Σημαντικές αλλαγές, όρια και περιορισμούς στο νομοσχέδιο που προωθείται για τα επισκέψιμα αγροκτήματα επιχειρούν το ΑΚΕΛ και το Κίνημα Οικολόγων με τροπολογίες που κατέθεσαν στην Βουλή. Οι τροπολογίες θα συζητηθούν και θα τεθούν προς ψήφιση στις 8 Ιουνίου, οπόταν και θα τεθεί το νομοσχέδιο στην Ολομέλεια για ψηφιση.

Στόχος των τροπολογιών γενικότερα είναι μεταξύ άλλων η διασφάλιση της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και η αποτροπή της ανεξέλεγκτης ανάπτυξης. Μεταξύ άλλων μπαίνουν περιορισμοί στις περιοχές ανάπτυξης, στο μέγεθος του επισκέψιμου αγροκτήματος, ανώτατο όριο 15 κλινών, ενώ γενικότερα με τις τροπολογίες θα ισχύουν παγκύπρια οι όροι που ισχύουν για επισκέψιμα αγροκτήματα και στο Τοπικό Σχέδιο Ακάμα.

Σημαντική είναι η παράμετρος ότι άδειας λειτουργίας επισκέψιμου αγροκτήματος θα μπορεί να δίνεται μόνο σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα τα οποία είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο Αγροτών και Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων και αποδεδειγμένα ασκούν γεωργική ή και κτηνοτροφική δραστηριότητα τα τελευταία τουλάχιστον πέντε χρόνια. Επιπλέον, στις κύριες χρήσεις του επισκέψιμου αγροκτήματος προστίθεται και η μελισσοκομία.

Θυμίζουμε ότι την πρόταση για τα επισκεψιμα αγροκτήματα κατέθεσε ο Αβέρωφ Νεοφύτου, και στόχος είναι η θέσπιση νομοθεσίας για τη ρύθμιση της ίδρυσης και λειτουργίας επισκέψιμων αγροκτημάτων. Με το νομοσχέδιο καθορίζεται το πλαίσιο αδειοδότησης και δημιουργίας μητρώου για την εγγραφή επισκέψιμων αγροκτημάτων, το οποίο θα τηρείται από το Υφυπουργείο Τουρισμού.  

Επίσης, εισάγονται πρόνοιες για την κατηγοριοποίηση των εν λόγω αγροκτημάτων σε θεματικές ενότητες πρόσθετα της κύριας αγροτικής, κτηνοτροφικής και αλιευτικής δραστηριότητας, την δυνατότητα ανάπτυξης σε αυτά υποδομών διαμονής και διανυκτέρευσης, υποδομών εστίασης και αναψυχής καθώς και υποδομών για παροχή εκπαίδευσης σε ενδιαφερομένους. 

Σημειώνεται ότι για το νομοσχέδιο έγινε ιδιαίτερη συζήτηση στην Επιτροπή Εμπορίου για το θέμα της εξαίρεσης του Ακάμα. Τελικά το θέμα ρυθμίστηκε με συγκεκριμένο άρθρο με το οποίο συμφώνησαν και οι κρατικές υπηρεσίες. 

Οι τροπολογίες Θεοπέμπτου

Όπως ανέφερε στην OffsiteNews ο κ. Θεοπέμπτου, «Με το νομοσχέδιο δίνεται ακόμα ένα δικαίωμα να χτίζουμε χωρίς σχεδιασμό στη φυση. Στην προσπάθεια μας να βελτιώσουμε την κατάσταση καταθέσαμε τροπολογίες οι οποίες περιλαμβάνονται στο Τοπικό Σχέδιο Ακάμα. Ουσιαστικά όσες αναφορές και περιορισμοί υπάρχουν στο Τοπικό Σχέδιο Ακάμα για τα επισκέψιμα αγροκτήματα, τις μεταφέραμε στην πρόταση νόμου γενικότερα για τα επισκέψιμα αγροκτήματα παγκύπρια. Θα είναι οι ίδιοι όροι για όλες τις περιοχές. Σημαντικός όρος για παράδειγμα είναι ότι πρέπει να είσαι τουλάχιστον 5 χρόνια αγρότης για να μπορείς να πάρεις άδεια για λειτουργία επισκέψιμου αγροκτήματος». Ο κ. Θεοπέμπτου σημείωσε ότι θα διαβουλευτούν και με τα υπόλοιπα κόμματα με στόχο να ψηφιστούν οι τροπολογίες. 

Το σκεπτικό στο ΑΚΕΛ

Όσον αφορά τις τροπολογίες ΑΚΕΛ, γενική φιλοσοφία των αλλαγών που προωθούνται, είναι η προστασία του περιβάλλοντος και να μην υπάρχει ανεξέλεγκτη δημιουργία επισκέψιμων αγροκτημάτων παντού αφού σκοπός πρέπει να είναι να βοηθηθούν οι αγρότες, γεωργοί και κτηνοτρόφοι για να έχουν ένα επιπλέον εισόδημα και όχι να γεμίσει με μικρά ξενοδοχεία η φύση. 

Στις Τροπολογίες που κατέθεσε ο Χαράλαμπος Θεοπέμτου εκ μέρους του Κινήματος Οικολόγων αναφέρεται:

• Να διαγραφεί η αλιευτική δραστηριότητα από τις κύριες χρήσεις του επισκέψιμου αγροκτήματος.
   
• Να απαγορευτεί η ανάπτυξη επισκέψιμων αγροκτημάτων σε όλες τις ζώνες προστασίας, σε λατομικές ζώνες και σε περιοχές της υπαίθρου που εκτελούνται λατομικές ή μεταλλευτικές εργασίες, σε βάθος μέχρι και διακόσια (200) μέτρα από το όριο των περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών (ΠΕΠ), σε δασικές περιοχές και σε ζώνη προστασίας της παραλίας.
   
• Να έχουν δικαίωμα υποβολής αίτησης για έκδοση άδειας λειτουργίας επισκέψιμου αγροκτήματος σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα τα οποία είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο Αγροτών και Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων και αποδεδειγμένα ασκούν γεωργική ή και κτηνοτροφική δραστηριότητα τα τελευταία τουλάχιστον πέντε χρόνια.  
   
• Να έχουν δικαίωμα υποβολής αίτησης για έκδοση άδειας λειτουργίας επισκέψιμου αγροκτήματος να έχουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων το τεμάχιο γης για το οποίο αιτούνται άδεια λειτουργίας έχει εμβαδόν τουλάχιστον 6000 τετραγωνικά μέτρα και τουλάχιστον το 80% του εμβαδού αυτού διατίθεται για γεωργική ή και κτηνοτροφική δραστηριότητα. 
   
• Με την αίτηση για άδεια λειτουργίας υποβάλλονται στην αρμόδια αρχή αναλυτικός πίνακας περιγραφής και γενικό χωροταξικό σχέδιο των προτεινόμενων μέτρων και έργων περιβαλλοντικής αναβάθμισης για τα οποία απαιτείται η εκ των προτέρων θετική γνωμάτευση του περιβαλλοντικής αρχής.
   
• Συμπερίληψη στην άδεια λειτουργίας όρων που αφορούν στην ενίσχυση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας και όρων σχετικών με την πυροπροστασία.
   
• Η διαγραφή της αλιευτικής δραστηριότητας από τις δραστηριότητες που δύναται να συνδυάζει το επισκέψιμο αγρόκτημα. 
   
• Το μέγιστο δομήσιμο εμβαδόν στα επισκέψιμα αγροκτήματα τα οποία συνδυάζουν τη γεωργική ή και κτηνοτροφική δραστηριότητα με διαμονή και διανυκτέρευση δεν υπερβαίνει τα από εξακόσια (600) τετραγωνικά μέτρα
   
• Στις περιπτώσεις που η ανάπτυξη λειτουργεί μόνο υπό ενιαία διαχείριση, τα υπό ανάπτυξη τεμάχια γης δεσμεύονται με ειδικό όρο ο οποίος μεταφέρεται στους τίτλους ιδιοκτησίας τους ώστε να μην δύνανται να αποξενωθούν από την ανάπτυξη ή/και μην τεθούν σε άλλη χρήση. 

Οι από κοινού τροπολογίες ΑΚΕΛ – Κινήματος Οικολόγων

• Nα διασφαλιστεί ότι, στο πλαίσιο του καθορισμού των περιοχών ανάπτυξης και λειτουργίας επισκέψιμων αγροκτημάτων, θα τηρούνται οι πρόνοιες των διαταγμάτων τα οποία εκδίδονται δυνάμει των διατάξεων του περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμου και του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμουꞏ
   
• Να προβλεφθεί στην πρόταση νόμου ότι για τον καθορισμό περιοχών χωροθέτησης και ανάπτυξης επισκέψιμων αγροκτημάτων στα σχέδια ανάπτυξης τα οποία εκδίδονται δυνάμει των διατάξεων του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου τηρούνται οι διατάξεις του περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Έργα Νόμου, του περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμου και του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου.
   
• Να προβλεφθεί στην πρόταση νόμου ότι η αίτηση που υποβάλλεται για έκδοση άδειας λειτουργίας επισκέψιμου αγροκτήματος συνοδεύεται από έγγραφα, μελέτες και εκθέσεις που απαιτούνται δυνάμει του περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Έργα Νόμου, του περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμου και του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου, καθώς και από μελέτη βιωσιμότητας, με ανάλυση κόστους-οφέλους.
   
• Η αρμόδια αρχή κατά την εξέταση των αιτήσεων για έκδοση άδειας λειτουργίας επισκέψιμου αγροκτήματος λαμβάνει υπόψη τις προϋποθέσεις αναφορικά με την ικανοποιητική προσπέλαση του τεμαχίου γης, την οργάνωση της ανάπτυξης με ολοκληρωμένο τρόπο, ώστε επίκεντρο να είναι η γεωργική ή/και κτηνοτροφική ή/και αλιευτική δραστηριότητα, ως η κύρια χρήση αυτής, καθώς και την ορθή ένταξη της ανάπτυξης στο περιβάλλον, η οποία θα πρέπει να προσαρμόζεται στη φυσιογνωμία και στον χαρακτήρα της περιοχής και να μην επηρεάζει δυσμενώς τη δημόσια υγεία, τους φυσικούς πόρους, τις ανέσεις και την ασφαλή διακίνηση της τροχαίας και των πεζών στην περιοχή. Περαιτέρω, σκοπείται όπως προβλεφθεί η υποχρέωση της αρμόδιας αρχής να λαμβάνει υπόψη, κατά την εξέταση αιτήσεων για έκδοση άδειας λειτουργίας επισκέψιμου αγροκτήματος, την υπέρμετρη συγκέντρωση τέτοιων αναπτύξεων στις περιοχές της υπαίθρου, ώστε να μη διαταράσσεται η ισορροπία των περιοχών αυτών.
   
• Η άδεια λειτουργίας επισκέψιμου αγροκτήματος εκδίδεται από την αρμόδια αρχή εντός τριών μηνών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και έκδοσης περιβαλλοντικής έγκρισης δυνάμει του περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Έργα Νόμου, του περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμου και του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου, αντί από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης.
   
• Να προβλεφθεί στην πρόταση νόμου ότι ο χώρος εστίασης του επισκέψιμου αγροκτήματος θα εξυπηρετεί ταυτόχρονα εικοσιπέντε (25) άτομα το μέγιστο.
   
• Να προβλεφθεί στην πρόταση νόμου ότι ο αριθμός των κλινών επισκέψιμου αγροκτήματος το οποίο προσφέρει διαμονή και διανυκτέρευση ως συμπληρωματική ή παρακολουθηματική χρήση ή/και δραστηριότητα, δεν θα υπερβαίνει τις δεκαπέντε (15).
   
• Να διαγραφεί από τις συμπληρωματικές ή παρακολουθηματικές χρήσεις ή/και δραστηριότητες η δραστηριότητα που αφορά στις συνεργασίες πολιτισμικού ή/και εμπορικού χαρακτήρα με σκοπό την επίτευξη των στόχων του επισκέψιμου αγροκτήματος.
   
• Στις συμπληρωματικές ή παρακολουθηματικές χρήσεις ή/και δραστηριότητες προστεθούν και οι πολιτιστικές δραστηριότητες.
   
• Η άδεια λειτουργίας επισκέψιμου αγροκτήματος ανακαλείται από την αρμόδια αρχή και σε περίπτωση που με τις εργασίες κατασκευής και λειτουργίας του επισκέψιμου αγροκτήματος παραβιάζονται νομικά δεσμευτικοί όροι της έκθεσης προελέγχου ή της έκθεσης ειδικής οικολογικής αξιολόγησης ή/και ουσιώδεις όροι της αιτιολογημένης διαπίστωσης ή/και της γνωμοδότησης της περιβαλλοντικής Αρχής οι οποίες εκδίδονται δυνάμει των διατάξεων του περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Έργα Νόμου, του περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμου και του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου.
   
• Να εξαιρεθεί από τη δυνατότητα άσκησης ιεραρχικής προσφυγής η περίπτωση κατά την οποία αντικείμενο της απόφασης της αρμόδιας αρχής αποτελεί η παραβίαση νομικά δεσμευτικών όρων της έκθεσης προελέγχου ή της έκθεσης ειδικής οικολογικής αξιολόγησης ή/και ουσιωδών όρων της αιτιολογημένης διαπίστωσης ή/και της γνωμοδότησης της περιβαλλοντικής αρχής οι οποίες εκδίδονται δυνάμει των διατάξεων του περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Έργα Νόμου, του περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμου και του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου.

Οι Τροπολογίες του ΑΚΕΛ:

• Στις κύριες χρήσεις του επισκέψιμου αγροκτήματος να προστεθεί και η μελισσοκομία, προκειμένου να συμπεριληφθούν και άλλοι κλάδοι του πρωτογενούς τομέα.
   
• Να διευκρινιστεί ότι η κτηνοτροφική δραστηριότητα αφορά την εκτροφή και πάχυνση παραγωγικών ζώων και κάθε άλλη σχετική δραστηριότητα.
   
• Να διευκρινιστεί στην πρόταση νόμου ότι η κύρια χρήση ή/και οι συμπληρωματικές ή παρακολουθηματικές χρήσεις ή/και δραστηριότητες του επισκέψιμου αγροκτήματος δεν δύναται να τεθούν σε ανεξάρτητη χρήση ή λειτουργία και ότι επισκέψιμο αγρόκτημα δεν θα θεωρείται οποιαδήποτε ανάπτυξη που προβάλει την οικιστική ή την τουριστική χρήση ή τη χρήση της διαμονής και προορίζεται κυρίως για σκοπούς στέγασης ή διαμονής, ή/και ανάπτυξης σύνθετης εμπορικής μορφής ή/και αναπτύξεων αναψυχής και ψυχαγωγίας, έστω και στην περίπτωση που τέτοιες αναπτύξεις εμπλουτίζονται με στοιχεία γεωργικής ή/και κτηνοτροφικής δραστηριότητας.
   
• Απαγόρευση ανάπτυξης επισκέψιμων αγροκτημάτων σε όλες τις ζώνες προστασίας, σε λατομικές ζώνες και σε περιοχές της υπαίθρου που εκτελούνται λατομικές ή μεταλλευτικές εργασίες, καθώς και σε βάθος μέχρι και διακόσια (200) μέτρα από το όριο των περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών (ΠΕΠ).
   
• Δικαίωμα υποβολής αίτησης για έκδοση άδειας λειτουργίας επισκέψιμου αγροκτήματος έχουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα τα οποία πληρούν τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στις διατάξεις των παραγράφων (α), (β), (γ), (δ), (ε), (θ1), (θ2), (ια) και (ιβ) του εδαφίου (2) του άρθρου 5 του περί Δημιουργίας Μητρώου Αγροτών και Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων Νόμου.
   
• Στις κύριες χρήσεις του επισκέψιμου αγροκτήματος προστεθεί και η μελισσοκομία, προκειμένου να συμπεριληφθούν και άλλοι κλάδοι του πρωτογενούς τομέα.
   
• Να εξαιρεθούν από την υποχρέωση έκδοσης άδειας λειτουργίας επισκέψιμου αγροκτήματος πρόσωπα τα οποία λειτουργούν υποστατικά ως επισκέψιμα αγροκτήματα ή έχουν εξασφαλίσει πολεοδομική άδεια και άδεια οικοδομής από τις αρμόδιες αρχές δυνάμει των οικείων νομοθεσιών για την ανάπτυξη επισκέψιμου αγροκτήματος πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του προτεινόμενου νόμου. 

Σωτήρης Νικηφόρου