Φωτοβολταϊκά: Όσοι δεν υπόγραψαν ακόμη με ΑΗΚ κινδυνεύουν

Πόλεμος για μια θέση στον ήλιο – Παύση έγκρισης αιτήσεων ζητά ο Διαχειριστής – 1.500 οι αιτήσεις τον μήνα

upd: ΣΕΠΑΕΚ: Βάλτε έξυπνους μετρητές να λυθεί το θέμα με φωτοβολταϊκά

Γράφει ο Χαράλαμπος Ζάκος
Το προσωρινό «πάγωμα» στις αιτήσεις για εγκατάσταση οικιακών φωτοβολταϊκων συστημάτων, εισηγείται ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ), προειδοποιώντας πως σε αντίθετη περίπτωση και αν δεν ενταχθούν νέες τεχνικές απαιτήσεις θα υπάρξει σοβαρό ζήτημα στην ασφαλή λειτουργία του Ηλεκτρικού Συστήματος. 

Αντίδραση για το ζήτημα είχαμε από την Υπουργό Ενέργειας, Νατάσα Πηλείδου η οποία σχολιάζοντας τις προειδοποιήσεις του ΔΣΜΚ, ξεκαθάρισε πως όχι μόνο δεν θα σταματήσουν οι χορηγίες για φωτοβολταϊκά, αλλά μάλιστα και θα ενισχυθούν, καλώντας την ίδια ώρα τους διαχειριστές να βρουν άμεσα τις τεχνικές λύσεις και να τις εφαρμόσουν. 

Να υπενθυμίσουμε πως ο σάλος, με σειρά δημοσιευμάτων και τοποθετήσεων, προέκυψε μετά το σχετικό ρεπορτάζ της Brief αναφορικά με την αποσύνδεση από το δίκτυο της ΑΗΚ φωτοβολταϊκών οικιακών συστημάτων που αποφάσισε προ ολίγων ημερών ο ΔΣΜΚ, επικαλούμενος θέματα ασφαλείας στο δίκτυο. (Διαβάστε εδώ αναλυτικό ρεπορτάζ). 

33.000 έβαλαν φωτοβολταϊκά - 1.500 κάθε μήνα στέλνουν αιτήσεις - Ξεπεράσαμε το όριο

Σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλεξε η Brief, μέχρι και τον Νοέμβριο του 2022 είχαν εγκατασταθεί φωτοβολταϊκά σε 33.000 οικίες και παράλληλα άλλες περίπου 1.500 αιτήσεις κάθε μήνα υποβάλλονται στην ΑΗΚ ώστε να εγκριθούν και να προχωρήσει η εγκατάσταση. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία μέχρι και τον Νοέμβριο του 2022 - και ενώ εκκρεμούν ακόμη χιλιάδες αιτήσεις - η εγκατεστημένη ισχύ έχει ήδη ξεπεράσει το όριο των 145 μεγαβάτ το οποίο έθεσε η ΡΑΕΚ για μη ελεγχόμενη παραγωγή, δηλαδή για οικιακά συστήματα. Γεγονός που σύμφωνα με τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς, προκαλεί σοβαρό πρόβλημα στην ασφαλή λειτουργία του Ηλεκτρικού Συστήματος και γι’ αυτό τον λόγο εισηγείται την προσωρινή παύση για νέες αιτήσεις, μέχρι τουλάχιστον να ρυθμιστούν μέσω νέου σχεδίου κάποιες τεχνικές απαιτήσεις ώστε να ελέγχεται η παραγωγής και σε οικιακά συστήματα. 

Ειδικότερα, όπως ανέφερε στην Brief, ο Εκπρόσωπος του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου, Βραχίμης Κουτσόλουκας, εισηγούνται όπως υπάρξει μια προσωρινή παύση στην εξέταση αιτήσεων ώστε να ρυθμιστεί το ζήτημα, ξεκαθαρίζοντας πως αυτή η εισήγηση δεν επηρεάζει όσους έχουν ήδη υπογράψει τη σύμβαση με την ΑΗΚ, καθώς για αυτούς η εγκατάσταση θα προχωρήσει κανονικά.

«Οι διαχειριστές μέσω της επιστολής τους προς την Υπουργό Ενέργειας εισηγούνται όπως οι αιτήσεις που δεν εγκρίθηκαν στο τρέχον σχέδιο και οι νέες αιτήσεις που θα γίνουν να εξεταστούν στο πλαίσιο του νέου Σχεδίου», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κουτσόλουκας, επεξηγώντας πως σε αυτό το νέο σχέδιο οι διαχειριστές ζητούν όπως ενταχθούν κάποιες τεχνικές απαιτήσεις, ούτως ώστε να μην επηρεάζεται το Σύστημα επειδή η διείσδυση τους ξεπερνά το όριο των 145 μεγαβάτ. 

Αναφορικά με αυτό το όριο των 145 μεγαβάτ, ο κ. Κουτόλουκας σημείωσε πως τέθηκε για τα μη ελεγχόμενα και ουσιαστικά τώρα γίνονται σκέψεις για τον τρόπο που αυτά θα ελέγχονται. 

Τι θέλουν να κάνουν με τα οικιακά

«Υπάρχουν τρεις κατηγορίες. Η μία κατηγορία είναι τα φωτοβολταϊκά πάρκα, στα οποία υπάρχει πλήρης έλεγχος. Δηλαδή βλέπουμε μέσω των συστημάτων μας σε πραγματικό χρόνο την παραγωγή τους και μπορούμε να στείλουμε εντολή για να μειώσουν την παραγωγή τους σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο, το οποίο μπορεί να απορροφήσει το σύστημα ανά πάσα στιγμή. Η δεύτερη κατηγορία είναι τα συστήματα με εγκατεστημένη ισχύ 7,14kWp – 499kWp. Σε αυτά υπάρχει εγκατεστημένα ένα σύστημα στα οποία μπορεί να σταλεί μήνυμα από τους διαχειριστές και να αποσυνδεθούν από το δίκτυο. Η τρίτη είναι κάτω από το 7,14 kWp και είναι μη ελεγχόμενα, τα οποία δεν μπορείς να αποσυνδέσεις, αλλά ούτε να δεις σε πραγματικό χρόνο την παραγωγή τους», είπε. 

Έτσι, σύμφωνα με τον κ. Κουτσόλουκα αυτό που πρέπει να γίνει τώρα, είναι να τεθούν κάποιες τεχνικές απαιτήσεις για την 3η κατηγορία ώστε να γίνεται αυτός ο έλεγχος.

Ερωτηθείς σχετικά με το κατά πόσον αυτές είναι τεχνικές απαιτήσεις θα ανεβάσουν το κόστος εγκατάστασης ο κ. Κουτσόλουκας σημείωσε πως αυτό το κόστος μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να είναι μηδενικό, ενώ παράλληλα όπως ανέφερε υπάρχουν και τα συστήματα αποσύνδεσης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με κόστος που φτάνει μέχρι και τα 200 ευρώ. 

Θα συνεχίσουν και θα αυξηθούν οι περικοπές σε ΑΠΕ 

Ο κ. Κουτσόλουκας ανέφερε πως σίγουρα ο Διαχειριστής θα συνεχίσει τις περικοπές από το δίκτυο διανομής της ΑΗΚ φωτοβολταϊκά συστήματα, αναφέροντας πως όταν καταστεί ανάγκη να γίνει κάτι τέτοιο πρώτα θα αποσυνδέονται τα φωτοβολταϊκά πάρκα και ακολούθως τα οικιακά. 

Μάλιστα, την ίδια ώρα όπως σημειώνει ο ΔΣΜΚ σε σχετική του ανακοίνωση «λόγω της συνεχόμενης σημαντικής αύξησης της εγκατεστημένης φωτοβολταϊκής ισχύος και μέχρι την εισαγωγή άλλων πόρων που θα παρέχουν ευελιξία στο Ηλεκτρικό Σύστημα, όπως Συστήματα Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας, ο περιορισμός ηλεκτροπαραγωγής ΑΠΕ θα γίνεται όλο και πιο συχνός, και το επίπεδο περικοπών της ηλεκτροπαραγωγής των ΑΠΕ θα είναι εκ των πραγμάτων σταδιακά αυξανόμενο, καθότι το ηλεκτρικό Σύστημα της Κύπρου είναι μικρό και απομονωμένο». 

Λόγω των πιο πάνω ο ΔΣΜΚ έχει προχωρήσει και σε εκτίμηση για τις περικοπές ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ κατά το 2023: 

Εκτίμηση περικοπών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ (*) Έτος 2023
Εγκατεστημένη ΦΒ Ισχύς (MWp) 400 -> 510 (**)
Εγκατεστημένη Αιολική Ισχύς (MW) 157,5
Εγκατεστημένη Ισχύς Βιομάζας (MW) 12,1
Περικοπτώμενη Ενέργεια (MWh): 36.700
Εκτίμηση Παραγωγής ΑΠΕ (MWh): 1.136
Εκτίμηση Συμβατικής Παραγωγής (MWh): 4.196
Ολική Παραγόμενη Ενέργεια (GWh): 5.332
Διείσδυση ΑΠΕ επί της συνολικής παραγωγής (%): 21,3%
Περικοπτόμενη Ενέργεια επί της διείσδυσης ΑΠΕ (%): 3,22%
Περικοπτόμενη Ενέργεια επί της διείσδυσης ΑΠΕ χωρίς περικοπές (%): 3,13%
Περικοπτόμενη Ενέργεια επί εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ (%): 0,67%
Χαράλαμπος Ζάκος