Γράφει ο Μίλτος Μιλτιάδους*

Φτάσαμε αισίως στην πιο κρίσιμη στιγμή της προσπάθειας για επανέναρξη της «κανονικότητας» σε όλες τις πτυχές της ζωής μας. Με οποιεσδήποτε εξελίξεις κι αν προκύψουν το επόμενο διάστημα, η «κανονικότητα» θα επανέλθει αργά ή γρήγορα, αφήνοντας πίσω της τις εικόνες της πανδημίας, τους δείκτες και την καθημερινή προσμονή των νέων περιστατικών και την επερχόμενη οικονομική κρίση. Πόλεμος, προσφυγιά, στερήσεις, κρίση του χρηματιστηρίου, κρίση των ακινήτων, κρίση χρέους, κρίση των τραπεζών ήλθαν και απήλθαν αφήνοντας σε κάθε περίπτωση βαθιές πληγές. Υπό ανάλογες συνθήκες θα το ξεπεράσουμε κι αυτό, εύκολα ή δύσκολα. 

Στην σημερινή περίσταση παρουσιάζεται μια έντονη διαφοροποίηση κι αυτό έχει να κάνει με την ίδια τη φύση των συνθηκών τις οποίες αντιμετωπίζουμε. Για πρώτη φορά έχουν – υποχρεωτικά ίσως – εντοπιστεί λύσεις σε διαχρονικά προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζαμε όλα τα προηγούμενα χρόνια αλλά λόγω του συνήθους ωχαδερφισμού που μας χαρακτηρίζει ως λαό, δεν είχαμε προχωρήσει σε λύσεις. Τεχνολογική αναβάθμιση δημόσιου τομέα, αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, τεχνολογικός αλφαβητισμός εκπαιδευτικών και μαθητών έγιναν ξαφνικά στόχοι μιας πολιτείας / κοινωνίας που πάσχιζε να στήσει την πολεμική της μηχανή απέναντι σε αυτό τον νέο, παράξενο εχθρό, με υλικά από τα πανάρχαια (τεχνολογικά) οπλικά της συστήματα και στρατιώτες άνευ εμπειριών από τέτοιου είδους συνθήκες. 

>>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Η πανδημία αυτή, μας έδωσε μια τεράστια ευκαιρία. Από τη μια σε ανθρώπινο, πνευματικό επίπεδο μας έκανε να αντιληφθούμε εν ριπή οφθαλμού, τι έχει πραγματικά σημασία και σε τι βασίζουμε την ευτυχία και την ψυχική μας ηρεμία κι από την άλλη, σε επίπεδο πολιτείας και κοινωνίας, να εντοπίσουμε ουσιαστικές αδυναμίες τόσο σε επίπεδο υποδομών όσο και σε επίπεδο στάσεων και συμπεριφορών. 

Κι αυτή η κρίση λοιπόν, κατά το προσφιλές moto των επιχειρηματιών, δημιουργεί ευκαιρίες ΚΑΙ στην εκπαίδευση.

Επί σειρά ετών ανεχόμαστε την αντιμετώπιση της τεχνολογίας ως απλού εργαλείου στην καθημερινότητά μας και, τουλάχιστον στην Δημοτική Εκπαίδευση, δεν είχαμε επενδύσει επαρκώς σε αυτήν. Απουσία συστηματικής διδασκαλίας Ηλεκτρονικών Υπολογιστών στη Δημοτική Εκπαίδευση (ενώ η πλειοψηφία των μαθητών μας έχει πρόσβαση σε κάποια ηλεκτρονική συσκευή), χρήση πανάρχαιου εξοπλισμού στα σχολεία και απουσία ουσιαστικών επενδύσεων στη χρήση της τεχνολογίας κατά την εκπαιδευτική διαδικασία (εκτός κι αν υπάρχει ουσιαστική ενίσχυση από τους συνδέσμους γονέων) καθώς και μια ανεξήγητη ανοχή στην δαιμονοποίηση των ασύρματων δικτύων από γνωστούς/ άγνωστους.

Η επόμενη μέρα, πέραν της όποιας σωστής ή λανθασμένης διαχείρισης έγινε αυτό το διάστημα, επιβάλλεται να μας οδηγήσει σε ουσιαστικές αποφάσεις και αλλαγές, αν θέλουμε τα παιδιά που θα αποφοιτήσουν από τα σχολεία μας μεταξύ του 2020 και του 2032 να είναι όσο το δυνατόν πιο προετοιμασμένα για μια κοινωνία η οποία θα απαιτεί όχι απλά τη χρήση του διαδικτύου όπως σήμερα αλλά την εποικοδομητική αξιοποίηση της τεχνολογίας σε πολλαπλά επίπεδα. 
Έχουμε ήδη κάνει άλματα, μέσα σε 55 μέρες, σε ότι αφορά στη χρήση της τεχνολογίας από εκπαιδευτικούς και μαθητές αφού επιτεύχθηκε, σε πολλές περιπτώσεις, ομαλή λειτουργία εικονικών τάξεων και ενσωμάτωση πέραν των 60 000 μαθητών και εκπαιδευτικών σε κοινές πλατφόρμες τηλεκπαίδευσης - παρότι κάποια παιδιά ακόμα αναμένουν συσκευές από την πολιτεία.

>>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Αυτή την βελτίωση στον τεχνολογικό εγγραμματισμό οφείλουμε να την κεφαλαιοποιήσουμε στο επόμενο διάστημα. 
Σε συνεργασία με το νεοσύστατο Υφυπουργείο Έρευνας, Τεχνολογίας και Ψηφιακής Πολιτικής, το ΥΠΠΑΝ οφείλει να επανακαθορίσει τους στόχους της εκπαίδευσης για την επόμενη εικοσαετία μέσα από ουσιαστική αλλαγή στα αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα ακόμα κι αν αυτό απαιτεί απαλλαγή από αντιλήψεις δεκαετιών και παρεμβάσεις οποιουδήποτε πέραν των συντελεστών της εκπαίδευσης με τη συμμετοχή και των ίδιων των μαθητών.

Παράλληλα, απαιτείται ενίσχυση των τεχνολογικών δυνατοτήτων των σχολείων και ταυτόχρονη ανάπτυξη προγραμμάτων στήριξης των εκπαιδευτικών οι οποίοι θα χρειαστεί να προσαρμοστούν σε πολύ διαφορετικές συνθήκες αν πρόκειται να αξιοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες.   

Σε στιγμές σαν αυτή, που μας επιτρέπουν να αναστοχαζόμαστε διαδικασίες και αρχές που θεωρούσαμε σταθερές σε άλλες περιόδους επιβάλλεται να σηκώσουμε το κεφάλι για λίγο από την προσπάθεια αντιμετώπισης της καθημερινότητας και να σκεφτούμε τι θέλουμε και πως θα το πετύχουμε, όχι για αύριο αλλά για τα επόμενα 30 χρόνια. 

*Εκπαιδευτικός