ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΣΤΟΥΡΗΣ

Τα πινέλα και οι μπογιές αντικαθίστανται από υπολογιστές, τσιπ και επεξεργαστές την ώρα που οι πινακοθήκες, οι καλλιτέχνες, οι δημοπράτες ή τα μουσεία δίνουν τη θέση τους στην τεχνολογία του blockchain και στον κόσμο του διαδικτύου. Κάπως έτσι μπορεί να σκιαγραφηθεί ο νέος κόσμος των NFTs, μιας εικονικής πραγματικότητας η οποία δε μετρά καν δέκα χρόνια ύπαρξης αλλά κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στον χώρο των καλλιτεχνών, της δημιουργίας, των αγοραστών έργων τέχνης, των developers του διαδικτύου, των επενδυτών αλλά και των  εγκληματιών. Με δύο λόγια όλων όσοι ασχολούνται με τη δημιουργία, τις επενδύσεις, την τεχνολογία και το διαδίκτυο σε μια εποχή που σχεδόν τρομακτικά οδεύει όλο και εγγύτερα στην ψηφιοποίηση. 

Προφανώς, πρόκειται για ένα δυσνόητο κόνσεπτ μετά από χιλιάδες χρόνια απτής τέχνης, εμπορίου και έκθεσής της με φυσικό τρόπο σε έναν κόσμο ο οποίος σμικρύνεται, αλληλεπιδρά και επικοινωνεί άμεσα με βασική οδό το διαδίκτυο, τις εφαρμογές και τις τεχνολογικές δυνατότητές του. Αυτό που μέχρι πριν μερικά χρόνια φαινόταν ως σλόγκαν εταιρειών τεχνολογίας, δηλαδή το internet of things και το internet of everything μετουσιώνεται σε πράξη κάθε χρόνο και εντονότερα, ωθώντας σε μια νέα, πραγματική και ταυτόχρονα εικονική ή μη απτή πραγματικότητα. Ορισμένες απλές δημιουργίες, που μάλιστα κάποιος θα περιέγραφε ως νηπιακού επιπέδου, αξίζουν σήμερα εκατομμύρια με τη μορφή των NFTs. Και αυτό διότι ενέχουν ένα στοιχείο που τους προσδίδει αξία, για τον ίδιο λόγο που και η Μόνα Λίζα έχει αξία: είναι μοναδικά. 

Βεβαίως, δεν έχουν την ιστορία αιώνων που έχει κάποιο έργο τέχνης, τη σφραγίδα του καλλιτέχνη ή την ταυτότητα των ρευμάτων της εποχής του. Με το πέρας, όμως, των δεκαετιών ή και των αιώνων θα αποκτήσουν και αυτά τα έργα και ευρύτερα η πνευματική ιδιοκτησία και η δημιουργία στο διαδίκτυο τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Τα σημερινά NFTs αποτελούν το σημερινό αποτύπωμα της εποχής, της καλλιτεχνικής ή έστω της ψηφιακής δημιουργίας, ενώ ταυτόχρονα απλώνονται σε διάφορες μορφές πρωτογενούς υλικού. 

Άλλωστε και οι συμβατικές μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης όπως τις έχουμε γνωρίσει – ως ανθρωπότητα- μέχρι σήμερα αποτελούν πεδίο μεγάλων συζητήσεων και διαφωνιών.

Αρχικά με το βασικό ερώτημα: τι είναι τέχνη μέχρι ποιος είναι καλλιτέχνης, τα μηνύματα, τα ρεύματα και οι τεχνικές. Στον κόσμο της τέχνης ο ρόλος του ανθρώπου είναι κεντρικός διότι αυτός προσδίδει αξία σε αυτήν μέσω καποιών βασικών στοιχείων: 

I.    Πόσο ξεχωριστό θεωρεί κάποιος ένα έργο τέχνης και συνεπώς πόσα είναι διατεθειμένος να δαπανήσει για να το αποκτήσει 
II.    Πόσο μεγάλη είναι η επιθυμία κάποιου να κατέχει κάτι μοναδικό και
III.    Σε ένα επόμενο στάδιο γίνονται ευρύτερες αναλύσεις με πιο ωμούς επενδυτικούς όρους, όπως η μεταπωλητική αξία, η απόδοση της επένδυσης στην τέχνη και οι πιθανοί αγοραστές, η μελλοντική αξία κ.α. 

Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά αφορούν και τα NFTs και όπως αντίστοιχα κάποιοι αγοράζουν τέχνη για να εμπλουτίσουν τη συλλογή τους και κάποιοι άλλοι για εμπόριο έργων τέχνης με σκοπό το κέρδος, αντιστοίχως παρόμοιες συνθήκες επικρατούν και για τα NFTs. Ταυτόχρονα, τα NFTs αποτελούν και έναν παράγοντα διαφύλαξης ή και παραχώρησης πνευματικής ιδιοκτησίας, από έργα τέχνης, μέχρι μουσική, βίντεο ή ακόμη και στιγμές αθλητικών γεγονότων. 

Μιλάμε για έναν εντελώς νέο κόσμο ο οποίος ξεδιπλώνεται μπροστά μας προκαλώντας πέρα από ενδιαφέρον και αμηχανία. Βεβαίως, παρόμοιοι κίνδυνοι όπως και για άλλες ηλεκτρονικές, αποκεντρωμένες μορφές επένδυσης όπως τα κρυπτονομίσματα που έχουν να κάνουν από τη φοροδιαφυγή, μέχρι τις απάτες, το ξέπλυμα χρήματος ή της διακίνησης χρημάτων από άγνωστες πηγές προς άγνωστους προορισμούς και για παράνομους σκοπούς όπως η τρομοκρατία ή το εμπόριο ναρκωτικών. Σε κάθε περίπτωση η νέα εποχή φαίνεται να είναι πιο μπροστά ακόμη και από σενάρια φουτουριστικών ταινιών επιστημονικής του πρόσφατου παρελθόντος. Τα NFTs αποτελούν κομμάτι και απόδειξη αυτής της νέας, περίεργης πραγματικότητας.