Για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι κυβερνήσεις/οργανισμοί του δημόσιου τομέα παγκόσμια αλλά και ο δημόσιος τομέας στην Κύπρο, μιλά σε συνέντευξη του, ο κ. Σάκης Μωυσέως, Συνέταιρος και Επικεφαλής Έργων για Οργανισμούς του Δημόσιου Τομέα στην EY Κύπρου.

Ο κ. Μωυσέως, αναφέρει τους τρόπους με τους οποίους μπορεί η EY να συμβάλει έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις του δημόσιου τομέα στην χώρα μας ενώ απαριθμεί και συγκεκριμένα έργα που έχει υλοποιήσει η ΕΥ Κύπρου με Οργανισμους του Δημόσιου Τομέα. 

Αναλυτικά η συνέντευξη του κ. Σάκη Μωυσέως:

Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι κυβερνήσεις/οργανισμοί του δημόσιου τομέα σε παγκόσμιο επίπεδο;

Έχουμε κατ’ αρχήν μεγάλες μακροοικονομικές προκλήσεις. Η οικονομική δραστηριότητα μεταβάλλεται ραγδαία σε περιφερειακό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα επόμενα χρόνια, θα δούμε μεγάλες αποκλίσεις στους ρυθμούς ανάπτυξης μεταξύ εθνικών οικονομιών και επιμέρους κλάδων, ενώ νέες παράμετροι θα διαμορφώνουν την οικονομική πολιτική των ανεπτυγμένων αλλά και των αναδυόμενων οικονομιών. Οι απαιτήσεις για δαπάνες του δημόσιου τομέα αυξάνονται δραματικά, εξαιτίας, κυρίως, της διαρκούς γήρανσης των πληθυσμών στις ανεπτυγμένες οικονομίες, που οδηγεί σε αυξημένες απαιτήσεις για συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη. 

Την ίδια ώρα, αναπτύσσονται νέες ομάδες καταναλωτών, με νέες ανάγκες, προσδοκίες και συμπεριφορές. Στις ανεπτυγμένες οικονομίες, τα προφίλ των καταναλωτών θα αλλάξουν, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η απαίτηση από τους πολίτες  προς τις κυβερνήσεις για  καλύτερες υπηρεσίες.

Έχουμε όμως και κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις. Οι ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία έχουν μεταμορφώσει τόσο τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι οργανισμοί όσο και τον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες θα επικοινωνούν με τον δημόσιο τομέα, τις επιχειρήσεις και μεταξύ τους. Για να ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες και την απαίτηση για εξατομίκευση των υπηρεσιών, οι κυβερνήσεις και οι οργανισμοί του δημόσιου τομέα θα πρέπει να επενδύσουν σε  καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις.

Παράλληλα, οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν αυξανόμενη πίεση για να ασχοληθούν με τα ζητήματα της κοινωνικής πρόνοιας, της υγείας, της ισότητας και της φτώχειας. Οι ατζέντες κυβερνητικών, επιχειρηματικών και μη κερδοσκοπικών οργανισμών ευθυγραμμίζονται όλο  και περισσότερο στην αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων.

Η μεγαλύτερη όμως πίεση προέρχεται από το περιβάλλον και την αυξανόμενη ζήτηση για φυσικούς πόρους σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή. Οι ανεπτυγμένες, αλλά πολύ περισσότερο οι αναπτυσσόμενες χώρες χρησιμοποιούν φυσικούς πόρους με πρωτοφανείς ρυθμούς. Τα αναδυόμενα προβλήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, απαιτούν άμεσες και δραστικές αλλαγές. Η εξισορρόπηση της ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης και ενός βιώσιμου περιβάλλοντος θα απαιτήσουν τη συμβολή της καινοτομίας και της τεχνολογίας, σε συνδυασμό με ένα νέο ρυθμιστικό πλαίσιο.  

Η τρίτη κατηγορία προκλήσεων για τις κυβερνήσεις αφορά τη λειτουργία των δημοσίων οργανισμών. Ακόμα και πριν από την πανδημία, οι κυβερνήσεις συνήθως επενδύουν λιγότερο στις δεξιότητες που απαιτούνται για τη σύγχρονη παροχή υπηρεσιών. Για να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες απαιτήσεις της κοινωνίας ο δημόσιος τομέας θα πρέπει να αξιοποιήσει τις σύγχρονες τεχνολογίες. Για να είναι σε θέση να το επιτύχει θα πρέπει να προσλάβει ή/να και να επανεκπαιδεύσει το κατάλληλο προσωπικό. 

Με ποιο τρόπο η ΕΥ βοηθά τις κυβερνήσεις/οργανισμούς του δημόσιου τομέα να οικοδομήσουν ένα καλύτερο κόσμο; 

Ο σκοπός μας, Building a better working world, αντικατοπτρίζει τις αξίες που μας καθοδηγούν, την ακεραιότητα, τη συνεργασία, τη δημιουργία σχέσεων βασισμένων στην ειλικρίνεια και την ηθική. Με βάση τις αρχές αυτές υποστηρίζουμε τις προσπάθειες για θετική αλλαγή στον δημόσιο τομέα.  

Οι προσδοκίες της κοινωνίας για καλύτερες υπηρεσίες, σε μια εποχή χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης, έρχονται αντιμέτωπες με τους περιορισμούς στα δημόσια οικονομικά. Η πρόκληση αυτή δεν μπορεί πια να αντιμετωπιστεί με περισσότερες κυβερνητικές δαπάνες ή αύξηση του ανθρώπινου δυναμικού του δημόσιου τομέα. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει πλέον να κάνουν περισσότερα με λιγότερα, δηλαδή να γίνουν πιο αποτελεσματικές και αποδοτικές.

Συνεργαζόμαστε με κυβερνητικούς και δημόσιους οργανισμούς ανά το παγκόσμιο και τους βοηθάμε να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις και να δημιουργήσουν καλύτερα αποτελέσματα για τους πολίτες που υπηρετούν.

Ορισμένα παραδείγματα υπηρεσιών της EY :

• εφαρμόζουμε ψηφιακές τεχνολογίες για να κάνουμε τις δημόσιες υπηρεσίες πιο αποτελεσματικές και εξατομικευμένες για όσους τις χρησιμοποιούν,
• βοηθούμε να βελτιώσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνήσεις διαχειρίζονται τα δημόσια οικονομικά, έτσι ώστε οι πόροι που επενδύονται γ να δημιουργούν μεγαλύτερη αξία,
•  συμβάλλουμε στην δημιουργία συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα και στρατηγικών διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων για την υποστήριξη της ανάπτυξης υποδομών, η οποία βελτιώνει τη ζωή των πολιτών και προωθεί την οικονομική ανάπτυξη,
• χρησιμοποιούμε την ανάλυση δεδομένων για να βοηθήσουμε τα σχολεία και τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να βελτιώσουν τα μαθησιακά αποτελέσματα 
• βοηθούμε τις κυβερνήσεις να παρέχουν κίνητρα για επιχειρηματίες και νεοφυείς επιχειρήσεις και να σχεδιάζουν στρατηγικές για οικονομική ανάπτυξη.

Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο δημόσιος τομέας στη Κύπρο; 

Οι προκλήσεις είναι πολλές και έχουν γίνει πιο έντονες και πιο περίπλοκες εξαιτίας του COVID-19. 
Με δεδομένο το υψηλό κόστος των μέτρων στήριξης, που ήδη ξεπερνά το €1,2 δις, πρέπει να αναζητηθούν οι αντίστοιχοι πόροι μέσα από το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης που έχει δημιουργηθεί με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της οικονομίας και την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντικά βιώσιμη μακροπρόθεσμη ανάπτυξή της. 

Η βιώσιμη ανάπτυξη όμως προϋποθέτει και τον εκσυγχρονισμό του δημόσιου τομέα, αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης, με τις ανάλογες μεταρρυθμίσεις, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις σημερινές απαιτήσεις. Αυτό περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την τεχνολογική αναβάθμιση και ψηφιοποίηση, τη μείωση της γραφειοκρατίας και τον εκσυγχρονισμό του δικαστικού συστήματος για πιο γρήγορη και αποτελεσματική απονομή της δικαιοσύνης. Να προσθέσω εδώ και την αναδιοργάνωση της Αστυνομίας Κύπρου, ένα μεγάλο έργο που βρίσκεται σε εξέλιξη, με τον σχεδιασμό και εφαρμογή σύγχρονου μοντέλου αστυνόμευσης και επιχειρησιακής λειτουργίας και σύγχρονου πλαισίου εκπαίδευσης αλλά και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού.

Στον τομέα της παιδείας και εκπαίδευσης δημιουργούνται σοβαρές προκλήσεις λόγω κυρίως των αλλαγών που τεκταίνονται στην αγορά εργασίας. Πρέπει να αξιοποιήσουμε τις καινοτόμες μεθόδους διδασκαλίας για να οικοδομήσουμε ένα σύστημα που θα ενθαρρύνει τη δημιουργικότητα και την καινοτομία. Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες για να καταστεί η Κύπρος ένα περιφερειακό ακαδημαϊκό κέντρο και, βέβαια, να αυξήσουμε το ποσοστό του ΑΕΠ που διοχετεύεται προς την έρευνα και την καινοτομία. 

Τέλος, πρέπει να κινηθούμε στην κατεύθυνση της Πράσινης Οικονομίας και ενός νέου οικονομικού προτύπου που θα οδηγεί σε βελτίωση της ανθρώπινης ευημερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, ενώ θα μειώνει σημαντικά τους περιβαλλοντικούς κινδύνους, μέσω της αποδοτική χρήση πόρων και της μείωσης των εκπομπών άνθρακα. Η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να παρέχει τα κατάλληλα κίνητρα στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά έτσι ώστε να συμβάλουν αποτελεσματικά προς αυτή την κατεύθυνση.  

Πως η EY μπορεί να συμβάλει έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που αναφέρονται στην πιο πάνω ερώτηση;

Σε όλους τους τομείς που προανέφερα, η ΕΥ, με τις εμπειρίες που διαθέτει σε τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο είναι σε θέση να βοηθήσει τον δημόσιο τομέα στην Κύπρο. Μπορούμε να συμβάλουμε μεταξύ άλλων  καθοριστικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στην αναδιοργάνωση οργανισμών στον δημόσιο τομέα, στη βελτιστοποίηση των υφιστάμενων διαδικασιών, αλλά και στην αναβάθμιση σημαντικών υποδομών. 

Μπορείτε να μας αναφέρετε ορισμένα σημαντικά έργα που έχετε υλοποιήσει ή υλοποιείτε  με Οργανισμούς του Δημόσιου Τομέα;

Η EY Κύπρου υλοποίησε τα τελευταία 5 χρόνια σημαντικά έργα στον δημόσιο τομέα που σχετίζονται με κρίσιμες μεταρρυθμίσεις οι οποίες προωθούνται από την Κυπριακή Δημοκρατία. Χαρακτηριστικά, τα σημαντικότερα έργα που υλοποίησε ή/και υλοποιεί η EY Κύπρου αφορούν: 

• την παροχή τεχνικής βοήθειας για  αναβάθμιση κύριων υποδομών στον δημόσιο τομέα 
• την ενίσχυση του πλαισίου αφερεγγυότητας μέσω της βελτιστοποίησης των διαδικασιών και της δημιουργίας του πλαισίου μάθησης και ανάπτυξής των συμβούλων αφερεγγυότητας,
• την παροχή τεχνικής βοήθειας σε οργανισμούς του δημόσιου τομέα για τη δημιουργία στρατηγικών σχεδίων στα πλαίσια της μεταρρύθμισης της διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών 
• την αναδιοργάνωση της Αστυνομίας Κύπρου μέσω της δημιουργίας νέου μοντέλου αστυνόμευσης και επιχειρησιακής λειτουργίας,  
• την αναβάθμιση του πλαισίου μάθησης και ανάπτυξης στο δημόσιο τομέα,
• την δημιουργία νέας στρατηγικής για τον αθλητισμό,
• την μεταρρύθμιση στο χώρο της παιδείας.
• τον μετασχηματισμό του πλαισίου ανάπτυξης και αξιολόγησης του προσωπικού σε μεγάλους ημικρατικούς οργανισμούς.
• στο σχεδιασμό και υλοποίηση λύσεων που αφορούν ‘έξυπνες πόλεις’