•    Αποφάσεις για τον χρόνο και το ποσοστό υποχώρησης από την επιθετική νομισματική πολιτική 
•    Η ΕΚΤ πιθανότατα να προχωρήσει τέσσερις περικοπές φέτος
•    Ενδοιασμοί για τη συχνότητα μείωσης των επιτοκίων από τη Fed 
 

Καθοριστικές είναι οι εξελίξεις των προσεχών ημερών σε σχέση με τις αποφάσεις για την πρώτη μείωση των δανειστικών επιτοκίων.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προετοιμάζεται να εγκαινιάσει τη μείωση, επιμένοντας ότι δεν θα αναμένει το «πράσινο» φως από τη Federal Reserve. Ωστόσο, η πολιτική που θα ακολουθήσει είναι ανάλογη και με τις αποφάσεις που θα ληφθούν στις ΗΠΑ.

Όπως εξηγούν αναλυτές των αγορών, «οι τάσεις που καταγράφονται σε σχέση με τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο συνήθως δεν αργούν να διαχυθούν και σε άλλες περιοχές, επηρεάζοντας τις συνθήκες χρηματοδότησης και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες σχεδόν αμέσως αλλά και τον πληθωρισμό, το εμπόριο και άλλα οικονομικά δεδομένα.

Έτσι, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε άλλες χώρες δεν μπορούν να ξεφύγουν από τη Fed κατά την αξιολόγηση των δικών τους οικονομιών».

Πότε θα χαλαρώσει η πολιτική της ΕΚΤ

Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ θα συγκεντρωθούν την επόμενη εβδομάδα για να συζητήσουν τον χρόνο αλλά και πόσο θα χαλαρώσουν τη μέχρι σήμερα επιθετική νομισματική πολιτική τους. Ταυτόχρονα, παρακολουθούν από κοντά  τις ΗΠΑ - ακόμη κι αν δηλώνουν επίσημα ότι θα χαράξουν τον δικό τους μονοπάτι.

Ο Piet Christiansen, επικεφαλής στρατηγικής της Danske Bank, δηλώνει πως «το να φανταζόμαστε ότι οι πολιτικές αποκλίνουν για περισσότερο - ας πούμε εννέα μήνες και μετά - είναι δυσκολότερο, γιατί τελικά ό,τι οδηγεί τις αποφάσεις της Fed θα μεταδοθεί στην Ευρώπη και θα επηρεάσει και τη ζώνη του ευρώ».

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, με επικεφαλής την Πρόεδρο της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, άρχισαν να προετοιμάζουν τις αγορές για μια αρχική μείωση των επιτοκίων στις 6 Ιουνίου 2024 καθώς οι πιέσεις στις τιμές μειώνονται γρήγορα. 

Αν και αφήνουν να διαφανεί ότι δεν επιθυμούν να διατηρήσουν τη συμφωνία με τον πρόεδρο της Fed Jerome Powell, δεν έχουν δεσμευτεί για το τι θα συμβεί μετά το πρώτο βήμα, υποστηρίζοντας ότι τα οικονομικά δεδομένα θα δείξουν τον δρόμο για τις τελικές τους αποφάσεις.

Τέσσερις περικοπές

Οι αναλυτές στοιχηματίζουν ότι η ΕΚΤ πιθανότατα να πραγματοποιήσει τέσσερις περικοπές φέτος, ενώ είναι διχασμένοι για το αν η Fed θα μειώσει τα επιτόκια δύο ή τρεις φορές, καθώς ο Πάουελ επανέλαβε την περασμένη βδομάδα ότι δεν βιάζεται να αρχίσει να μειώνει το κόστος δανεισμού.

Πέραν των δυο ετών, η οικονομία των ΗΠΑ έχει αποδειχθεί εξαιρετικά ανθεκτική, με τους εργοδότες να προσλαμβάνουν ακόμη εργαζομένους. Εάν διατηρηθεί, αυτή η ισχύς θα μπορούσε επίσης να στηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία, η οποία έχει αποφύγει ελάχιστα την ύφεση τον περασμένο χειμώνα.

«Σχετικά με τον πληθωρισμό, είναι πολύ νωρίς για να πούμε εάν οι πρόσφατες μετρήσεις αντιπροσωπεύουν κάτι περισσότερο από ένα απλό χτύπημα», δήλωσε ο Πάουελ την Τετάρτη σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ στην Καλιφόρνια. «Δεν αναμένουμε ότι θα είναι σκόπιμο να μειώσουμε τα επιτόκια πολιτικής μας μέχρι να έχουμε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη ότι ο πληθωρισμός κινείται σταθερά προς το 2%».

Οι πρόσφατες εκθέσεις καταδεικνύουν σημάδια νέας ανάκαμψης στην Ευρώπη, με τους αναλυτές αγορών να βλέπουν ανάπτυξη και αύξηση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης.

Στο μεταξύ, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη επιβραδύνθηκε περισσότερο από ό,τι αναμενόταν τον Μάρτιο και  πλησιάζει το 2,4%.

Το Bloomberg Economics προβλέπει ότι οι αυξήσεις των τιμών θα επιβραδυνθούν κάτω από το 2% από τον  προσεχή Αύγουστο και κατά μέσο όρο μόλις στο 1,4% το 2025. Η πρόβλεψη της ΕΚΤ αναφέρεται σε ένα ποσοστό 2% για το επόμενο έτος.

«Έχοντας κάνει λάθος στο παρελθόν ως προς το εύρος της πίεσης κόστους, το Διοικητικό Συμβούλιο θα προχωρήσει προσεκτικά καθώς ξεκινά ο κύκλος χαλάρωσης», γράφει σε σημείωμά του ο Jamie Rush της BE. «Αλλά είναι ακόμα λογικό να αναμένουμε βαθιές μειώσεις στα επιτόκια φέτος». Ο Rush ανεβάζει το επιτόκιο καταθέσεων στο 3%.

Η ΕΚΤ έχει αποδείξει στο παρελθόν ότι μπορεί να αποκλίνει από τη Fed. 

Απροσδόκητη μείωση 

Η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας έχει ήδη δείξει τον δρόμο, με μια απροσδόκητη μείωση του κόστους δανεισμού τον Μάρτιο, με στόχο να αποτρέψει τα κέρδη στο φράγκο.

«Η ΕΚΤ θα πρέπει πιθανώς να σταματήσει να κοιτάζει κατάματα τη Fed και τις ΗΠΑ, εκεί που η οικονομία είναι πολύ πιο καυτή», δήλωσε ο Nerijus Maciulis, επικεφαλής οικονομολόγος της Swedbank. «Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, στην ευρωζώνη η πιθανότητα ενός λάθους των γερακιών - το “κόψιμο” πολύ αργά, παρά πολύ σύντομα - γίνεται όλο και μεγαλύτερο μέρα με τη μέρα».

Σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg για την πολιτική της ΕΚΤ, μόνο το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων δηλώνει ότι είναι πεπεισμένοι ότι οι αποφάσεις της Fed δεν θα επηρεάσουν καθόλου την πορεία των επιτοκίων της ΕΚΤ. Αυτό συγκρίνεται και με το 36% που δηλώνει ότι η πολιτική των κεντρικών τραπεζών στις ΗΠΑ δεν πρέπει να επηρεάζει αυτή της Φρανκφούρτης. 

Οι οικονομολόγοι διαφωνούν σχετικά με το ποιο θα είναι το συνολικό αποτέλεσμα μιας απόκλισης μεταξύ της ΕΚΤ και της Fed.

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι μια επιθετικότερη χαλάρωση για τη ζώνη του ευρώ θα μπορούσε να επιφέρει μεγαλύτερες πληθωριστικές πιέσεις - το χαμηλότερο κόστος δανεισμού σε σχέση με τις ΗΠΑ θα μπορούσε να αποδυναμώσει το ενιαίο νόμισμα και να δημιουργήσει πρόσθετο κίνδυνο.

Στο μεταξύ, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ευρωζώνης είναι πιθανό να σταθεροποιήσουν τις προσδοκίες για μείωση των επιτοκίων τον Ιούνιο, την επόμενη εβδομάδα, καθώς πολλοί από αυτούς έχουν ήδη υποστηρίξει μια τέτοια κίνηση. Θεωρείται απίθανο να δεσμευτούν σε μεταγενέστερες κινήσεις, ακόμη κι’ αν η τιμή των αγορών υποχωρεί κατά 88 μονάδες βάσης φέτος. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι ο πληθωρισμός θα μπορούσε να εκπλήξει ανοδικά.

«Αναμενόταν ένα ανώμαλο προφίλ μετά το καλοκαίρι, λόγω των βασικών επιπτώσεων», αφήνει να διαρρεύσει η ΕΚΤ σχετικά με τον πληθωρισμό. «Τα ερωτήματα ωστόσο παραμένουν και αφορούν τη βιωσιμότητα τής αποπληθωριστικής διαδικασίας, ιδιαίτερα στις υπηρεσίες και τον εγχώριο πληθωρισμό. «Ήταν σημαντικό να συνεχίσουμε τη διαδικασία αποπληθωρισμού και να συγκεντρώσουμε πρόσθετα στοιχεία».

Μια άλλη αβεβαιότητα πιθανότατα να είναι μια απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ  ν’ αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια αυτό το καλοκαίρι.

Η ΕΚΤ θα μπορούσε να προχωρήσει μόνη της, η απόκλιση πολιτικής μπορεί να αποδυναμώσει το ευρώ και να οδηγήσει ορισμένους επενδυτές να μετακινήσουν επενδύσεις χαρτοφυλακίου πέρα από τον Ατλαντικό, αποδυναμώνοντας τον αντίκτυπο των περικοπών της ΕΚΤ.

Χρύσω Αντωνιάδου