ΑΠΟΨΗ: Μια τρόικα για τις μεταρρυθμίσεις και άμεσα 

  • Έχουν αλλάξει αρκετά στον τόπο, αλλά ακόμη πρέπει να γίνουν κι άλλα πολλά
Γράφει ο: 
Αντρέας Κωστουρής 
Twitter: @ACostouris
 
 

Έχοντας, ως χώρα, διανύσει μια διαδρομή σχεδόν οκτώ ετών κρίσης, τρία χρόνια μέσα στο Μνημόνιο και σχεδόν άλλα τρία μετά από αυτό διερωτάται κανείς: Τι έχει αλλάξει σε αυτό τον τόπο; Ναι εντάξει, προφανώς έχουν αλλάξει πολλά. Αλλά προς το θετικό; Μάλλον όχι όσα έπρεπε. Και κατ’ ακρίβειαν από αυτό το πλαίσιο θεμάτων, κινήσεων, δράσεων -δηλαδή των μεταρρυθμίσεων- λίγα έχουν γίνει. Δυστυχώς, πολύ λίγα. 

Μεταρρύθμιση του δημοσίου και ιδιωτικοποιήσεις 
Το δημόσιο, λένε κάποιοι, έπρεπε να είναι μικρότερο και προφανώς πιο παραγωγικό. Και εννοείται ότι αυτό πέραν του εύηχου, στα αυτιά όσων αρέσκονται σε συνθήματα, έχει και ουσιαστική σημασία. Μικρότερο δεν σημαίνει μόνο λιγότερο προσωπικό αλλά και μικρότερο από πλευράς ενασχόλησης του κράτους με οτιδήποτε μπορεί να αξιολογηθεί ως μη παροχή υπηρεσίας στον πολίτη. Και όταν λέμε οτιδήποτε εννοούμε οτιδήποτε. 

  • Χρηματιστήριο: Ημικρατικός οργανισμός. 
  • ΚΟΤ: Ημικρατικός Οργανισμός. 
  • Αρχή Λιμένων: Ημικρατικός Οργανισμός.
  • ΘΟΚ: Ημικρατικός Οργανισμός.
  • Cyta: Ημικρατικός Οργανισμός.
  • ΑΗΚ: Ημικρατικός Οργανισμός.
  • ΚΟΑ: Ημικρατικός Οργανισμός.
  • ΡΙΚ: Ημικρατικός Οργανισμός.

Υπάρχουν κι άλλα βεβαίως, ίσως πιο σχετικά με ένα κράτος, ενώ υπάρχουν και τα νέα υφυπουργεία που «αντικατέστησαν» ημικρατικούς οργανισμούς ή δημόσιες υπηρεσίες. Τα εισαγωγικά δεν μπήκαν εκ παραδρομής. Θα αποσυρθούν όταν τα νέα Υφυπουργεία αποδείξουν ακριβώς ότι είναι πιο ευέλικτα, πιο παραγωγικά, πιο αποτελεσματικά από τις πρότερες οντότητές τους. 

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<<

Την ίδια ώρα μετά το πάγωμα θέσεων στο δημόσιο σε συνδυασμό με την παγοποίηση των μισθών, χάθηκε και μια χρυσή ευκαιρία για να γίνουν τομές στη δημόσια υπηρεσία, όπως η εφαρμογή της εναλλαξιμότητας, η βελτίωση του συστήματος αξιολόγησης και η διεύρυνση της αγοράς υπηρεσιών από τον ιδιωτικό τομέα.

Προσθέτοντας στο πιο πάνω σημείο που αφορά στο δημόσιο, εύκολα οδηγούμαστε και στο κεφάλαιο: ιδιωτικοποιήσεις. Από το πλάνο ιδιωτικοποίησης Cyta, ΑΗΚ, ΧΑΚ, Αρχή Λιμένων, προχώρησε μόνο το κομμάτι που αφορά το λιμάνι Λεμεσού και αυτό με τη μέθοδο του ΒΟΤ. Απ’ εκεί κι έπειτα το κράτος οφείλει να χαράξει στρατηγική επί του θέματος των ιδιωτικοποιήσεων κι όχι με την απλοϊκή πολιτική προσέγγιση υπέρ ή κατά, αλλά με μια ανάλυση του τι κράτος θέλουμε να έχουμε. Προφανώς είναι υπεραπλουστευμένη, απλοϊκή και ενίοτε λαϊκίστικη η θεωρία που υπαγορεύει ότι: Καθετί δημόσιο είναι κακό, καθετί ιδιωτικό είναι τέλειο. Υπάρχουν πάμπολλα παραδείγματα και στην Κύπρο και στο εξωτερικό που αποδεικνύουν τα ακριβώς αντίθετα. Είναι ξεκάθαρα θέμα μοντέλου που θέλει το κράτος να ακολουθήσει και όχι περιστασιακή ή βάσει μεμονωμένης περίπτωσης που θα πρέπει να αξιολογηθεί το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων. Στην Κύπρο δεν προχώρησαν γιατί αντέδρασαν οι συντεχνίες, γιατί το Μνημόνιο κύλησε χωρίς απρόοπτα οπότε δεν υπήρξε και δημοσιονομική ανάγκη, αλλά και γιατί δεν κατεγράφη πραγματική πολιτική βούληση. 

Αναδιοργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης 
Η ενιαία φορολόγηση για αύξηση του επιπέδου ζωής στις πόλεις και τις κοινότητες της Κύπρου, σε συνδυασμό με την εξασφάλιση -έστω την προσπάθεια- για βιώσιμα οικονομικά στην τοπική αυτοδιοίκηση, αποδεικνύονται πολύ πιο δύσκολο έργο, ίσως και από αυτό του ΓεΣΥ. Η ενοποίηση υπηρεσιών, η δημιουργία ευέλικτων τμημάτων που θα δώσουν πραγματικές λύσεις στις κατά τόπους κοινωνίες, η αύξηση της ασφάλειας των πολιτών, ο προγραμματισμός ενιαίων έργων υποδομής και η συντήρηση υφιστάμενων έργων, αποτελούν μεγάλα κενά και αποτυχίες του σημερινού συστήματος. 

Η κυβέρνηση οφείλει να δώσει σκληρές μάχες για να κερδίσει το μεγάλο στοίχημα του μετασχηματισμού της τοπικής αυτοδιοίκησης και να δημιουργήσει κοινές συνθήκες, που θα υπηρετήσουν κοινό όραμα και σχεδιασμό για τον τόπο. Τα φέουδα άρα και τα συμφέροντα ή το ρουσφέτι, η απλοϊκή πληθυσμιακή προσέγγιση και το αστείο -για τα δεδομένα της Κύπρου- επιχείρημα της γεωγραφικής εγγύτητας, αποτελούν θέσεις στις οποίες, οι πολίτες πρώτα και κύρια πρέπει να απαντήσουν, αποδεικνύοντας ότι έχουν πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις και προσδοκίες από την τοπική αυτοδιοίκηση. 

ΓεΣΥ 
Την ώρα που οι εισφορές για το νέο σύστημα υγείας τίθενται σε εφαρμογή, αμφίβολο είναι το μέλλον του ΓεΣΥ
ή καλύτερα εφαρμογής του καλού-πλήρους σεναρίου για το σχέδιο. Με τα σημερινά δεδομένα διαφαίνεται ότι τελικά θα καταλήξουμε σε μια μεγάλη φορολογία για όλους, που στην καλύτερη περίπτωση θα βελτιώσει -ελπίζω- τα δημόσια νοσοκομεία. Για την ευρύτερη εφαρμογή του ΓεΣΥ απαιτούνται πολλά περισσότερα και μάλλον αυτά είναι κυρίως χρήματα. Χρήματα για τους γιατρούς, τις ιδιωτικές κλινικές ή άλλα κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας, αλλά και κάποιες εκπτώσεις όπως η ιδιωτική ιατρική, κάτι που εάν προχωρήσει θα ανοίξει το παράθυρο για ρόλο στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, δηλαδή για πολυασφαλιστικό σύστημα, ίσως με κάποιους περιορισμούς. Προφανώς τέτοιες εξελίξεις θα αλλάξουν κατά πολύ το συμφωνημένο πλαίσιο και την κατεύθυνση που ήδη πήρε το ΓεΣΥ. 

>>> BLOOMBERG ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ  <<<

Συνοψίζοντας τα πιο πάνω και έχοντας ήδη διανύσει και τον έκτο χρόνο της διακυβέρνησης Αναστασιάδη, οι μεταρρυθμίσεις -εάν αφήσουμε εκτός πλαισίου το Κυπριακό- αποτελούν τη μεγαλύτερη πρόκληση της σημερινής κυβέρνησης. Μάλλον η τρόικα θα βοηθήσουμε είτε εάν έμενε περισσότερο, είτε εάν στα πλαίσια των τακτικών μεταμνημονιακών ελέγχων προωθούσε επιτακτικά την ανάγκη για εφαρμογή ενός ισχυρού πλαισίου μεταρρυθμίσεων. Βεβαίως, είναι και θέμα της ίδιας της κυβέρνησης να αποδείξει πόσο προσηλωμένη είναι σε εξαγγελίες πολιτικής, πόσο έτοιμη είναι να συγκρουστεί με συντεχνίες, τοπικά συμβούλια και κομματικά στελέχη αλλά και πόσο διατεθειμένη είναι να σταθεί απέναντι από οικονομικά συμφέροντα εκατοντάδων εκατομμυρίων, προς όφελος των πολιτών.  

Αντρέας Κωστουρής