Πριν από λίγες ημέρες, έγινε ακόμα ένα βήμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΝΡΕ) των τραπεζών. Η αποδοχή του σχεδίου «Ηρακλής» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανοίγει τον δρόμο για πιο δραστικές κινήσεις στην εκκαθάριση των κόκκινων δανείων.
Ασφαλώς, το στοίχημα αυτό μόλις έπεσε στο τραπέζι και είναι πολλά τα στοιχεία που πρέπει να αξιολογηθούν στην πράξη και να λειτουργήσουν. Το βέβαιο, όμως, είναι ότι το σχέδιο «Ηρακλής» θέτει νέα δεδομένα στην αποτίμηση των τραπεζών, όπως και στην εκτίμηση της πορείας των οικονομικών τους μεγεθών. Καθώς, λοιπόν, ουσιαστική αλλαγή τάσης στο Χρηματιστήριο της Αθήνας δεν μπορεί να γίνει χωρίς τις τράπεζες, η νέα εικόνα στον κλάδο έχει καθοριστική σημασία.
>>> ΟΛΕΣ ΟΙ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ <<<
H αποδοχή του σχεδίου «Ηρακλής» (H-ASP) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκτός από θετικό βήμα για την εκκαθάριση των κόκκινων δανείων, πιθανότατα αλλάζει άμεσα τον αριθμό των επενδυτών που δυνητικά θα ενδιαφερθούν για τα προβληματικά στοιχεία των τραπεζών. Έμμεσα, όμως, επηρεάζει και την ποιότητα των επενδυτών που δυνητικά θα ενδιαφέρονταν για τις μετοχές των τραπεζικών ιδρυμάτων.
Τα Asset Protection Scheme που υποστηρίζονται από τις κυβερνήσεις, λειτουργούν ουσιαστικά σαν ένας επιπρόσθετος μηχανισμός ασφαλείας για την τιτλοποίηση. Με βάση το εγχώριο σχέδιο, το οποίο εμφανίζει τελικά σημαντικές ομοιότητες με το ιταλικό σχέδιο GACS, η κυβέρνηση θα εγγυηθεί την αξία της ανώτατης (senior) δόσης σε καθεμία τιτλοποίηση με μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs), με αντάλλαγμα ένα προκαθορισμένο τέλος που θα πληρώσει η τράπεζα ή το SPV. Ωστόσο, οι πιο ασφαλείς μερίδες των ελληνικών τιτλοποιήσεων θα έχουν αξιολόγηση «ΒΒ-», τρεις βαθμίδες κάτω από την επενδυτική βαθμίδα και σε πλήρη αντίθεση με την περίπτωση της Ιταλίας.
Η μείωση του κινδύνου χώρας επιτρέπει τη χρήση του εργαλείου την κατάλληλη χρονική στιγμή. Η κυβέρνηση αναμένεται να χορηγήσει 9 δισ. ευρώ εγγυήσεων για να διευκολύνει την τιτλοποίηση 30 δισ. ευρώ NPE. Η δημόσια εγγύηση έχει έναν σημαντικό αριθμό ωφελειών για τις τράπεζες. Αν λ.χ. πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας αναβαθμιστεί μελλοντικά και είναι υψηλότερη από την πιστοληπτική διαβάθμιση του senior κομματιού του χαρτοφυλακίου, τότε το κόστος από το κουπόνι μπορεί να μειωθεί, οδηγώντας σε κέρδη κόστους χρηματοδότησης για το SPV.
>>> ΟΛΕΣ ΟΙ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ <<<
Ταυτόχρονα, εφόσον το senior τμήμα της τιτλοποίησης διατηρείται από την τράπεζα, η κρατική εγγύηση σημαίνει ότι οι κεφαλαιακές απαιτήσεις είναι ελάχιστες. Αυτή κεφαλαιακή ενίσχυση αποτελεί μεγάλο κίνητρο για τη συμμετοχή των τραπεζών.
Πιο απλά, χωρίς το APS οι τράπεζες θα είχαν κεφαλαιακή απαίτηση 13% για αυτά τα 9 δισ. ευρώ, οπότε απελευθερώνονται κεφάλαια ύψους 1,2 δισ. ευρώ που θα χρησιμοποιηθούν για την απορρόφηση της ζημιάς από την πώληση της ενδιάμεσης φέτας της τιτλοποίησης (mezzanine) σε τιμή χαμηλότερη από την ονομαστική.
Η κρατική υποστήριξη, όμως, όπως έγινε εμφανές και στην ιταλική περίπτωση, βοήθησε δραστικά στη μείωση του κινδύνου και είναι αρκετά πιθανό να οδηγήσει σε προσέλκυση μιας ευρύτερης βάσης επενδυτών στις διαδικασίες της τιτλοποίησης, γεγονός που θα αλλάξει προς το καλύτερο τις διαδικασίες, αλλά και τις αποτιμήσεις των χαρτοφυλακίων, αφού θα οδηγήσει σε μεγαλύτερες τιτλοποιήσεις, λιγότερες συναλλαγές και οικονομίες κλίμακας.
Από την άλλη πλευρά, η κρατική εγγύηση συνοδεύεται και από κόστος που θα επωμιστούν τα SPV των τραπεζών. Η διαχείριση του χαρτοφυλακίου δεν μπορεί να διατηρηθεί από την τράπεζα, αλλά θα δοθεί σε ανεξάρτητο servicer.
>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<<
Το κόστος της εγγύησης θα αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου και θα βασίζεται στην καμπύλη CDS της χώρας, με προσαρμογές βάσει του rating της χώρας και της αξιολόγησης των senior τίτλων. Οι τράπεζες θα πληρώσουν προμήθειες για τις εγγυήσεις, οι οποίες θα υπολογίζονται με βάση ελληνικά ασφάλιστρα κινδύνου έναντι χρεοκοπίας (Credit Default Swaps). Tα τριετή CDS βρίσκονται αυτή τη στιγμή στις 137 μονάδες βάσης, το χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας.
Τέλος, εξίσου σημαντικό είναι ότι τουλάχιστον το 50% του mezzanine θα πρέπει να διατεθεί σε ιδιώτες συμμετέχοντες στην αγορά, έτσι ώστε η κατανομή του ρίσκου να έχει γίνει αποδεκτή από την αγορά προτού το κράτος αναλάβει ρίσκο. Από την πλευρά τους οι οίκοι αξιολόγησης βλέπουν με συγκρατημένη αισιοδοξία το πρόγραμμα. Η DBRS δεν θεωρεί πως το πρόγραμμα «Ηρακλής» θα μεταμορφώσει αμέσως την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, ωστόσο σημειώνει πως μπορεί να βοηθήσει ώστε να ενισχυθούν οι ελληνικές τράπεζες, κάτι που με τη σειρά του θα μπορούσε να συμβάλει στην ανάκαμψη.
>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<<
Η Moody’s, πιο θετική, τονίζει ότι είναι πιστωτικά θετικό γεγονός για τον τραπεζικό κλάδο καθώς προσφέρει ένα επιπλέον εργαλείο για να βελτιωθεί η ποιότητα ενεργητικού, επιταχύνοντας τη μείωση των NPEs μέσω τιτλοποιήσεων. Παράλληλα, η βελτίωση της ποιότητας ενεργητικού μέσω του σχήματος σταδιακά θα διευρύνει τα περιθώρια δανεισμού και εντέλει την κερδοφορία, αν και η χρήση του θα είναι κάπως επιβλαβής για τα κεφαλαιακά επίπεδα το 2020-2021.
Πηγή: Γιώργος Α. Σαββάκης/euro2day