• Έψαχναν άλλη απάτη και κατά κατέληξαν σε άλλη
•  Ποιες είναι οι γκρίζες ζώνες - βασικοί δείκτες υποψίας για απάτες
 

Μεγάλος αριθμός προσώπων επένδυσε χρηματικά ποσά μέσω μιας διαδικτυακής πλατφόρμας σε δυο αλλοδαπές επενδυτικές εταιρείες που ανήκαν στον ίδιο Όμιλο.

Σύμφωνα με τη Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης (ΜΟ.Κ.Α.Σ.), χρηματικά ποσά τα οποία λήφθηκαν από πρόσφατες επενδύσεις καταβάλλονταν στους αρχικούς επενδυτές ως κέρδος, σε μία προσπάθεια να δημιουργηθεί η ψευδαίσθηση της νόμιμης επιχειρηματικής δραστηριότητας. 

Στη συνέχεια, η διαδικτυακή πλατφόρμα σταμάτησε να λειτουργεί και οι επενδυτές έχασαν τα κεφάλαιά τους. Οι υποψίες για επενδυτική απάτη ενισχύθηκαν καθώς η Μονάδα έλαβε από αντίστοιχες Μονάδες του εξωτερικού αιτήματα παροχής πληροφοριών αναφορικά με τις δυο εταιρείες, για τις οποίες υποβλήθηκε επίσης αναφορά για εμπλοκή τους σε επενδυτική απάτη.

Προς αναμονή διαταγμάτων δήμευσης

Σύμφωνα με την Μ.Ο.Κ.Α.Σ., που καταγράφει τη διερευνώμενη απάτη στην τελευταία ετήσια έκθεσή της για το 2022 «η υπόθεση βρίσκεται υπό διερεύνηση σε διάφορες χώρες και αναμένεται η λήψη διαταγμάτων δήμευσης για εγγραφή και εκτέλεση στη Δημοκρατία».

Όπως εξηγεί, «Ίδρυμα Ηλεκτρονικών Μεταφορών παρουσίασε στη Μονάδα ισχυριζόμενη απάτη σε σχέση με τους λογαριασμούς δύο αλλοδαπών επενδυτικών εταιρειών. Η αναφορά αφορούσε υποψίες για ενδεχόμενη μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στους ηλεκτρονικούς λογαριασμούς των εταιρειών. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της ανάλυσης από τη Μονάδα η υπόθεση έλαβε διαφορετική τροπή. Εντοπίστηκαν αρνητικά δημοσιεύματα τα οποία αναφέρονταν σε επενδυτική απάτη τύπου Ponzi Scheme». 

Ο Τομέας Ανάλυσης της Μ.Ο.Κ.Α.Σ. προχώρησε σε διαγραμματική ανάλυση των συναλλαγών των εταιρειών, ώστε να καταγραφεί η ροή των κεφαλαίων και να προσδιοριστεί πού κατέληξαν τα κεφάλαια των επενδυτών. 

Όπως επισημαίνει η Μονάδα, «η ανάλυση κατέδειξε ότι σημαντικά ποσά διακινήθηκαν μέσω των λογαριασμών των εν λόγω αλλοδαπών εταιρειών με την υπόχρεα οντότητα, εκ των οποίων το μεγαλύτερο μέρος κατέληξε σε τράπεζες του εξωτερικού». 

Δέσμευση σημαντικών ποσών

Το αποτέλεσμα της ανάλυσης διαβιβάστηκε σε αντίστοιχες Μονάδες όλων των εμπλεκομένων χωρών. Ταυτόχρονα, η Μονάδα έλαβε μέσω αιτημάτων δικαστικής συνδρομής διατάγματα δέσμευσης που εκδόθηκαν από αρμόδιες Αρχές κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για αναγνώριση και εκτέλεση στη Δημοκρατία, στη βάση των οποίων κατέστη δυνατή η δέσμευση σημαντικών ποσών, πέραν των €4.000.000, που παρέμεναν στους δύο λογαριασμούς. 

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεσή της, η Μονάδα ανέλυσε και κατέγραψε λεπτομερώς τα χαρακτηριστικά, τις τάσεις και τις τεχνικές, τις οποίες κοινοποίησε στα ενδιαφερόμενα μέρη. 

Τα γκρίζα σημεία της υποψίας

Οι βασικοί δείκτες υποψίας για το έτος 2022, στη βάση των οποίων υποβλήθηκαν οι αναφορές από τις Υπόχρεες Οντότητες είναι οι εξής:

Πρώτο, ανεπαρκής τεκμηρίωση: Στο πλαίσιο των προληπτικών μέτρων για παρεμπόδιση της νομιμοποίησης εσόδων τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα απαιτούν από τους πελάτες τους να παρέχουν υποστηρικτικά έγγραφα για την εκτέλεση συναλλαγών. Όταν οι πελάτες αδυνατούν να συμμορφωθούν με την παρούσα απαίτηση, αυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη ύποπτης δραστηριότητας. 

Δεύτερο, αρνητικές πληροφορίες από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης: Πολλές φορές οι υπόχρεες οντότητες μπορεί να εντοπίσουν αρνητικές πληροφορίες, π.χ. από τον ξένο ή τον εγχώριο τύπο, σχετικά με τους πελάτες τους. Ο εντοπισμός τέτοιων αρνητικών πληροφοριών συχνά οδηγεί στην υποβολή Αναφορών. 

Tρίτο, απάτη: Ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για την υποβολή αναφοράς είναι η υποψία για απάτη. Ο δείκτης αυτός περιλαμβάνει την υποψία για επενδυτική απάτη, ηλεκτρονική απάτη μέσω διαδικτύου, απάτη ΦΠΑ κτλ. 

Tέταρτο, δραστηριότητες που στερούνται οικονομικής λογικής: Όλες σχεδόν οι επιχειρήσεις δημιουργούνται για να αποκομίσουν κέρδος και οι οικονομικές τους αποφάσεις λαμβάνονται σε αυτή τη βάση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, οι υπόχρεες οντότητες εντοπίζουν συναλλαγές που στερούνται οικονομικής λογικής. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει υποψίες για παράνομες δραστηριότητες και να οδηγήσει στην υποβολή αναφορών. 

Πέμπτο, ασυνήθιστη συμπεριφορά του πελάτη: Ασάφεια σχετικά με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες, άρνηση προσκόμισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών εγγράφων ή άλλων υποστηρικτικών εγγράφων, είναι μόνο μερικά δείγματα ασυνήθιστης συμπεριφοράς, που σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, προκαλεί υποψίες και ενδέχεται να οδηγήσει στην υποβολή αναφοράς στη Μονάδα. 

Έκτο, συναλλαγές που δεν συνάδουν με τη δηλωθείσα δραστηριότητα ή/και το οικονομικό προφίλ του πελάτη: Άλλος ένας κοινός δείκτης υποψίας που αφορά πρόσωπα που εκτελούν συναλλαγές οι οποίες δεν σχετίζονται με τις δηλωθείσες δραστηριότητές τους ή/και το οικονομικό προφίλ τους. Σε τέτοιες περιπτώσεις δημιουργούνται υποψίες αναφορικά με τη νομιμότητα των πραγματικών δραστηριοτήτων των προσώπων αυτών. 

Έβδομο, πλαστά έγγραφα: Άλλος ένας κοινός δείκτης για την υποβολή αναφορών είναι η παροχή εγγράφων για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ή αποδείξεις ότι είναι πλαστά. Σε πολλές περιπτώσεις έγγραφα παρουσιάζονται στην υπόχρεη οντότητα για να δικαιολογήσουν μια πράξη, όπως τιμολόγια και έγγραφα φορτωτικής. 

Όγδοο, χρήση αχυρανθρώπων: Μια συνήθης υποψία είναι η χρήση αχυρανθρώπων με σκοπό την απόκρυψη του τελικού πραγματικού ιδιοκτήτη εταιρειών. Η παροχή ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών σε σχέση με την ταυτότητα του τελικού πραγματικού δικαιούχου συνιστά αδίκημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης ή/και χρηματική ποινή. 

Ένατο, έρευνα από Σώματα Επιβολής του Νόμου: Ένας αριθμός αναφορών υποβάλλονται στη Μονάδα όταν υπόχρεες οντότητες ανακαλύψουν ότι πελάτες τους διερευνώνται από Σώματα Επιβολής του Νόμου, δηλαδή όταν η Αστυνομία παραδώσει δικαστικό διάταγμα αποκάλυψης εγγράφων στην υπόχρεα οντότητα. Οι πληροφορίες αυτές πιθανόν να περιέλθουν στην προσοχή των οντοτήτων αυτών και από άλλες πηγές, όπως τα τοπικά μέσα ενημέρωσης. 

Δέκατο, καταθέσεις μετρητών: Η συστηματική κατάθεση σημαντικών ποσών σε μετρητά δημιουργεί υποψίες στις υπόχρεες οντότητες και συχνά οδηγεί στην υποβολή αναφοράς. Μια τέτοια συμπεριφορά θεωρείται ως υψηλού κινδύνου και χαρακτηρίζεται ως  δείκτης που κρύβει παράνομη δραστηριότητα.

Χρύσω Αντωνιάδου