Μαθήματα από τη μέχρι τώρα διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού

  • Η Κύπρος για να λειτουργήσει ως τουριστικός προορισμός χρειάζεται να βγει από τις «κόκκινες λίστες»
  • Η πανδημία αποτελεί πρόκληση για τις οικονομίες που βασίζονται στις υπηρεσίες/ τουρισμό

Γράφει ο Μιχάλης Φλωρεντιάδης, οικονομολόγος/οικονομικός αναλυτής

Δεκαέξι ολόκληρους μήνες μετά την έναρξη της πανδημίας επικρατεί πλέον μια διάχυτη αισιοδοξία ότι τα χειρότερα βρίσκονται πίσω μας αλλά ταυτόχρονα ότι και ο δρόμος μπροστά μας δεν θα είναι ο ευκολότερος. Ιδιαίτερα για οικονομίες που βασίζονται σε υπηρεσίες και στον τουρισμό - όπως αυτές του ευρωπαϊκού νότου και της Κύπρου, η πανδημία αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση όχι μόνο για την κοινωνία αλλά και για την οικονομία.

Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της κρίσης είναι ότι χώρες που είχαν από τους χειρότερους επιδημιολογικούς δείκτες στο πρώτο και το δεύτερο κύμα, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο, κατάφεραν στο τρίτο κύμα να
αναδειχθούν ως οι «καλύτερες» λόγω της επιτυχημένης εκστρατείας εμβολιασμών που ακολούθησαν.
Αντίθετα, άλλες ευρωπαϊκές χώρες που κατάφεραν μέσω των αυστηρών περιορισμών να μειώσουν την επέκταση του ιού κατά το πρώτο κύμα, φαίνεται να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα προβλήματα κατά το δεύτερο και τρίτο κύμα. Και για αυτές
τις χώρες, όμως, επικρατεί αισιοδοξία ότι, μέσω της επιτάχυνσης της εκστρατείας εμβολιασμών, θα καταφέρουν να βελτιώσουν σημαντικά την κατάσταση στους επόμενους μήνες.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Καθυστέρηση μέτρων

Η Κύπρος βρίσκεται σε αυτή την κατηγορία, αφού το πρώτο κύμα αντιμετωπίστηκε με επιτυχία αλλά «ταλαιπωρήθηκε» αρκετά από το δεύτερο και το τρίτο κύμα. Η κούραση αλλά και η ανησυχία για τις αρνητικές οικονομικές συνέπειες των αυστηρών περιορισμών φαίνεται να οδήγησαν σε καθυστέρηση στη λήψη μέτρων τόσο στο δεύτερο όσο και στο τρίτο κύμα, ή έστω τη λήψη μέτρων την υστάτη και όχι προληπτικά και έγκαιρα. Επιπρόσθετα, παρατηρήθηκε το φαινόμενο οι περιορισμοί να χαλαρώνουν σε περίοδο που τα κρούσματα αυξάνονταν.

Από τις αρχές/μέσα Φεβρουαρίου, για παράδειγμα, όταν ο ημερήσιος αριθμός κρουσμάτων ήταν γύρω στα 100 μέχρι την περίοδο πριν το Πάσχα που τα ημερήσια κρούσματα κυμαίνονται στα 800-1000, όχι μόνο δεν υπήρξε κανένα πρόσθετο περιοριστικό μέτρο αλλά αντίθετα υπήρξαν αρκετές χαλαρώσεις. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι η κυβέρνηση είχε ταυτόχρονα και άλλες προτεραιότητες την περίοδο αυτή.

Εξάπλωση του ιού

Με αυτή την επισήμανση, είναι χρήσιμο να σχολιαστεί και η επικοινωνιακή στρατηγική που αφορά την πανδημία. Υπάρχουν, για παράδειγμα, αρκετά παράπονα ότι πολλοί δεν συμμορφώνονται με τα υγειονομικά πρωτόκολλα με αποτέλεσμα τη ραγδαία εξάπλωση του ιού. Η ατομική ευθύνη είναι φυσικά παρούσα για όλες τις πράξεις, αλλά τι παράδειγμα έδωσε η κυβέρνηση προχωρώντας σε χαλαρώσεις σε περίοδο που τα κρούσματα αυξάνονταν; Τι παράδειγμα έδωσε όταν δίστασε να προχωρήσει σε περιορισμούς μπροστά στην αύξηση των κρουσμάτων;

Στο σημείο αυτό η επικοινωνιακή στρατηγική της κυβέρνησης φαίνεται είχε δύο στόχους: από τη μια να πείσει τους πολίτες να λαμβάνουν μέτρα για τον κορωνοϊό και από την άλλη να μην τους «τρομοκρατήσει» σε βαθμό που η οικονομική δραστηριότητα να δεχόταν τεράστιο πλήγμα. Έτσι, υιοθετήθηκε μια κάπως ερμαφρόδιτη στρατηγική που αντί να τονίζει το μέγεθος της απειλής και τη σημασία τού να καταπολεμηθεί ο ιός αποφασιστικά, ζητούσε από τους πολίτες υπομονή, για λίγο καιρό ακόμη, κ.ο.κ. Όταν, όμως, χρησιμοποιούνται αυτά τα επιχειρήματα για ένα εξάμηνο περίπου, είναι εύκολο να φθαρούν και να χάσουν την επιρροή τους.

Η τελευταία παρατήρηση αφορά το σχέδιο εμβολιασμού, το οποίο φαίνεται ότι επιταχύνεται και αποτελεί την πιο ελπιδοφόρα προοπτική για αντιμετώπιση του ιού. Με βάση την εμπειρία άλλων χωρών, όμως, χρειάζεται να προχωρήσει πέραν του 50% του πληθυσμού για να μπορεί να αντικαταστήσει τα περιοριστικά μέτρα. Στην Κύπρο, δυστυχώς, ήδη υπήρξαν χαλαρώσεις περιορισμών στις οποίες μόλις πρόσφατα προχώρησε το Ηνωμένο Βασίλειο αφού κατάφερε να εμβολιάσει περίπου το 60% του πληθυσμού του.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Διμερείς συμφωνίες

Κλείνοντας χρειάζεται να υπενθυμιστεί ότι η Κύπρος για να λειτουργήσει ως τουριστικός προορισμός αυτό το καλοκαίρι χρειάζεται να βγει από τις «κόκκινες λίστες» των χωρών που πλήττονται από τον ιό και για τις οποίες ισχύουν περιορισμοί. Κάποιος μπορεί να ισχυριστεί, βέβαια, ότι οι αεροπορικές συγκοινωνίες κάθε άλλο παρά έχουν ομαλοποιηθεί στο παρόν στάδιο, αφού υπάρχει και εντονότερος φόβος της εξάπλωσης μεταλλάξεων. Όμως, η Κύπρος - αν είχε καλές επιδημιολογικές επιδόσεις και ψηλό ποσοστό εμβολιασμένων - θα μπορούσε να προχωρήσει σε διμερείς συμφωνίες με άλλες χώρες με καλά δεδομένα. Δεδομένου ότι ο Μάιος σηματοδοτεί παραδοσιακά την αρχή της τουριστικής περιόδου, μέσα σε λίγο χρόνο χρειάζεται να γίνουν πολλές προσπάθειες ώστε να βελτιωθεί σε ικανοποιητικό βαθμό η εικόνα του νησιού.

Μιχάλης Φλωρεντιάδης