Μπορεί η κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη να αποχώρησε εδώ και ένα χρόνο από την εξουσία, ωστόσο, παλαιότερη απόφαση της, όπως υποστηρίζει ο Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, φέρνει νέες φορολογίες 12 μήνες μετά την αλλαγή στο Προεδρικό και ιδιαίτερα σε μια περίοδο που αρκετά νοικοκυριά και επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Πρόκειται ουσιαστικά για τα πράσινα τέλη σε καύσιμα κίνησης, άνθρακα, νερό και σε διανυκτερεύσεις, τα οποία ενσωματώθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση ως προαπαιτούμενο για την εκταμίευση των δόσεων από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, χωρίς μάλιστα η τότε κυβέρνηση να ήταν υποχρεωμένη να το πράξει, όπως υποστηρίζει ο Οικολόγος Βουλευτής (Χ. Θεοπέμπτου), κάτι όμως που απορρίπτει κατηγορηματικά ο τότε Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης.
H Brief διερευνώντας τους ισχυρισμούς του κ. Θεοπέμπτου επικοινώνησε με τον κ. Κωνσταντίνο Πετρίδη, θέτοντας του το ερώτημα κατά πόσο η Δημοκρατία μπορούσε να αποφύγει αυτή την επιπρόσθετη φορολογία στα καύσιμα (η οποία όπως ανακοινώθηκε τις πρόαλλες από το ΥΠΟΙΚ θα ανέρχεται στα 5σεντ για το 2024, στα 7σεντ το 2025 και 10σεντ το 2026).
«Τα προαπαιτούμενα ήταν οι απαιτήσεις των θεσμών. Απαιτήσεις που πηγάζουν από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, δηλαδή τις υποχρεώσεις των κρατών μελών που πηγάζουν από την επίσημη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανάλογα προαπαιτούμενα για πράσινες πολιτικές μπήκαν σε όλες τις χώρες. Και αυτό είχε διακηρύξει και επίσημα η Επιτροπή. Τα άλλα όλα είναι για εσωτερική κατανάλωση», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Πετρίδης.
Στον αντίποδα, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στην Brief ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, η κυβέρνηση Ν. Αναστασιάδη δεν έπρεπε να βάλει στα προαπαιτούμενα την πράσινη φορολογία, καθώς η Ευρώπη είχε αλλάξει πολιτική και δεν επρόκειτο να ζητήσει αποζημιώσεις για τους στόχους που δεν επιτεύχθηκαν στις μεταφορές, λόγω του ότι αρκετά κράτη-μέλη, μαζί με την Κύπρο, δεν κατάφεραν να πετύχουν αυτούς τους στόχους.
Όπως συμπλήρωσε ο κ. Θεοπέμπτου, αυτή την εποχή η ΕΕ προσανατολίζεται σε άλλη φορολογία, η οποία θα υπολογίζεται με βάση τους ρύπους. Μια φορολογία που σύμφωνα με τον κ. Θεοπέμπτου θα έρθει στην Κύπρο στα επόμενα 2-3 χρόνια.
Μάλιστα, όπως σημείωσε ο κ. Θεοπέμπτου, η κυβέρνηση Ν. Αναστασιάδη ήθελε να επιβάλει αυτή τη φορολογία για να αυξήσει τα έσοδα του κράτους, εν αντιθέσει με την απόφαση που πάρθηκε από την κυβέρνηση Ν. Χριστοδουλίδη, η οποία είπε όπως όλα τα έσοδα από τους φόρους να επιστραφούν με τη μορφή αντισταθμιστικών μέτρων. «Το πιο σημαντικό είναι ότι έχουν ευθύνη να προετοιμάσουν τη χώρα για αυτές τις αυξήσεις», σημείωσε καταληκτικά ο κ. Θεοπέμπτου.
Θα πρέπει να επιβληθούν, αλλιώς θα χαθεί η δόση
Πάντως σύμφωνα με τα προαπαιτούμενα τα πράσινα τέλη θα πρέπει να αρχίσουν να επιβάλλονται εντός του 2024, αφού σε αντίθετη περίπτωση, το κράτος δεν θα εκπληρώσει τους στόχους και τα ορόσημα που έχει υποβάλει στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου και έτσι δεν θα προχωρήσουν οι εκταμιεύσεις των δόσεων.
Να υπενθυμίσουμε πως μέχρι στιγμής για την Κύπρο έχουν εκταμιευθεί €236,7 εκατ. (από συνολικά €1,02 δισ) και €26,04 εκατ. σε δάνεια (από συνολικά €200 εκατ.) από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης, με την Κομισιόν ωστόσο να προειδοποιεί την ίδια ώρα πως η Κύπρος έχει εκπληρώσει μόλις 14 από τους 73 στόχους που είναι στον προγραμματισμό για το πρώτο τρίμηνο του 2023. (Στο Σχέδιο περιλαμβάνονται 271 στόχοι και ορόσημα).
Πράσινη φορολογία 5 σεντς και άλλα 8,3 σεντς στα καύσιμα από 1η Απριλίου
Τα πράσινα τέλη στα καύσιμα (5σεντς ανά λίτρο), όπως λέχθηκε στην Brief από πλευράς του Υπουργείου Οικονομικών, θα επιβληθούν πριν το Καλοκαίρι του 2024 ενώ τέλος Μαρτίου λήγει και η επιδότηση στα καύσιμα από πλευράς της Κυβέρνησης, μια επιδότηση που αντιστοιχεί σε 8,3 σεντς / λίτρο. Αν δεν αποφασίσει αλλιώς η Κυβέρνηση ως προς την επιδότηση των 8,3σεντς (δηλαδή να την επεκτείνει) οι τιμές των καυσίμων θα εκτοξευθούν αυτόματα οι τιμές βενζίνης και ντίζελ κατά 13 σεντς το λίτρο.
20 σεντς τον μήνα περίπου η αύξηση από το νέο φόρο στο νερό
Την ίδια ώρα φόρος θα επιβληθεί και στον άνθρακα στα καύσιμα παραγωγής κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα και την αύξηση στις τιμές του νερού.
Όπως άλλωστε λέχθηκε και δημόσια από πλευράς του Κ. Παρμακλή (Δ/ντης Υδατοπρομήθειας ΣΥΛ), ο φόρος στον άνθρακα θα αυξήσει τις τιμές στο νερό, αφού το νερό που χρησιμοποιείται προέρχεται από αφαλατώσεις που για να λειτουργήσουν χρειάζονται ηλεκτρισμό.
Ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το τέλος στο νερό μπορεί να θεωρηθεί και αμελητέο, αφού ο φόρος που θα επιβληθεί θα είναι 1 σεντ ανά κυβικό μέτρο, κάτι που μεταφράζεται σε 20 σεντς τον μήνα κατά μέσο όρο για μια τετραμελή οικογένεια, σύμφωνα με τον Διευθυντή ΣΥΛ.
Χαράλαμπος Ζάκος