Ο Μένε Πάγκαλος, επικεφαλής της έρευνας για τα φαρμακευτικά προϊόντα της AstraZeneca, πήγε για ύπνο τη Δευτέρα 22 Μαρτίου, νιώθοντας καλά για πρώτη φορά. Μόλις είχε ανακοινώσει τα προσωρινά αποτελέσματα από την εκτεταμένη δοκιμή των εμβολίων της εταιρείας στις ΗΠΑ: Η λήψη ήταν ασφαλής και 79% αποτελεσματική στην πρόληψη σοβαρών συμπτωμάτων Covid-19. Τα νέα ήταν θετικά μετά από μήνες αμφισβητήσεων.

Έτσι ξεκινά το δημοσίευμα του Bloomberg για την περιπέτεια του εμβολίου της AstraZeneca. Και συνεχίζει:

Στις 5 τα ξημερώματα ο Πάγκαλος, ξύπνησε από από ένα τηλεφώνημα εξ Αυστραλίας. Ήταν ο εκτελεστικός διευθυντής της φαρμακοβιομηχανίας, Πασκάλ Σοριό που τον ενημερωσε για τις αντιδράσεις στις ΗΠΑ μετά την ανακοίνωση της εταιρίας για τα ποσοστά ανοσίας του εμβολίου κατά 79% όπως είχαν προκύψει από τις κλινικές δοκιμές. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Αλλεργιών και Λοιμώξεων, κατήγγειλε ότι το πόρισμα των κλινικών μελετών του τελικού σταδίου της AstraZeneca ίσως βασίστηκε σε παρωχημένα στοιχεία που αλλοιώνουν τα αποτελέσματα.

Ο Πάγκαλος ξαφνιάστηκε που το αμερικανικό ινστιτούτο έσπευσε να δηλώσει δημοσίως τις αντιρρήσεις του και δεν προτίμησε όπως συνήθως να απευθυνθεί στην ίδια της φαρμακοβιομηχανία πρώτα.

Οι αντιδράσεις έφτασαν γρήγορα στην Washington Post και στους New York Times. Μέσα σε λίγες ώρες, ο Άντονι Φαούτσι, επικεφαλής λοιμωξιολόγος των ΗΠΑ εμφανίστηκε στο Good Morning America, . «Είναι πραγματικά ατυχές που συνέβη αυτό», είπε. «Πρόκειται για ένα πολύ καλό εμβόλιο, αλλά αυτές οι κινήσεις δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά να προκαλούν αμφιβολίες».

Η AstraZeneca είχε λάβει έγκριση την προηγούμενη Παρασκευή  για τη διενέργεια ενδιάμεσων κλινικων δοκιμών, βάσει 141 επαληθευμένων περιπτώσεων Covid που χρονολογούνται από τις 17 Φεβρουαρίου. Το συμβούλιο είχε συμβουλεύσει την ομάδα της Astra να δώσει έμφαση στις μη επαληθευμένες περιπτώσεις που είχαν προκύψει  τότε, ώστε να παράγουν ένα αξιόπιστο αποτέλεσμα. Οι επιστήμονες , πιστεύοντας ότι η πιθανή επίδρασή τους στον βαθμό αποτελεσματικότητας ήταν αμελητέα, δεν έκαναν αναφορά στην έκθεσή τους

Μετά τις αντιδράσεις ωστόσο η εταιρεία έσπευσε  να εξετάσει προσεκτικότερα  αυτές τις 49 περιπτώσεις, μια διαδικασία που συνήθως διαρκεί εβδομάδες. Δύο ημέρες αργότερα, η AstraZeneca ανακοίνωσε τα ενημερωμένα αποτελέσματα. Οι διαφορές ήταν στατιστικά ασήμαντες: Η συνολική αποτελεσματικότητα μειώθηκε κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες, στο 76%, αν και στην πραγματικότητα αυξήθηκε 5 ποσοστιαίες μονάδες σε ηλικιωμένους, στο 85%. Το εμβόλιο ήταν 100% αποτελεσματικό στην πρόληψη της νοσηλείας και της σοβαρής νόσου. Αυτή τη φορά, η AstraZeneca ήταν πιο προσεκτική καθώς σημείωνε ότι υπήρχαν ακόμη 14 περιπτώσεις που έπρεπε να διερευνηθούν, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει διακύμανση των αριθμών.

Τα στελέχη της εταιρείας αναστατώθηκαν από τα γεγονότα της εβδομάδας. «Είναι πολύ απογοητευτικό», λέει κάποιος. «Ειλικρινά, σπάει τις καρδιές μας». Την εβδομάδα μετά την εμφάνιση των ενημερωμένων αποτελεσμάτων, ο Fauci υποβάθμισε τις προηγούμενες δηλώσεις του. «Δεν αμφισβήτησα καθόλου τα δεδομένα τους», είπε όταν ρωτήθηκε για το περιστατικό.

Η ιστορία του εμβολίου που ανέπτυξε το AstraZeneca με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης χαρακτηρίζεται από ένα μείγμα ευγενών προθέσεων, προβλημάτων επικοινωνίας, προβληματικές δοκιμές, και πολιτικό-οικονομικό ανταγωνισμό, γράφει το Bloomberg. Το πιο σοβαρό ζήτημα που ανέκυψε αφορά στην ύπαρξη περιστατικών θρόμβωσης σε εμβολιασμένους κάτω των 60 ετών. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και οι βρετανικοί και ευρωπαίοι ρυθμιστικοί φορείς δήλωσαν ότι βρήκαν μια πιθανή σχέση μεταξύ του εμβολίου και των θρόμβων, αλλά ότι τα οφέλη από το εμβόλιο υπερτερούν των κινδύνων. Η ρυθμιστική αρχή της ΕΕ συνέστησε να γίνεται η αναφορά σε αυτήν την ανεπιθύμητη παρενέργεια ως σπάνια, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο συνιστά να μην χρησιμοποιείται το εμβόλιο σε άτομα κάτω των 30 ετών. Ορισμένες κυβερνήσεις έχουν ήδη σταματήσει τη χρήση του εμβολίου σε νεότερους ανθρώπους.

Παράλληλα, πολλά κράτη της ΕΕ διαμαρτύρονται για το ότι η AstraZeneca δεν εκπλήρωσε τις υποσχέσεις εφοδιασμού τους με τα εμβόλια.

Μέσα σε ένα χρόνο, η Astra έχει μετατραπεί από  αγαπημένο παιδί των εμβολιασμών σε προβληματικό.

«Υπάρχει αυτό το μικρό σύννεφο που την ακολουθεί παντού, το οποίο νομίζω ότι είναι κάπως άδικο», λέει ο John Bell, Καναδός καθηγητής ιατρικής της Οξφόρδης που επιβλέπει τις σχέσεις μεταξύ του πανεπιστημίου και της AstraZeneca. Όπως, ωστόσο τονίζει, το εμβόλιο της Astra μεταφέρεται και αποθηκεύεται πιο εύκολα από τα εμβόλια που βασίζονται στο mRNA από τη Moderna και την Pfizer-BioNTech.

Ποιο το κέρδος

Η εταιρεία του Ηνωμένου Βασιλείου υποσχέθηκε να κατασκευάσει έως και 3 δισεκατομμύρια δόσεις το 2021, πουλώντας τις σε μη κερδοσκοπική βάση, μόνο λίγα δολάρια τη δόση. Μόνο το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson & Johnson, η οποία επίσης συμφώνησε να πουλήσει χωρίς κέρδος, μπορεί να «ανταγωνιστεί» την Astra, αλλά είναι πολύ πίσω στην παραγωγή.

Αντίθετα, το εμβόλιο Pfizer-BioNTech αναμένεται να αποφέρει έσοδα 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων φέτος, ενώ η Moderna Inc. προβλέπει 18 δισεκατομμύρια δολάρια για το κέρδος της.

Πάνω από 135 εκατομμύρια δόσεις Astra έχουν διανεμηθεί μέχρι στιγμής σε όλο τον κόσμο  ενώ πάνω του στηρίζεται το πρόγραμμα Covax,  που υποστηρίζεται από τον ΠΟΥ που παρέχει εμβόλια σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

naftemporiki.gr