ΓΡΑΦΕΙ Η ΞΕΝΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ

Αρκετές θα είναι οι εξελίξεις για τα ενεργειακά της Κύπρου μέχρι το τέλος του 2022, σύμφωνα με όσα ανέφερε η Υπουργός Ενέργειας και Εμπορίου Νατάσα Πηλείδου, στην Brief, συμπληρώνοντας ωστόσο παράλληλα πως πρέπει να είμαστε και ρεαλιστές ως προς τον χρόνο και τις υποδομές που πρέπει να κατασκευαστούν πριν ξεκινήσει η εκμετάλλευση του Φυσικού Αερίου. 

Ειδικότερα, όπως σημείωσε η Υπουργός, μετά τις ανακοινώσεις για την ύπαρξη νέας ποσότητας φυσικού αερίου στην Κυπριακή ΑΟΖ, έχει αναζωπυρωθεί το ενδιαφέρον των εταιρειών για τα ενεργειακά αποθέματα της Κύπρου «Αυτό θα το γνωρίζουμε μέσα στις επόμενες εβδομάδες – εντός Νοεμβρίου σίγουρα», συμπλήρωσε, σημειώνοντας ταυτόχρονα πως οι εταιρείες ακόμη και με τα 2,5 τρις κυβικά πόδια που έχουν εξευρεθεί είναι έτοιμες να προχωρήσουν με ανάπτυξη.

Μάλιστα, όπως τόνισε η Υπουργός η ίδια θα έχει συναντήσεις με εταιρείες το προσεχές διάστημα, ενώ δεν αποκλείει και νέες συνέργειες μεταξύ εταιρειών για εκμετάλλευση των κοιτασμάτων. 

Αναφορικά με το πλάνο της Chevron σε σχέση με το κοίτασμα Αφροδίτη, η κα Πηλείδου, σημείωσε πως υπάρχουν συγκεκριμένοι σχεδιασμοί οι οποίοι θα οριστικοποιηθούν μέσα από την υποβολή του τελικού πλάνου ανάπτυξης που θα γίνει περί τα τέλη του 2022.

>>>  BRIEF PLATINUM - 2ο Τεύχος - Αφιέρωμα UNIC - Πέραν των 100 τίτλων σπουδών - Τα ποσοστά εργοδότησης των αποφοίτων του / Ρεπορτάζ, βίντεο από όλες τις Μαρίνες της Κύπρου / Επιχειρηματικά νέα / Αναλύσεις / Παραοικονομία ΕΔΩ <<<

Ανάμεσα σε άλλα η κα. Πηλείδου αναφέρθηκε στα μέτρα που εξετάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και ποια από αυτά θα εφαρμόσει η Κύπρος, σημειώνοντας ότι η χώρα μας υποστηρίζει την εθελοντική επιβολή τέτοιων μέτρων στα κράτη μέλη. Την ίδια όμως ώρα εξήγησε πως η Κύπρος ίσως εξαιρεθεί από αυτά τα μέτρα καθώς δεν είναι ακόμα διασυνδεδεμένη με την εσωτερική αγορά ενέργειας της Ευρώπης.

Επιπλέον, η Υπουργός Ενέργειας επεσήμανε πως στην Κύπρο λόγω του ότι τροχοδρομείται το άνοιγμα της ηλεκτρικής αγοράς, βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο όπου ενδεχομένως αν υπάρξουν αλλαγές η αγορά θα ανοίξει με ένα πολύ διαφορετικό τρόπο.

Παράλληλα, σε σχέση με τα υπερκέρδη παραγωγών ενέργειας, δήλωσε πως σίγουρα τις επόμενες εβδομάδες το Υπουργείο Οικονομικών θα καταλήξει όσον αφορά την πιθανή φορολόγηση των υπερκερδών που έχουν σημειωθεί.

Διαβάστε την συνέντευξη της Υπουργού Ενέργειας και Εμπορίου

- Κυρία Υπουργέ, είχαμε πρόσφατα τις ανακοινώσεις για την ύπαρξη νέας ποσότητας φυσικού αερίου στην Κυπριακή ΑΟΖ. Τι σημαίνει αυτό για τα ενεργειακά της Κύπρου και τι άλλα αποτελέσματα αναμένουμε το επόμενο διάστημα;

«Πολύ θετική είναι αυτή η εξέλιξη για την Κύπρο, δεδομένου ότι αναζωπύρωσε πραγματικά το ενδιαφέρον για τα αποθέματα στην Κυπριακή ΑΟΖ. Ήδη είχαμε μια πολύ εποικοδομητική συνάντηση με την Ευρωπαία Επίτροπο, η οποία ζήτησε να ξεκινήσει δομημένο διάλογο πλέον για την ενδεχόμενη χρήση των πόρων για απεξάρτηση εν μέρει της ΕΕ από το Ρωσικό Φυσικό Αέριο.

Ταυτόχρονα οι εταιρείες μας πληροφορούν ότι είναι έτοιμες να προχωρήσουν με γρήγορες διαδικασίες ώστε να γίνει η ανάπτυξη.

Από ότι αντιλαμβάνομαι από τις εταιρείες ακόμη και με τα 2,5 τρις κυβικά πόδια που έχουν εξευρεθεί είναι έτοιμες να προχωρήσουν με ένα τέτοιο πλάνο, όμως θα είναι πολύ βοηθητική η εξεύρεση κάποιων επιπρόσθετων ποσοτήτων μέσα από την γεώτρηση που γίνεται τώρα στο σημείο Ζ. Αν υπάρχει μια τέτοια εξέλιξη, σίγουρα οι προοπτικές αυξάνονται σημαντικά. Αυτό θα το γνωρίζουμε μέσα στις επόμενες εβδομάδες – εντός Νοεμβρίου σίγουρα. 

Ήδη τροχοδρομούνται κάποιες συζητήσεις με τις εταιρείες, όχι μόνο την Eni Total αλλά και τις υπόλοιπες κοινοπραξίες που δραστηριοποιούνται στην ΑΟΖ μας, για να δούμε πως μπορούν να αξιοποιηθούν και κάποιες συνέργειες που μπορεί να υπάρχουν μεταξύ των κοινοπραξιών για την δημιουργία των υποδομών και ταυτόχρονα με την ΕΕ».

- Ο κ. Χαράλαμπος Έλληνας είχε αναφέρει πρόσφατα στην Brief πως θα χρειαστούν 7 με 8 χρόνια για εξαγωγές Φυσικού Αερίου. Πότε θα μπορούσε τελικά να εξάγει Φυσικό Αέριο η Κύπρος κα. Πηλείδου και μπορεί να εξάγει με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα που έχουμε δει; 

«Το πλάνο της Chevron σε σχέση με το κοίτασμα Αφροδίτη μιλά για το 2020-2027, όπου υπάρχουν συγκεκριμένα σχεδιασμοί οι οποίοι θα οριστικοποιηθούν μέσα από την υποβολή του τελικού πλάνου ανάπτυξης που θα γίνει περί τα τέλη του έτους. Όταν το λάβουμε θα το επεξεργαστούμε και η Κυπριακή Δημοκρατία θα υποβάλει σχόλια και εισηγήσεις προτού εγκριθεί το συγκεκριμένο πλάνο.

Τώρα τα δεδομένα σε σχέση με την Εni Total είναι διαφορετικά καθώς υπάρχει νέα ανακάλυψη για την οποία υπάρχει και η πρόθεση επιτάχυνσης των διαδικασιών της κοινοπραξίας, όμως δεν έχουμε ακόμα το πλάνο ανάπτυξης καθώς έχουμε ακόμη το μεγάλο ερωτηματικό σε σχέση με την γεώτρηση που τρέχει τώρα. Επομένως, θα έλεγα ότι μέχρι το τέλος του χρόνου και εκεί θα έχουμε κάποιες ενδείξεις για το συγκεκριμένο πλάνο ανάπτυξης που θα τεθούν τα χρονοδιαγράμματα. Σίγουρα πρόθεση μας είναι να ξεκινήσουμε το γρηγορότερο δυνατό. Τα δεδομένα μας είναι ότι είναι εφικτό να γίνει το 2020-2027 αναλόγως των εξελίξεων, θα μπορούσε να επισπευσθεί ελαφρώς σε σχέση με τις επενδύσεις της Eni Total. Είναι όμως σημαντικό να είμαστε ρεαλιστές με τις υποδομές που πρέπει να κατασκευαστούν ούτως ώστε να γίνει κάποια αξιοποίηση του φυσικού αερίου άρα θα χρειαστούν κάποια χρόνια».

-  Έρχεται δύσκολος χειμώνας κα. Υπουργέ. Βλέπουμε ότι η Ευρώπη εξετάζει μέτρα για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Τι μέτρα μπορεί να λάβει η Κύπρος; Μπορείτε να μας δώσετε κάποια παραδείγματα; 

«Η Κύπρος στηρίζει την εθελοντική επιβολή τέτοιων μέτρων στα κράτη μέλη. Σίγουρα υπάρχουν κράτη μέλη που συνδυάζουν ιδιάζουσες συνθήκες, όπως η Κύπρος και η Μάλτα. Η Κύπρος ιδιαίτερα το ότι είναι το μόνο κράτος μέλος που δεν είναι ακόμα διασυνδεδεμένο με την εσωτερική αγορά της Ευρώπης, ενδεχομένως να τύχει κάποιας ειδικής μεταχείρισης και να ληφθεί κάποια παρέκκλιση. Επομένως αναμένουμε να δούμε ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα. Σε κάθε περίπτωση αυτό το μέτρο θα αφορά σε ευρύτερο πλαίσιο την εφαρμογή κάποιων μέτρο από την κάθε χώρα. Νομίζω έιναι πρώιμο να επεξεργαζόμαστε κάποια μέτρα στην στιγμή που δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει αν η Κύπρος θα πρέπει να εφαρμόσει ένα τέτοιο μέτρο».

- Κυρία Υπουργέ στο Συμβούλιο Ενέργειας είχατε πει πως χρειάζεται επανασχεδιασμός στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Τι χρειάζεται επανεξέταση δηλαδή από το εν λόγω μοντέλο;

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολογεί πολύ σοβαρά τον επανασχεδιασμό στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, δεδομένου ότι θα μπορούσε κάτι τέτοιο να οδηγήσει στην μείωση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας ιδιαίτερα σε κράτη που έχουν ανεπτυγμένη την ελεύθερη αγορά. Στην Κύπρο λόγω του ότι τροχοδρομείται το άνοιγμα της ηλεκτρικής αγοράς, βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σημείο όπου ενδεχομένως αν υπάρξουν αλλαγές η αγορά θα ανοίξει με ένα πολύ διαφορετικό τρόπο, ιδιαίτερα αν θα γίνουν αλλαγές στον τρόπο αποζημίωσης των παραγωγών ΑΠΕ, σε σχέση με αυτό που εφαρμόζεται τώρα. Σίγουρα εμείς παρακολουθούμε τις εξελίξεις και είμαστε στην θετική στην εξέταση των μέτρων που θα εισηγηθεί η  Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Βέβαια οι ρυθμιστικές αρχές κάθε χώρας έχουν τον τελικό λόγο και οι όποιες εισηγήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πρέπει να εξεταστούν και από τους ρυθμιστές και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ρυθμιστών αλλά και από την κάθε ρυθμιστική Αρχή ξεχωριστά.

Στην Κύπρο έχουμε δημιουργήσει ομάδα εργασίας που απαρτίζεται από το Υπουργείο Ενέργειας, την ΡΑΕΚ και την ΕΤΕΚ ως σύμβουλος του κράτους για ενδεχόμενες αλλαγές στο μοντέλο αγοράς για να διευκολύνουν ουσιαστικά τους αγοραστές και παράλληλα παρακολουθούμε τα μέτρα που προτείνει η ΕΕ για να μπορούμε να τα ενσωματώσουμε».

- Κα. Υπουργέ μια τελευταία ερώτηση και να κλείσουμε με αυτή. Ενημερώσατε τις τοπικές αρχές για το Σχέδιο Χορηγιών για ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων. Πείτε μας περιληπτικά περί τίνος πρόκειται;

«Ως Υπουργείο έχουμε κάνει κάποιες εισηγήσεις σε σχέση με τα μέτρα που τρέχουν, όχι μόνο των χορηγιών αλλά και το πλαίσιο στο οποίο λειτουργεί η αγορά γενικότερα και ηλεκτροπαραγωγή. Κάποιες από τις εισηγήσεις μας αφορούν και το μέτρο που εγκρίθηκε πρόσφατα και που έχει εφαρμοστεί σε κατοικίες, για το εικονικό net metering. Δηλαδή θα μπορούσε να εφαρμοστεί και εικονικό net billing σε σχέση με επιχειρήσεις για παράδειγμα ή ορισμένες, ώστε να μπορέσουν και εκείνες να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά σε χώρους που να μην άπτονται των τεμαχίων της επιχειρήσεις ούτω ώστε να μπορέσουν αυτές που δεν έχουν χώρους, όπως τα ξενοδοχεία που δεν μπορούν να το εφαρμόσουν επι τόπου, για να μπορέσουν να το κάνουν σε άλλο χώρο».

«Στόχος μας έιναι η ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων να συνεχίσει να στηρίζεται μέσα από Σχέδια Χορηγιών αλλά και απλοποίηση των διαδικασιών ούτως ώστε να μπορέσουμε όχι μόνο να καταφέρουμε τους στόχους μας σαν χώρα, αλλά και να δώσουμε την δυνατότητα στους καταναλωτές είτε αυτοί είναι νοικοκυριά είτε επιχειρήσεις, να μειώσουν το κόστος ηλεκτρισμού».

- Κ. Πηλείδου θα θέλαμε και ένα σχόλιο σας για τα υπερκέρδη εταιρειών ΑΠΕ. Πότε θα έχουμε περισσότερες πληροφορίες;

«Την Πέμπτη (15/9) πραγματοποιήθηκε συνεδρία με το Υπουργείο Οικονομικών. Αντιλαμβάνομαι ότι προχωρά η ανάλυση των συγκεκριμένων δεδομένων παραγωγών που έχουν εντοπιστεί ενδεχομένως ως επιχειρήσεις που σημείωσαν υπερκέρδη και σίγουρα τις επόμενες εβδομάδες το Υπουργείο Οικονομικών θα καταλήξει όσον αφορά την πιθανή φορολόγηση των υπερκερδών που έχουν σημειωθεί. Από εκεί και πέρα έχουμε παρακολουθήσει και τις δηλώσεις της κας. Φον Ντερ Λάινεν, αλλά και ευρύτερα τη δουλειά που γίνεται προς αυτή την κατεύθυνση και σίγουρα ενδέχεται στο μέλλον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αλλάξει όπως είπαμε και πριν ή το μοντέλο αγοράς ή τον τρόπο αποζημίωσης κάποιων παραγωγών ενέργειας ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα σημείωσης υπερκερδών στο μέλλον».

Δείτε την παρέμβαση της Υπουργού Ενέργειας, Νατάσας Πηλέιδου στην εκπομπή Business Hour By Brief: