ΓΡΑΦΕΙ Ο ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΖΑΚΟΣ
Η Κύπρος δεν θα κατέλθει τελικά με δικό της υποψήφιο στις εκλογές Ιουλίου 2023 για τη θέση του Γενικού Γραμματέα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ).

Αν και τις τελευταίες ημέρες υπήρξε έντονο παρασκήνιο για υποψηφιότητα από την Κύπρο, κάτι εξάλλου που εισηγήθηκε και ο Δημοκρατικός Συναγερμός, εντούτοις όπως όλα δείχνουν κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί και ενώ σήμερα (31/3) είναι η τελευταία ημέρα υποβολής υποψηφιοτήτων. 

Πάντως, για το γεγονός τοποθετήθηκε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος ερωτηθείς σχετικά, σημείωσε πως η Κύπρος θα κινηθεί σε μια από τις υποψηφιότητες που έχουν ήδη υποβληθεί, εξαιρουμένου όμως του υποψηφίου της Τουρκίας. 

Ειδικότερα, σύμφωνα με τις πληροφορίες της Brief, μέχρι στιγμής έχουν υποβληθεί 5 υποψηφιότητες οι οποίες προέρχονται από:

1/ Τουρκία 
2/ Παναμά
3/ Μπαγκλαντές 
4/ Κένυα 
5/ Δομινικανή Δημοκρατία

Έτσι, σε περίπτωση που δεν υποβληθούν άλλες υποψηφιότητες η Κύπρος θα κινηθεί προς τις άλλες 4 υποψηφιότητες, εκτός Τουρκίας. 

Να σημειώσουμε πως οι εκλογές για Γενικό Γραμματέα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού θα πραγματοποιηθούν τον Ιούλιο του 2023 και το άτομο που θα εκλεγεί θα αναλάβει τον Ιανουάριο του 2024 και θα συνεχίσει για 4ετή θητεία μέχρι και το 2028. 

Δικαίωμα ψήφου έχουν 40 μέλη του Οργανισμού (εκλέγονται κάθε 2 χρόνια), ένα εκ των οποίων είναι και η Κύπρος. Η εκλογή της Κύπρου επιτεύχθηκε μετά από έντονη κινητικότητα κυρίως δυο προσώπων, του πρώην Υφυπουργού Ναυτιλίας Βασίλη Δημητριάδη και του τότε ΥΠΕΞ και νυν ΠτΔ Νίκου Χριστοδουλίδη. 

Υπενθυμίζεται πως το ζήτημα περιπλέκεται ακόμη περισσότερο μετά την ανταλλαγή υποστήριξης μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, για υποστήριξη του Τούρκου υποψηφίου, μετά τους σεισμούς που έπληξαν την δεύτερη, ωστόσο, όπως ο ίδιος ο ΠτΔ τόνισε στις δηλώσεις του «έχουμε ξεκάθαρα το πού θα κινηθούμε, εννοώ σε μια από τις υποψηφιότητες που έχουν ήδη υποβληθεί, όχι την υποψηφιότητα από πλευράς Τουρκίας».

Αξίζει να αναφερθεί επιπλέον πως ερωτηθείς, στο περιθώριο εκδήλωσης στην οποία παρευρέθηκε στη Λευκωσία τις προηγούμενες ημέρες, για τις αντιδράσεις σε σχέση με την στήριξη της Ελλάδας στην υποψηφιότητα της Τουρκίας για τη Γενική Γραμματεία του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας, εάν ήταν ενήμερος και εάν υπάρχει καθόλου κίνδυνος να υπάρξει πρόβλημα με την συμμετοχή της Κύπρου στον Οργανισμό αυτό, καθώς δεν μας αναγνωρίζει η Τουρκία, σε περίπτωση που αναλάβει τη Γενική Γραμματεία, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε πως ο Γενικός Γραμματέας του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας λειτουργεί στην βάση του Καταστατικού του Οργανισμού.

Πρόσθεσε πως η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος μέλος και μάλιστα εκλέγεται σε πολύ ψηλή θέση από την Ολομέλεια του Οργανισμού και δεν προκύπτει οποιοδήποτε θέμα σε ενδεχόμενη εκλογή Τούρκου Γενικού Γραμματέα.

Τι είναι ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ)

Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΔΝΟ) ιδρύθηκε στις 17 Μαρτίου 1948 και συνεδρίασε για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 1959. Ο ΔΝΟ αποτελεί εξειδικευμένο Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, με κύρια αποστολή την ασφάλεια & προστασία της διεθνούς ναυτιλίας και την πρόληψη της προερχόμενης από τα πλοία ρύπανσης. Επίσης, σε ασχολείται με τη διευκόλυνση της διεθνούς θαλάσσιας κυκλοφορίας καθώς και με νομικά θέματα που δύνανται να εγερθούν από τη δραστηριοποίηση της διεθνούς ναυτιλίας, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων ευθύνης και αποζημίωσης από ναυτικές απαιτήσεις. Το σύνθημα του ΔΝΟ συνοψίζει τους στόχους του Οργανισμού: "Ασφαλής, προστατευμένη και αποτελεσματική ναυτιλία σε καθαρούς ωκεανούς".

ΜΕΛΗ

Ο ΔΝΟ έχει 174 Κράτη Μέλη και 3 Συνδεδεμένα Μέλη. 63 Διακυβερνητικοί Οργανισμοί έχουν υπογράψει συμφωνίες συνεργασίας με το ΔΝΟ και 80 Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) έχουν συμβουλευτικό καθεστώς.

ΔΟΜΗ

Ο Οργανισμός αποτελείται από τη Συνέλευση, το Συμβούλιο και πέντε κύριες Επιτροπές: την Επιτροπή Ναυτικής Ασφάλειας (MSC), την Επιτροπή Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC), τη Νομική Επιτροπή (LEG), την Επιτροπή Τεχνικής Συνεργασίας (TC) και την Επιτροπή Διευκόλυνσης (FAL). Υπάρχει, επίσης, ένας σημαντικός αριθμός υποεπιτροπών, που υποστηρίζουν το έργο των κύριων τεχνικών επιτροπών.

Συνέλευση
Είναι το ανώτατο διοικητικό όργανο του Οργανισμού και συνεδριάζει μία φορά κάθε δύο χρόνια σε τακτικές συνόδους, αλλά δύναται να συνεδριάσει και εκτάκτως αν απαιτηθεί. Η Συνέλευση είναι αρμόδια για την έγκριση του προγράμματος εργασίας, την ψήφιση του προϋπολογισμού, τον καθορισμό των χρηματοδοτικών αναγκών καθώς και την εκλογή του Συμβουλίου του Οργανισμού.

Συμβούλιο
Εκλέγεται από τη Συνέλευση και έχει διετή θητεία. Είναι το εκτελεστικό όργανο του ΔΝΟ, που εποπτεύει το έργο του Οργανισμού. Μεταξύ των συνόδων της Συνέλευσης, το Συμβούλιο εκτελεί όλα τα καθήκοντα της Συνέλευσης, εκτός αυτού της διενέργειας συστάσεων προς τα Κράτη-Μέλη του Οργανισμού σχετικά με την ασφάλεια στη θάλασσα και την πρόληψη της ρύπανσης. Επίσης, το Συμβούλιο είναι αρμόδιο για: (α)τον συντονισμό των δράσεων των Οργάνων του IMO, (β)την κατάρτιση σχεδίου προγράμματος εργασιών και προβλέψεων του προϋπολογισμού του Οργανισμού, τα οποία υποβάλει στη Συνέλευση, (γ) τη λήψη εκθέσεων και προτάσεων των Επιτροπών και άλλων Οργάνων και την υποβολή τους στη Συνέλευση, με σχόλια και συστάσεις, ανάλογα με την περίπτωση, (δ) το διορισμό του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού, με την επιφύλαξη της έγκρισης της Συνέλευσης και (ε) τη σύναψη συμφωνιών ή έτερων ρυθμίσεων σχετικά με τη σχέση του Οργανισμού με άλλους οργανισμούς, με την επιφύλαξη έγκρισης από τη Συνέλευση.

Μέλη του Συμβουλίου για την περίοδο 2020-2021
Κατηγορία Α. 10 κράτη με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την παροχή διεθνών ναυτιλιακών υπηρεσιών: Δημοκρατία της Κορέας, Ελλάδα, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Ιταλία, Κίνα, Νορβηγία, Παναμάς και Ρωσική Ομοσπονδία. Η Ελλάδα αποτελώντας ένα από τα ιδρυτικά μέλη του ΙΜΟ, εκλέγεται, με εξαίρεση το 1977, σταθερά στην Κατηγορία «Α», λόγω του μεγέθους του εμπορικού της στόλου.

Κατηγορία Β. 10 κράτη με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το διεθνές θαλάσσιο εμπόριο: Αργεντινή, Αυστραλία, Βραζιλία, Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ινδία, Ισπανία, Καναδάς και Ολλανδία.

Κατηγορία Γ. 20 κράτη, που έχουν ιδιαίτερα συμφέροντα για τη θαλάσσια μεταφορά ή τη ναυσιπλοΐα και των οποίων η εκλογή στο Συμβούλιο εξασφαλίζει την εκπροσώπηση όλων των μεγάλων γεωγραφικών περιοχών του κόσμου: Αίγυπτος, Βέλγιο, Δανία, Ινδονησία, Κένυα, Κουβέιτ, Κύπρος, Μαλαισία, Μάλτα, Μαρόκο, Μεξικό, Μπαχάμες, Νότια Αφρική, Περού, Σιγκαπούρη, Ταϋλάνδη, Τζαμάικα, Τουρκία, Φιλιππίνες και Χιλή.

Επιτροπή Ναυτικής Ασφάλειας (MSC)
Είναι το ανώτατο τεχνικό όργανο του IMO. Είναι αρμόδια για την εξέταση όλων των ζητημάτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Οργανισμού και επηρεάζουν άμεσα την ασφάλεια στη θάλασσα, όπως: βοηθήματα πλοήγησης, κατασκευή και εξοπλισμό σκαφών, ασφαλή επάνδρωση πλοίων, κανόνες για την πρόληψη και αποφυγή συγκρούσεων, διαχείριση επικίνδυνων φορτίων, υδρογραφικές πληροφορίες, ημερολόγια καταγραφής και αρχεία πλοήγησης, διερεύνηση ναυτικών ατυχημάτων, έρευνα και διάσωση φορτίων και ανθρώπων κ.ά.

Επιτροπή Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC)
Είναι αρμόδια να εξετάζει κάθε ζήτημα που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Οργανισμού και σχετίζεται με την πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης από τα πλοία. Ειδικότερα, μεριμνά για την υιοθέτηση και τροποποίηση συμβάσεων και άλλων κανονισμών και μέτρων για τη διασφάλιση της εφαρμογής τους.

Νομική Επιτροπή
Είναι το αρμόδιο τεχνικό όργανο για την εξέταση κάθε ζητήματος που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Οργανισμού με νομικές προεκτάσεις.

Επιτροπή Τεχνικής Συνεργασίας
Είναι το αρμόδιο τεχνικό όργανο για την εξέταση κάθε ζητήματος που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Οργανισμού, που σχετίζεται με την υλοποίηση σχεδίων τεχνικής συνεργασίας για τα οποία ο Οργανισμός ενεργεί ως εκτελεστικός ή συνεργαζόμενος οργανισμός.

Επιτροπή Διευκόλυνσης
Είναι το αρμόδιο τεχνικό όργανο για την εξέταση κάθε ζητήματος που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Οργανισμού, που σχετίζεται με την εξάλειψη περιττών διατυπώσεων και μείωσης του διοικητικού άχθους στη διεθνή ναυτιλία.

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

Βρίσκεται στην έδρα του Οργανισμού στο Λονδίνο και αποτελείται από τον Γενικό Γραμματέα και περίπου 300 διεθνείς υπαλλήλους. Ο νυν Γενικός Γραμματέας είναι ο κ. Kitack Lim (Δημοκρατία της Κορέας), που διορίστηκε την 1η Ιανουαρίου 2016 για τετραετή θητεία. Κατά την 31η Σύνοδό της (Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2019), η Συνέλευση ενέκρινε την ανανέωση του διορισμού του κ. Kitack Lim ως Γενικού Γραμματέα του ΙΜΟ, για δεύτερη και τελευταία θητεία τεσσάρων ετών (1 Ιανουαρίου 2020 έως 31 Δεκεμβρίου 2023).

ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΝΟ

-Διεθνής Σύμβαση για την Ασφάλεια της Ανθρώπινης Ζωής στη Θάλασσα, όπως ισχύει (SOLAS 1974 - Ν. 1045/1980) και Πρωτόκολλο του 1988 (SOLASPROT 1988 - Ν. 2208/1994).
-Διεθνής Σύμβαση για την Πρόληψη της Ρύπανσης από Πλοία, όπως ισχύει και Πρωτόκολλα του 1978 (MARPOL 73/78 - Ν. 1269/1982) και του 1997 (MARPOLPROT 1997 - Ν. 3104/2003).
-Διεθνής Σύμβαση για τα Πρότυπα Εκπαίδευσης, Πιστοποίησης και Τήρησης Φυλακών των Ναυτικών, όπως ισχύει (STCW 1978/95 - Ν. 1314/1983).