ΓΡΑΦΕΙ Η 
ΞΕΝΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ

Την εκτίμηση ότι η κυπριακή οικονομία αποδείχθηκε τελικά πιο ανθεκτική απ’ ότι αναμενόταν, παρά το μεγάλο πλήγμα που δέχθηκε λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, εκφράζει το μέλος του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου (ΣΟΑΚ) και Διευθυντής Οικονομικών Μελετών της Ελληνικής Τράπεζας, Ανδρέας Ασσιώτης.

Σχολιάζοντας τα τελευταία στοιχεία της Eurostat σε σχέση με το ΑΕΠ της Κύπρου, σύμφωνα με τα οποία αυτό μειώθηκε κατά 11,9% το δεύτερο τρίμηνο του 2020 σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο τόνισε πως, «η κρίση που βιώνουμε τώρα, ξεκίνησε σαν υγειονομική κρίση και μετατράπηκε σε οικονομική στην πορεία», σημειώνοντας ότι, αυτή η οικονομική κρίση έχει τρεις σημαντικές επιπτώσεις.

Συγκεκριμένα, το εποχικά προσαρμοσμένο ΑΕΠ μειώθηκε κατά 12,1% στη ζώνη του ευρώ, κατά 11,7% στην ΕΕ και κατά 11,6% στην Κύπρο σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, σύμφωνα με προκαταρκτική εκτίμηση που δημοσιεύθηκε από τη Eurostat την περασμένη Παρασκευή (14/8), από τη στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αυτές μάλιστα, ήταν μακράν οι μεγαλύτερες μειώσεις, που παρατηρήθηκαν από την έναρξη των χρονοσειρών το 1995, αναφέρεται η έκθεση της Στατιστικής Υπηρεσίας. 

Ποια είναι όμως η γενική εκτίμηση για την Κυπριακή Οικονομία, βάσει των δεδομένων μέχρι στιγμής;

Για να απαντηθεί το παραπάνω ερώτημα, η Brief επικοινώνησε με τον Ανδρέα Ασσιώτη, μέλος του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου (ΣΟΑΚ) και Διευθυντής Οικονομικών Μελετών της ΕλληνικήςΤράπεζας.

«Η κρίση που βιώνουμε τώρα, ξεκίνησε σαν υγειονομική κρίση και μετατράπηκε σε οικονομική ρίση στην πορεία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ασσιώτης, προσθέτοντας πως αυτή η οικονομική κρίση έχει τρεις σημαντικές επιπτώσεις:

1. Η πρώτη αφορά στο Lockdown, δηλαδή το κλείσιμο της οικονομίας,

2. Το δεύτερο είναι η αξιοποίηση των πόρων (capacity utilization), δηλαδή με το άνοιγμα της οικονομίας και τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, ίσως κάποιοι τομείς να μην αξιοποιούνται στον απόλυτο βαθμό.
   Για παράδειγμα σε ένα εστιατόριο που πρίν η χωρητικότητα έφτανε τα 100 τραπέζια, τώρα λόγω των μέτρων αποστασιοποίησης ο επιχειρηματίας τοποθετεί 50. Εξορισμού η παραγωγή του θα ναι μικρότερη.

3. Η εξωτερική ζήτηση, δηλαδή ο τουρισμός και οι επενδύσεις.

Ανδρέας Ασσιώτης- Μέλος του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου (ΣΟΑΚ) και Διευθυντής Οικονομικών Μελετών της ΕλληνικήςΤράπεζας

Ανθεκτική η Κυπριακή οικονομία, προς το παρόν...

Προβλέπουμε όμως, σημείωσε, σύμφωνα και με τα πρώτα στοιχεία που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας από την Στατιστική Υπηρεσία, η οποία έδειξε και το βάθος της ύφεσης, ότι το ΑΕΠ της Κύπρου, δηλαδή η παραγωγή, μειώθηκε κατα΄11.9%. Αυτή η συρρίκνωση είναι μάλιστα μικρότερη από ότι παρουσίασε η υπόλοιπη Ευρώπη, η οποία κατά μέσο όρο σημείωσε 15%, ανέφερε.

Ουσιαστικά, παρατηρείται εδώ ότι΄από τη μια έχουμε μια τεράστια κρίση, αλλά από την άλλη όπως διαφαίνεται η Κυπριακή Οικονομία βγήκε περισσότερο ανθεκτική, χωρίς βέβαια να σημαίνει ότι έχει ολοκληρωθεί.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Αναμένουμε αρνητικό ρυθμό και το 3ο και 4ο τρίμηνο
Αυτό που επεσήμανε ο κ. Ασσιώτης, είναι ότι η μείωση της τάξεως του 12% δίνει τουλάχιστον μια αισιοδοξία ότι δεν ήταν πιο μεγάλη από ότι αναμενόταν. 

Υπενθύμισε μάλιστα ότι η Ελληνική Τράπεζα υποστήριζε ότι η μείωση θα ήταν 13%.

Ο λόγος που βλέπουμε αυτούς τους αριθμούς, εξήγησε στην Brief, είναι ότι σε μεγάλο βαθμό η ντόπια κατανάλωση διατηρήθηκε ή και μάλλον αυξήθηκε.

Επιπλέον, ανέφερε πως ο λόγος που διατηρήθηκε η ντόπια κατανάλωση, είναι ότι υπήρχε μια τεράστια δημοσιονομική ένεση από την κυβέρνηση, που είχε σκοπό να διατηρήσει την απασχόληση, άρα και το διαθέσιμο εισόδημα.

Οι τομείς που παρουσιάζουν θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης
Κάποιοι τομείς όχι μόνο δεν συρρικνώνονται αλλά παρουσιάζουν και θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, όπως για παράδειγμα αυτός των κατασκευών, σημείωσε ο κ. Ασσιώτης.

Όπως ανέφερε, τα σχέδια επιδότησης επιτοκίων της κυβέρνηση αύξησαν τη ζήτηση για στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια, κάτι που βοήθησε όπως φαίνεται και τον κατασκευαστικό τομέα, που πέραν της περιόδου του lockdown, με το άνοιγμα της οικονομίας φαίνεται να προχωρά.

Μάλιστα και από τον κατασκευαστικό τομέα υπάρχουν σημαντικά οφέλη, καθώς κινητοποιεί μια σειρά επαγγελματιών και τεχνικών, όπως μας εξήγησε. Χαρακτηριστικό παράδειγμά είνα πως κτίζοντας ένα κτήριο στην πορεία χρειάζεται ηλεκτρολόγος, μπογιατζής, υδραυλικός κ.ο.κ.

Επίσης έχει ανακάμψει και ο τομέας της μεταποίησης, το λιανικό εμπόριο με το άνοιγμα της οικονομίας, επεσήμανε

Πόσο μεγάλο είναι το πλήγμα στον τουρισμό
Όσον αφορά τον τουρισμό, σίγουρα είναι ένα τεράστιο πλήγμα, μιας και είναι από τους σημαντικότερους πυλώνες της οικονομίας.
Την ίδια ώρα όμως, επεσήμανε ότι, δεν είναι τόσο μεγάλος όσο νομίζουμε.  Συγκριτικά μάλιστα με την Ελλάδα που εξαρτάται στο 20% από τον τουρισμό, η οικονομία της Κύπρου εξαρτάται στο 12%.

Ειδικότερα η άμεση συνεισφορά του τουρισμού στο ΑΕΠ, βρίσκεται στο 6% και η έμμεση ακόμη περίπου 5%, άρα στο σύνολο στο 11%, σημείωσε.

Τα έσοδα από τον τουρισμό είναι στα 2.7 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, όπως ανέφερε για το 2019.
Αυτό όπως είπε, δεν σημαίνει την ίδια ώρα ότι με τη μη προσέλευση τουριστών ότι αυτόματα η Κύπρος χάνει 2,7 δισεκατομμύρια ευρώ.

«Τα 2,7 δισεκατομμύρια ευρώ είναι τα έσοδα. Στην περίπτωση ενός ξενοδοχείου, μέσα σε αυτό το ποσό συμπεριλαμβάνονται και τα έξοδά του, δηλαδή οι λογαριασμοί ρεύματος, νερού, οι μισθοδοσίες, οι εισαγωγές σε φαγητό και ότι άλλα έξοδα απαιτούνται για τη λειτουργία του», ανέφερε.

Η συνεισφορά του τουρισμού, εννοώντας την προστιθέμενη αξία που αφήνει στην Κυπριακή Οικονομία, όπως αναφέρεται στην έκθεση της Στατιστικής Υπηρεσίας, αντιστοιχεί στα 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ από τα 2,7 δις. 

Το πλήγμα είναι σαφώς τεράστιο, επεσήμανε ο κ. Ασσιώτης, αλλά ίσως όχι τόσο μεγάλο, χωρίς πάντα να θέλουμε να υποτιμήσουμε την συνεισφορά του τουρισμου.

Τόνισε μάλιστα πως η συνεισφορά του τουρισμού είναι σημαντική αλλά δεν είναι ο μόνος τομέας που συνεισφέρει στην Κυπριακή οικονομία. «Έχουμε και το λιανικό εμπόριο, έχουμε τον κατασκευαστικό τομέα, έχουμε τον τομέα της υγείας, της μεταποίησης, της εκπαίδευσης, το δημόσιο τομέα, των μεταφορών και ναυτιλίας, των υπηρεσιών και επίσης τον χρηματοπιστωτικό τομέα».

Την ίδια ώτα υπογράμμισε πως «δεν μηδενίζουμε το πρόβλημα», καθώς πολλοί επιχιερηματίες όπως για παράδειγμα και οι ξενοδόχοι έχουν υποστεί ένα τεράστιο πλήγμα. 

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<< 

Ο Ντόπιος τουρισμός
Σε μια άλλη εξέλιξη, ο ντόπιος τουρισμός σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας και τις τρέχουσες συναλλαγές, όπως ανέφερε ο κ. Ασσιώτης, ξόδεψε το 2019, γύρω στα 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ στο εξωτερικό για σκοπούς αναψυχής. «Μπορεί να μην ξοδευτούν όλα αυτά τα χρήματα στην Κύπρο, αλλά σίγουρα ένα σημαντικό κομμάτι θα μείνει εδώ», σημείωσε.

«Επομένως θα αντισταθμίσει σε κάποιο βαθμο τη μείωση της απώλειας που θα ερχόταν από τους τουρίστες».

Την ίδια ώρα ο κ. Ασσιώτης θέλησε να τονίσει στην Brief ότι δεν είναι 1:1 η αναλογία, αλλά είναι ένας τρόπος για να αντιληφθούμε τους αριθμούς.

«Ακόμη και αν τα χρήματα από τους ντόποιους τουρίστες δεν πάνε στον τουρισμό, πρόσθεσε, γιατί δεν επιθυμούν να διαμείνουν σε ξενοδοχεία ή να κάνουν διακοπές και πάλι θα κάνουν έξοδα ως καταναλωτές είτε για τις συνήθεις αγορές και ανάγκες τους (μεταφορικά, αναψυχή, σουπερμαρκετ, φαγητο κ.α).

Γι' αυτό παρατηρείται αυξημένη κατανάλωση όπως μας είπε και αυτό οφείλεται και στη δημοσιονομική ένεση από την κυβέρνηση που στόχο είχε να διατηρήσει την απασχόληση.

Η ύφεση της νέας χρονιάς

Η Κυπριακή Οικονομία το 2019 με αρχές του 2020, ήταν μια από τις μεγαλύτερες αναπτυσσόμενες χώρες στη ζώνη του ευρώ,  επεσήμανε, ενώ σε αντίθεση, η Ευρώπη είχε αρνητική ανάπτυξη. Ακόμη ο κ. Ασσιώτης, είπε στην Brief ότι σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, υπολογίζεται μια ύφεση της τάξεως του 5%, η οποία ενώ είναι πολύ βαθειά, την ίδια ώρα  αξίζει να σημειωθεί ότι μας βρήκε όταν είχαμε ανοδική πορεία.

«Θα ήταν ακόμα δυσκολότερο για την Κυπριακή Οικονομία αν είχαμε αρνητική εικόνα στο ξέσπασμα της πανδημίας», σημείωσε

Τέλος, τυποστήριξε πως, σύμφωνα με τα τώρα δεδομένα και γεγονότα, αυτή η κρίση μπορεί να θεωρηθεί παροδική.