• Η μη προγραμματισμένη διακοπή εισοδημάτων στα νοικοκυριά δημιουργεί αναστάτωση και πιθανές αθετήσεις συμβατικών υποχρεώσεων
• Σε περιόδους απότομων και ευρέων κρίσεων κινδυνεύουν με χρεοκοπία υγιείς επιχειρήσεις

Γράφει Χρύσω Αντωνιάδου

O γνωστός οικονομολόγος και οικονομικός αναλυτής, Γιάννης Τελώνης, σε δηλώσεις του στη Brief επισημαίνει πως «μέσα στη ρευστή κατάσταση που βιώνουμε σήμερα είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθούν οι επιπτώσεις της εξάπλωσης του ιού στο τραπεζικό σύστημα». Ωστόσο εξηγεί πως «η επιστροφή στην ομαλότητα θα απαιτήσει μια περίοδο αποτύπωσης των νέων συνθηκών, αποσαφήνιση της εικόνας σε ό,τι αφορά τις θέσεις πελατών, ειδικά των μεγάλων επιχειρήσεων και των τραπεζικών ανοιγμάτων».

«Η πρώτη παρατήρηση είναι ότι οι τράπεζες είναι ζωντανοί οργανισμοί που δρουν σε ένα οικονομικό περιβάλλον. Αν αυτό το περιβάλλον διαφοροποιηθεί δραστικά, όπως συμβαίνει τώρα, είναι φυσικό να επηρεαστούν οι τράπεζες. Το δεύτερο σχόλιο είναι ότι οι τράπεζες αποτελούν ζωτικό όργανο στη λειτουργία της οικονομίας. Επομένως, έχουν και μπορούν να διαδραματίσουν σοβαρό ρόλο στη φάση κρίσης που διανύουμε τώρα αλλά και στην επόμενη φάση της ανασυγκρότησης» αναφέρει ο κ. Τελώνης.

Εστιάζοντας στις ενέργειες και επιπτώσεις στη φάση κρίσης, ο κ. Τελώνης παραθέτει τα πιο κάτω σχόλια του:

Διασφάλιση επιχειρηματικής συνέχειας με κύριο τα συστήματα πληρωμών τόσο εγχώρια όσο και διεθνή

• Για τα εγχώρια συστήματα  προτεραιότητα αποτελεί ο ανεφοδιασμός των ΑΤΜ, η απρόσκοπτη λειτουργία των ηλεκτρονικών συστημάτων πληρωμών (κάρτες, άυλες κάρτες κ.λπ). Για τα διεθνή συστήματα προτεραιότητα είναι η  εξασφάλιση της συνέχειας της προμήθειας εισαγόμενων αγαθών στο νησί. Η επίπτωση μη ομαλής λειτουργίας των συστημάτων αυτών, θα έχει πολύ σοβαρές συνέπειες για τις τράπεζες και για την οικονομία.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Άμεση ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων

• Σε περιόδους απότομων και ευρέων κρίσεων κινδυνεύουν με χρεοκοπία υγιείς επιχειρήσεις λόγω  του ετεροχρονισμού υποχρεώσεων και εισοδημάτων. Μια τέτοια εξέλιξη, εκτός της επίπτωσης στην οικονομία (απώλεια θέσεων εργασίας, παραγωγικών πόρων και συσσωρευμένου πλούτου), δρομολογεί έναν φαύλο κύκλο νέων ΜΕΔ με όλα τα γνωστά συνεπακόλουθα.

Επιπτώσεις στα νοικοκυριά

Ελαστικότητα στη διαχείριση των ταμειακών ροών των νοικοκυριών

• Η πελατειακή βάση είναι αυτή που δημιουργεί ένα μεγάλο μέρος των εσόδων στις τράπεζες. Τα νοικοκυριά βιώνουν μια κατάσταση που θυμίζει σε μεγάλο βαθμό την κρίση του 2013. Με την εμπειρία που αποκτήθηκε το 2013 ξέρουμε ότι η απότομη και μη προγραμματισμένη διακοπή εισοδημάτων στα νοικοκυριά, ενώ οι υποχρεώσεις τρέχουν, δημιουργεί αναστάτωση και πιθανές αθετήσεις συμβατικών υποχρεώσεων καθώς τα νοικοκυριά εστιάζουν στην  πληρωμή αναγκών διαβίωσης. Ο επιπτώσεις θα είναι πάλι η αύξηση των ΜΕΔ με εμφάνιση τόσο νέων όσο και μετάπτωση ΜΕΔ υπό ανάρρωση. Ενδεδειγμένα μέτρα είναι η αναστολή δόσεων για ένα χρονικό διάστημα σε συνδυασμό με τη μη εφαρμογή τόκων υπερημερίας και την προσωρινή αναστολή χρεώσεων για αναλήψεις από ΑΤΜ, ώστε να γίνει μεγιστοποίηση της χρήσης όλου του δικτύου. Στη φάση της ανασυγκρότησης, οι Τράπεζες θα έχουν να αντιμετωπίσουν μια σειρά ζητημάτων τα οποία θα απαιτήσουν και χρόνο και χρήμα.

Επανεκκίνηση  της οικονομίας και σταθεροποίηση της ομαλότητας

• Η επιστροφή στην ομαλότητα θα απαιτήσει μια περίοδο αποτύπωσης των νέων συνθηκών, αποσαφήνισης της εικόνας σε ό,τι αφορά τις θέσεις πελατών ειδικά των μεγάλων επιχειρήσεων/τραπεζικών ανοιγμάτων. Στην αποτύπωση περιλαμβάνεται και η νέα κατάσταση σε ό,τι αφορά τα ΜΕΔ και μια πρώτη εκτίμηση του αντικτύπου. Για τους λιανικούς πελάτες, αυτό θα σημαίνει σταδιακό τερματισμό της έκτακτης ρευστότητας και την όποια αναγκαία μετατροπή των παρατραβηγμάτων σε δάνεια και βεβαίως η επανέναρξη τής προσπάθειας για να τεθούν υπό έλεγχο τα ΜΕΔ.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Επανεξέταση της πιστοδοτικής πολιτικής σε συνάρτηση με την απόδοση/ανάληψη ρίσκου

• Σημαντικό στοιχείο αυτής της περιόδου που θα έχει σημαντική επίπτωση στην πορεία των τραπεζών είναι αποφάσεις δανειοδοτικής πολιτικής, δηλαδή ποιοι πελάτες χρειάζονται επιπρόσθετες  χορηγίες και συνιστούν ταυτόχρονα καλό χρηματοδοτικό κίνδυνο.

Ψηφιακός ανασχηματισμός

• Οι πρωτοβουλίες και στρατηγικές κινήσεις των τραπεζών στον τομέα αυτό θα πρέπει να εντατικοποιηθούν. Η ρευστή κατάσταση που δημιουργήθηκε με την κρίση θα επιτρέψει σε νέους παίχτες να δοκιμάσουν είσοδο στην αγορά. Έχουμε το παράδειγμα της προηγούμενης κρίσης με την αγορά αποδοχής καρτών όπου το σχεδόν μονοπώλιο που υπήρχε έχει πλέον σπάσει με την είσοδο νέων παικτών.

Εργασιακό κόστος

• Θα είναι πλέον ιδιαίτερα σημαντικό να γίνει μια ειλικρινής συζήτηση με τους εργαζόμενους στις τράπεζες. Παρόλη την πρόοδο που έχει γίνει, οι τράπεζές  μας αντιμετωπίζουν ακόμη υπαρξιακή απειλή, όχι μόνο από τα παλιά λάθη και προβλήματα αλλά και από την αλλαγή της παραδοσιακής βάσης εισοδήματός τους, υπό το  καθεστώς αρνητικών επιτοκίων, τους νέους ψηφιακούς παίκτες κ.λπ. Η παρούσα κρίση θα δημιουργήσει νέες προκλήσεις που άπτονται των εργατικών. Με απλά λόγια, οι τράπεζες δεν έχουν την πολυτέλεια να συνεχίσουν τις παρούσες εργασιακές συνθήκες.