Βρε πως περνά ο καιρός… Είμαι σίγουρος ότι οι πλείστοι από εμάς, βλέποντας υλικό από το #10yearschallenge που κατέκλεισε τα social media, κάναμε αυτή τη σκέψη. Κι όμως! Ακόμη και με αφορμή μια χαζομάρα ή έστω από κάτι χαριτωμένο -για να είμαι πιο κομψός- κάνει ή θα έπρεπε να κάνει όλους μας να αναλογιστούμε τι έχει μεσολαβήσει στην Κύπρο τα δέκα τελευταία χρόνια. Μετά από αυτό βέβαια θα πρέπει να σκεφτούμε -σοβαρά αν είναι δυνατόν (;)- και πως φανταζόμαστε την Κύπρο σε δέκα χρόνια από σήμερα. 

>>> ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ & ΕΡΕΥΝΕΣ BRIEF <<<

Ας δούμε λίγο, έστω και επιγραμματικά, τι είχαμε και τι δεν είχαμε δέκα χρόνια πριν: 

• Στο εμπόριο είχαμε την κραταιά αλυσίδα υπεραγορών Ορφανίδη, με μερίδιο αγοράς κάπου στο 20%. 
• Στις τράπεζες κυριαρχούσαν οι Τράπεζα Κύπρου και η Λαϊκή Τράπεζα, οι καταθέσεις ήταν κάπου στα 70 δισ. ευρώ και βεβαίως με αυτά τα πολλά χρήματα η ανάπτυξη έτρεχε στηριζόμενη στο real estate. Σπίτια για όλους, πολλά και μεγάλα. Δάνεια για ο,τιδήποτε με λίγους ελέγχους. Πολλά από αυτά είναι σήμερα στην κατηγορία των ΜΕΔ. 
• Ο τουρισμός το 2009 έκλεισε με αφίξεις λίγο πέραν των 2 εκατομμυρίων ατόμων. Σήμερα ο τουρισμός «τρέχει» με κάπου 4 εκατομμύρια αφίξεις. Α! Έχουμε και καζίνο. 
• Την ίδια χρονιά η ανεργία ήταν λίγο πάνω από το 6%. Σήμερα κινείται γύρω από το 8%. 
• Πρόεδρος, στον δεύτερο μόλις χρόνο του ήταν ο Δημήτρης Χριστόφιας, με υπουργό Οικονομικών τον Χαρίλαο Σταυράκη και στη θέση του Διοικητή τον Αθανάσιο Ορφανίδη. Σήμερα, στον έκτο χρόνο της προεδρίας του είναι ο Νίκος Αναστασιάδης, με αντίστοιχα χρόνια ως υπουργός Οικονομικών ο Χάρης Γεωργιάδης. Στην Κεντρική μεσολάβησε το πέρασμα Δημητριάδη και από το 2014 τη θέση κατέχει η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη. 
• Το 2009 η Ελλάδα δεν είχε μπει καν στο πρώτο Μνημόνιο. Η ελληνική κρίση επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την Κύπρο, λόγω της μεγάλης έκθεσης των κυπριακών τραπεζών τόσο στην ελληνική αγορά όσο και σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου. Το PSI ουσιαστικά πυροδότησε την τραπεζική κρίση στην Κύπρο. 
• Επίσης, πριν δέκα χρόνια δεν είχαμε ΓεΣΥ. 

Σημαντικά γεγονότα όπως η έξοδος της Κύπρου από τις αγορές, η έκρηξη στο Μαρί με αλυσιδωτές επιπτώσεις και στην οικονομία, η εκτίναξη της ανεργίας και η μετέπειτα τραπεζική κρίση που οδήγησε στο κούρεμα του 2013 και στην εφαρμογή του τριετούς Μνημονίου, αποτελούν μεταγενέστερα -της προ δεκαετίας- εικόνας. 

Σε γενικές γραμμές μια ευρύτερη εικόνα ευμάρειας, ανάπτυξης και ευημερίας κυριαρχούσε στην κυπριακή οικονομία και κοινωνία. «Ε πάμε καλά!» λέγαμε. Τί όμως άλλαξε από τότε; 

Προφανώς και μεταφέροντας τα πιο πάνω σημεία στο σήμερα έχουν αλλάξει πολλά. Άλλα προς το θετικό και άλλα προς το αρνητικό. Για παράδειγμα πολύς κόσμος παραπονιέται ότι δεν μπορεί να πάρει δάνειο, ωστόσο πρόκειται ουσιαστικά για μια διόρθωση που επήλθε στο σύστημα και έγκειται της λειτουργίας των τραπεζών υπό ένα πολύ πιο αυστηρό και προφανώς πιο ορθό εποπτικό πλαίσιο, την ώρα που έτσι κι αλλιώς το ιδιωτικό χρέος παραμένει υψηλό και εν πολλοίς μη εξυπηρετούμενο. Την ίδια ώρα η ανεργία κινείται σε υψηλό επίπεδο, ωστόσο, καταγράφει πτωτική πορεία ενώ το ΓεΣΥ είναι αμφίβολο εάν θα εφαρμοστεί, πώς θα εφαρμοστεί και πότε. 

>>> BLOOMBERG ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ  <<<

Το σήμερα, όμως, λίγο πολύ το ξέρουμε, το ζούμε, το κρίνουμε, το κατακρίνουμε. Τι κάνουμε από ‘δω κι έπειτα; Πώς φανταζόμαστε την Κύπρο σε δέκα χρόνια από σήμερα. Την φανταζόμαστε κάπως ή όπως έρθουν τα πράγματα; Κυκλοφορεί ως αστείο αλλά δυστυχώς το σύστημα των τριών «ου» μας έφερε εδώ που φτάσαμε και μάλλον μας οδηγεί και στο μέλλον. Ακούγεται ωραίο όταν το ακούμε, αλλά δυστυχώς δεν έχουμε όραμα και μάλλον δεν θέλουμε να έχουμε. Ούτε τους άξιους και τους τίμιους θέλουμε, συνήθως τους αντιμετωπίζουμε ως γραφικούς και τους θέτουμε στο περιθώριο. Είναι και ο λαϊκισμός σοβαρό θέμα, αλλά στον αντίποδα δυστυχώς βρίσκεται το καλά παγιωμένο σύστημα, το οποίο -όπως ιδιαίτερα εύστοχα έγραψε η Κατερίνα Ηλιάδη σε άρθρο της στον Πολίτη- κυριαρχεί γιατί: «διασώζει τον εαυτό του, κλωνοποιώντας τον».