιρείες να  καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους.  Έσπρωξε δισεκατομμύρια ρούβλια ώστε να  στηρίξει τη  βιομηχανία και τη παραγωγή υποκατάστατων για τα εισαγόμενα αγαθά. Απαγόρευσαν την εισαγωγή τροφίμων από την ΕΕ στηρίζοντας  και τονώνοντας έμπρακτα την τοπική γεωργική παραγωγή. Επιπλέον διοχέτευσε σε ένα εθνικό ταμείο ένα μεγάλο μέρος των εσόδων από τις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου, ελέγχοντας καλύτερα το που και πως ξοδεύονται . Αυτά τα μέτρα μαζί με την άνοδο στην τιμή του πετρελαίου και του φυσικού αερίου,  οδήγησαν σε ένα δημοσιονομικό πλεόνασμα, έλεγχο του πληθωρισμού, δημιουργία συναλλαγματικών αποθεμάτων,  και μείωση του δημοσίου χρέους σε 15% του ΑΕΠ. Ας σημειωθεί εδώ πως το δημόσιο χρέος στην ΕΕ είναι πολλαπλάσιο του ρωσικού.

Έτσι στην απειλή Biden πως με τις οικονομικές κυρώσεις η Δύση θα καταστρέψει την ρωσική οικονομία με απρόβλεπτα αρνητικές συνέπειες για τον ρωσικό λαό, ο Putin είπε εν ολίγοις, ας κοπιάσουν, δε φοβόμαστε, οι κυρώσεις μας κάνουν πιο δυνατούς, πιο αυτάρκεις. 

Αντίθετα η περαιτέρω οικονομική απομόνωση της Ρωσίας φαίνεται να έχει επιπτώσεις και στις ευρωπαϊκές οικονομίες αφού  είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ρωσίας, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 37% του συνολικού εμπορίου της χώρα (στοιχεία το 2020 από την ΕΕ ) Η Ευρώπη εξασφαλίζει περίπου το 25% των αναγκών της σε πετρέλαιο από την Ρωσία. 

Η ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία που πρωτοστατούν στην επιβολή κυρώσεων έχουν την μικρότερη οικονομική εμπλοκή με τη Ρωσία, είναι επίσης και γεωγραφικά μακριά από το πιθανό πεδίο μαχών. Οι αρχηγοί των κυβερνήσεων αυτών των χωρών έχουν δει τον τελευταίο καιρό τη δημοτικότητα τους να μειώνεται δραστικά. Η ανάδειξη ενός εχθρού και η επίδειξη δύναμης αρχικά λεκτικής και μετά οικονομικής, θα δημιουργήσει ίσως τις συνθήκες για στροφή της κοινής γνώμης υπέρ αυτών.  Ας θαυμάσουν οι λαοί τους δυνατούς ηγέτες που με ξένα κόλλυβα ετοιμάζουν μνημόσυνο.

*Η Ήβη Λάμπρου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Frederick.