Την πρόωρη και πλήρη εξόφληση του δανείου της Κύπρου από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) μετά και την πρόωρη αποπληρωμή του ρωσικού δανείου, προωθεί η Κυβέρνηση σύμφωνα με τα όσα ανέφερε σήμερα (29/10) ο Υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, κατά την παρουσίαση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2020, ο οποίος είναι και ο τελευταίος που καταθέτει επί θητείας του.

Ταυτόχρονα ο κ. Γεωργιάδης και αναφερόμενος στο Επενδυτικό Πρόγραμμα, τόνισε πως αυτό κατά την περίοδο 2016-2018 συνέβαλε κατά 1,2% στην ενίσχυση του ΑΕΠ, ενώ εξέφρασε την βεβαιότητα ότι ακόμη και να τερματίζετο τώρα αυτό το Πρόγραμμα η ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας θα ήταν ισχυρή.

Επίσης, ο Υπουργός Οικονομικών τόνισε πως ενώπιον της Βουλής βρίσκονται σημαντικές μεταρρυθμίσεις, καλώντας τους Βουλευτές όπως τις εξετάσουν και προωθήσουν το συντομότερο προς ψήφιση και υλοποίηση, ενώ τόνισε πως τα δημοσιονομικά πλεονάσματα διασφαλίζουν την βιωσιμότητα του δημοσίου κράτους και ότι η Κύπρος θα συνεχίσει να καταγράφει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

>>> Διαβάστε εδώ την εξέλιξη της συζήτησης κατά την παρουσίαση του κρατικού προϋπολογισμού από τον Υπ. Οικονομικών <<<

Ειδικότερα ο Υπουργός Οικονομικών ξεκινώντας την τοποθέτησή του έκανε αναφορά στο οικονομικό περιβάλλον στην Ευρώπη και διεθνώς γενικά, λέγοντας πώς «είμαι της άποψης ότι πάντοτε πρέπει να διερευνούμε το περιβάλλον μέσα στο οποίο και ‘μείς λειτουργούμε».

«Είμαι σίγουρος ότι γνωρίζετε ότι καταγράφεται μία επιβράδυνση τόσο στην Ευρώπη όσο και σε μεγάλες οικονομίες διεθνώς. Η Γερμανία που είναι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης πρέπει να θεωρείται ότι βρίσκεται ήδη σε μία ύφεση. Αναμένεται ότι για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο θα υπάρχει αρνητικός θετικός ρυθμός ανάπτυξης, ενώ και άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες -Γαλλία, Ιταλία- καταγράφουν πολύ χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης», πρόσθεσε σημειώνοντας πως, «η επιβράδυνση σχετίζεται με την ένταση του προστατευτισμού, των ανταγωνισμών και των ενεργειών στο διεθνές εμπόριο».

Σε ό,τι αφορά την Κύπρο τόνισε πως το 2019 θα είναι η πέμπτη συνεχόμενη χρονιά ανάπτυξης. «Να υπενθυμίσω την περίοδο 2009-2014 είχαμε απωλέσει το 11,5% του ΑΕΠ μας, ενώ την περίοδο 2015-2019 θα έχουμε προσθέσει σχεδόν 22% στο ΑΕΠ μας», πρόσθεσε λέγοντας πως καταγράφεται ανάπτυξη 4,36%, κατά μέσο όρο, κάθε έτος και ότι «είναι ένας από τους υψηλότερους στην ΕΕ».

Το 2020, συνέχισε, «αναμένουμε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα κυμανθεί μεταξύ του 2,5% με 3% με τις εκτιμήσεις μας να είναι κινείται κοντά στο 2,9%», υπογραμμίζοντας πως παρουσιάζεται μία μικρή επιβράδυνση, λόγω της μεγάλης μεγέθυνσης των προηγούμενων ετών, αλλά και λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί στην Ευρώπη και διεθνώς. 

«Η ανάπτυξη παρά την μικρή μείωσή της παραμένει ισχυρή για όλους τους τομείς, εκτός από τις τράπεζες να συμβάλουν στην ανάπτυξη», τόνισε αναφέροντας πως «εντός του 2020 αναμένουμε ότι θα πετύχουμε τον στόχο για συνθήκες πλήρους απασχόλησης ενώ οι κοινωνικοί δείκτες είναι ήδη σε επίπεδα προ κρίσης, πολύ κοντά ή και καλύτεροι σε κάποιες περιπτώσεις από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο».

>>> Διαβάστε ακόμη: Χαρτογράφηση των προϋπολογισμών από το 2008 μέχρι και το 2020 <<<

Οι κίνδυνοι
Κάνοντας αναφορά στους κινδύνους που μπορεί να προκαλέσουν περαιτέρω επιβράδυνση στον ρυθμό ανάπτυξης, ο Υπουργός Οικονομικών είπε πως αυτοί, κυρίως, είναι εξωγενείς, τονίζοντας, όμως, πως «θεωρώ έχουμε αναπτυξιακό απόθεμα και δημοσιονομικό πλεόνασμα για αντιμετώπισή τους».

Οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι, υπογράμμισε, σε αντίθεση με τους δυνητικούς κινδύνους σε σχέση με την ανάπτυξη είναι ενδογενείς. Τέτοιοι κίνδυνοι, τόνισε, είναι αγωγές για την επαναφορά των μισθών, κάτι το οποίο, αναλόγως της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου, μπορεί να δημιουργήσει κόστος της τάξεως των 900 εκατ. ευρώ, ενώ ένας άλλος σημαντικός παράγοντας, ο οποίος τυγχάνει παρακολούθησης, όπως είπε, είναι το ΓεΣΥ. «Συνεπώς αυτοί οι κίνδυνοι είναι ένας άλλος λόγος που επιβάλλει την διατήρηση των περιθωρίων ασφαλείας σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά», επεσήμανε περαιτέρω.

Δημόσια οικονομικά-φοροελαφρύνσεις
Συνεχίζοντας ο Χάρης Γεωργιάδης ανέφερε πως, «παραμένουμε από τον πρώτο προϋπολογισμό που ετοιμάσαμε και καταθέσαμε ως κυβέρνηση προσηλωμένοι στην ετοιμασία ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, με στόχο την επανάκτηση αρχικά και την διατήρηση σήμερα της εμπιστοσύνης στην κυπριακή οικονομία». 

Πέραν της εμπιστοσύνης, συνέχισε, «τα δημοσιονομικά πλεονάσματα μας επιτρέπουν να προωθούμε σταδιακά και στοχευμένα μέτρα φορολογικών ελαφρύνσεων». «Την τελευταία 3ετία-4ετία προωθήσαμε περίπου 20 φορολογικές ελαφρύνσεις», επεσήμανε.

«Φέτος, όπως και το 2018, η Κύπρος θα έχει την καλύτερη δημοσιονομική επίδοση στην ΕΕ με άνευ προηγούμενα πλεόνασμα που ανέρχεται πέραν του 3,6%. Ψηλότερο πλεόνασμα έχει μόνο η Νορβηγία που δεν είναι κράτος-μέλος της ΕΕ, αλλά ενισχύεται σημαντικά από έσοδα που προέρχονται από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο μέσω του Εθνικού Ταμείου της χώρας. Το επόμενο κράτος-μέλος που έχει υψηλό πλεόνασμα είναι η Ολλανδία, το οποίο, ωστόσο, είναι κάτω του μισού αυτού της Κύπρου», είπε.

«Επαναλαμβάνω αυτό το πλεόνασμα πρέπει να το θεωρούμε ως περιθώριο ασφαλείας επειδή το περιβάλλον γύρω μας είναι αβέβαιο και δεν πρέπει να θεωρούμε ως δεδομένη την συνέχιση του ίδιου αναπτυξιακού ρυθμού. Πρέπει να έχουμε ένα περιθώριο ασφαλείας το οποίο μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για να διατηρήσουμε αυτόν τον αναπτυξιακό ρυθμό σε ένα μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, εάν κι εφόσον χρειαστεί», τόνισε με έμφαση ο Υπουργός Οικονομικών. 

>>> Διαβάστε επίσης: Οι ημερομηνίες εξέτασης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2020 <<<

Ο προϋπολογισμός του 2020
Για τον προϋπολογισμό του 2020 είπε πως «έχουμε και πάλι έναν προϋπολογισμό με πλεόνασμα το οποίο αναμένεται να φθάσει το 2,7%. Συνολικά τα δημόσια έσοδα προϋπολογίζονται γύρω στα 10 δις, ενώ οι δαπάνες στα 9,4 δις ευρώ, ενώ οι δαπάνες της πρωτογενούς κυβέρνησης, δηλαδή οι δαπάνες που αποτυπώνονται στον κρατικό προϋπολογισμό είναι σχεδόν 7 δις». Αναλυτικά όλα τα στοιχεία του προϋπολογισμού για το 2020 εδώ.

Σε ό,τι αφορά το δημόσιο χρέος, ο κ. Γεωργιάδης είπε πως το 2018 είχε φθάσει στο 106% του ΑΕΠ, ενώ το πιο ψηλό σημείο στο οποίο είχε φθάσει ήταν το 2014 που άγγιξε το 108%. «Το 2019 μετά την πρόωρη αποπληρωμή του ρωσικού δανείου θα περιοριστεί στο 96% και το 2020 στο 91%. Εστιάζοντας στο φετινό ποσοστό, παραμένει ναι μεν υψηλό, αλλά όχι ασυνήθιστα υψηλό. Είναι βιώσιμο κάτω από όλα τα σενάρια. Αυτό αποτυπώνεται και μέσα από τις αξιολογήσεις διεθνών οίκων», συμπλήρωσε εκφράζοντας, παράλληλα, την θέση πως «την ίδια ώρα το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους είναι στο χαμηλότερο σημείο».

«Μετά την πρόωρη εξόφληση του ρωσικού δανείου έχουμε προγραμματίσει και έχουμε κινήσει την επίσημη διαδικασία για την πρόωρη πλήρη εξόφληση του δανείου από το ΔΝΤ», ανακοίνωσε ο Χάρης Γεωργιάδης.

Φορολογική πολιτική
Αναφερόμενος, εξάλλου, στην φορολογική πολιτική του κράτους είπε πως ενώπιον της Βουλής υπάρχουν αυτή τη στιγμή δύο σημαντικά μέτρα. Το ένα αφορά την αύξηση της φορολογικής απαλλαγής για φυσικά πρόσωπα για συνεισφορές σε Ταμεία Ασφάλισης στο 1/5 του μισθού και το δεύτερο αφορά τον πλήρη εκσυγχρονισμό του τέλους χαρτοσήμου.

Άλλα επιπρόσθετα μέτρα φορολογικής ελάφρυνσης, υπογράμμισε, «μπορούν να εξεταστούν και να προωθηθούν εντός του 2020 υπό την προϋπόθεση ότι θα αντιμετωπιστούν οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι, όπως έχω περιγράψει και ειδικότερα οι δικαστικές αποφάσεις για το μισθολόγιο. Τα δύο αυτά μέτρα είναι ενώπιον σας και εισηγούμαι όπως εξεταστούν παράλληλα με τον κρατικό προϋπολογισμό ούτως ώστε να τεθούν σε εφαρμογή από την 1.1.2020», συμπλήρωσε.

Επίσης, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού, συνέχισε, βρίσκεται και ένα άλλο σημαντικό νομοσχέδιο που αφορά την φορολογική συμμόρφωση, το οποίο, είπε, περιλαμβάνει κάποια πολύ σημαντικά μέτρα τα οποία και θα ενισχύσουν την προσπάθεια πάταξης της φοροδιαφυγής και ενίσχυσης της φορολογικής εισπραξιμότητας του κράτους. Οι πιο σημαντικές πρόνοιες, εξήγησε, αφορούν την υποχρέωση για υποβολή φορολογικής δήλωσης από όλους όσοι έχουν εισόδημα για να υπάρχει πραγματική εικόνα για το σύνολο της φορολογικής μας βάσης αλλά και της υποχρέωσης σε κάθε έμπορα και επιχειρηματία να διαθέτει τον μηχανισμό αποδοχής ηλεκτρονικών πληρωμών. 

«Όσο μεγαλύτερες είναι οι ηλεκτρονικές πληρωμές τόσο μικρότερη είναι και η σκιώδης οικονομία. Δεν είναι υποχρέωση του καταναλωτή να πληρώνει τα πάντα με κάρτα, αλλά είναι υποχρέωση του εμπόρου ή παροχέα υπηρεσιών να δέχεται κάρτα», εξήγησε περαιτέρω.

>>> Διαβάστε ακόμη: Αυτά είναι τα 50 έργα αξίας €1 δις που θα «τρέξουν» το 2020 <<<

Οι 10 μεταρρυθμίσεις που προωθούνται
Ενώπιον της Βουλής, συνέχισε, υπάρχουν και κάποιες σημαντικές μεταρρυθμίσεις διαρθρωτικού χαρακτήρα τις οποίες θεωρώ επίσης σημαντικές. «Έχω καταγράψει ως επικεφαλίδες 10 τέτοιες μεταρρυθμίσεις. Οι 9 είναι ήδη ενώπιον σας, ενώ η 10η θα τεθεί ενώπιον σας το 2020. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις είναι:

1/ Των δικαστηρίων
2/ Της τοπικής αυτοδιοίκησης
3/ Της δημόσιας υπηρεσίας
4/ Της σύστασης Υφυπουργείου Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής
5/ Ο επενδυτικός νόμος για απλοποίηση των διαδικασιών
6/ Νέα εποπτική αρχή για τον τομέα των ασφαλίσεων και των Ταμείων Προνοίας
7/ Η μετοχοποίηση της Cyta
8/ Η παραχώρηση του κρατικού λαχείου
9/ Η μετοχοποίηση/ιδιωτικοποίηση του χρηματιστηρίου, κάτι το οποίο θα τεθεί ενώπιον της Βουλης το 2020
10/ Νομοσχέδιο για τους λεγόμενους μη managers που σχετίζεται με τον τομέα της διαχείρισης επενδυτικών ταμείων, ο οποίος καταγράφει εξαιρετική πρόοδο τα τελευταία χρόνια».

«Αναφέρω αυτές τις 10 σημαντικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι ήδη ενώπιον της Βουλής, για να προχωρήσουν με την ανάλογη συνεργασία της Νομοθετικής και Εκτελεστικής Εξουσίας, ούτως ώστε τέτοιες σημαντικές μεταρρυθμίσεις που θα εκσυγχρονίσουν τις δομές του κράτους και της οικονομίας να προωθηθούν προς υλοποίηση», ανέφερε ακόμη ο Υπουργός Οικονομικών.

Τραπεζικός τομέας
Όσον αφορά τον τραπεζικό τομέα, ο κ. Γεωργιάδης είπε πως, «θεωρώ σημαντικό να αναφέρω πως υπάρχει ικανοποιητική κεφαλαιουχική επάρκεια», υπογραμμίζοντας ότι, «έχει υπερτριπλασιατεί η κεφαλαιουχική επάρκεια σε σχέση με το 2012».

Αναφορικά με τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια δήλωσε πως «τα ΜΕΔ που παραμένουν εντός ισολογισμού τραπεζών έχουν περιοριστεί στα 10 δις από 28-29 δις που ήταν στην κορύφωσή τους και αναμένεται πως θα μειωθούν κι άλλο με την μεταφορά τέτοιων δανείων από τις τράπεζες εκτός του ισολογισμού τους μέσω πώλησής τους».

>>> Διαβάστε ακόμη: Με ρυθμό 2,9% θα «τρέξει» η κυπριακή οικονομία το 2020 <<<

Καταληκτικά ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε πως δύο ήταν οι βασικές αδυναμίες της κυπριακής οικονομίας, η μη βιώσιμη πορεία του τραπεζικού τομέα και η μη βιώσιμη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών. «Αυτές οι σοβαρές αδυναμίες που αντιμετωπίζαμε τα προηγούμενα χρόνια έχουν σε πολύ μεγάλο βαθμό αντιμετωπιστεί. Είμαστε στην πέμπτη συνεχόμενη χρονιά ανάπτυξης, ενώ έχουμε πλεονάσματα που διασφαλίζουν την βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους, κάτι που οδήγησε στην αναβάθμιση της κυπριακής οικονομίας και μας δίνουν μία ευκαιρία να προωθήσουμε ένα φιλόδοξο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα», συνέχισε καλώντας την Βουλή να μελετήσει τον προϋπολογισμό του 2020 και να τον ψηφίσει σε νόμο πριν το τέλος του χρόνου. 

Κλείνοντας την τοποθέτησή του ο Υπουργός Οικονομικών ευχαρίστησε την Βουλή για την συνεργασία που είχαν τα τελευταία επτά χρόνια, σημειώνοντας πως ο ακριβής χρόνος της αποχώρησής του είναι κάτι που θα αποφασίσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.