Γιατί κακοποιοί έχουν βάλει στο στόχαστρο τα Legο

Τα τελευταία χρόνια εγκληματίες έχουν αρχίσει να δείχνουν ενδιαφέρον για τα πασίγνωστα τουβλάκια

Μια ηχηρή είδηση που συνέδεσε τα Lego με τον κόσμο του εγκλήματος κυκλοφόρησε στη Γαλλία, όπου συνελήφθη μια συμμορία ληστών που στόχευαν καταστήματα με παιχνίδια Lego. Αρχικά μπορεί αυτή η είδηση να ακούγεται παράλογη και να κατατάσσεται περισσότερο στα αξιοπερίεργα γεγονότα κι όχι στα εγκλήματα, αλλά η αστυνομία θεωρεί ότι τέτοιες περιπτώσεις είναι εξαιρετικά σοβαρές.

Τον Ιούνιο του 2020 στην περιοχή Yvelines στο Παρίσι, η γαλλική αστυνομία συνέλαβε δύο άνδρες και μια γυναίκα που το ίδιο βράδυ είχαν διαρρήξει ένα κατάστημα παιχνιδιών, προσπαθώντας να κλέψουν παιχνίδια Lego. Οι εγκληματίες που έφτασαν στη Γαλλία από την Πολωνία, εγκαταστάθηκαν σε ένα ξενοδοχείο και άρχισαν να περιφέρονται σε συνοικίες του Παρισιού ψάχνοντας καταστήματα που να μπορούν να κλέβουν χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία. Έρευνες έδειξαν ότι οι κλοπές σε καταστήματα παιχνιδιών τον Νοέμβριο του 2019 και τον Φεβρουάριο του 2020 διαπράχθηκαν από την ίδια ομάδα.

Η ευρωπαϊκή αστυνομία πιστεύει ότι έχει να κάνει με ένα διεθνές κύκλωμα, το οποίο ενδιαφέρεται μόνο για τα παιχνίδια Lego. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμα άλλες λεπτομέρειες για τις δράσεις της εγκληματικής αυτής οργάνωσης.

Στόχοι κακοποιών οι συλλέκτες Lego

Κάποιος που δεν ασχολείται με τον χώρο των παιχνιδιών και ειδικότερα με τα Lego, το πιθανότερο είναι να αναρωτηθεί ποιος θα χρειαζόταν κουτιά με πλαστικά τουβλάκια. Υπάρχει όμως βάσιμη απάντηση: Οι Πολωνοί ληστές δεν επέλεξαν την εύκολη λεία, αλλά προσέγγισαν τα καταστήματα που διέθεταν παιχνίδια Lego τα οποία είχαν συλλεκτική αξία.

Σε χώρες της Δύσης, η αξία συλλογών Lego φτάνει τις δεκάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια. Μέχρι και πρόσφατα στον χώρο της εγκληματικότητας δεν έδιναν ιδιαίτερη έμφαση σε αυτό το ακίνδυνο χόμπι, αλλά τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των κλοπών Lego έχει αυξηθεί σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Το πρόβλημα πήρε τέτοιες διαστάσεις που η αστυνομία άρχισε να προειδοποιεί τόσο τα καταστήματα παιχνιδιών όσο και τους γονείς που θα επέλεγαν να αγοράσουν για τα παιδιά τους παιχνίδια Lego, ότι ενδεχομένως να γίνονταν στόχος των ληστών.
«Οι θαυμαστές των Lego δεν είναι μόνο τα παιδιά. Πολλοί ενήλικες είναι εθισμένοι στα τουβλάκια. Η πώληση και η ανταλλαγή Lego είναι συνηθισμένη στο διαδίκτυο. Έχουμε αρκετές καταγγελίες από ανθρώπους στων οποίων τα σπίτια σημειώθηκαν κλοπές λόγω Lego» ανέφερε αξιωματικός της γαλλικής αστυνομίας.

Τουβλάκια εκατομμυρίων

Τα γεγονότα στη γαλλική πρωτεύουσα έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον των πολιτών σχετικά με την εγκληματική δραστηριότητα γύρω από τα Lego. Τον Ιούλιο του 2020, έναν μήνα μετά τη σύλληψη της πολωνικής συμμορίας, ληστές στο Ηνωμένο Βασίλειο έκλεψαν Lego αξίας 441.000 λιρών (περίπου 510.000 ευρώ) από την αποθήκη του φιλανθρωπικού ιδρύματος Fairy Bricks. Η ασφάλεια εκεί ήταν συμβολική. Οι υπάλληλοι του ιδρύματος δεν περίμεναν ότι κάποιος θα έβαζε στο μάτι τα παιχνίδια που μάζευε ο κόσμος για άρρωστα παιδιά!

Παραμένει άγνωστο αν αυτοί οι εγκληματίες συνδέονταν με τους ληστές που συνελήφθησαν στο Παρίσι, αλλά οι Αρχές δεν το αποκλείουν.

Ωστόσο, στην Ευρώπη οι ιστορίες με εγκληματίες κυνηγούς Lego δεν είναι τόσο συνηθισμένες, σε αντίθεση με την άλλη άκρη του Ατλαντικού όπου οι κλοπές των διάσημων παιχνιδιών έχουν γίνει εδώ και πολλά χρόνια ένα συνηθισμένο γεγονός.
Για παράδειγμα, το 2012 κάποιος Ignatius Pollara έκλεψε στη Φλόριντα σετ Lego αξίας δύο εκατομμυρίων δολαρίων και κατάφερε, προτού συλληφθεί το 2015, να πουλήσει τα κλοπιμαία στο διαδίκτυο στη μισή τιμή.

Το 2015, στο Σαν Ντιέγκο, η αστυνομία συνέλαβε μια ομάδα για κλοπή ύψους 100.000 δολαρίων. Αυτοί οι λάτρεις των πολύχρωμων σετ ήταν λιγότερο εφευρετικοί από τους Πολωνούς συναδέλφους τους, διότι απλώς φόρτωναν τα καροτσάκια με παιχνίδια, έσκιζαν τις προστατευτικές μαγνητικές ταινίες και έφευγαν από το κατάστημα προσποιούμενοι τους ευχαριστημένους πελάτες.

Το 2018 λήστεψαν τον YouTube blogger με το ψευδώνυμο republicattak, ο οποίος ειδικευόταν στη συλλογή Star Wars. Οι επιτιθέμενοι τού έκλεψαν Lego συνολικής αξίας 18.000 δολαρίων και, κυρίως, τους ενδιέφεραν περισσότερο τα παιχνίδια σε συσκευασία.

Δύο χρόνια νωρίτερα, στον Καναδά συνελήφθησαν εγκληματίες που δρούσαν κατά τη διάρκεια των εορτών των Χριστουγέννων. Συνολικά πιάστηκαν για 16 κλοπές Lego. Ανάμεσά τους ήταν τόσο μεμονωμένοι κλέφτες όσο και οργανωμένες ομάδες. «Μια από τις ομάδες είχε το παρατσούκλι “Συμμορία Lego” επειδή ενδιαφερόταν μόνο για αυτά τα συγκεκριμένα παιχνίδια. Πιθανότατα, αυτή η ομάδα έδρασε με εντολή κάποιου» ανέφερε ο Dennis Hwang, αστυνομικός του Ρίτσμοντ.

Τα Lego δεν τα κυνηγούν μόνο οι εγκληματίες. Το 2012, ο Thomas Langenbach, αντιπρόεδρος μεγάλης εταιρείας λογισμικού, πιάστηκε να κλέβει Lego από ένα κατάστημα στο Σαν Φρανσίσκο.
Κολλούσε ψεύτικα barcodes σε κουτιά Lego και πλήρωνε μόνο 20-50 δολάρια για ακριβά παιχνίδια που κόστιζαν 150-300 δολάρια.

Όταν ο Langenbach συνελήφθη και έγιναν έρευνες στην έπαυλή του, αποκαλύφθηκε ότι είχε καταφέρει να πουλήσει τα κλεμμένα παιχνίδια για 30.000 δολάρια στο eBay.

Στην απολογία του υποστήριξε ότι είδε ένα βίντεο στο YouTube με οδηγίες για την κατασκευή ψεύτικων barcodes και το δοκίμασε «από περιέργεια», χωρίς όμως να διευκρινίσει γιατί πούλησε τα κλοπιμαία. «Είναι δύσκολο να αποδείξουμε ότι πραγματικά υπάρχει μαύρη αγορά για τα Lego, όμως πολλοί συλλέκτες είναι πρόθυμοι να πληρώσουν μεγάλα ποσά για ορισμένα σετ, ειδικά αν είναι ακόμα στη συσκευασία» διευκρίνισε ο Gerben van Eyken, ειδικός στα Lego.

Γιατί οι ληστές στράφηκαν στα Lego;

Το 2022, η Lego θα γίνει 90 ετών. Με την πάροδο του χρόνου, κατάφερε να μετατραπεί από μια μικρή εταιρεία της Δανίας σε διεθνή κολοσσό.

Από το 1997 έως το 2004, βέβαια, η εταιρεία φαίνεται να έχει υποστεί σημαντικές ζημίες. Για αυτά τα επτά χρόνια σταμάτησε να δημοσιεύει τα επίσημα στοιχεία κερδών και το 2004 πούλησε αρκετά θεματικά πάρκα Lego στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το 2005 άνοιξε το επίσημο ηλεκτρονικό κατάστημά της και τα κέρδη της εταιρείας άρχισαν να αυξάνονται. Το 2021, η Lego έχει γίνει η μεγαλύτερη εταιρεία παιχνιδιών στον κόσμο, ξεπερνώντας την από καιρό ανταγωνίστρια εταιρεία Mattel.

Προφανώς, οι εγκληματίες ενθαρρύνθηκαν από την είσοδο της εταιρείας στο παγκόσμιο δίκτυο. Είναι γεγονός ότι τα τουβλάκια Lego δεν ήταν ποτέ φθηνά, ενώ πολλά βίντατζ και σπάνια σετ, ειδικά στην αρχική τους συσκευασία, κοστίζουν πολλά χρήματα.

Για παράδειγμα, για ένα σπάνιο σετ Cafe Corner, το οποίο κυκλοφόρησε το 2007 στην τιμή των 150 ευρώ, τώρα δίνουν περίπου 2.500 σε δημοπρασίες και αυτό είναι το χαμηλότερο όριο τιμών - οι συλλέκτες μπορεί να διπλασιάσουν το ποσό κατά τη δημοπρασία. Πολλά από τα σετ της σειράς Star Wars επανεκδίδονται αρκετά συχνά, αλλά οι κλειστές συσκευασίες της πρώτης έκδοσης, που κόστιζαν 300-500 δολάρια στην αρχή των πωλήσεων, τώρα μπορούν να πουληθούν για 5.000 ή περισσότερο.

Το προφίλ των συλλεκτών Lego

Όσον αφορά το προφίλ ενός συλλέκτη Lego, τις περισσότερες φορές είναι ένας αρκετά πλούσιος άνδρας μεταξύ 30 και 50 ετών. Όπως είναι φυσικό, οι επαγγελματίες συλλέκτες ασχολούνται συνεχώς με την αγοραπωλησία των σετ και πολλές φορές έχουν στα σπίτια τους πραγματικές περιουσίες με τη μορφή παιχνιδιών.

Το διαδίκτυο έχει γίνει το κύριο μέρος όπου πωλούνται τα κλεμμένα σετ Lego. Αυτά τα παιχνίδια είναι αδύνατο να εντοπιστούν, επειδή δεν έχουν σειριακούς αριθμούς. Δεν μπορούμε να ξέρουμε ποιος πουλάει ένα ακριβό παιχνίδι Lego σε δημοπρασία - ένας πραγματικός συλλέκτης ή ένας κακοποιός που μόλις λήστεψε τον συλλέκτη. Είναι ένα ερώτημα που απαιτεί προσεκτική έρευνα σε κάθε περίπτωση. Με λίγα λόγια, με την ανάπτυξη διαδικτυακών δημοπρασιών και καταστημάτων, τα Lego έχουν γίνει ένα από τα πιο δημοφιλή παιχνίδια εγκληματιών.

Όμως, δεν είναι μόνο οι ληστές εκείνοι που προσπαθούν να κερδίσουν χρήματα από τα δανέζικα παιχνίδια. Χάρη στην αύξηση των διαδικτυακών πωλήσεων και τη γενική αύξηση της δημοτικότητας των Lego, αυτά τα παιχνίδια από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 έχουν γίνει για πολλούς ένας καλός τρόπος επένδυσης χρημάτων. Πλέον τα πλαστικά τουβλάκια αγοράζονται όχι μόνο από συλλέκτες, αλλά και από ανθρώπους που παρατήρησαν τη σημαντική άνοδο της τιμής τους με την πάροδο του χρόνου.

Φυσικά, δεν θα κοστίζει το κάθε σετ Lego 10 φορές περισσότερο σε 10 χρόνια. Ωστόσο, ορισμένα σετ που μόλις κυκλοφόρησαν σε τιμή 100-200 δολάρια μπορούν να πωληθούν ακριβότερα σε 10 ή και πέντε χρόνια.Βέβαια, αυτή η επένδυση δύσκολα μπορεί να χαρακτηριστεί παράνομη, αν και πολλοί θαυμαστές των Lego στερούνται την ευκαιρία να αγοράσουν το αγαπημένο τους παιχνίδι σε λογική τιμή λόγω τέτοιων πρακτικών.

Κινεζική ευτυχία

Τα κινεζικά ιμιτασιόν Lego αποφέρουν στους πειρατές εκατομμύρια. Μιλάμε για εταιρείες που προσπαθούν να φτιάξουν πιστά αντίγραφα παιχνιδιών όμοια με εκείνα της Δανίας.

Αυτό το είδος λαθραίας δραστηριότητας συνεχίζεται εδώ και πάνω από 12 χρόνια, αλλά αν νωρίτερα το ασιατικό ιμιτασιόν μπορούσε να αναγνωριστεί εύκολα -για παράδειγμα, από τη χαμηλή ποιότητα των υλικών- τώρα αυτή η διάκριση έχει εξαφανιστεί. Η παραγωγή τέτοιων παιχνιδιών δεν είναι τόσο δαπανηρή επιχείρηση, και αν παραχθεί μια παρτίδα από αυτά τα πολύ σπάνια σετ και βγει στην αγορά, τα κέρδη θα είναι τεράστια.

Το 2019 η κινεζική αστυνομία συνέλαβε μια ομάδα τεσσάρων ατόμων που με τα χρόνια, σύμφωνα με τις πιο συντηρητικές εκτιμήσεις, έφτιαξαν και πούλησαν στο διαδίκτυο ιμιτασιόν Lego αξίας 23 εκατομμυρίων δολαρίων.

Το ενδιαφέρον σε αυτήν την ιστορία είναι ότι οι ντόπιοι τεχνίτες κατάφεραν με κάποιο τρόπο να αποδώσουν τα σχέδια των πραγματικών παιχνιδιών Lego και τα προϊόντα τους δεν διέφεραν από το πρωτότυπο σε τίποτα, εκτός από το σήμα στο κουτί.
Φυσικά, στη Δύση αυτά τα παιχνίδια δύσκολα θα πουληθούν, αλλά στην Ασία, η οποία δεν είναι ακόμα τόσο εξοικειωμένη με τα Lego, τέτοια ιμιτασιόν πωλούνται πολύ. Το γεγονός ότι το κουτί δεν γράφει Lego, αλλά, για παράδειγμα, «Lepin», δεν είναι και τόσο σημαντικό για τους ντόπιους που δεν είναι εξοικειωμένοι με το λατινικό αλφάβητο.

Εγκληματική πανδημία

Από την έναρξη της πανδημίας COVID-19, η Lego έχει καταγράψει σημαντική αύξηση πωλήσεων. Σε δύο χρόνια από την εμφάνιση της νέας μόλυνσης, οι πωλήσεις παιχνιδιών Lego αυξήθηκαν κατά 14%.

«Σήμερα, πολλοί κάθονται στο σπίτι τους αναζητώντας ένα νέο χόμπι ή επιστρέφουν σε παλιά. Οι πωλήσεις Lego για ενήλικες έχουν εκτοξευθεί στα ύψη» εξήγησε ο Gerben van Eyken, ειδικός στα Lego.

Την ίδια στιγμή βέβαια, από την έναρξη της πανδημίας, σημειώθηκε αύξηση στις κλοπές των Lego. Και αυτό δεν προκαλεί έκπληξη, λαμβάνοντας υπόψη ότι το σετ του 2007, «10179 Millennium Falcon» –το διαστημόπλοιο του Han Solo από τον Πόλεμο των Άστρων– μπορεί σήμερα στο Διαδίκτυο να κοστίζει από 7.000 έως και 15.000 δολάρια.

Πλέον δεν φαίνεται τόσο παράξενο και αστείο το γεγονός ότι ανάμεσα στα καταστήματα που λεηλατήθηκαν κατά τη διάρκεια των μαζικών διαδηλώσεων για τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από την αστυνομία στις Ηνωμένες Πολιτείες, την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2020, ήταν αρκετά καταστήματα Lego. Προφανώς, με το πρόσχημα της λαϊκής αγανάκτησης έδρασαν και επαγγελματίες κλέφτες, που ήξεραν ακριβώς τι θέλουν.

Ωστόσο, ορισμένοι συλλέκτες Lego κατηγορούν τα ΜΜΕ και την ίδια την εταιρεία για την αύξηση της εγκληματικότητας γύρω απ' αυτά τα παιχνίδια.

Οι δημοσιογράφοι που γράφουν για τα Lego έχουν επανειλημμένα κυκλοφορήσει μεγάλα κι ενθουσιώδη άρθρα για τα σετ που «έγιναν πιο ακριβά κι από τον χρυσό». Είναι σίγουρο πως τα άρθρα αυτά δεν διαβάζονται μόνο από εκείνους που επιθυμούν να βάλουν στο ράφι τους ένα ακόμη διαστημόπλοιο από πολύχρωμα τουβλάκια. Προφανώς, οι παρανομίες που σχετίζονται με την κλοπή και την αντιγραφή παιχνιδιών Lego έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της εγκληματικότητας και γι' αυτόν τον λόγο οι συλλέκτες θα πρέπει να αποκτήσουν συστήματα ασφαλείας, διότι αυτό το «παιδικό» χόμπι έπαψε να είναι τόσο ακίνδυνο όσο ήταν πριν από 10 χρόνια...

Πηγή: Sputnik.gr