ΓΡΑΦΕΙ Ο 
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΣΤΟΥΡΗΣ

Προφανώς δεν θα αναφερθώ στη γνωστή φράση, από την επική σειρά Game of Thrones, αλλά στις μεγάλες προκλήσεις που έχει ενώπιόν της η οικονομία κατά τον επικείμενο χειμώνα σε συνδυασμό με την πανδημία η οποία έχει άμεσες και σοβαρές επιπτώσεις στις οικονομίες ολόκληρου του πλανήτη όπως και στη δική μας. 

Ο χειμώνας προμηνύεται βαρύς για μια σειρά από λόγους που άπτονται της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα. Πρώτα και κύρια αν είναι κάτι που έχουμε μάθει από την πανδημία είναι πως πολύ δύσκολα μπορούν να γίνουν ασφαλείς εκτιμήσεις για την πορεία της, πόσω μάλλον για την ουσιαστική αποκλιμάκωσή της. Λόγου χάρη κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει εάν η όποια νέα παραλλαγή του ιού δεν θα είναι ακόμη πιο απειλητική για τη δημόσια υγεία, ούτε πόσος καιρός θα χρειαστεί για να βρει εκ νέου απαντήσεις η επιστημονική κοινότητα.  

>>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Συνεπώς για να γίνουν εκτιμήσεις για το πως θα κινηθεί η οικονομία θα πρέπει τουλάχιστον να προσεγγίσουμε με περισσότερη βεβαιότητα τομείς για τους οποίους μπορούμε να κάνουμε κάποιες προβλέψεις. Για παράδειγμα, είναι διαχρονική η τάση χαμηλών αριθμών αφίξεων για τουριστικούς λόγους κατά τη χειμερινή περίοδο, κάτι που θα ισχύσει και φέτος και κατά πάσα πιθανότητα με απόκλιση από τιε καλές χρονιές. 

Ταυτόχρονα, η εσωτερική κατανάλωση -εν μέρει λόγω της μείωσης των ταξιδιών των κατοίκων Κύπρου προς το εξωτερικό- είναι ενεργή κάτι που στηρίζει επιχειρήσεις λιανικού, εστίασης, ψυχαγωγίας και τουριστικά καταλύματα. Σε πιο μεγάλες αγορές όπως είναι για μια οικία ή ένα αυτοκίνητο, τα δεδομένα μέχρι στιγμής δεν είναι αρνητικά. Τα επιδοτούμενα στεγαστικά δάνεια από την κυβέρνηση έχουν ωθήσει την αγορά τον τελευταίο ένα χρόνο, ενώ παράλληλα η αγορά αυτοκινήτου φαίνεται να αντέχει. Υπάρχουν βεβαίως κάποιες μίνιμουμ ανάγκες οι οποίες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο πρέπει να καλυφθούν κάτι που οδηγεί σε βαθύτερη ανάλυση ενός τομέα. Για παράδειγμα ένας φοιτητής χρειάζεται αυτοκίνητο, αλλά το οικογενειακό εισόδημα πιθανώς να έχει περιοριστεί και η αγορά να αφορά πλέον φθηνότερο όχημα. 

>>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Βεβαίως, δεν είναι το εμπόριο το οποίο στηρίζει την οικονομική δραστηριότητα της χώρας αλλά η παροχή επαγγελματικών υπηρεσιών, όπως νομικές, λογιστικές, διοικητικές υπηρεσίες, εγγραφές εταιρειών και διαχείριση πλούτου. Αυτός ο μεγάλος και σημαντικός για την Κύπρο τομέας, σε συνάρτηση με τον προ έτους απότομη διακοπή του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος βρίσκεται πλέον ενώπιον προκλήσεων ανάκτησης του χαμένου εδάφους που έχει δημιουργηθεί. Σκέψεις και σχεδιασμοί για προσέλκυση επενδυτικών ταμείων στη χώρα ή της μεταφοράς κεντρικών γραφείων μεγάλων εταιρειών του εξωτερικού στην Κύπρο, φαίνεται πως θα αποδώσουν σε βάθος χρόνου και όχι άμεσα. 

Συνεπώς, με την ανεργία να προσεγγίζει ήδη το 10% (ποσοστό το οποίο μέσα στον χειμώνα πιθανώς να ξεπεραστεί) και την αβεβαιότητα της πανδημίας να επηρεάζει σχεδόν κάθε τομέα οικονομικής δραστηριότητας, η οικονομία δεν έχει πολλά περιθώρια ανάπτυξης το 2022. Το 2021 σαφώς θα ολοκληρωθεί με θετικό πρόσημο σε σύγκριση όμως με το 2020, κατά το οποίο σχεδόν σε ολόκληρο τον πλανήτη οι κυβερνήσεις λειτούργησαν υπό το καθεστώς πανικού εφαρμόζοντας ακραία μέτρα που πάγωσαν σχεδόν κάθε οικονομική δραστηριότητα. 

>>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Με αυτά τα δεδομένα και μη έχοντας πολλά περιθώρια για άμεσες και αποτελεσματικές κινήσεις η Κύπρος οφείλει να σχεδιάσει για το μέλλον, προκειμένου ο χειμώνας να μην είναι μακρύς και βαρύς. Ο τουρισμός αποτελεί ένα μικρό κομμάτι των σχεδιασμών που οφείλεται να γίνουν για το εγγύς μέλλον και η κυριότερη ελπίδα εφαρμογής πλάνου προκύπτει μέσα από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο θέτει πολλές και σημαντικές μεταρρυθμιστικές παραμέτρους για την οικονομία της χώρας.