ΓΡΑΦΕΙ Ο 
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΣΤΟΥΡΗΣ

Η λύση είναι απλή και μάλλον πατροπαράδοτη: Για να βγει ο μήνας, από οικονομικής πάντα άποψης, απαιτούνται δυο-τρία βασικά βήματα, τακτικές ή προσεγγίσεις επί του θέματος της οικονομικής διαχείρισης ενός ατόμου ή νοικοκυριού. 

Οι πολύ απλές λύσεις, ιδίως σε καιρό πληθωρισμού, που όμοιό του ίσως δεν έζησε ξανά ο μέσος Κύπριος στη χώρα του, περιλαμβάνουν τη σύνεση, την καλύτερη μελέτη των συνθηκών και των επιλογών στην αγορά και προτεραιοποίηση κάθε ενέργειας που άπτεται οποιασδήποτε οικονομικής απόφασης, μικρής ή μεγάλης.

Πρώτα και κύρια, όμως, θα πρέπει να διαχωριστούν τα βασικά έξοδα σε δύο βασικά μέρη: 
1. Στις μεγάλες μακροχρόνιες και εν πολλοίς αμετάβλητες οφειλές, όπως για παράδειγμα ενοίκιο, δάνειο ή οποιαδήποτε άλλο σταθερό έξοδο, όπως οι δαπάνες για καύσιμα, ενέργεια ή θέρμανση-ψύξη κατοικίας. 
2. Στα καθημερινά έξοδα, που περιλαμβάνουν τα ψώνια, την ένδυση-υπόδηση και τις υπηρεσίες που κάποιος απολαμβάνει όπως για παράδειγμα η συνδρομή σε ένα γυμναστήριο, η έξοδος για φαγητό και ποτό κ.α. 

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να προτεραιοποιηθούν οι ανάγκες και στη συνέχεια οι δαπάνες για τα συγκεκριμένα έξοδα. Για ένα νοικοκυριό, όπως αντίστοιχα ισχύει στις επιχειρήσεις, υπάρχουν αυτά που μπορούν να περιγραφούν ως ανελαστικές δαπάνες και έχουν να κάνουν με το πρώτο, προαναφερόμενο σημείο. Αυτά δύσκολα μπορούν να τύχουν χειρισμού, ιδίως σήμερα που οι τιμές τους έχουν ανέβει σημαντικά και περιορίζουν το διαθέσιμο εισόδημα του κάθε σπιτιού. 

Ωστόσο, για το κόστος ενέργειας, καυσίμων, τη δόση δανείων ή το ενοίκιο μπορούν να γίνουν έστω κάποιες προσπάθειες για απλές εξοικονομήσεις ή συζητήσεις για διαφοροποίηση προς όφελος του καθενός. Αυτά όμως δε θα λύσουν ουσιαστικά το πρόβλημα, ούτε θα θωρακίσουν έναντι πιθανών επιπλέον αυξήσεων στις τιμές κατά τους επόμενους μήνες. 

Συνεπώς, στο πεδίο που άμεσα μπορούν να γίνουν ουσιαστικές κινήσεις εξοικονόμησης είναι στον τρόπο ζωής που περιλαμβάνει μια σειρά από έξοδα τα οποία σε μηνιαία βάση αποτελούν ίσως τη μεγαλύτερη δαπάνη για ένα άτομο ή ένα νοικοκυριό. Αυτά τα έξοδα έχουν να κάνουν με τα ψώνια για διατροφή, καθαρισμό και συντήρηση του σπιτιού, ένδυση και υπόδηση, τις δραστηριότητες ή τις υπηρεσίες για άσκηση και ψυχαγωγία, τις μετακινήσεις για σκοπούς αναψυχής και τις συνήθειες της κάθε οικογένειας όπως είναι για παράδειγμα μια έξοδος σε εβδομαδιαία βάση για βόλτα και φαγητό. Αυτές οι συνήθειες θα πρέπει να μπουν σε μια λίστα, να κοστολογηθούν με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια και έπειτα να ιεραρχηθούν με στόχο να περιοριστούν. 

Επίσης, κάτι απλό που όλοι γνωρίζουν αλλά ελάχιστοι εφαρμόζουν τακτικά έχει να κάνει με τη λίστα για τις αγορές. Κανένας δε θυμάται ό,τι χρειάζεται και περιορίζεται σε αυτά όταν ψωνίζει από την υπεραγορά δίχως σημειώσεις. Όμως, πολύ εύκολα η λίστα δίνει λύσεις και για τις ποσότητες και για το κόστος. Επίσης, οι τακτικές επισκέψεις σε καταστήματα λιανικής δε βοηθούν. Όταν υπάρχει πρόγραμμα και λίστα (για παράδειγμα εβδομαδιαίο ψώνισμα σε συγκεκριμένη ημέρα) δημιουργούνται συνήθειες που βοηθούν πολύ και στον υπολογισμό των αγορών.  

Εάν για παράδειγμα, μειωθεί το μηνιαίο κόστος για ψώνια από την υπεραγορά κατά 10% και περιοριστούν άλλα έξοδα, όπως οι συνδρομές σε γυμναστήρια ή συνδρομητικές πλατφόρμες και οι συχνές ή και ακριβές έξοδοι για φαγητό, ένα νοικοκυριό θα εξοικονομήσει ακόμη και εκατοντάδες ευρώ κάθε μήνα. Χρήματα τα οποία μέχρι πρόσφατα μπορεί να αγνοούσε που και πως ξοδεύονταν. 

Υπάρχουν και πιο σημαντικές ενέργειες που μπορούν να γίνουν για μείωση του κόστους, όπως η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών, η αντικατάσταση παλιών ηλεκτρικών συσκευών ή και η αντικατάσταση του αυτοκινήτου με ένα καινούργιο με νέα τεχνολογία και σαφώς μικρότερη κατανάλωση. Αυτά όμως, κοστίζουν και είμαι σίγουρος ότι πολλοί θα σκέφτονται ότι είναι καλύτερα να κρατούν ένα κομπόδεμα για μια ώρα ανάγκης ή για ακόμη πιο δύσκολες μέρες που μπορεί να έρθουν. Αν υπάρχει όμως έστω μικρό περιθώριο χρημάτων οι πιο πάνω κινήσεις αποτελούν στην ουσία ενέργειες σημαντικής εξοικονόμησης χρημάτων, οι οποίες σε βάθος χρόνου μπορούν να επιφέρουν εξοικονόμηση χιλιάδων ευρώ.