Αύξηση τιμών: Ανήσυχη ηρεμία στο παζάρι - Αυξήσεις μισθών η λύση;

Τι γίνεται με τις αυξήσεις στις τιμές και που υπολογίζεται ότι θα φτάσει η ακρίβεια - Θα δούμε αυξήσεις μισθών; Τι απαντούν ΠΑΣΥΛΕ, Σύνδεσμος Καταναλωτών, ΟΕΒ και ΚΕΒΕ στην Brief

ΓΡΑΦΕΙ Η 
ΚΥΠΡΙΑΝΑ ΣΤΑΥΡΟΥ

Σε κλοιό αυξήσεων των τιμών στα είδη πρώτης ανάγκης αλλά και στα ενεργειακά προϊόντα βρίσκεται το Παγκόσμιο, με την χώρα μας φυσικά να μην μπορεί να μείνει ανεπηρέαστη.

Ήδη η Κύπρος βρίσκεται αντιμέτωπη με αρκετές αυξήσεις σε διάφορα τρόφιμα καθώς και σε καύσιμα και ηλεκτρικό ρεύμα ενώ όπως όλα φαίνονται βρισκόμαστε μόνο στην αρχή των αυξήσεων. 

Παράλληλα, επιχειρηματικοί κύκλοι θεωρούν ότι λόγω των αυξήσεων στα αγαθά, θα υπάρξουν και αιτήματα για αυξήσεις στους μσθούς.  

Για να δούμε τι ισχύει στην παρούσα φάση, που υπολογίζεται να φτάσει η ακρίβεια στην Κύπρο, καθώς και ποια είναι τα προβλήματα που προκαλούνται, η Brief επικοινώνησε με τον Πρόεδρο του Παγκύπριου Συνδέσμου Καταναλωτών Μάριο Δρουσιώτη, τον Γενικό Γραμματέα του Παγκύπριου Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου Μάριο Αντωνίου, τον Γενικό γραμματέα της ΟΕΒ Μιχάλη Αντωνίου και τον Γενικό Γραμματέα του ΚΕΒΕ Μάριο Τσιακκή.

Μάριος Δρουσιώτης – Πρόεδρος Συνδέσμου Καταναλωτών

Ακόμα βρισκόμαστε στην αρχή των αυξήσεων δήλωσε ο κ. Δρουσιώτης: «Η ακρίβεια θα συνεχιστεί τους επόμενους 3-6 μήνες και εκτιμούμε ότι μέσα στα Χριστούγεννα θα είναι η κορύφωση της ακρίβειας οπότε να αναμένουμε αυξήσεις».

Όσο αφορά το που έφτασαν οι αυξήσεις που παρατηρήθηκαν μέχρι στιγμής, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Καταναλωτών ανέφερε ότι έχουν ως εξής:

  • Αύξηση 5% στην κατηγορία τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά το 9μηνο του 2021
  • Αύξηση 11% στην κατηγορία ένδυση και υπόδηση
  • Αύξηση 8% στην στέγαση-ύδρευση-ηλεκτρισμό 
  • Αύξηση 10% στις μεταφορές

Επίσης ο γενικός δείκτης καταναλωτή, που περιλαμβάνει όλα τα προϊόντα και υπηρεσίες που χρειάζεται ένα νοικοκυριό, έχει αυξηθεί κατά 5%, κάτι που είναι αρκετά ψηλό για τον γενικό δείκτη, ωστόσο όπως τόνισε ο κ. Δρουσιώτης, σχετικά με δηλώσεις που κάνουν λόγο για αυξήσεις της τάξεως του 15% - 20%, ο δείκτης δεν θα φτάσει σε τέτοια επίπεδα. 

Σχετικά με τις αυξήσεις στις τιμές του πετρελαίου θέρμανσης, ο κ. Δρουσιώτης έδωσε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πόσο έχει φτάσει η τιμή του: «Εμείς σαν σύνδεσμος, καλούσαμε από τον Γενάρη τον κόσμο να γεμίσει τα ντεπόζιτα του με πετρέλαιο θέρμανσης διότι τον ερχόμενο χειμώνα θα ήταν ακριβό το καύσιμο. Όσοι δεν μας άκουσαν, τώρα θα πληρώσουν 243 ευρώ περισσότερα για να γεμίσουν το ντεπόζιτο του ενός τόνου».

Επίσης ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Καταναλωτών σημείωσε ότι έτσι φεύγουν λεφτά από την αγορά και αυτά τα λεφτά δεν αναπληρώνονται με αποτέλεσμα να κοπούν από κάπου αλλού και έτσι θα ζημιώσουν και άλλοι τομείς της οικονομικής δραστηριότητας αφού πέφτει η αγοραστική δύναμη του κόσμου. 

Τέλος, σχετικά με τις εισηγήσεις που έκαναν ως Σύνδεσμος,  ο κ. Δρουσιώτης ανέφερε ότι πρότειναν, αφού το κράτος μόνο από το ΦΠΑ των αυξήσεων των τιμών των καυσίμων θα εισπράξει 20 εκατομμύρια περισσότερα από τους καταναλωτές, να έρθει να βοηθήσει με αυτά τα λεφτά τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, οι οποίες θα δεινοπαθήσουν τα Χριστούγεννα.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Μάριος Αντωνίου – Γενικός Γραμματέας ΠΑΣΥΛΕ

Οι αυξήσεις στις τιμές είναι κάτι που μας προβληματίζει και μας ανησυχεί τους τελευταίους 2-3 μήνες, ανέφερε από πλευράς του ο ΓΓ του ΠΑΣΥΛΕ: «Ήδη τα πρώτα μηνύματα για το τι συνέβαινε στην διεθνή σκηνή τα είχαμε αναφέρει από τον περασμένο Ιούλιο. Ήδη από τον Αύγουστο είχαν μπει κάποιες αυξήσεις, όμως σε πολύ μεγάλο βαθμό και προμηθευτές και λιανέμποροι απορρόφησαν ένα μέρος των αυξήσεων για να μπουν πιο οριακές και ήπιες σε κάποια προϊόντα. Περιμέναμε ότι αυτές οι αυξήσεις στις τιμές που δημιουργήθηκαν διεθνώς θα ήταν παροδικές και πρόσκαιρες αλλά τελικά θα καθυστερήσουμε να έρθουμε πίσω στην κανονικότητα και δεν ξέρουμε που θα έχουν σταματημό αυτές οι αυξήσεις».

Τώρα μιλούμε για αύξηση σε βασικότατα προϊόντα, ανέφερε ο κ. Αντωνίου σημειώνοντας όμως ότι οι υπεραγορές τουλάχιστον είναι πολύ προβληματισμένες και ότι το ευτύχημα για την Κύπρο είναι ότι παρόλο του μικρού μεγέθους της αγοράς, λειτουργούν αρκετές και σε αυτή την περίπτωση ο έντονος ανταγωνισμός που δημιουργείται είναι προς όφελος του καταναλωτή. 

Ο ΓΓ του ΠΑΣΥΛΕ επεσήμανε ότι σύντομα αναμένουμε αυξήσεις της τάξης του 15-20%, κάτι που πρόκειται για σοβαρές αυξήσεις που δεν μπορούν να απορροφήθουν.

Συνεχίζοντας ανέφερε ότι ο ΠΑΣΥΛΕ βρίσκεται σε στάση αναμονής και υπάρχει μεγάλο θέμα συζήτησης για τα είδη πρώτης ανάγκης κυρίως των σιτηρών και ζωοτροφών: «Έπρεπε το Υπ. Γεωργίας που ήξερε τα μηνύματα από την διεθνή κοινότητα να προνοήσει, αφού και η νομοθεσία που ψηφίστηκε τον Μάρτη έπρεπε να ασφαλίσει στρατηγικά αποθέματα. Δυστυχώς δεν διασφαλιστήκαν και αυτή την στιγμή παρουσιάζεται και έλλειψη και υπάρχει υποσιτισμός στα ζώα. Ευχόμαστε να μην έχουμε και άλλες ελλείψεις αλλού», πρόσθεσε.

Τέλος, ο κ. Αντωνίου ανέφερε ότι ο ΠΑΣΥΛΕ περιμένει να δει τις διεργασίες του Υπουργείου Γεωργίας μαζί με την Κυβέρνησή, αν και ποιους θα επιδοτήσουν και τι θα γίνει με καταναλωτές αφού τόνισε ότι σκοπός είναι να μην έχουμε 15-20% σε προϊόντα πρώτης ανάγκης: «Υπάρχει πρόβλημα ανά το Παγκόσμιο και η κάθε χώρα προχωρά στα δικά της αντισταθμιστικά μέτρα και αυτά μπορούν να είναι επιδοτήσεις, ελαφρύνσεις σε φορολογίες και ΦΠΑ. Χρειάζεται να ληφθούν μέτρα και στην Κύπρο γιατί ήδη τα νοικοκυριά βιώνουν την αύξηση του ηλεκτρικού και των καύσιμων και αυξήσεις και σε βασικότερα αγαθά θα προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία».

Μιχάλης Αντωνίου – Γενικός Διευθυντής ΟΕΒ

«Κανένας δεν μπορεί να πει με ασφάλεια για το πότε θα τελειώσει αυτό το κύμα των ανατιμήσεων και για την ώρα δεν υπάρχει εύκολος τρόπος να περιοριστεί και να συγκρατηθεί» ανέφερε σε δηλώσεις του στην Brief ο Γενικός Διευθυντής της ΟΕΒ, Μιχάλης Αντωνίου. 

Η Κύπρος αξιοποιεί ήδη ένα αριθμό από μηχανισμούς για να συμβάλει στην αντιμετώπιση του κόστους διαβίωσης στις ευάλωτες ομάδες είτε είναι με την επιδότηση του ηλεκτρισμού είτε με άλλους τρόπους, τόνισε ο κ. Αντωνίου ενώ ανέφερε η αύξηση του κόστους παραγωγής ηλεκτρισμού με την τεράστια αύξηση του κόστος του φυσικού αερίου και τα μεταφορικά και το κόστος των πρώτων υλών είναι πολύ δύσκολο να περιοριστούν αποτελεσματικά στο αμέσως επόμενο διάστημα και θα υπάρξει αύξηση στις τιμές διάθεσης αγαθών και προϊόντων ακόμα και σε αυτά της ευρείας κατανάλωσης και πρώτης ανάγκης, κάτι στο οποίο η ΟΕΒ ελπίζει ότι σύντομα θα έχει διόρθωση στις αυξήσεις όπου στο τέλος του χρόνου θα μπορέσει να γίνει και αισθητή. 

Για την ώρα ευτυχώς οι αυξήσεις στις τιμές δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικές, ανέφερε ο κ. Αντωνίου αφού όπως ανέφερε ναι μεν υπάρχουν ανατιμήσεις αλλά δεν είναι δε υπερβολικές. «Αν δημιουργηθεί αδικαιολόγητη ανησυχία και ξαφνικά όλοι αποφασίσουν να στοκάρουν προϊόντα σε περίπτωση ελλείψεων – κάτι που δεν θα έχουμε – τότε η κατάσταση θα επιδεινωθεί διότι όταν μειωθεί η προσφορά και αυξηθεί η ζήτηση τότε θα αυξηθούν και άλλο οι τιμές» επεσήμανε.

Συνεχίζοντας, ο ΓΔ της ΟΕΒ ανέφερε ότι οι αυξήσεις είναι πέρα από την κυπριακή πραγματικότητα αφού είναι διεθνές φαινόμενο ενώ τόνισε ότι σίγουρα θα έχουμε ανατιμήσεις διότι είναι αδύνατο να τις απορροφήσουν οι επιχειρήσεις αφού δεν είναι παράγοντες που ελέγχονται από τις επιχειρήσεις και δεν μπορούν να έχουν επίδραση πάνω τους. Από πλευράς της η κυβέρνηση λόγω του ύψους του Δημόσιου Χρέους δεν μπορεί να κάνει πολλά αφού βγαίνει από μια περίοδο στην οποία στήριξε με δημοσιονομικά μέτρα την πραγματική οικονομία και δεν είναι εύκολο να διοχετεύσει και άλλα, πρόσθεσε.

«Χρειάζεται να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας, το Κράτος να στηρίξει στοχευμένα τους ευάλωτους είτε καταναλωτές, είτε νοικοκυριά είτε επιχειρήσεις και να κρατήσουμε χαμηλούς τόνους περιγράφοντας μόνο τα πραγματικά γεγονότα και όχι υπερβολές», τόνισε ο κ. Αντωνίου.

Ερωτηθείς όσο αφορά την πιθανότητα για απαιτήσεις για αυξήσεις σε μισθούς, ο κ. Αντωνίου ανέφερε ότι ένας από τους λόγους που αυξάνονται οι τιμές είναι επειδή υπάρχουν συνθήκες πλήρους απασχόλησης και όχι ανεργίας και οι απολαβές γενικά παραμείναν σε ένα μεγάλο μέρος τους αναλλοίωτες ενώ υπάρχει και τεράστια αύξηση στην ζήτηση τώρα που βγαίνουμε από τα περιοριστικά μέτρα ενώ τόνισε ότι «οι αυξήσεις στις τιμές δημιουργούν πίεση για αύξησή στους μισθούς. Είμαστε προετοιμασμένοι για τέτοιες απαιτήσεις αλλά να ξέρουμε ότι την πίεση των αυξήσεων την δέχονται και οι επιχειρήσεις. Μια αύξηση στις απολαβές θα δημιουργήσει νέα αύξηση των τιμών και είναι φαύλος κύκλος».

>>> Όλες οι έρευνες και αναλύσεις της Brief <<<

Μάριος Τσιακκής – Γενικός Γραμματέας ΚΕΒΕ

Την ανησυχία του για τις απανωτές αυξήσεις εξέφρασε  ο ΓΓ του ΚΕΒΕ αναφέροντας ότι είναι δυστυχώς εκτός της δικαιοδοσίας ή της ικανότητας των επιχειρήσεων να τις ελέγξουν, αφού οι αυξήσεις έρχονται από το εξωτερικό.

Τις αυξήσεις αναγκαστικά θα πρέπει να τις επωμιστούν οι επιχειρήσεις και να τις μεταφέρουν στους καταναλωτές αφού δεν μπορούν να τις απορροφήσουν ανέφερε ο κ. Τσιακκής προσθέτοντάς ότι αυτό προκαλεί ανησυχία και στους καταναλωτές και στους εργαζομένους.

Επιπρόσθετα ανέφερε ότι οι συσσωρευμένες αυξήσεις έρχονται από διάφορες κατευθύνσεις όπως για παράδειγμα μεταφορικά, καύσιμα, ηλεκτρισμό αλλά επίσης αυξήσεις στις πρώτες ύλες και στα προϊόντα πρώτης ανάγκης, ως ακόμα και αυξήσεις σε υλικά συσκευασίας.

Ερωτηθείς για πιθανά αιτήματα για αυξήσεις σε μισθούς, ο ΓΓ του ΚΕΒΕ ανέφερε τα εξής: «Αναμένουμε ότι θα υπάρξει αίτημα για αύξηση των μισθών από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις αλλά πρέπει να υπάρξει ένας προσεκτικός και συναινετικός διάλογος μεταξύ των πλευρών γιατί δεν είναι σε θέση οι επιχειρήσεις, οι οποίες εξήλθαν από μια πανδημία 18 μηνών με αδύνατα οικονομικά και με μειωμένες πωλήσεις λόγω των αυξήσεων, να μπορούν να αυξήσουν μισθούς. Αυτό θα είναι επικίνδυνο για την επιβίωση και βιωσιμότητα τους».

Καταληκτικά, ο κ. Τσιακκής ανέφερε ότι γίνεται κατανοητή η πίεση που δέχονται τα εισοδήματα των εργαζομένων ειδικά αυτών με χαμηλά εισοδήματα και για αυτό τονίζει ξανά ότι πρέπει να υπάρξει σωστός διάλογος ενώ το κράτος, δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δέχεται την παρέμβαση του προς διάφορες κατευθύνσεις όπως για στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, θα βοηθήσει για να μειώσει στον βαθμό που μπορεί το πρόβλημα καθώς επίσης ανέφερε ότι από πλευράς των καταναλωτών πρέπει να υπάρχει μια προτεραιοποίηση αναγκών με την ελπίδα ότι αυτές οι αυξήσεις θα είναι μεταβατικές.