Της Δρ Ξένιας Ι. Λοϊζίδου*

Από το 1988, ο Διεθνής Οργανισμός για το Κλίμα, το IPCC, προειδοποιεί με εκτενείς εκθέσεις για τον ακραίο κίνδυνο που αντιμετωπίζει ο πλανήτης μας από την ταχύτητα της κλιματικής αλλαγής. Οι εκθέσεις κάνουν τρανταχτά πρωτοσέλιδα, η διεθνής κοινότητα κινητοποιείται, με εξαγγελίες, εισηγήσεις, συναντήσεις κορυφής (τις γνωστές COP). Ιδιαίτερα η Ευρωπαϊκή Ένωση βάζει ως προτεραιότητα την πράσινη μετάβαση και προχωρά με την Πράσινη Συμφωνία. Η μείωση των εκπομπών του άνθρακα είναι ο στόχος, με έμφαση στην αλλαγή της ενεργειακής κατάστασης. Αλλά η υπερθέρμανση του πλανήτη συνεχίζεται ακάθεκτη. Η πρόσφατη έκθεση του IPCC στις 28 Φεβρουαρίου τονίζει την αναγκαιότητα για δράσεις προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Και οι δράσεις αυτές πρέπει να είναι τοπικές. Και να γίνουν άμεσα. Η επικέντρωση μόνο στην μείωση των εκπομπών του άνθρακα από την αλλαγή του ενεργειακού μας μοντέλου δεν έχει άμεσο αποτέλεσμα, τόσο γιατί δεν πρόκειται για κάτι απλό, δεν ετοιμαστήκαμε για τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όσο και γιατί εμπλέκονται πολλά συμφέροντα. Πρέπει, παράλληλα με την προσπάθεια της μείωσης των εκπομπών, να αντιμετωπίσουμε αποφασιστικά, τοπικά τη νέα αυτή κανονικότητα με τις μεγάλες περιόδους των ψηλών θερμοκρασιών, την απερήμωση, τις ραγδαίες βροχοπτώσεις, τις καθόλου βροχοπτώσεις κλπ. 

Τι μέτρα είναι αυτά; Όλα όσα δεν κάνουμε στη μικρή μας νήσο. Οι πόλεις μας υπερθερμαίνονται και την ίδια στιγμή οι αστικές «αναπλάσεις» είναι ένας ύμνος στο τσιμέντο, που ανακλά τη θερμότητα και την αυξάνει, που δεν αφήνει χώμα να απορροφήσει τη βροχή με αποτέλεσμα να πλημμυρίζουμε συχνά και επειδή μπαζώνουμε όλες τις φυσικές απορροές. Κόβονται δεντροστοιχίες με ώριμα, αειθαλή δέντρα, ανθεκτικά στις κλιματικές συνθήκες, που κάνουν σκιά και απορροφούν τη θερμότητα για να αντικατασταθούν με δεντρύλλια εισαγόμενα, χωρίς φύλλωμα, που κάνουν ωραία λουλουδάκια και πεθαίνουν στα 5 χρόνια.  Κατασκευάζουμε δρόμους μέσα από τους πολύτιμους αστικούς πνεύμονες, τα πάρκα μας! Χτίζουμε πύργους και καταστρέφουμε το μικροκλίμα. Με την απερήμωση να καλπάζει έχουν αφεθεί αβοήθητοι οι μικροί παραγωγοί στην ύπαιθρο, με αποτέλεσμα οι ακαλλιέργητες εκτάσεις να αυξάνονται και να απερημώνονται, ενώ ταυτόχρονα όσοι ακόμα συνεχίζουν να καλλιεργούν, χρησιμοποιούν όλο και περισσότερα φυτοφάρμακα προσπαθώντας να αυξήσουν την μειωμένη παραγωγικότητα της γης, καταστρέφοντάς την. Και η απόλυτη στρέβλωση: η καταστροφή των λίγων δασικών μας περιοχών από τα πάρκα φωτοβολταϊκών που ισοπεδώνουν λόφους και βουνά και διαρρηγνύουν βίαια το οικοσύστημα, στο όνομα της πράσινης μετάβασης! Καταστρέφουμε το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του τόπου μας. 

Οι πόλεις μας πρέπει να ελευθερωθούν από τα τσιμέντα, να αυξηθεί το αστικό πράσινο, η αειφόρος κινητικότητα. Να προωθηθεί η χρήση καλών γεωργικών πρακτικών, η κομποστοποίηση, να ενισχυθούν ουσιαστικά οι αγρότες, η χρήση της τεχνολογίας, οι ανανεώσιμες μορφές ενέργειας για τον πολίτη, όχι με νέα ενεργειακά μονοπώλια όπως γίνεται τώρα. Η Κύπρος μπορεί να γίνει μια χώρα πρότυπο, να ανθίσει. Έχουμε μικρή κλίμακα γι αυτό οι καλές και οι κακές πολιτικές έχουν γρήγορα τα αντίστοιχα αποτελέσματα.

 Ο πόλεμος στην Ουκρανία βάζει την αγωνία για την «νέα κανονικότητα» του κλίματος, δικαίως, σε δεύτερη μοίρα.  Δεν εμποδίζει όμως τους πολιτικούς μας να συνεχίζουν business as usual με αποφάσεις που επιδεινώνουν μια πορεία καταστροφής, που μπορεί ακόμα να αντιμετωπιστεί. Δεν υπάρχει χρόνος. Σύντομα θα κλαίμε επί των ερειπίων μιας χώρας που θα είναι αβίωτη.

*Πολιτικός Μηχανικός/ ακτομηχανικός
Πρόεδρος ΔΣ, Κέντρο Μελετών και Έρευνας ΑΚΤΗ