Η συμφωνία για το Brexit ακόμη κινδυνεύει πολιτικά

Σήμερα θα ζητηθεί από τους Υπουργούς να υπογράψουν τη συμφωνία, με το ρίσκο ότι κάποιοι θα προτιμήσουν να παραδεχθούν

Η Πρωθυπουργός Τερέζα Μέι πέτυχε μια συμφωνία για το Brexit με την Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από ένα πολύμηνο αδιέξοδο. Τώρα πρέπει να πείσει ένα δύσπιστο Υπουργικό Συμβούλιο ότι δεν αποτελεί ξεπούλημα και να δώσει μάχη με σχεδόν ελάχιστες πιθανότητες να την περάσει από τη Βουλή. 

Οι διαπραγματευτές συμφώνησαν στο κείμενο του διαζυγίου και οι Υπουργοί της Μέι κλήθηκαν στο γραφείο της για να το διαβάσουν. Σήμερα το μεσημέρι θα τους ζητηθεί να το υπογράψουν, με το ρίσκο ότι κάποιοι θα προτιμήσουν να παραιτηθούν. 

Πριν καν να διαβάσουν το έγγραφο, πολιτικοί από όλες τις πλευρές του Brexit το καταδίκαζαν ως προδοσία του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος του 2016. Μάλιστα, το κόμμα της Βορείου Ιρλανδίας που υποστηρίζει την κυβέρνηση, το χαρακτήρισε απαράδεκτο. 

Η στερλίνα ανέβηκε λόγω τις προόδου στις συνομιλίες, μετά την στασιμότητά της. Όμως η συμφωνία δεν είναι συμφωνία, εάν δεν περάσει από τη Βουλή. 

Η Μέι κατάφερε να κερδίσει μια παραχώρηση από την ΕΕ, στο πλέον ακανθώδες ζήτημα: Πώς να αποτρέψει τη δημιουργία συνόρων στην Ιρλανδία, ως αποτέλεσμα του Brexit. Όμως η νίκη έρχεται με ακριβούς όρους: Ολόκληρο το Η.Β. πρέπει να παραμείνει επ’ αόριστον στην τροχιά των ευρωπαϊκών τελωνιακών και εμπορικών κανονισμών, εκτός εάν προκύψει μια καλύτερη ιδέα τα επόμενα δύο χρόνια. 

Παρόλο που οι επιχειρήσεις είναι υπέρ μιας τέτοιας ρύθμισης, αποτελεί παραβίαση των υποσχέσεων της Μέι. Είναι μη αποδεκτό για πολλούς Τόρις που ήταν υπέρ του Brexit, οι οποίοι επιθυμούν πλήρη απελευθέρωση από τις λαβές της ΕΕ και την υπογραφή νέων εμπορικών συμφωνιών σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι Συντηρητικοί που είναι υπέρ της ΕΕ παρουσιάζονται επίσης πιο σκεπτικιστές τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς θεωρούν πως το Η.Β. εκχωρεί κυριαρχία αντί να την παίρνει πίσω. Ο Jacob Rees-Mogg, ηγετική φιγούρα υπέρ του Brexit, δήλωσε ότι η συμφωνία μετέτρεψε το Η.Β. «από υποτελή σε σκλάβο».

Οι πλέον σημαντικοί Υπουργοί υπέρ του Brexit βρίσκονται στο πλευρό της Μέι, σύμφωνα με την Sun. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται ο Υπουργός Brexit Dominic Raab και ο Υπουργός Περιβάλλοντος Michael Gove, η παραίτηση των οποίων θα αποτελούσε σοβαρή απειλή για τη συμφωνία. 

Η Μέι ήδη επιβίωσε από την απώλεια ανθρώπων-κλειδιών του Υπουργικού της, όπως ο πρώην Υπουργός Brexit David Davis και ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών Boris Johnson. Έχει αψηφήσει τους κανόνες της βρετανικής πολιτικής, έχοντας σχεδόν χάσει τις εκλογές πέρσι, και συνέχισε παρά την κριτική από το ίδιο της το Υπουργικό Συμβούλιο. Πιθανότατα θα μπορέσει να συνεχίσει ακόμα κι αν χάσει κάποιες από τις λιγότερο σημαντικές προσωπικότητες.

Όμως για κάθε Υπουργό που θα παραιτηθεί, ο αριθμός των ψήφων που θέλει να μαζέψει στη Βουλή μειώνεται. Ακόμη κι αν μείνουν όλοι, η έγκριση από τη Βουλή παραμένει μια μεγάλη μάχη.  

Οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων περιμένουν να ενημερωθούν για τη συμφωνία –που περιλαμβάνει το προσχέδιο της συμφωνίας διαχωρισμού και ένα περίγραμμα της μελλοντικής σχέσης- κατά τη διάρκεια της σημερινής ημέρας. Το μελλοντικό κομμάτι δεν είναι δεσμευτικό και αναμένεται ότι θα συμπεριλαμβάνει περισσότερο εύηχα λόγια παρά λεπτομερείς αποφάσεις. Θα συναντηθούν την ίδια ώρα με το βρετανικό Υπουργικό Συμβούλιο. 

Αν όλα πάνε καλά –και μπορεί να μην πάνε καλά- τότε η σύνοδος θα κληθεί περί τα τέλη Νοεμβρίου, με τους αξιωματούχους να θεωρούν την 25η Νοεμβρίου ως πιθανή ημερομηνία. Χθες η ΕΕ προειδοποίησε ότι τίποτα δεν τελείωσε χωρίς την πολιτική υπογραφή του Λονδίνου. 

Η Μέι ευνοεί την ολοκλήρωση της συμφωνίας τον Νοέμβριο, ώστε να αποφύγει το κόστος του σχεδιασμού για μη συμφωνία. Οι επιχειρήσεις ζητούν απελπισμένα ξεκάθαρους κανόνες, ώστε να μπορούν να ξεκινήσουν τις εργασίες τους για τη διετή μεταβατική περίοδο, που συμπεριλαμβάνεται στην συμφωνία διαζυγίου. 

Ακόμη και προτού να γίνουν γνωστές οι λεπτομέρειες, οι πολιτικοί στο Λονδίνο διαμαρτύρονται για αυτά που νομίζουν ότι συμπεριλαμβάνει η συμφωνία. Το κόμμα της Βορείου Ιρλανδίας που υποστηρίζει την κυβέρνηση Μέι είπε ότι πιθανόν να μην μπορεί να ψηφίσει υπέρ της συμφωνίας. Οι βουλευτές που τάσσονται υπέρ του Brexit δήλωσαν το ίδιο. 

Τα καλά νέα για την Μέι προήλθαν από τον Iain Duncan Smith, έναν υποστηρικτή του Brexit με επιρροή, που εκτιμά ότι οι Υπουργοί θα την υποστηρίξουν, έστω από έλλειψη αποφασιστικότητας. 

Ο Julian Smith, ο οποίος κατέχει τη θέση του chief whip στην κυβέρνηση Μέι, εμφανίστηκε αισιόδοξος: «Είμαι βέβαιος ότι θα καταφέρουμε να την περάσουμε από τη Βουλή». Η κυβέρνηση ελπίζει πως η πραγματικότητα της ύπαρξης μιας συμφωνίας –και το ενδεχόμενο η απόρριψή της να επιφέρει χάος- θα πείσει τους Τόρις να τηρήσουν την κομματική γραμμή. Τα μαθηματικά δεν δικαιολογούν την αισιοδοξία τους. 


 

Tim Ross, Jessica Shankleman, Robert Hutton και Kitty Donaldson