Ζημιά άνω των 800 εκατ. ευρώ στο ΑΕΠ της χώρας μόνο μέσα στον μήνα Νοέμβριο προκάλεσε η ενεργειακή κρίση. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο καυσίμων, από μόλις 169 εκατ. ευρώ που ήταν τον Νοέμβριο του 2020, εκτοξεύτηκε στα 983 εκατ. ευρώ τον Νοέμβριο του 2021. Η έκρηξη τιμών στην ενέργεια, αλλά και η αύξηση του κόστους των εισαγόμενων προϊόντων -τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι διευρύνθηκε το έλλειμμα στο ισοζύγιο των αγαθών-, εξαιρουμένων των καυσίμων, διπλασίασαν το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών για τον μήνα Νοέμβριο, με αποτέλεσμα αυτό να εκτιναχθεί στα 2,515 δισ. ευρώ από 1,238 δισ. ευρώ τον Νοέμβριο του 2020. Στο 11άμηνο, το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παραμένει μικρότερο σε σχέση με πέρυσι, καθώς περιορίστηκε στα 8,9 δισ. ευρώ έναντι 10,325 δισ. ευρώ πέρυσι.

Ωστόσο, η χρονιά είναι αμφίβολο αν θα κλείσει πλέον με μικρότερο έλλειμμα σε σχέση με το 2020, καθώς αναμένεται και για τον μήνα Δεκέμβριο να καταγραφεί τεράστια αύξηση στις εισαγωγές των ενεργειακών προϊόντων.

Τα στοιχεία της ΤτΕ δείχνουν ξεκάθαρα πλέον -και μάλιστα σε επίπεδο 11μηνου- ότι όλο το όφελος για την ελληνική οικονομία από την αύξηση των τουριστικών εσόδων και την αύξηση του πλεονάσματος στο ισοζύγιο των υπηρεσιών (σ.σ.: ανήλθε από τα 7 δισ. ευρώ στα 12,7 δισ. ευρώ) εξουδετερώνεται από την εκτόξευση του ελλείμματος στο ισοζύγιο αγαθών, το οποίο έφτασε για το 11μηνο στα 22,8 δισ. ευρώ έναντι ελλείμματος 17 δισ. ευρώ πέρυσι.

Η εξουδετέρωση του οφέλους από την αύξηση των τουριστικών και των μεταφορικών εσόδων από τη ζημιά λόγω του αυξημένου ενεργειακού κόστους αποτυπώνεται καθαρά και στο ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών: 9,9 δισ. ευρώ το έλλειμμα στο 11μηνο του 2020, 10,13 δισ. ευρώ το έλλειμμα στο ισοζύγιο του 2021, κάτι που ουσιαστικά μας φέρνει στα ίδια επίπεδα.

Η βελτιωμένη εικόνα σε σχέση με πέρυσι σε επίπεδο ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών οφείλεται στη σαφή βελτίωση της εικόνας όσον αφορά το ισοζύγιο των πρωτογενών και των δευτερογενών εισοδημάτων. Ενδεικτικά, το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων έκλεισε με πλεόνασμα 595 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 387 εκατ. ευρώ πέρυσι, ενώ το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων έκλεισε με πλεόνασμα 639 εκατ. ευρώ έναντι μόλις 3,3 εκατ. ευρώ πέρυσι. Σύμφωνα με την ΤτΕ, τον Νοέμβριο του 2021 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε κατά 1,3 δισ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020 και διαμορφώθηκε σε 2,5 δισ. ευρώ. Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στην αύξηση των εισαγωγών, η οποία ήταν μεγαλύτερη από εκείνη των εξαγωγών.

Η αύξηση των συνολικών εξαγωγών και εισαγωγών κατά 58,7% και 70,4%, αντίστοιχα, αντανακλά την άνοδο των τιμών, κυρίως των καυσίμων. Σε σταθερές τιμές, οι ρυθμοί αύξησης των εξαγωγών και εισαγωγών ήταν 19,8% και 36,3% αντίστοιχα. Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύξηση κατά 44,2% σε τρέχουσες τιμές (31,8% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύξηση κατά 42,0% σε τρέχουσες τιμές (33,7% σε σταθερές τιμές).

Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών ήταν αποτέλεσμα της βελτίωσης κυρίως του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και, σε μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου μεταφορών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών και οι σχετικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 219,3% και 308,2% αντίστοιχα και διαμορφώθηκαν στο 60% και το 91% εκείνων του Νοεμβρίου του 2019 αντίστοιχα.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών αυξήθηκε, κυρίως λόγω της βελτίωσης του πλεονάσματος των θαλάσσιων μεταφορών.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε αύξηση σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020, κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων σημείωσε επίσης μικρή αύξηση.

Οι πιέσεις στο 11μηνο του 2021

Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2021, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 1,4 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 και διαμορφώθηκε σε 8,9 δισ. ευρώ.

Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη αύξηση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών σε απόλυτα μεγέθη.

Αναλυτικότερα, οι εξαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 36,4% σε τρέχουσες τιμές (14,2% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 35,6% σε τρέχουσες τιμές (13,3% σε σταθερές τιμές).

Οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 27,5% σε τρέχουσες τιμές (21,2% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 27,1% σε τρέχουσες τιμές (24,1% σε σταθερές τιμές).

Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών, η οποία όμως αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταφορών.

Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 96,8% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 144,6% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2020, αντιπροσωπεύοντας το 47% και το 59% των αντίστοιχων επιπέδων του 2019.

Οι καθαρές εισπράξεις από μεταφορές παρουσίασαν μείωση κατά 8,3%.

Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος την αντίστοιχη περίοδο του 2020, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, ενώ το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων αυξήθηκε λόγω της ανόδου των καθαρών εισπράξεων της γενικής κυβέρνησης.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων

Τον Νοέμβριο του 2021, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) αυξήθηκε σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2020 και διαμορφώθηκε σε 2,1 δισ. ευρώ.

Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2021, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων περιορίστηκε σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020, από 8,1 δισ. ευρώ σε 5,3 δισ. ευρώ.

Σε 10,5 δισ. οι τουριστικές εισπράξεις

Στο 58,5% των εσόδων του 2019 για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα έφτασαν τα έσοδα από τον τουρισμό κατά το 11μηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου.

Οι εισπράξεις ανήλθαν στα 10,476 δισ. ευρώ έναντι 17,884 δισ. ευρώ στο 11μηνο του 2019. Η αύξηση σε σχέση με το 2020 υπερβαίνει το 100% -για την ακρίβεια διαμορφώνεται στο 144%-, καθώς οι τουριστικές εισπράξεις του 2020 για το 11μηνο ήταν μόλις 4,284 δισ. ευρώ. Τα έσοδα του Νοεμβρίου από τον τουρισμό διαμορφώθηκαν στα 286 εκατ. ευρώ, ποσό μικρό αλλά πολλαπλάσιο σε σχέση με τα 70,3 εκατ. ευρώ του 2020. Επίσης, τα έσοδα του Νοεμβρίου του 2021 έφτασαν να αντιστοιχούν στο 91% των εσόδων του Νοεμβρίου του 2019, όταν και διαμορφώθηκαν στα 315 εκατ. ευρώ.

Με ενδιαφέρον αναμένονται πλέον τα στοιχεία του Δεκεμβρίου προκειμένου να καταγραφεί η επίδοση και για το σύνολο του έτους. Υπενθυμίζεται ότι ο αναθεωρημένος στόχος για ανάπτυξη 6,9% το 2021 είχε στηριχτεί στην πρόβλεψη ότι τα έσοδα από τον τουρισμό θα φτάσουν στο 55% των εσόδων του 2019.

Πλέον φαίνεται ότι «κλειδώνει» ένα ποσοστό της τάξεως του 58%-59%, δεδομένου ότι ο εγχώριος τουρισμός τα Χριστούγεννα του 2021 πήγε αρκετά καλά στους περισσότερους προορισμούς, παρά την έξαρση της μετάλλαξης Όμικρον.

naftemporiki.gr