Με βάση το άρθρο 25(1) των περί της Διαχείρισης του Δημόσιου Χρέους Νόμων του 2012 έως 2016, το Γραφείο Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους (ΓΔΔΧ) ανακοινώνει ότι ετοίμασε την Ετήσια Έκθεση Διαχείρισης του Δημόσιου Χρέους για το 2021, η οποία αφορά τις εργασίες διαχείρισης δημόσιου χρέους, την ανάλυση των εξελίξεων των αγορών κεφαλαίου, τις εξελίξεις σε σχέση με την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας και το απόθεμα ρευστότητας του προηγούμενου δημοσιονομικού έτους.

Όπως σημειώνεται στην σύνοψη της έκθεσης, μετά από μια σημαντική συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας της κυπριακής οικονομίας το 2020 και της σημαντικής αύξησης του δημόσιου χρέους λόγω των μέτρων δημοσιονομικής πολιτικής της Κυβέρνησης για μετριασμό των επιπτώσεων της πανδημίας του covid-19, η κυπριακή οικονομία ανέκαμψε σχετικά γρήγορα από το σοκ της πανδημίας. Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 5,5% το 2021, ανακτώντας ένα σημαντικό μέρος της απώλειας του 2020 λόγω της βελτιωμένης οικονομικής δραστηριότητας στους πλείστους τομείς της οικονομίας. Η αξιοποίηση μέρους των ταμειακών αποθεμάτων για κάλυψη των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών του Δημοσίου συνέβαλε στην επαναφορά του δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ σε πτωτική πορεία. Η βελτίωση του δημοσιονομικού ισοζυγίου και συνδυασμό με την ισχυρή ταμειακή θέση της κυβέρνησης αναμένεται να μετριάσει τον αντίκτυπο της ρώσο-ουκρανικής κρίσης στην κυπριακή οικονομία και τον χρηματοπιστωτικό τομέα κατά το 2022.

Η κύρια πηγή χρηματοδότησης για την Κυπριακή Δημοκρατία το 2021 αναφέρεται ότι ήταν η διεθνής αγορά μέσω της έκδοση Ευρωπαϊκού Μεσοπρόθεσμου Ομολόγου (ΕΜΤΝ), η οποία συμπληρώθηκε και από πηγές της εγχώριας αγοράς. Η διεθνής αγορά θα συνεχίσει να είναι στρατηγικά η κύρια πηγή χρηματοδότησης και τα επόμενα χρόνια λόγω του ότι προσφέρεις πρόσβαση σε πιο μεγάλη και διαφοροποιημένη ομάδα επενδυτών.

Από τις αρχές του 2021, η έκθεση αναφέρει ότι οι αποδόσεις των ΕΜΤΝ της Κυπριακής Δημοκρατίας στη δευτερογενή αγορά ακολούθησαν ανοδική πορεία, όπως έγινε και με τα πλείστα κράτη -μέλη της Ευρωζώνης. Από τον Μάρτιο του 2021 οι αποδόσεις ακολούθησαν καθοδική πορεία και προς το τέλος Σεπτεμβρίου 2021 και μέχρι το τέλος του 2021 επανήλθαν σε ανοδική πορεία με μεγαλύτερη μεταβλητότητα σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο. Η ανοδική πορεία των αποδόσεων των κυπριακών κρατικών ομολόγων συνεχίστηκε και κατά τους πρώτους μήνες του 2022 εξαιτίας της προσδοκίας για αύξηση των επιτοκίων και άρσης των μέτρων / προγραμμάτων στήριξης της ΕΚΤ καθώς επίσης και της μεγάλης αβεβαιότητας για τον αντίκτυπο που θα έχει στις οικονομίες η ρωσο-ουκρανική κρίση.

Η   πλειονότητα των δεικτών κινδύνου του χαρτοφυλακίου χρέους διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα με τα περυσινά, σημειώνεται. Η σταθμισμένη μέση διάρκεια του εμπορεύσιμου χρέους διατηρήθηκε στο ίδιο επίπεδο με αυτό του προηγούμενου έτους (7.7 έτη) και σε παρόμοια επίπεδα με το μέσο όρο της Ευρωζώνης, ξεπερνώντας όμως τον στόχο που τέθηκε στη Μεσοπρόθεσμη Στρατηγική Διαχείρισης Χρέους 2021-2023. Το μέσο σταθμικό κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους συνέχισε την πτωτική του πορεία προσεγγίζοντας το 1.6% στο τέλος του 2021 ως αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, του ευνοϊκού περιβάλλοντος χαμηλών επιτοκίων στις ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές, των συναλλαγών υποχρεώσεων χαρτοφυλακίου και του βελτιωμένου προφίλ πιστοληπτικής ικανότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Επιπρόσθετα το 2021, η πιστοληπτική ικανότητα του κράτους επιβεβαιώθηκε από τρεις Οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης στην επενδυτική κατηγορία, με την προοπτική να διαμορφώνεται σε θετική από τους δύο Οίκους ενώ ο Οίκος Moody’s αναβάθμισε το αξιόχρεο του μακροπρόθεσμου ομολόγου της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά 1 βαθμίδα στο «Βα1» δηλαδή ένα σκαλί κάτω από την επενδυτική κατηγορία.

Με βάση τους Οίκους αξιολόγησης, οι σημαντικότεροι παράγοντες για την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της κυπριακής οικονομίας στο εγγύς μέλλον, είναι η συνεχιζόμενη ικανότητα της κυβέρνησης να εκπληρώσει τις προσδοκίες για ανάπτυξη και να διατηρήσει μια υγιή δημοσιονομική πολιτική, η περαιτέρω μείωση του δείκτη χρέους προς το ΑΕΠ και του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο χαρτοφυλάκιο των τραπεζών καθώς και η συνεχιζόμενη απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα.

Κατά το 2022, οι Οίκοι S&P’s και Fitch επιβεβαίωσαν το αξιόχρεο του μακροπρόθεσμου ομολόγου της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τον πρώτο Οίκο να διατηρεί την προοπτική σε θετική και το δεύτερο σε σταθερή, ενώ ο Οίκος DBRS αναβάθμισε το αξιόχρεο του μακροπρόθεσμου ομολόγου της Κυπριακής Δημοκρατίας στο «BBB» δηλαδή 2 σκαλιά πάνω από την επενδυτική κατηγορία υπογραμμίζοντας την καλύτερη από την αναμενόμενη επίδοση των οικονομικών και δημόσιων οικονομικών της Κύπρου κατά το 2021 και την προσδοκία ότι οι μεσοπρόθεσμες στρατηγικές παραμένουν υποστηρικτικές για την περαιτέρω μείωση του δημόσιου χρέους παρά τους κινδύνους που εγκυμονεί η ρωσο-ουκρανική κρίση.