Όλα ρευστά φαίνεται πως είναι τα δεδομένα σε σχέση με τις κρατικές εγγυήσεις ύψους 60,2 εκατομμυρίων ευρώ προς την Alfa Mediterranean Enterprises για την κατασκευή και λειτουργία ηλιοθερμικού πάρκου. Αν και το θέμα είναι εγγεγραμμένο να συζητηθεί στη σημερινή (17/1) συνεδρία της Ολομέλειας της Βουλής, εντούτοις, τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Όπως πληροφορείται η Brief, το σκηνικό γύρω από το θέμα αναμένεται πως θα ξεκαθαριστεί κατά τις πρωινές συσκέψεις των κοινοβουλευτικών κομμάτων, χωρίς να αποκλείεται, ακόμη, και η αναβολή στην ψήφισή του προκειμένου να ξεκαθαριστούν κάποια ζητήματα που απασχολούν τα κόμματα.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Πάντως, σε περίπτωση που το θέμα οδηγηθεί τελικά στην Ολομέλεια θα πρέπει να αναζητηθούν αρκετές συμμαχίες για να περάσει και εγκριθεί, αφού το μόνο κόμμα που γέρνει προς την πλευρά της υπερψήφισης του αιτήματος που υπέβαλε το Υπουργείο Οικονομικών είναι ο ΔΗΣΥ, ενώ το ΑΚΕΛ τάσσεται ξεκάθαρα κατά. 

Με δεδομένα τα προαναφερθέντα, φαίνεται πως η στάση που θα τηρήσει το ΔΗΚΟ θα αποτελέσει τον «καταλύτη» ως προς την τελική έκβαση του θέματος. Δηλαδή, εάν το κόμμα, σε περίπτωση που τεθεί ζήτημα αναβολής του ταχθεί υπέρ, τότε θα αναβληθεί. Εάν, όμως, ψηφίσει κατά της αναβολής τότε το θέμα, ίσως, τεθεί σε ψηφοφορία. Σε περίπτωση που ταχθεί υπέρ της παραχώρησης των εγγυήσεων τότε θεωρείται, σχεδόν, βέβαιο πως θα εξασφαλιστεί η απαραίτητη πλειοψηφία, ενώ εάν τις καταψηφίσει, τότε οι εγγυήσεις δεν θα παραχωρηθούν.

Γιατί απαιτείται η έγκριση της Βουλής
Αξίζει, πάντως, να τονιστεί πως, ο λόγος που η Ολομέλεια της Βουλής καλείται να ψηφίσει υπέρ ή κατά των εν λόγω εγγυήσεων, έγκειται στο γεγονός πως αυτές ξεπερνούν το 1 εκατομμύριο ευρώ, αφού, σύμφωνα με το άρθρο 22 των «περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχειρίσης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμων του 2014 και 2015», για κρατικές εγγυήσεις πέραν του 1 εκατ. ευρώ απαιτείται η έγκριση του Κοινοβουλίου.

Σημειώνεται, δε, πως η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού μελέτησε το πιο πάνω θέμα σε τέσσερις συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 28 Νοεμβρίου και στις 2 και 5 Δεκεμβρίου 2019, καθώς και στις 13 Ιανουαρίου 2020. Στο πλαίσιο των συνεδριάσεων αυτών ενώπιον της επιτροπής κλήθηκαν και παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών, του Γενικού Λογιστηρίου, του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας και ο Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων. Παρέστησαν επίσης κατόπιν αιτήματός τους οι νομικοί σύμβουλοι και στελέχη της ενδιαφερόμενης εταιρείας.
     
Όπως αναφέρεται σε έκθεση της Επιτροπής, σύμφωνα με επιστολή του τέως Υπουργού Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη, προς τον Πρόεδρο της Βουλής, Δημήτρη Συλλούρη, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 15.11.2019, πρόκειται να παραχωρηθεί κυβερνητική εγγύηση προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ύψους €60.185.628 προς όφελος του φορέα εκμετάλλευσης του έργου «CY CSPc EOS Green Energy», ήτοι της εταιρείας «Alfa Mediterranean Enterprises Ltd».  

>>> Ειδήσεις – Κεφάλαιο Ενέργεια Brief <<< 

Περαιτέρω και σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν ενώπιον της επιτροπής, το υπό αναφορά έργο περιλαμβάνεται στα καινοτόμα έργα του ευρωπαϊκού διαγωνισμού NER300 και εμπίπτει στις πολιτικές προτεραιότητες του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, κρίνεται δε ότι πληροί τα κριτήρια παραχώρησης κυβερνητικής εγγύησης και είναι βιώσιμο. Παρά ταύτα, η οριστικοποίηση της διαδικασίας παραχώρησης της εν λόγω κυβερνητικής εγγύησης, προστίθεται, προϋποθέτει:

1/ την προσκόμιση τραπεζικής εγγύησης ύψους €60.185.628 προς όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας,

2/ την εξασφάλιση σχετικής γνωμοδότησης από τον Έφορο Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων και

3/ την υπογραφή νομικά δεσμευτικής πράξης από την ενδιαφερόμενη εταιρεία σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν 79.058 Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 24 Ιουνίου 2015.

Συναφώς με τα πιο πάνω, αναφέρεται στην έκθεση, «όπως προκύπτει από σχετική έκθεση του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, η οποία κατατέθηκε ενώπιον της Επιτροπής, το χρηματοδοτούμενο έργο αφορά σταθμό ηλιακής ενέργειας με δυναμικότητα παραγωγής ενέργειας επί εικοσιτετραώρου βάσεως ή κατά την ώρα και την ισχύ που θα ήθελε ο Διαχειριστής Δικτύου Μεταφοράς Κύπρου ή με δυνατότητα πλήρους κάλυψης των αναγκών οποιουδήποτε πελάτη μέσω διμερών συμβολαίων».  

Τα πλεονεκτήματα
Επιπρόσθετα αναφέρεται ότι, το προτεινόμενο έργο παρουσιάζει πλεονεκτήματα, καθότι:

• η κατασκευή μπορεί να ξεκινήσει άμεσα και το έργο να τεθεί σε λειτουργία μέχρι το 2020, συνεισφέροντας στην επίτευξη των εθνικών στόχων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) και στη μείωση εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου,
• δύναται να συμβάλει σημαντικά στην αύξηση του ποσοστού παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και στην επίτευξη των εθνικών στόχων σχετικά με το απαιτούμενο ποσοστό ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας,
• έχει συμπεριληφθεί στο επικαιροποιημένο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ,
• περιλαμβάνει τη δημιουργία συστήματος αποθήκευσης ενέργειας, γεγονός ουσιώδους σημασίας για την ασφάλεια και ομαλή λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος της Κύπρου, καθώς και για την ομαλή και περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό σύστημα,
• η προσθήκη νέας τεχνολογίας ΑΠΕ θα αυξήσει την ασφάλεια και την αξιοπιστία του ενεργειακού συστήματος και
• θα είναι η πρώτη τέτοιου είδους ανάπτυξη στην Κύπρο και θα συμβάλει στην απόκτηση τεχνογνωσίας και εμπειρίας για τη συγκεκριμένη τεχνολογία, καθώς και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Παράλληλα με τη δημιουργία του προτεινόμενου έργου, θα μπορούσε να αναπτυχθούν συγκεκριμένες τοπικές αγορές για την κατασκευή μηχανημάτων ηλιοθερμικών συστημάτων (κατόπτρων κ.λπ.) με στόχο την προμήθεια τόσο της τοπικής αγοράς όσο και άλλων γειτονικών χωρών, στις οποίες η αυξημένη ηλιοφάνεια ενθαρρύνει τη δημιουργία ηλιοθερμικών σταθμών.

>>> Bloomberg στην ελληνική <<<

Η θέση του Εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε στο στάδιο της συζήτησης ο Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων, καθώς και εκπρόσωπός του γραφείου του, αλλά και με βάση σχετική επιστολή του εφόρου, ημερομηνίας 4 Δεκεμβρίου 2019, η οποία κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή, «η παραχώρηση κυβερνητικής εγγύησης προς τον υπό αναφορά φορέα εκμετάλλευσης δεν προσμετράται ως κρατική ενίσχυση, καθότι η συγκεκριμένη ρύθμιση προνοείται στο άρθρο 11 της Απόφασης της Επιτροπής της 3ης Νοεμβρίου 2010 με αρ. 2010/670/ΕΕ για καθορισμό κριτηρίων και μέτρων χρηματοδότησης έργων επίδειξης σε εμπορική κλίμακα τα οποία αποσκοπούν στην περιβαλλοντικά ασφαλή δέσμευση και αποθήκευση διοξιδίου του άνθρακα (CO2) σε γεωλογικούς σχηματισμούς, καθώς και έργων επίδειξης καινοτόμων τεχνολογιών ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της κοινότητας, που θεσπίσθηκε με την Οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου».

Στην ίδια επιστολή επισημαίνεται ότι κοινοποιήθηκε στη Γενική Διεύθυνση  Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αξιολόγηση ως προς τη συμβατότητά του με το ενωσιακό δίκαιο των κρατικών ενισχύσεων ο μηχανισμός στήριξης του έργου, ο οποίος αφορά στην ανάληψη από το κράτος της υποχρέωσης προς την εταιρεία «Alfa Mediterranean Enterprises Ltd» να καλύπτει μηνιαία την τυχόν διαφορά μεταξύ της τιμής των 9,3 σεντ ανά KWh, ως η τιμή πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτείται, για να καθίσταται το ηλιοθερμικό έργο βιώσιμο, και της εκάστοτε αγοραίας τιμής ηλεκτρικής ενέργειας.

Όπως περαιτέρω τόνισε ο ίδιος αξιωματούχος, δεν κατέστη δυνατό στο παρόν στάδιο να γνωματεύσει επί του θέματος επισήμως, καθότι δεν τέθηκαν ενώπιόν του ολοκληρωμένα στοιχεία. Συναφώς, το ζήτημα της εγγυημένης τιμής είναι το ένα σκέλος της πιθανής κρατικής ενίσχυσης για την οποία θα αποφασίσει η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ υπάρχει και δεύτερο σκέλος για γνωμοδότηση, το οποίο εμπίπτει στην αρμοδιότητα του ίδιου του Εφόρου βάσει του άρθρου 11 της οικείας νομοθεσίας.   

Υπό το φως των πιο πάνω και λαμβάνοντας υπόψη ότι η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα προβεί στην αξιολόγηση της αναγκαιότητας της πιο πάνω ενίσχυσης ως προϋπόθεσης της συμβατότητάς του, ο Έφορος κατέληξε ότι επαφίεται στην κρίση της Βουλής και των αρμόδιων αρχών αντίστοιχα κατά πόσο θα προχωρήσει στο στάδιο αυτό η έγκριση του αιτήματος με σχετική απόφαση της ολομέλειας του σώματος, καθώς και η υπογραφή της νομικά δεσμευτικής πράξης με τον φορέα εκμετάλλευσης.  

>>> Διαβάστε εδώ ειδήσεις και στην αγγλική <<<

ΓΔ ΥΠΟΙΚ: Διασφαλισμένα τα δικαιώματα της Δημοκρατίας
Από την πλευρά του, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών δήλωσε ότι τα δικαιώματα της Δημοκρατίας είναι απόλυτα διασφαλισμένα, καθότι στη νομικά δεσμευτική πράξη που θα διαμορφωθεί σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας και τη Νομική Υπηρεσία θα περιληφθεί πρόνοια με την οποία η παραχώρηση της προκαταβολής θα γίνεται, νοουμένου ότι θα προσκομισθούν στο κράτος οι απαραίτητες τραπεζικές εγγυήσεις, που διασφαλίζουν την πιστή εκτέλεση και απόδοση του έργου. Περαιτέρω, διαβεβαίωσε ότι η Δημοκρατία θα διασφαλίσει ότι το έργο θα προχωρήσει, εφόσον ληφθούν όλες οι απαραίτητες εγκρίσεις που απαιτούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.  

Εξάλλου, ο Εκπρόσωπος του Υπουργείου Γεωργίας δήλωσε ότι, σχετικό παράπονο που είχε υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφορικά με περιβαλλοντικά και άλλα ζητήματα που αφορούσαν σε πιθανές στρεβλώσεις της αγοράς ή/και σε αντικανονική εξασφάλιση αδειών ή/και πιθανόν άλλων λανθασμένων διαδικασιών που ακολουθήθηκαν, έχουν εξεταστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και έχει διασαφηνισθεί ότι πλέον δεν εκκρεμεί οποιοδήποτε παράπονο εναντίον της υλοποίησης του υπό αναφορά έργου, καθώς και ότι ο σχετικός φάκελος έχει κλείσει χωρίς περαιτέρω εισηγήσεις/σχόλια εκ μέρους των πιο πάνω μερών.

>>> Όλες οι έρευνες και αναλύσεις της Brief <<<

Επίσης, η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας δήλωσε στην ίδια συνεδρία ότι αναμένεται η κοινοποίηση της εν λόγω αλληλογραφίας και στη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, ώστε να υπάρξει τελική τοποθέτηση επί του θέματος και ως εκ τούτου εισηγήθηκε το ζήτημα της έγκρισης του εν λόγω αιτήματος από την Επιτροπή να μην προωθηθεί στο παρόν στάδιο.

Όπως αναφέρεται στην έκθεση, «η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, επιφύλαξε την τελική τοποθέτηση όλων των εκπροσωπούμενων σε αυτήν πλευρών κατά τη συζήτηση του θέματος στην Ολομέλεια του σώματος».