ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΣΤΟΥΡΗΣ

Αν είναι κάτι που μέχρι στιγμής έχει πετύχει το Σχέδιο «Εστία», αφού κατά τις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής του η συμμετοχή παραμένει υποτονική, είναι οι αποκαλύψεις που έχει κάνει για σειρά παθογενειών που αποτελούν ορισμένους από τους κυριότερους παράγοντες της κυπριακής οικονομικής κρίσης και της δυσκολίας επίλυσης των προβλημάτων του παρελθόντος έξι και πλέον χρόνια μετά την καταστροφή.

Διερωτώμαι ποιος είναι ο λόγος να μην συμμετάσχει στο Σχέδιο «Εστία», κάποιος που για παράδειγμα είχε μια δόση της τάξης των 1.000 ευρώ και με την αναδιάρθρωση που θα συμφωνηθεί σε συνδυασμό με το Σχέδιο «Εστία» θα πληρώνει περίπου τα μισά. Κανονικά θα έπρεπε τρέχοντας να πάει να ενταχθεί στο Σχέδιο. 

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<< 

Κάπου εδώ βρίσκονται και οι παθογένειες της κυπριακής κοινωνίας που αναφέρω πιο πάνω, παθογένειες οι οποίες για χρόνια ήταν κρυμμένες κάτω από την ψεύτικη εικόνα της οικονομικής ευμάρειας, της κοινωνικής ευημερίας και σαφώς του νεοπλουτισμού των δύο -τουλάχιστον- προηγούμενων δεκαετιών.

Οι έννοιες της ανευθυνότητας, της αναβλητικότητας, του ωχαδερφισμού, της κουτοπονηριάς και της ανοργανωσιάς βρίσκουν πλήρες πεδίο εφαρμογής στην περίπτωση του «Εστία». Ο ένας θέλει αλλά δεν μπορεί να οργανώσει κάποια βασικά έγγραφα που ζητούνται, άλλος δεν μπορεί καν να οργανώσει τις δουλειές του προκειμένου να είναι τυπικός έναντι των απαιτούμενων, ενώ κάποιοι δεν μπαίνουν καν στον κόπο είτε επειδή δεν θέλουν είτε επειδή φοβούνται. 

Φοβούνται ότι δεν τα καταφέρουν, φοβούνται το κόστος, φοβούνται τον ενδελεχή έλεγχο. Γενικώς φοβούνται και επειδή φοβούνται κρύβονται. Κρύβονται γιατί μπορεί να περιμένουν και κάτι καλύτερο. Άλλωστε, αν είναι μια πεποίθηση που -κακώς- δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο, είναι πως την οποιαδήποτε πρώτη κατοικία του οποιουδήποτε δεν θα την πειράξει ποτέ κανείς. 

Πάντως, το «Εστία» αποτελεί και μία από τις περιπτώσεις κατά τις οποίες η γραφειοκρατία, δηλαδή η τυπική τήρηση αρχείων, δεδομένων και η απαίτηση για σειρά δικαιολογητικών, αποδεικνύεται ιδιαίτερα χρήσιμη. Σαφώς όχι γιατί ταλαιπωρεί τον κόσμο αλλά ακριβώς επειδή φανερώνει προθέσεις, νοοτροπίες και συμπεριφορές. Συμπεριφορές οι οποίες μας οδήγησαν μέχρις εκεί που φτάσαμε το 2013 και μέχρις εδώ που βρισκόμαστε σήμερα, ακόμη παλεύοντας με τα συσσωρευμένα προβλήματα του παρελθόντος. 

Όταν δηλαδή κάποιος δεν έχει όλα όσα αφορούν την ακίνητη ιδιοκτησία του, την οποία φωνάζει πως δεν θέλει να χάσει, ούτε έχει νοικοκυρεμένα τα οικονομικά του μηνιαίου ή ετήσιου προϋπολογισμού ποιος περιμένει να κάνει για τον ίδιο αυτή τη δουλειά; Καμιά τράπεζα και κανένα υπουργείο δεν θα ψάξει να βρει όλα όσα χρειάζεται ο καθένας για την περίπτωσή του. 

Το Σχέδιο «Εστία» αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να επιβιώσει κάποιος οικονομικά, να κρατήσει το σπίτι του και να σχεδιάσει το μέλλον του με διευρυμένη προοπτική. 

Στον αντίποδα όταν κάποιος δεν προσπαθεί καν, δεν θέλει, δεν μπορεί ή ενοχικά κρύβεται από το σύστημα που στην προκειμένη επιδιώκει να βοηθήσει κόσμο, τότε το μοναδικό που έχει να κάνει είναι να παραδώσει τα κλειδιά του σπιτιού και αν είναι τυχερός και δεν είναι φορτωμένος με άλλα δάνεια -που επίσης δεν πληρώνει- να προχωρήσει τη ζωή του χωρίς οικονομικά, τα οποία δεν μπόρεσε να διαχειριστεί. 

Υπάρχουν βεβαίως και οι περιπτώσεις των νοικοκυρεμένων ανθρώπων των οποίων οι συγκυρίες ήταν τέτοιες που πραγματικά αδυνατούσαν να πληρώσουν και αποτελούν περιπτώσεις που το κράτος οφείλει να στηρίξει. Άλλωστε, δεν είναι ποτέ μόνο οικονομικές οι πράξεις που καθορίζουν την εκάστοτε κυβερνητική πολιτική, ιδίως στην περίπτωση της Κύπρου όπου η εκκωφαντική ανυπαρξία ουσιαστικής στεγαστικής πολιτικής, αποκαλύπτει βίαια τη διαχρονικά ανεύθυνη στάση του κράτους να λειτουργεί προνοητικά. 

Κλείνοντας δεν θα μπορούσα να αγνοήσω τις πρώιμες και άσκοπες αυτή τη στιγμή συζητήσεις για «Εστία 2» και άλλα συναφή σενάρια, τα οποία έχουν επίσης ζημιώσει τη μεγάλη προσπάθεια που έχει αρχίσει την πρώτη εβδομάδα του Σεπτέμβρη για το Σχέδιο «Εστία». 

>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<<

Πάντως, έφτασε η ώρα να πληρώσουν και να χάσουν πολλά από αυτά που έχουν και δεν πληρώνουν οι διάφοροι «έξυπνοι» που για χρόνια ζουν σε βάρος των τραπεζών, του κράτους και των συμπολιτών τους. Ουσιαστικός μηχανισμός εντοπισμού ή φόρμουλα καθορισμού των στρατηγικών κακοπληρωτών δεν υπάρχει και μόνο στην πράξη μπορεί να αποσαφηνιστεί -έστω και μερικώς- το συγκεκριμένο πρόβλημα. 

Δυστυχώς, μέσω του Σχεδίου «Εστία» αποδεικνύεται ίσως και μεγαλύτερο απ’ ότι μπορεί να υπολογιζόταν. Στις μάχες που το επόμενο διάστημα θα δοθούν θα μετρηθούν όλων και οι αντοχές και οι πραγματικές προθέσεις και η αυθεντική ή μη εξυπηρέτηση του δημόσιου καλού.