Το μήνυμα πως, σε μία δημοκρατία πρέπει να υπάρχει διαφάνεια, να λειτουργούν θεσμοθετημένοι μηχανισμοί ελέγχου και να υπάρχει ανάληψη ευθύνης, έστειλε μέσω της ομιλίας της κατά τη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού στην Ολομέλεια της Βουλής, η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ελένη Μαύρου.

Την ίδια ώρα η κα Μαύρου υπέδειξε πως, «η θωράκιση του κράτους μας απέναντι στα φαινόμενα διαφθοράς και διαπλοκής είναι θέμα δημοκρατίας».

Αυτούσια η ομιλία της Βουλευτού του ΑΚΕΛ Ελένης Μαύρου:
 
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Το ενδεχόμενο να μην ψηφιστεί αύριο (17/12) ο κρατικός προϋπολογισμός οδήγησε τις τελευταίες μέρες σε μια ακατάσχετη κινδυνολογία από πλευράς υπουργών και στελεχών του ΔΗΣΥ. Ίσως το αποκορύφωμα να ήταν το επιχείρημα του Υπουργού Οικονομικών ότι η ψήφιση του προϋπολογισμού… θα επιτρέψει στους νοσοκόμους μας να λαμβάνουν μισθούς (αυτούς στους οποίους ο Αβέρωφ Νεοφύτου έλεγε, όταν απεργούσαν το 2016, «αν δεν τους αρέσει ας ψάξουν δουλειά αλλού»)! Στην ολομέλεια άλλαξαν το τροπάρι - οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος άφησαν την κινδυνολογία στο πλάι και επέλεξαν να επενδύσουν στην ανασφάλεια του κόσμου με ομιλίες που θυμίζουν δακρύβρεχτες σκηνές από σαπουνόπερα.

Κανένα τους όμως δεν φαίνεται να προβληματίζει το γιατί βρεθήκαμε αντιμέτωποι με ένα τέτοιο ενδεχόμενο, για την πιθανότητα, έστω, ο λόγος να είναι οι πολιτικές τους και η αλαζονεία τους.

Σε μια περίοδο που οι πλείστοι τομείς της οικονομίας καταγράφουν υποχώρηση και η ύφεση εκτιμάται ότι θα φθάσει σε πρωτοφανή επίπεδα, θα περίμενε κάποιος τον σαφή αναπροσανατολισμό του προϋπολογισμού στην κατεύθυνση της ανάπτυξης και της στήριξης των εργαζομένων και της κοινωνίας ευρύτερα. Κάθε άλλο!

Γιατί κρίνουμε τον προϋπολογισμό ως αντικοινωνικό;

Γιατί περιλαμβάνονται μεν αυξημένες δαπάνες στον τομέα υγείας αλλά αυτές αφορούν, κυρίως, τις εισφορές στο ΓεΣΥ και συνεχίζουν να παραμένουν κάτω από το μέσο όρο δαπανών στην ΕΕ. Γιατί οι στεγαστικές δαπάνες εμφανίζονται αυξημένες δεν παύει όμως να απουσιάζει μια ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική. Γιατί, οι δαπάνες κοινωνικής πρόνοιας καταγράφουν μείωση σε σχέση με το 2020.

Κι αυτό ενώ η εισοδηματική ανισότητα στην Κύπρο έχει εκτιναχθεί τα τελευταία χρόνια και η πανδημία έχει κάνει τα πράγματα χειρότερα. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε πριν λίγες μέρες η Eurostat για την Κύπρο, η εκτιμώμενη απώλεια από την απασχόληση το 2020 σε σύγκριση με το 2019, είναι κοντά στο 10,8% για τα χαμηλά εισοδήματα και μόλις 6,1% για τα υψηλά. Έχουμε μάλιστα την πιο αρνητική κατάταξη στην Ευρωζώνη ως προς τις ενέργειες της κυβέρνησης για θωράκιση των εργαζόμενων με κάθε τύπου αποζημιώσεις και επιδόματα.

Γιατί κρίνουμε τον προϋπολογισμό ως αντιαναπτυξιακό;

Γιατί, οι δαπάνες επενδύσεων και έργων που αφορούν εθνικούς πόρους καταγράφουν μείωση παρά την ανάγκη να λειτουργήσει το κράτος ως ατμομηχανή ανάπτυξης αυτούς τους δύσκολους καιρούς.

Αυξημένες δαπάνες προβλέπονται μόνο στα συγχρηματοδοτούμενα έργα λόγω της συμμετοχής στο Next Generation EU. Το γεγονός όμως ότι οι συγκεκριμένες δαπάνες καλύπτονται από μια γενική πρόνοια επιτείνει την ανησυχία μας ότι, δεν υπάρχει ακόμα ολοκληρωμένος σχεδιασμός ενώ η ταυτόχρονη μείωση των εθνικών πόρων δείχνει ότι επιδίωξη της κυβέρνησης είναι μάλλον η μείωση των ελλειμμάτων παρά ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο. Σημειώνεται ότι οι δαπάνες του Next Generation EU δεν εκταμιεύονται προκαταβολικά αλλά ανάλογα με την υλοποίηση των δράσεων. Ο χαμηλός βαθμός υλοποίησης των αναπτυξιακών δαπανών είναι φυσικό λοιπόν να μας προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία.

Βεβαίως, σημασία δεν έχει μόνο η απορρόφηση των κοντυλιών. Σημαντική είναι και η ιεράρχηση των έργων. Και δεν σας κρύβω ότι ο διαφαινόμενος κατάλογος των «ώριμων» έργων μας ανησυχεί ότι θα ζήσουμε ακόμα μιαν αρπαχτή. Δεν θα είναι βέβαια η πρώτη φορά.

Η κυβέρνηση Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ έχει δώσει γην και ύδωρ -κυριολεκτικά- σε μια χούφτα εκλεκτών της χωρίς να υπολογίζει τις συνέπειες.

Χρεώνεται την καταστροφή σημαντικών αρχαιολογικών ευρημάτων στη Γεροσκήπου στο πλαίσιο ενός πάρε-δώσε με τον Αρχιεπίσκοπο, την καταστροφή του παραλιακού μετώπου της Λεμεσού με την αδειοδότηση δεκάδων πύργων χωρίς μελέτες και χωρίς σχεδιασμό, τον κατακερματισμό του Ακάμα δίνοντας δικαιώματα ανάπτυξης σε μεγαλοϊδιοκτήτες γης, την παραχώρηση δασικής γης για τη δημιουργία δήθεν γηπέδου γκολφ στον Πρωταρά και πολλά άλλα.

Σε όλες τις περιπτώσεις καταγράφεται η περιφρόνηση νόμων και διαδικασιών. Αυτό όμως είναι και το κύριο χαρακτηριστικό της διακυβέρνησης Αναστασιάδη – Συναγερμού: Διαφθορά, αλαζονεία, εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων.

Τα όσα ζήσαμε με τα «χρυσά» διαβατήρια είναι ενδεικτικά.

Δηλώνετε συνάδελφοι εξοργισμένοι από το «βίντεο της ντροπής» σάμπως και τότε μάθατε ότι υπάρχει πρόβλημα. Πού ήσασταν όταν οι προειδοποιήσεις και οι καταγγελίες, και από το εσωτερικό και από το εξωτερικό, πλήθαιναν τα τελευταία χρόνια; Ξεχνάτε ότι ακόμα και όταν ο κόμπος έφτασε στο χτένι, στην Ολομέλεια της Βουλής στις 31 Ιουλίου 2020, ο ΔΗΣΥ, κίνησε γη και ουρανό για να συντηρηθεί ένα διεφθαρμένο πρόγραμμα «αρπαχτής»;

Μιλάτε για τον κώδικα δεοντολογίας των βουλευτών αλλά ξεχνάτε την χάρτα δεοντολογίας της κυβέρνησης που έμεινε στα συρτάρια. Νομίζετε ότι μας καθησυχάζει η δήλωση του Προέδρου ότι, «Έβγαλα πολλά λεφτά, δεν έχω ανάγκη από λάδωμα»; Ο Ευριπίδης είχε πει «Όταν βλέπεις κάποιον να καυχιέται για τα πλούτη του, να είσαι βέβαιος ότι σύντομα θα ακούσεις για την τιμωρία του».

Η θωράκιση του κράτους μας απέναντι στα φαινόμενα διαφθοράς και διαπλοκής είναι θέμα δημοκρατίας.

Σε μια δημοκρατία πρέπει να υπάρχει διαφάνεια.

Στην περίπτωση των «χρυσών» διαβατηρίων η κυβέρνηση πάλεψε με νύχια και με δόντια για να κρατήσει την αποκλειστική διαχείριση του προγράμματος και κωλυσιεργεί, ακόμα και σήμερα, κάθε φορά που η Βουλή ζητά ολοκληρωμένη ενημέρωση. Έφτασε στο σημείο να παρέμβει ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε ξένο ηγέτη, τον εμίρη του (κατά τα άλλα φιλοτουρκικού) Κατάρ, για να κουκουλώσει δημοσιογραφικές αποκαλύψεις.

Σε μια δημοκρατία πρέπει να λειτουργούν θεσμοθετημένοι μηχανισμοί ελέγχου. Στην περίπτωση των «χρυσών» διαβατηρίων και αφού οι κυβερνώντες δεν κατάφεραν να κρύψουν τις βρωμιές τους κάτω από το χαλί, προσπάθησαν να ευνουχίσουν τον όποιο ουσιαστικό έλεγχο.

Σε μια δημοκρατία πρέπει να υπάρχει ανάληψη ευθύνης.

Εκ των υστέρων παραδέχονται οι κυβερνώντες ότι έγιναν «λάθη». Τότε όμως εστίαζαν στη «διαρροή» πληροφοριών. Κάποιοι μάλιστα μιλούσαν για «εθνική προδοσία». Έστειλαν και την αστυνομία στη Βουλή για να αρχίσει, τάχα, έρευνες.

Χρειάζονται λοιπόν αποφασιστικές νομοθετικές και θεσμικές τομές που θα ενισχύουν τον έλεγχο, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία του κράτους, των θεσμών, των ιδιωτικών συμφερόντων. Χρειάζονται όμως και αντιστάσεις από την κοινωνία. Και ο εύκολος αφορισμός «όλοι το ίδιο είναι» λειτουργά ως άλλοθι για τη μη ανάληψη ευθύνης.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Κύριε πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι,
Θυμάστε που, κάπου μέσα στον Ιούλη, μας έλεγε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ότι «η κυπριακή Κυβέρνηση ήταν από τις πρώτες στην Ευρώπη που νωρίς, άρχισε να λαμβάνει μέτρα για προστασία του συνόλου του κυπριακού λαού από τον κορωνοϊό»;

9 μήνες μετά, τα αυξημένα κρούσματα του δεύτερου κύματος μας κάνουν να διερωτούμαστε για την αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων.

Θυμάστε που τον Μάρτη μας έλεγε ο υπουργός υγείας ότι «πρέπει και οφείλουμε να προστατεύσουμε τα δημόσια νοσηλευτήρια, που είναι η ναυαρχίδα και αυτά που καλούνται αυτή τη στιγμή να αντιμετωπίσουν τα περιστατικά του κορωνοϊού».

9 μήνες μετά, οι κατάκοποι γιατροί και οι εξαντλημένες νοσηλεύτριες των δημοσίων νοσοκομείων προειδοποιούν ότι η πίεση στο σύστημα υγείας αυξάνεται ολοένα και περισσότερο με ορατό τον κίνδυνο της κατάρρευσης.

Η πανδημία αποκάλυψε πόσο εύθραυστες και ανεπαρκείς είναι οι κοινωνικές υποδομές του κράτους που υπέσκαψαν οι ιδεολογικές αγκυλώσεις των κυβερνώντων και οι περικοπές των τελευταίων χρόνων - το σύστημα δημόσιας υγείας τις υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας, την παιδεία ... Ένα σύστημα υγείας είναι παραγωγικό όταν εγγυάται την υγεία όλων, όχι όταν βγάζει κέρδη!

Η πανδημία ανάδειξε τη σημασία του κόσμου της εργασίας. Είναι η ευσυνειδησία και η αυταπάρνηση των επαγγελματιών υγείας και γενικά των εργαζομένων στα νοσοκομεία, που απέτρεψε την κατάρρευση τους και κράτησε όρθια τη δημόσια υγεία. Είναι οι πωλήτριες και οι ντελιβεράδες που κάλυψαν τις βασικές μας ανάγκες σε τρόφιμα και φάρμακα την περίοδο του lockdown επιτρέποντας σε όλους μας μιαν προσομοίωση κανονικότητας.

Η προσπάθεια σας λοιπόν τώρα, να μεταφέρετε όλη την ευθύνη στους πολίτες, είναι προκλητική. Αν για τα όποια κενά στη διαχείριση του πρώτου κύματος της πανδημίας υπήρχε το δικαιολογητικό της απειρίας, η δικαιολογία αυτή δεν υπάρχει σήμερα. Η αλαζονεία και ο αυταρχισμός σας δεν σας αφήνει να εισακούσετε καμιάν εισήγηση και καμιά καλόπιστη κριτική.

Κύριε πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι,
Το άνοιγμα της Αμμοχώστου πριν μερικές βδομάδες σόκαρε πολλούς. Η Τουρκία τρυπά εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η διεθνής κοινότητα κρατά ίσες αποστάσεις. Ελάχιστοι όμως γυρνάνε προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να του πουν «είδες πού μας οδήγησε η πολιτική σου;». Βολεύονται οι περισσότεροι πίσω από την τουρκική αδιαλλαξία.

Το ΑΚΕΛ προειδοποιούσε ότι η κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στο Κυπριακό μετά το ναυάγιο του Κρανς Μοντανά, σε συνθήκες απουσίας διαπραγματευτικής διαδικασίας και απαλλαγής της Τουρκίας από τις ευθύνες της, εγκυμονούσε σοβαρούς κινδύνους.

Όλο αυτόν τον καιρό, όχι μόνο προσπερνούσατε τις προειδοποιήσεις αλλά αντίθετα επιμένατε να καλλιεργείτε ψευδαισθήσεις στον κυπριακό λαό για να κρύψετε τα αδιέξοδα στα οποία μας φέρατε. Η κατάσταση επί του εδάφους είναι τραγική και η κυβέρνηση αρκείται σε ρητορική εσωτερικής κατανάλωσης. Μας είπατε (19/6/2019) ότι «η ΕΕ πέρασε από την ισχυρή φραστική αντιμετώπιση στην έμπρακτη αλληλεγγύη». Κραδαίνατε για μήνες το βέτο καλλιεργώντας υπέρμετρες προσδοκίες για δήθεν επιβολή κυρώσεων «που θα πονέσουν την Τουρκία»! Μας λέγατε ότι θωρακιζόμαστε στρατιωτικά και γεωστρατηγικά και κρύβατε την αλήθεια για τις προθέσεις της Τουρκίας.

Τώρα που η τουρκική προκλητικότητα έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο ο Νίκος Αναστασιάδης προσπαθεί εναγωνίως να πείσει για τη δέσμευση του σε λύση.

Κύριε πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι,
Τα λέω όλα αυτά γιατί για μας τους Κερυνειώτες, μια βιώσιμη λύση του κυπριακού στη βάση διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας είναι η μόνη προοπτική επιστροφής στη γη μας. Το «πάλι με χρόνια με καιρούς» δεν μας αφήνει προοπτική επιβίωσης.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Είμαστε λίγοι. Ίσως γι’ αυτό, ίσως για το γεγονός ότι είμαστε σκορπισμένοι σε ολόκληρη την ελεύθερη Κύπρο, ίσως γιατί κάποιοι συνειδητά ή ασυνείδητα, ανοιχτά ή παρασκηνιακά, ανοίγουν το δρόμο για λύση δύο κρατών, να μην ακούγεται η Κερύνεια όσο θάπρεπε. Κάποιοι μας ξέχασαν, κάποιοι μας ξέγραψαν.

Εμείς δεν ξεχνούμε. Όταν μιλούμε για τις ομορφιές της Κύπρου, στο μυαλό μας έχουμε τον Πενταδάκτυλο με τα περήφανα κάστρα στις κορφές του. Όταν μιλούμε για την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας, στο μυαλό μας έχουμε το Κάστρο της Κερύνειας, το Αββαείο του Μπέλαπαϊς, τους Σόλους, το Αρμενομονάστηρο, τον Αντιφωνητή. Όταν μιλούμε για τις παραλίες της Κύπρου, στο μυαλό μας έχουμε τον Δαυλό, τον Παχύαμμο, την Τσιακκιλερή.

Να θυμάστε όταν μπαίνετε στον πειρασμό να καταφύγετε σε πατριωτικές κορώνες. Το πόσα στερούμαστε από τα συνεχιζόμενα αδιέξοδα στις προσπάθειες λύσης του προβλήματος. Το πόσα έχουμε να κερδίσουμε από την επίλυση του και την επανένωση του τόπου μας.

Ευχαριστώ.