ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΣΤΟΥΡΗΣ

Η στρατιωτική επιλογή προφανώς δεν είναι σοβαρή ή ρεαλιστική πρόταση. Μπορεί να χρειάστηκαν δεκαετίες αλλά είναι πλέον σαφές ότι το μέγεθος της Κύπρου και τα συμφέροντα άλλων μεγάλων κρατών δεν συνδέονται με ισχυρούς δεσμούς με τη χώρα μας, το «ξανθό γένος» δεν θα προχωρήσει σε πόλεμο επειδή είμαστε αδερφοί Ορθόδοξοι ούτε η Γαλλία θα στείλει το πολεμικό της ναυτικό να βυθίσει τα τουρκικά πλοία που αλωνίζουν στην ανατολική Μεσόγειο. Επίσης, καμία εταιρεία δεν καθορίζει την εξωτερική πολιτική ενός κράτους, όταν μάλιστα τα συμφέροντα που την αφορούν είναι ένα -δυο θαλάσσια οικόπεδα με ακόμη αδιευκρίνιστες ποσότητες φυσικού αερίου. 

Οι θεωρίες συνωμοσίας, οι προφητείες, οι ευσεβοποθισμοί έχουν πεθάνει όπως και μια μέχρι πρότινος εδραιωμένη αντίληψη ότι άλλες χώρες θα έρθουν για να σώσουν την κατάσταση αναφορικά με τις σχέσεις Ελλάδας-Κύπρου με την Τουρκία. Κατά κύριο λόγο το πολιτικό προσωπικό και η ηγεσία του τόπου χρεώνονται τις πιο πάνω αντιλήψεις, οι οποίες κατά καιρούς βρέθηκαν σε κατάσταση έξαρση. Σήμερα απαιτούνται -περισσότερο παρά ποτέ- σοβαρές, μετριοπαθείς, ρεαλιστικές προσεγγίσεις. Χρειάζεται και το πολιτικό προσωπικό του σήμερα για να αναλάβει ρόλο υπεύθυνης αλλαγής αντιλήψεων της κοινωνίας, ένας ρόλος ο οποίος προϋποθέτει και πολιτικό κόστος. 

>>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Θα πρέπει όμως να γίνει απόλυτα ξεκάθαρο και αντιληπτό ότι η Κύπρος έναντι της Τουρκίας βρίσκεται ίσως στην πιο δύσκολη θέση, που έχει εδώ και δεκαετίες βρεθεί. Κουτοπόνηρα η ε/κ πολιτική ηγεσία διαχρονικά, μέχρι και σήμερα στην πλειονότητά της, θεωρούσε ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ο διάλογος για επίλυση του Κυπριακού θα ήταν πάντα ενεργός και πως η επαφή -έστω και η ελάχιστη- με την άλλη πλευρά μπορεί να αξιολογείται ως ένδειξη καλής θέλησης για επίλυση του προβλήματος. 

Το κλισέ -πλέον- που θέλει το στάτους κβο να επιβαρύνει ολοένα και περισσότερο τα τετελεσμένα της διχοτόμησης βρίσκει κάθε όλο και περισσότερο έδαφος επιβεβαίωσής του. Η Αμμόχωστος αποτελεί ίσως το τελευταίο -και πιο σοβαρό τόσο από ουσιαστικής όσο και από σημειολογικής άποψης- κομμάτι ενός σύνθετου παζλ κλιμακωτών εξελίξεων που οδηγούν στη διχοτόμηση, την αναγνώριση του ψευδοκράτους, της ισχυρής ενίσχυσης του ρόλου και της θέσης της Τουρκίας στην Κύπρο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή ενώ την ίδια ώρα ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα πριονίσει και τις ελάχιστες ελπίδες για ουσιαστική επανέναρξη διαλόγου και πολύ περισσότερο τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού. 

Ταυτόχρονα, η Τουρκία πιέζει με αυξανόμενη ένταση σχεδόν προς όλες τις πλευρές των συνόρων της για άμεση ή έμμεση ενίσχυση του ρόλου, σε σημείο που οι διεκδικήσεις της αφορούν την ίδια την επικράτειά της ή τις «γκρίζες» -κατά την ίδια- ζώνες κυριαρχίας της. Μετά τις επεμβάσεις στη Συρία, ανεξαρτήτως του τελικού αποτελέσματος, της διαχρονικής στενής σχέσης με το Αζερμπαϊτζάν, την Αλβανία, την τ/κ κοινότητα και τη συντήρηση του ψευδοκράτους και εσχάτως με τη Λιβύη η Τουρκία δείχνει ξεκάθαρα τον ρόλο που πλέον επιδιώκει να έχει στην περιοχή. Ο Ερντογάν μετά την απόπειρα πραξικοπήματος και τις συνταγματικές αλλαγές που πέτυχε, εισήλθε σε μια σαφώς διαφοροποιημένη φάση ως ο κυρίαρχος του πολιτικού σκηνικού στην Τουρκία. Έγινε πιο άτεγκτος, πιο αποφασιστικός, παίρνει μεγαλύτερα ρίσκα, αγνοεί την οικονομική επίπτωση των κινήσεών του. Κινείται ως αρχηγός καθεστώτος που κάθε άλλο παρά δημοκρατία θυμίζει, τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων. Αυτός όμως παραμένει ο πλέον ισχυρός άνθρωπος στην Τουρκία. 

Την ίδια ώρα σχετικά νεαρά κράτη με τις επιπτώσεις της αποικιοκρατίας να ταλαιπωρούν ακόμη τους λαούς των εν λόγω χωρών, σε συνάρτηση με τις αποστάσεις που ΗΠΑ και Ρωσία τηρούν από κράτη και συγκυρίες ανοίγουν ή έχουν ήδη ανοίξει τον δρόμο στην Τουρκία για τους τουρκικούς σχεδιασμούς των τελευταίων ετών. 

Τα πιο πάνω δεδομένα και οι δυνητικές συνέπειες ή επακόλουθά τους στέλνουν ένα βασικό μήνυμα στη δική μας πλευρά: η Τουρκία δεν είναι τυχαίο κράτος, δεν είναι ένα αδύνατο κράτος και δεν είναι κράτος που στηρίζεται στις πλάτες άλλων για να σχεδιάσει και κυρίως να εφαρμόσει εξωτερική πολιτική, να πετύχει στόχους και να οραματιστεί διευρυμένη κυριαρχία στην περιοχή. 

Τα κύρια ερώτημα που εύλογα προκύπτουν βάσει και των πιο πάνω δεδομένων είναι:
•    Υπάρχει περιθώριο συνεννόησης με την Τουρκία; 
•    Μπορεί να υπάρξει διάλογος για το Κυπριακό; 
•    Κι αν κάτι δεν πάει καλά, ακόμη και στο σενάριο διαλόγου, η Κύπρος θα αναγκάζεται να λειτουργεί μόνον υπό την απειλή των πολεμικών φρεγατών; 

Δεδομένα η Κύπρος έχει αποτύχει να πείσει τον διεθνή παράγοντα για τις θέσεις της, για την αποφασιστικότητά και την προσήλωσή της για συνεπή στοχοθέτηση στον διάλογο για επίτευξη διευθέτησης του Κυπριακού. 

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Χωρίς ηττοπάθεια, ούτε λόγω μεγέθους ούτε ακόμη και για το οριακό σημείο στο οποίο έχουν φτάσει τα πράγματα, η Κύπρος πρώτα και κύρια χρειάζεται να πείσει διεθνώς για τις πραγματικές προθέσεις της, να βάλει ουσιαστικά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το θέμα του φυσικού αερίου, να ενισχύσει την επικοινωνία και τη συνεργασία της με την τ/κ πλευρά με απώτερο, διττό σκοπό την ουσιαστική συνεννόηση με τους δυνητικά, μελλοντικούς εταίρους στο κοινό κράτος, αλλά και να αφαιρέσει κάθε κακοπροαίρετο επιχείρημα αναφορικά με τις στοχεύσεις και τις προθέσεις της πλευράς μας. Ταυτόχρονα, η συνέπεια τόσο σε θέσεις αρχών, όσο και στα μηνύματα που τακτικά οφείλεται να στέλνονται στο εξωτερικό αποτελούν στοιχεία τα οποία μέχρι στιγμής δεν αποτέλεσαν επιτυχίες του διπλωματικού βραχίονα της εξωτερικής πολιτικής της Κύπρου. 

Ναι, με αυτήν την Τουρκία είναι δύσκολα τα δεδομένα για την Κύπρο, πολύ δύσκολα. Παράλληλα, όμως είναι ξεκάθαρο ότι ούτε η στρατιωτική εμπλοκή ούτε καν η απόπειρα οικονομικού κόστους προς την Τουρκία αποτελούν ρεαλιστικές επιλογές για τη δική μας πλευρά. Με αυτή την Τουρκία η Κύπρος έχει περιορισμένες επιλογές στη διάθεσή της που όμως μπορούν να έχουν καλά αποτελέσματα. Η ουσιαστική πολιτική στόχευση, η αποτελεσματική διπλωματία και η σύμπνοια στο εσωτερικό αποτελούν ένα σημαντικό τρίπτυχο το οποίο για δεκαετίες αγνοείται, ενώ δίπλα μας ναι, έχουμε αυτή την Τουρκία.