ΓΡΑΦΕΙ Η
ΗΒΗ ΛΑΜΠΡΟΥ*

Η Αυστραλία όπως και η Κύπρος ετοιμάζεται να πάρει μέρος στη Eurovision. Σε αντίθεση με την Κύπρο όμως ο καυγάς στη χώρα δεν αφορά το τραγούδι που θα την εκπροσωπήσει.

Η  Αυστραλία πέρασε έναν νέο νόμο που απαιτεί από τις μεγάλες πλατφόρμες όπως το Facebook και τη Google να πληρώνουν για κάθε άρθρο ειδήσεων που μεταφέρεται στα δίκτυά τους. Ο νόμος παρουσιάστηκε  ως μια απάντηση στις  θέσεις σχετικά με το ρόλο που έπαιξαν η Google και το Facebook - και οι τεράστιες επιχειρήσεις ψηφιακών διαφημίσεων τους - στην παρακμή της δημοσιογραφίας και στην εξομοίωση του επιχειρηματικού της μοντέλου στην εποχή του Διαδικτύου.  Ανάλογες, αν και κάπως πιο ήπιες νομοθετικές ρυθμίσεις ισχύουν εδώ και χρόνια σε χώρες της Ευρώπης , όπως η Γαλλία και η Γερμανία, ενώ συζητείται και η ανάληψη επιπλέον μέτρων σε όλη την ΕΕ.

Οι δύο εταιρείες ανταποκρίθηκαν στον τότε δυνητικό νόμο με πολύ διαφορετικούς τρόπους: η Google ήρθε σε  συμφωνία με αυστραλιανούς εκδότες ειδήσεων και συνέχισε να ανεβάζει ειδήσεις. Το Facebook  αντίθετα σήκωσε το γάντι και έκοψε όλες τις ειδήσεις είτε αυτές προέρχονταν από αυστραλιανές ειδησεογραφικές πηγές είτε μοιράζονταν από Αυστραλούς χρήστες ανεξάρτητα προέλευσης της είδησης.  

>>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Το μπλοκάρισμα των ειδήσεων (και μαζί με τις ειδήσεις μπλοκαρίστηκαν και ανακοινώσεις από οργανώσεις, κυβερνητικές εξαγγελίες κτλ.) έδωσε τροφή στη συζήτηση για το αν τα social media έχουν υπερβολική ισχύ η οποία πρέπει κάπως να ρυθμιστεί. Οι υπερασπιστές της ελεύθερης πρόσβασης στο διαδικτύου θεώρησαν τη νομοθεσία ως μια προσπάθεια να επιβάλουν όρους και να περιορίσουν την ισχύ στα διαδικτυακά μέσα και πλατφόρμες. Στη αντίπερα όχθη όσοι θεωρούν πως οι πλατφόρμες ασκούν μεγάλη επιρροή  και πρέπει να ρυθμίζονται .

Τελικά , μετά από διαπραγματεύσεις τόσο το FB όσο και η αυστραλιανή κυβέρνηση υπαναχώρησαν και συμφώνησαν ένα πλαίσιο πληρωμής. Κερδισμένοι από όλη αυτή τη διαδικασία φαίνεται πως είναι  τα παραδοσιακά Μέσα Επικοινωνίας, αλλά αν ψάξει κάποιος τη σύνθεση των Μέσων στην Αυστραλία , παρατηρεί τον  μεγιστάνα Rupert Murdoch, να κατέχει το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς. Είδαμε δηλαδή τους  νόμους να διοχετεύουν ένα μέρος των μονοπωλιακών κερδών της Google και του Facebook σε συγκροτήματα που λειτουργούν πάλι ως μονοπώλια.  

Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι η Google και το Facebook φέρουν μερίδιο ευθύνης για την παρακμή του κλάδου των μέσων μαζικής ενημέρωσης, εάν οι κυβερνήσεις θέλουν να υποστηρίξουν οικονομικά τη δημοσιογραφία, γιατί να μην επιβάλουν έναν απλό φόρο στις πλατφόρμες ή στην ψηφιακή διαφήμιση ευθέως;  Τα ΜΜΕ  και η δημοσιογραφία έχουν ανάγκη από ελάχιστες κρατικές παρεμβάσεις, και αυτές έχουν να κάνουν κύρια με το ιδιοκτησιακό καθεστώς, τη διαπλοκή των εξουσιών και τα πλαίσια άσκησης του επαγγέλματος.  Για τα υπόλοιπα θα πρέπει να βρουν λύσεις και προτάσεις τα ίδια τα Μέσα. 

*Η Ήβη Λάμπρου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Frederick.