• Το «ιερό ευαγγέλιο» του ΓεΣΥ και τα αποκαλυπτικά ευρήματα για τις ανάγκες του
• Από το 2025 μέχρι το 2027 το αποθεματικό δεν επαρκεί για την κάλυψη δαπανών μέχρι και ενάμιση μήνα. 
• Ποια μέτρα θέτει η ΔΟΕ επειγόντως στο τραπέζι

Σε μια συγκλονιστική αποκάλυψη για τη βιωσιμότητα του Γενικού Σχεδίου Υγείας προβαίνει η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας: από το 2025 μέχρι το 2027, το αποθεματικό του Γενικού Σχεδίου Υγείας  δεν επαρκεί για την κάλυψη δαπανών μέχρι και ενάμιση μήνα. 

Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας σε συνεργασία με τον Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας ετοίμασε μελέτη με θέμα: «Τεχνική συνεργασία με τον ΟΑΥ για την ανάπτυξη ενός αναλογιστικού μοντέλου υγείας, τις αναλογιστικές αποτιμήσεις του Γενικού Συστήματος Υγείας (GHS) και την ανάπτυξη ικανοτήτων του προσωπικού του ΟΑΥ στις αναλογιστικές μελέτες αποτίμησης».

Η μελέτη που βρίσκεται στα χέρια του ΟΑΥ από το τέλος του 2022, αποκαλύπτει ακόμη ότι από το έτος 2021 έως το 2025, παρατηρείται πτωτική τάση στον συντελεστή αποθεματικών λόγω δυο γεγονότων: 

• Πρώτο, της εισαγωγής νέων και καινοτόμων φαρμάκων στις παροχές εσωτερικών ασθενών και στην περίθαλψη εξωτερικών ασθενών, με τη δαπάνη να αυξάνεται σταδιακά έως και 95 εκατ. ευρώ το 2024. 
• Δεύτερο,  της εισαγωγής εξειδικευμένων εργαστηριακών εξετάσεων, με δαπάνη 12,45 εκατ. Ευρώ.

Όπως εξηγεί «ο λόγος των αποθεματικών υποδηλώνει ότι το συσσωρευμένο αποθεματικό μπορεί να καλύψει δαπάνες άνω του ενός μηνός καθ' όλη την περίοδο προβολής. Κατά την περίοδο 2027–2030, παρατηρείται ανοδική τάση στον δείκτη των αποθεματικών, κυρίως λόγω των ευνοϊκών οικονομικών συνθηκών που κάνουν τα έσοδα να αυξάνονται με ταχύτερο ρυθμό από τις δαπάνες». 

Η ΔΟΕ εισηγείται την εφαρμογή μέτρων ελέγχου του κόστους, με στόχο την ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης του ΓεΣΥ.

Χρηστή διακυβέρνηση

Στο πλαίσιο μιας χρηστής δημοσιονομικής διακυβέρνησης του Σχεδίου Υγείας, προτείνει στον ΟΑΥ «να προβεί στις απαραίτητες προβλέψεις για τη διατήρηση επαρκούς συντελεστή αποθεματικών, ο στόχος του οποίου μπορεί να οριστεί σε περίπου 16,7% (δύο μήνες) έως το 2030.». 

Όπως αναφέρει «το πιο πάνω επίπεδο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη το επιθυμητό επίπεδο αποθεματικού του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΑΥ, το οποίο είναι απαραίτητο για την προστασία του ΓεΣΥ από πιθανούς μελλοντικούς χρηματοοικονομικούς κινδύνους». 
Εξηγεί πως «ο κύριος ρόλος του αποθεματικού, όπως σε όλα τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης υγείας που παρέχουν βραχυπρόθεσμες παροχές, είναι να καλύψει πιθανά ετήσια ελλείμματα σε περιπτώσεις που το ετήσιο ισοζύγιο ταμειακών ροών αντιστρέφεται προσωρινά, δηλαδή οι ετήσιες δαπάνες είναι υψηλότερες από τα έσοδα, κυρίως λόγω αναπάντεχων γεγονότων και  δυσμενών οικονομικών εξελίξεων». 

«Ως εκ τούτου», τονίζει, «βραχυπρόθεσμα, ένα υψηλότερο επίπεδο αποθεματικού είναι λογικό και κατάλληλο, κυρίως για την κάλυψη πιθανών ετήσιων ελλειμμάτων που αναμένεται να προκύψει δεδομένου ότι το ΓεΣΥ βρίσκεται στα αρχικά στάδια ωρίμανσης και τα επόμενα χρόνια αναμένεται να εισαχθούν νέες υπηρεσίες και νέοι πάροχοι».

Προχωρώντας ακόμη ένα βήμα πιο πέρα, η ΔΟΕ αναφέρει πως «το έτος 2029, ο δείκτης αποθεματικών προβλέπεται να φτάσει σε επίπεδο που να καλύπτει δαπάνες άνω των δύο μηνών». 

Υπό παρακολούθηση

Aκόμη, ζητείται όπως η οικονομική κατάσταση του Ταμείου του ΓεΣΥ παρακολουθείται σε συνεχή βάση ώστε, όπου χρειάζεται, να λαμβάνονται εγκαίρως διορθωτικά μέτρα. 
Επιχειρηματολογώντας εξηγεί πως η παρακολούθηση χρειάζεται για τους πιο κάτω λόγους:

• To Σύστημα εφαρμόστηκε πρόσφατα και υπάρχει σύντομη ιστορική σειρά δεδομένων, διαθέσιμα για την επίτευξη σταθερότητας σε βασικές μεταβλητές του ΓεΣΥ.
• Παρατηρείται ψηλός βαθμός αβεβαιότητας αναφορικά με τα προβλεπόμενα οικονομικά αποτελέσματα της παρούσας αναλογιστικής αποτίμησης.

Έτσι,  όπως φαίνεται και από τις  αναλύσεις ευαισθησίας που έγιναν, «είναι απαραίτητο να παρακολουθείται στενά και σε τακτική βάση η οικονομική κατάσταση του Ταμείου, ώστε, όπου χρειάζεται, να λαμβάνονται εγκαίρως διορθωτικά μέτρα». Ειδικότερα, προτείνει ορισμένα μέτρα που θεωρεί πως «θα είχαν μεγαλύτερο δημοσιονομικό αντίκτυπο από άλλα και θα μπορούσαν να μειώσουν τον κίνδυνο σε περίπτωση που το αποθεματικό δεν θα επαρκούσε για την αντιμετώπιση απροσδόκητων δαπανών που θα μπορούσαν να διαταράξουν τη χρηματοοικονομική βιωσιμότητα του Ταμείου». Ανάμεσα σε άλλα προτείνει:

• Να εισαχθούν μέτρα ελέγχου του κόστους για την ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης του ΓεΣΥ. 
• Να εισαχθούν σταδιακά νέα/καινοτόμα φάρμακα, με βάση την ενδελεχή αξιολόγηση της προστιθέμενης αξίας. 

Η ΔΟΕ θεωρεί ότι τα ποσοστά συνεισφοράς εκτιμώνται ως κατάλληλα για τη χρηματοοικονομική στήριξη του συστήματος βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, διασφαλίζοντας έτσι τη διατήρηση ενός διαρκώς θετικού αποθεματικού.«Ο προβλεπόμενος δείκτης αποθεματικών παραμένει θετικός καθ' όλη την περίοδο προβολής, υποδεικνύοντας την επάρκεια των ετήσιων εσόδων και του συσσωρευμένου αποθεματικού για την κάλυψη των ετήσιων δαπανών», επισημαίνεται. 

Οικονομική βιωσιμότητα

Η συνεργασία της ΔΟΕ με τον ΟΑΥ στοχεύει στην εκπόνηση αναλογιστικών μελετών αποτίμησης για την αξιολόγηση της οικονομικής βιωσιμότητας του Ταμείου Ασφάλισης Υγείας (ΓεΣΥ), χρησιμοποιώντας την προσέγγιση μοντελοποίησης της Οργάνωσης που έχει σχεδιαστεί για συστήματα ασφάλισης υγείας και βασίζεται στις αρχές της κοινωνικής ασφάλισης.

Το έργο εστιάζει επίσης στην ανάπτυξη εθνικών ικανοτήτων εντός του ΟΑΥ που αφορούν οικονομικές, αναλογιστικές και στατιστικές μελέτες κοινωνικής ασφάλισης.

Η έκθεση πραγματοποιήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2020 σε συμμόρφωση με τις σχετικές διεθνή αναλογιστικά πρότυπα και παρουσιάζει τα οικονομικά αποτελέσματα της πρώτης αναλογιστικής αποτίμησης του το ΓεΣΥ από την έναρξή του τον Ιούνιο του 2019, καλύπτοντας την περίοδο από το 2021 έως το 2030.

Χρύσω Αντωνιάδου