Είναι πλέον επίσημο. Το βράδυ της Παρασκευής (31/01) σήμανε την επίσημη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. ύστερα από 47 χρόνια και ο δρόμος, μετά το δημοψήφισμα του 2016, είχε πολλές ημερομηνίες-σταθμούς, ακόμα περισσότερα πρόσωπα στο προσκήνιο και δύσκολες διαβουλεύσεις.

Το Ηνωμένο Βασίλειο το είπε, το ψήφισε και -ύστερα από 40 κύματα και 47 χρόνια- αποχώρησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς το Brexit έγινε πραγματικότητα και επίσημα το βράδυ της Παρασκευής (31/01).

Τίποτα, όμως, δεν ήταν ρόδινο μέσα σε αυτές τις σχεδόν πέντε δεκαετίες της συνύπαρξης Λονδίνου και Βρυξελλών, με πολλά πρόσωπα να πρωταγωνιστούν και τα δεδομένα να αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη.

Διαβάστε τους βασικούς σταθμούς του Brexit, που οδήγησε την Ευρωπαϊκή Ένωση να αριθμεί πια 27 κράτη-μέλη και το Ηνωμένο Βασίλειο να πρέπει να διευθετήσει εμπορικά, οικονομικά και άλλα θέματα.

Με «μισή καρδιά» στην ΕΟΚ και οι πρώτες φωνές για Brexit

Η σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ακόμα και από τα χρόνια που ονομαζόταν ΕΟΚ, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «νεφελώδης». Για την ακρίβεια, η χώρα εντάχθηκε στον υπερεθνικό οργανισμό μόλις το 1973 - την ίδια χρονιά με τη Δανία και τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας. 

Εντούτοις, δύο χρόνια μετά, η παραμονή στην -τότε- ΕΟΚ ήταν το θέμα που τέθηκε σε δημοψήφισμα. Τα μεγάλα πολιτικά κόμματα και ο Τύπος τάχθηκαν υπέρ της παραμονής, αν και υπήρξαν φωνές στους κόλπους του Εργατικού Κόμματος που στήριξαν την αποχώρηση.

Ωστόσο, στις 5 Ιουνίου 1975, το «Ναι» επικράτησε με ευρεία πλειοψηφία, καθώς συγκέντρωσε το 67,2% των ψήφων έναντι 32,8% του «Όχι».

Η προεκλογική υπόσχεση του... δημοψηφίσματος

Στο μεταξύ, τα χρόνια και οι δεκαετίες πέρασαν. Τα πράγματα δεν έχουν μείνει απαράλλαχτα, καθώς στην ΕΟΚ, που έχει μετονομαστεί από το 1992 σε Ε.Ε., έχουν ενταχθεί άλλα 19 κράτη σε σχέση με το μακρινό 1975.

Επίσης, από το 2002 κυκλοφορεί σε φυσική μορφή το ευρώ που είναι το ενιαίο νόμισμα 19 χωρών-μελών από τις συνολικά 28, αλλά το Ηνωμένο Βασίλειο αντιστάθηκε σθεναρά και κράτησε τη λίρα.

Η οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας και οι γεωπολιτικές μεταβολές σε παγκόσμιο επίπεδο ενίσχυσαν τις φωνές εντός του Ηνωμένου Βασιλείου για αποχώρηση από την Ε.Ε..

Έτσι, το 2012, ο -τότε- πρωθυπουργός, Ντέιβιντ Κάμερον, πρότεινε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με σκοπό της διασφάλισης της θέσης του Ηνωμένου Βασιλείου σε μία εξελισσόμενη Ε.Ε., η οποία να τυγχάνει της πλήρους υποστήριξης του βρετανικού λαού.

Το δημοψήφισμα προαναγγέλθηκε, το 2013, ως προεκλογική δέσμευση από τον -τότε- πρωθυπουργό με φόντο τις γενικές εκλογές του 2015. Εν τέλει, εκείνος επανεξελέγη και έτσι το «Νομοσχέδιο Δημοψηφίσματος περί της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2015-2016» κατατέθηκε στο Κοινοβούλιο.

Το δημοψήφισμα που δίχασε το Ηνωμένο Βασίλειο

Η χώρα μοιράστηκε σε δύο στρατόπεδα: στους υποστηρικτές του «Bremain» και σ' εκείνους του «Brexit». Στις 23 Ιουνίου 2016, διενεργήθηκε το δημοψήφισμα και το αποτέλεσμα ήταν «χαστούκι» για την Ε.Ε., καθώς το «Όχι» είχε επικρατήσει οριακά του «Ναι» με 51,9%.

Μοναδικό έθνος από τα τέσσερα που αποτελούν την κρατική οντότητα του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο στήριξε την παραμονή στην Ε.Ε., ήταν η Σκωτία.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος προκάλεσε βαθιά πολιτική κρίση στη χώρα και έτσι, στις 13 Ιουλίου 2016, η Τερέζα Μέι διαδέχθηκε τον Ντέιβιντ Κάμερον στην Ντάουνινγκ Στριτ, έχοντας ως στόχο την όσο γίνεται -πιο ομαλή- διεκπεραίωση του Brexit.

Την 7η Δεκεμβρίου, μάλιστα, η Βουλή των Κοινοτήτων στήριξε την -τότε- πρωθυπουργό, καθώς υπερψήφισε το σχέδιό της για ενεργοποίηση του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Ε.Ε..

Το Ηνωμένο Βασίλειο σε βαθιά πολιτική κρίση

Ημερομηνία-ορόσημο για το Brexit είναι η 29η Μαρτίου 2017, καθώς η Τερέζα Μέι απέστειλε επιστολή στον -τότε- πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ζητώντας την ενεργοποίηση του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Ε.Ε.. Η διαδικασία ορίστηκε να είναι διετής ούτως ώστε το Ηνωμένο Βασίλειο να αποχωρούσε στις 29 Μαρτίου 2019. Οι διαπραγματεύσεις άρχισαν τον Ιούνιο.

Οι γενικές εκλογές, όμως, που ανακοίνωσε η Τερέζα Μέι για τις 8 Ιουνίου του ίδιου έτους, έκρυβαν εκπλήξεις. Οι Συντηρητικοί μπορεί να αναδείχθηκαν πρώτο κόμμα, αλλά έχασαν την πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων και έτσι σχημάτισαν κυβέρνηση με το DUP από τη Βόρεια Ιρλανδία. 

Ο πολιτικός αναβρασμός, παρ' όλα αυτά, εντεινόταν στο Ηνωμένο Βασίλειο και έτσι, τον Ιούλιο του 2018, ο Ντέιβιντ Ντέιβις που ήταν ο υπουργός ο οποίος είχε επιφορτιστεί με το ζήτημα του Brexit, παραιτήθηκε. Το ίδιο έκανε και ο -τότε- υπουργός Εξωτερικών, Μπόρις Τζόνσον.

Στις 14 Νοεμβρίου του ίδιου έτους δημοσιοποιήθηκε η Συμφωνία Αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου και, μια ημέρα μετά, ο Ντόμινικ Ράαμπ παραιτήθηκε από τη θέση του αρμόδιου υπουργού για το Brexit, θέση την οποία ανέλαβε ο Στίβεν Μπάρκλεϊ.

Από παράταση σε παράταση και νέα πολιτική κρίση

Η 15η Ιανουαρίου του 2019 σηματοδότησε την πρώτη ήττα της βρετανικής κυβέρνησης στη Βουλή των Κοινοτήτων, καθώς η τελευταία απέρριψε το Σχέδιο Αποχώρησης με 432 ψήφους έναντι 202.

Περίπου δύο μήνες μετά, η ψηφοφορία επαναλήφθηκε, αλλά χωρίς αλλαγή στο αποτέλεσμά της. Έτσι, στις 14 Μαρτίου, η Βουλή των Κοινοτήτων υπερψήφισε νομοσχέδιο σχετικά με την παράταση του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Ε.Ε. και ως εκ τούτου, έξι ημέρες μετά, η Τερέζα Μέι ζήτησε την επέκταση του Brexit έως και την 30ή Ιουνίου. Υπενθυμίζεται ότι η αρχική ημερομηνία για την αποχώρηση ήταν η 29η Μαρτίου.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σκλήρυνε τη στάση του απέναντι στο Ηνωμένο Βασίλειο και πρότεινε, στις 21 Μαρτίου, την παράταση του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Ε.Ε. έως τις 22 Μαΐου 2019, υπό την προϋπόθεση η Συμφωνία Αποχώρησης να υπερψηφιστεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων έως τις 29 Μαρτίου, ειδάλλως το Λονδίνο θα έπρεπε να καταθέσει το δικό του σχέδιο για το Brexit έως τις 12 Απριλίου.

Στις 5 Απριλίου 2019, η Τερέζα Μέι αναγκάστηκε να ζητήσει εκ νέου παράταση μέχρι τις 30 Ιουνίου και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε θέτοντας την ημερομηνία του Brexit για τις 31 Οκτωβρίου. Αν το Σχέδιο Αποχώρησης υπερψηφιζόταν από τη Βουλή των Κοινοτήτων νωρίτερα, τότε το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποχωρούσε από την Ε.Ε. την 1η του επόμενου μήνα από εκείνον της επικύρωσης της συμφωνίας.

Στο κάδρο μπήκαν και οι Ευρωεκλογές του Μαΐου, μιας και το Ηνωμένο Βασίλειο αναγκάστηκε να συμμετάσχει -ειδάλλως θα έπρεπε να αποχωρήσει την 1η Ιουνίου- και τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα ήρθαν στις πρώτες δύο θέσεις. Συγκεκριμένα, το Brexit Party του Νάιτζελ Φάρατζ κατέλαβε 29 έδρες και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες του Βινς Κέιμπλ πήραν 16.

Έτσι, η Τερέζα Μέι υπέβαλε την παραίτησή της και, στις 24 Ιουλίου, ο Μπόρις Τζόνσον ορίστηκε πρωθυπουργός, όντας και αρχηγός του Συντηρητικού Κόμματος.

Νέες εκλογές και επιτέλους Brexit
Ο Μπόρις Τζόνσον, τον Αύγουστο, ανέστειλε τη λειτουργία της Βουλής των Κοινοτήτων σε μια αμφιλεγόμενη κίνηση και, στις 3 Σεπτεμβρίου, υπερψηφίστηκε νομοσχέδιο το οποίο θα απέκλειε ένα μονομερές Brexit χωρίς συμφωνία, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να πάρει την κοινοβουλευτική έγκριση.

Λίγες ημέρες μετά, το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε πως η ενέργεια του πρωθυπουργού για κλείσιμο του Κοινοβουλίου ήταν παράνομη. Την επομένη, η λειτουργία της Βουλής των Κοινοτήτων αποκαταστάθηκε.

Στις 17 Οκτωβρίου, η Ε.Ε. και το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησαν σχετικά με το status των συνόρων της Βόρειας Ιρλανδίας με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας - το λεγόμενο backstop. Δύο ημέρες μετά, ο Μπόρις Τζόνσον ζήτησε την παράταση του Brexit μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2020 και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποδέχθηκε το αίτημά του.

Την 24η Οκτωβρίου ο Μπόρις Τζόνσον και ο ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, συμφώνησαν για διενέργεια πρόωρων γενικών εκλογών για τον Δεκέμβριο, στις οποίες οι Τόρις επικράτησαν με μεγάλη πλειοψηφία.

Στη συνέχεια, η Βουλή των Κοινοτήτων υπερψήφισε το Σχέδιο Αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία έτυχε στις 29 Ιανουαρίου και της έγκρισης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Πηγή: sputniknews.gr