Αυξάνεται η πίεση στην κεντροδεξιά ενόψει της σουηδικής ψηφοφορία

Την Τετάρτη το Κοινοβούλιο θα ψηφίσει αν θα γίνει Πρωθυπουργός ο αρχηγός της αντιπολίτευσης και του Ulf Kristersson

Δύο μήνες μετά τις εκλογές στη Σουηδία, οι οποίες δεν κατέληξαν σε ένα σαφές αποτέλεσμα, η χώρα ακόμη δεν έχει κυβέρνηση και η κεντροδεξιά συμμαχία βρίσκεται υπό τον κίνδυνο διάσπασης, εν  μέσω μεγάλων διαφωνιών σε σχέση με την αποδοχή υποστήριξης από τους εθνικιστές. 

Η Σουηδία αντιμετωπίζει μία από τις πιο ταραχώδεις εβδομάδες μετά από την ψηφοφορία της 9ης Σεπτεμβρίου, κατά την οποία το Δημοκρατικό κόμμα, που τάσσεται εναντίον της μετανάστευσης, ανέλαβε ρυθμιστικό ρόλο, την ίδια στιγμή που τα δύο συστημικά μπλοκ της χώρας δεν κατάφεραν να κερδίσουν πλειοψηφία.  

Την Τετάρτη το Κοινοβούλιο θα ψηφίσει αν θα γίνει Πρωθυπουργός ο αρχηγός της αντιπολίτευσης και του Μετριοπαθούς κόμματος Ulf Kristersson. Όμως, με δεδομένο ότι είναι απομακρυσμένο να τον υποστηρίξουν δύο σύμμαχοι της αντιπολίτευσης, ο δρόμος για τη νίκη φαίνεται πολύ δύσβατος. 

Ο Kristersson επιλέγηκε επίσημα την Δευτέρα από τον Πρόεδρο της Βουλής και είπε ότι θα επιδιώξει να καταρτίσει μια μικρή κυβέρνηση μειοψηφίας με τους Χριστιανοδημοκράτες, που θα χρειαστεί την υποστήριξη των Δημοκρατών και άλλων κεντροδεξιών δυνάμεων σε βασικά ζητήματα. Παραδέχθηκε ότι δεν είναι εύκολο εγχείρημα από τη στιγμή που το Κεντρώο και το Φιλελεύθερο κόμμα αρνήθηκαν  να συμμετάσχουν στην κυβέρνησή του. «Δεν αισθάνομαι σίγουρος ότι θα νικήσω, όμως θεωρώ καθήκον μου να δοκιμάσω», δήλωσε. 

Η ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών Ebba Busch Thor δήλωσε τη Δευτέρα ότι θα ήταν «ιστορικό» εάν οι συνάδελφοί της στη συμμαχία ψηφίσουν εναντίον ενός κεντροδεξιού υποψήφιου για την Πρωθυπουργία, ιδιαίτερα από την στιγμή που την τελευταία τετραετία επέτρεπαν σε μία κυβέρνηση μειοψηφίας υπό τους Σοσιαλδημοκράτες να κυβερνά. 

Ο Πρόεδρος της Βουλής Andreas Norlen οδήγησε τα πράγματα στην ψηφοφορία, σε μία προσπάθεια να επιταχύνει τη διαδικασία εξόδου από το δίμηνο τέλμα. Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, οι Μετριοπαθείς και οι Σοσιαλδημοκράτες, απορρίπτουν οποιεσδήποτε συζητήσεις για ευρύ συνασπισμό, ενώ οι εταίροι του Kristersson, το Κεντρώο και Φιλελεύθερο κόμμα, αρνούνται να έχουν οποιαδήποτε σχέση με τους Σουηδούς Δημοκράτες. 

Το κόμμα, που έχει τις ρίζες τους στο σουηδικό νεοναζιστικό κίνημα και έλαβε 17,5% στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, φαίνεται να είναι ο μεγάλος νικητής. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση της Demoskop, που παρουσίασε η Expressen, έδειξε ότι πλέον υποστηρίζεται από το 21,1%, κάτι που ενισχύει τη θέση του ότι έχει να κερδίσει εάν γίνονταν ξανά εκλογές. 

Σύμφωνα με το Σύνταγμα, η Βουλή μπορεί να ψηφίσει για νέο Πρωθυπουργό τέσσερεις φορές, πριν προκηρυχθούν έκτακτες εκλογές. Παρόλο που αυξάνεται η πιθανότητα να υπάρξει νέα ψηφοφορία στις αρχές του επόμενου χρόνου, η δύναμη των εθνικιστών οδηγεί σε δεύτερες σκέψεις. 

«Δεν είχαμε έκτακτες εκλογές από το 1958 και θεωρώ ότι είναι πολύ απομακρυσμένο», δήλωσε ο Peter Santesson, επικεφαλής αναλυτής της Demoskop. «Πιστεύω ότι τα κόμματα θα προσπαθήσουν πάρα πολύ να τις αποφύγουν. Η σουηδική πολιτική κουλτούρα θεωρεί πως οι έκτακτες εκλογές θα φέρουν χάος και κανείς δεν θέλει να το προκαλέσει». 

Ήδη έγινε ρεκόρ συζητήσεων για τα σουηδικά δεδομένα και, εάν ο Kristersson αποτύχει αυτή την εβδομάδα, θα είναι η πρώτη φορά που θα χάσει η εισήγηση του Προέδρου της Βουλής για Πρωθυπουργό. 

Ενώ ο Kristersson προσπαθεί να πείσει τους συμμάχους του, οι Σοσιαλδημοκράτες περιμένουν στο παρασκήνιο. Ο ηγέτης τους Stefan Lofven ανέφερε επανειλημμένως ότι είναι πιθανόν να συνεργαστεί με το Κεντρώο κόμμα και τους Φιλελεύθερους, όμως δεν ξεκαθάρισε τι είναι πρόθυμος να προσφέρει. 

Οι Φιλελεύθεροι ήδη ξεκαθάρισαν πως δεν πρόκειται να υποστηρίξουν ή να λάβουν μέρος σε μια κυβέρνηση στην οποία ο Kristersson θα εξαρτάται από την άμεση ή έμμεση υποστήριξη των εθνικιστών, ενώ το Κεντρώο κόμμα παρουσιάζεται πιο ήπιο. Οι δύο μπορεί και να τηρήσουν αποχή, ώστε να επιτρέψουν την νίκη της κεντροδεξιάς συμμαχίας. 

Η αρχηγός του Κεντρώου κόμματος Annie Loof προσπάθησε να πείσει ώστε να της δώσουν την ευκαιρία να προσπαθήσει να δημιουργήσει έναν ευρύ συνασπισμό, όμως μέχρι στιγμής αυτό το σενάριο απορρίπτεται από τον Kristersson. Η σχέση μεταξύ των κομμάτων στη συμμαχία συνεχώς χειροτερεύει και μια ψήφος για τον Kristersson θα τους εξαναγκάσει να δείξουν τα χαρτιά τους.  

Οι ψηφοφόροι του Φιλελεύθερου και του Κεντρώου κόμματος παρουσιάζονται μοιρασμένοι αναφορικά με το κατά πόσον πρέπει να επιτραπεί στον Kristersson να γίνει Πρωθυπουργός την Τετάρτη, σύμφωνα με δημοσκόπηση της SIFO, που δημοσίευσε η Svenska Degbladet. Μόνο το 18% των ψηφοφόρων των Φιλελευθέρων συμφωνούν με την άρνηση του ηγέτη του κόμματός τους, ενώ το 27% τάσσονται υπέρ της αποχής και το 24% υπέρ της θετικής ψήφου. Το 40% των ψηφοφόρων του Κεντρώου κόμματος τάσσονται εναντίον, το 19% υπέρ της αποχής και το 15% υπέρ της θετικής ψήφου. 

«Ό,τι και να κάνουν, κάποιοι από τους ψηφοφόρους τους θα θυμώσουν πολύ», εξήγησε ο David Ahlin, δημοσκόπος της Ipsos. «Θα έχουν κόστος. Γι’ αυτό και προσπαθούν να το καθυστερήσουν».

Amanda Billner