Αποφοιτούν από τα πανεπιστήμια αλλά δεν βρίσκουν δουλειά

Υψηλότερες οι δαπάνες για την παιδεία στην Κύπρο από το μέσο όρο της Ε.Ε.

Στις χαμηλότερες θέσεις επίδοσης στην Ευρώπη βρίσκονται οι Κύπριοι αναφορικά με το γεγονός της εξεύρεσης δουλειάς αποφοίτων. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση «Παρακολούθηση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης» που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το 2018, επτά στους δέκα κατάφεραν να βρουν δουλειά την περασμένη χρονιά.

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<<

Αναλυτικότερα, το ποσοστό απασχόλησης των Κύπριων απόφοιτων ανήλθε στο 71,5%, κατατάσσοντας την Κύπρο στην 25η θέση.

Η χώρα μας ξεπέρασε ελαφρώς τις επιδόσεις της Κροατίας (65,9%), της Ιταλίας (55,2%) και της Ελλάδας (52%), η οποία βρίσκεται στην τελευταία θέση όσον αφορά την απασχόληση αποφοίτων.

Αντίθετα, ιδιαίτερα υψηλά είναι τα ποσοστά απασχόλησης στη Μάλτα, όπου το 94,5% των αποφοίτων έχουν εργοδοτηθεί, καθώς και σε χώρες όπως η Γερμανία (90,9%), η Ολλανδία (90,4%), η Τσεχία (89,9%), η Αυστρία (89,4%) και το Λουξεμβούργο (88,5%).

Την ίδια ώρα, το ποσοστό αποφοίτων που βρήκαν δουλειά στη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο ανήλθε στο 88,3% και 86,6% αντίστοιχα.

Οι δαπάνες ψηλές, η αποτελεσματικότητα χαμηλή

Όπως αναφέρεται στην έκθεση, παρόλο που οι δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση στην Κύπρο παραμένουν υψηλές, εντούτοις η χαμηλή αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα του εκπαιδευτικού συστήματος, δηλαδή οι γνώσεις, οι δεξιότητες και οι ικανότητες που επιτυγχάνουν οι σπουδαστές, εξακολουθεί να αποτελεί μεγάλο πρόβλημα.

Συγκεκριμένα , οι δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση έφτασαν στο 6% του ΑΕΠ το 2016, παραμένοντας πολύ υψηλότερες από το μέσο όρο της ΕΕ που ήταν στο 4,7%.

Η Κύπρος, μάλιστα, δαπάνησε το 15,6% για την εκπαίδευση το 2016, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ.

Όπως και με τις περισσότερες χώρες, οι μισθοί των εκπαιδευτικών (73%) αποτελούσαν τις μεγαλύτερες δαπάνες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η Κύπρος διαθέτει ένα εκπαιδευτικό σύστημα με χαμηλή αποτελεσματικότητα, δεδομένου ότι οι δαπάνες είναι υψηλές, αλλά τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα (δηλαδή οι γνώσεις, οι δεξιότητες και οι ικανότητες που επιτυγχάνουν οι σπουδαστές) όπως μετράται από το Πρόγραμμα ΟΟΣΑ για τη Διεθνή Αξιολόγηση σπουδαστών (PISA), είναι χαμηλές.

Πρόβλημα φαίνεται να αποτελεί και η ύπαρξη ατόμων με περισσότερα πτυχία/προσόντα από τα απαιτούμενα για μία θέση, την ώρα που οι απόφοιτοι στους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών, υποεκπροσωπούνται.

Το ένα τρίτο (33%) των πτυχιούχων κατέχουν πτυχίο στις επιχειρήσεις, τη διοίκηση και το δίκαιο. Αυτό είναι υψηλότερο από οποιοδήποτε άλλο πεδίο σπουδών στην Κύπρο αλλά  και το υψηλότερο στην ΕΕ.

Η πλειοψηφία των πτυχιούχων του πανεπιστημίου συνεχίζει σε μεταπτυχιακό επίπεδο, με το ποσοστό συμμετοχής στο επίπεδο αυτό να ανέρχεται σχεδόν στο 35% όλων των εγγεγραμμένων φοιτητών. Και πάλι, οι επιχειρήσεις, η διοίκηση και η νομική είναι τα πιο ελκυστικά θέματα στο επίπεδο μάστερ, που επιλέχθηκε από το 38,2% (2016) όλων των πτυχιούχων. Ένα μεγάλο μέρος των φοιτητών επιλέγει την εκπαίδευση (30,8%) ανεξάρτητα από το πρώτο πτυχίο. Κάτι που αποτελεί ένδειξη της ελκυστικότητας του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού. Στο άλλο άκρο του φάσματος, τα θέματα που είναι κρίσιμα για την καινοτομία υποεκπροσωπούνται. Στο 2,4%, το ποσοστό των φοιτητών που αποκτούν μάστερ στις φυσικές επιστήμες, τα μαθηματικά και τις στατιστικές ποσοστό που είναι το χαμηλότερο στην ΕΕ.

Ωστόσο, σε επίπεδο διδακτορικού, αυτή η τάση αντιστρέφεται, με υψηλότερο το ποσοστό των αποφοίτων που έχουν σπουδάσει φυσικές επιστήμες, μαθηματικά και στατιστικές (26,7%) ενώ ακολουθείται από τη μηχανική και τις κατασκευές (18,9% ).

Ενώ τα δεδομένα αυτά είναι θετικά, μόνο το 3% των σπουδαστών εγγράφηκαν σε προγράμματα διδακτορικών σπουδών το 2014/2015.

Παράλληλα, η  Κύπρος έχει πολύ μεγάλη κινητικότητα από φοιτητές που προέρχονται από άλλες χώρες και οι οποίοι έρχονται για να σπουδάσουν και να αποκτήσουν πτυχίο στην Κύπρο.

Ως ποσοστό του συνόλου των εγγεγραμμένων, ο φοιτητικός πληθυσμός ήταν ο τρίτος υψηλότερος στην ΕΕ το 2014/2015 μετά το Λουξεμβούργο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Παράλληλα,  πάνω από το 90% των διεθνών φοιτητών προέρχονται από την Ελλάδα, ενώ τα μερίδια των φοιτητών από τρίτες χώρες διανέμονται ισόποσα με τις τρεις πρώτες χώρες να είναι : Μπανγκλαντές, Νιγηρίας και Πακιστάν.

Τα εθνικά δεδομένα δείχνουν ότι η Κύπρος φιλοξένησε περισσότερους από 21.000 σπουδαστές από το εξωτερικό κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους 2016/2017 έναντι 8 300 το 2012/2013. Η κινητικότητα προς τα έξω είναι ακόμη υψηλότερη, με περισσότερους από τους μισούς απόφοιτους της χώρας να έχουν λάβει το πτυχίο τους στο εξωτερικό το 2014/2015.

Η Κύπρος εξάλλου είναι μία  από τις λίγες Χώρες της ΕΕ με σημαντικές επιχορηγήσεις και δάνεια για σπουδές στο εξωτερικό, είτε σε πλήρη προγράμματα σπουδών είτε σε βραχυπρόθεσμα προγράμματα.

                                                                                    

Αντρέας Πολυκάρπου