Ξεκίνησε σήμερα (6/12) στις 15:00 το απόγευμα η συζήτηση του Κρατικού προϋπολογισμού για το 2023 με τις ομιλίες των Αρχηγών των πολιτικών κομμάτων.

>>> Διαβάστε εδώ όλες τις ομιλίες <<<

Στην ομιλία του για τον κρατικό προϋπολογισμό, ο Πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος (ΔΗΚΟ), Νικόλας Παπαδόπουλος, ανέφερε ότι περιλαμβάνει τον σχεδιασμό της κυβέρνησης με βάση τον οποίο επιδιώκει να ξεπεράσει η κυπριακή οικονομία τις επιπτώσεις της πανδημίας αλλά και του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία με την ελπίδα να οδηγηθούμε σε μία περίοδο ανάκαμψης και ανάπτυξης.

Την ίδια στιγμή σημείωσε πως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η πολύτιμη ευρωπαϊκή πρωτοβουλία, αποτελεί ένα πάρα πολύ σημαντικό εργαλείο σε αυτόν το σχεδιασμό. 

Αυτούσια η ομιλία του κ. Παπαδόπουλοου:  

«Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Να μου επιτρέψετε και εγώ με τη σειρά μου να ευχαριστήσω την Πρόεδρο και τα μέλη της επιτροπής οικονομικών για την ετοιμασία της έκθεσης του  κρατικού προϋπολογισμού για το 2023, καθώς και τις υπηρεσίες της Βουλής και ιδιαίτερα την Γραμματεία της Επιτροπής Οικονομικών για τη δική τους σημαντική συμβολή σε αυτή τη διαδικασία.

Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Αυτός είναι ο τελευταίος προϋπολογισμός της Κυβέρνησης Αναστασιάδη.
Αυτή την δεκαετία θα την χαρακτήριζα ως την «δεκαετία των κρίσεων». 
Τραπεζικών κρίσεων, οικονομικών κρίσεων, αλλά και κρίσεων των ίδιων των αρχών και αξιών της κοινωνίας.
Η απερχόμενη δεκαετής διακυβέρνηση Αναστασιάδη θα κριθεί πλέον από τον ιστορικό του μέλλοντος και δεν είναι η πρόθεση μου να την κρίνω σήμερα.  
Είναι όμως, κατά την άποψη μου χρήσιμο, να καταγράψουμε το τι έχουμε περάσει τα τελευταία δέκα χρόνια, τι έχουμε πετύχει και που έχουμε αποτύχει.
Πιστεύω πως μόνο έτσι θα συνειδητοποιήσουμε που πρέπει να πάμε, ως κοινωνία, ως χώρα  και ως λαός. 
Η διακυβέρνηση Αναστασιάδη έχει σημειώσει επιτυχίες, κυρίως κατά την πρώτη της πενταετία, αλλά και σημαντικές αποτυχίες, κυρίως κατά τη δεύτερη της πενταετία.
Είναι γεγονός πως η κυβέρνηση Αναστασιάδη παρέλαβε ένα χάος, ένα κράτος στα πρόθυρα της οικονομικής χρεοκοπίας, με κοινωνικά παντοπωλεία, με πρωτόγνωρες γραμμές ανεργίας και με ένα τραπεζικό σύστημα υπό κατάρρευση.
Με την καθοδήγηση της τρόικας η Κυβέρνηση Αναστασιάδη όντως κατάφερε να βγάλει τη χώρα από το μνημόνιο και να οδηγήσει στην αναβάθμιση της αξιολόγησης της Κυπριακής οικονομίας.   
Αυτό το επίτευγμα δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Και εμείς σίγουρα δεν το αμφισβητούμε. Φυσικά, αυτό έγινε κατορθωτό με τις θυσίες και τους κόπους του κυπριακού λαού. Αλλά, έγινε κατορθωτό και με τη δική μας βοήθεια, γιατί ως ΔΗΚΟ, παρά του ότι είμασταν αντιπολίτευση, αγνοήσαμε το πολιτικό κόστος, και ψηφίσαμε δύσκολα νομοσχέδια, κληθήκαμε να πάρουμε δύσκολες αποφάσεις για να βγάλουμε τη χώρα από τη χρεοκοπία στην οποία βρισκόταν. 
Το «ευχαριστώ» που ακούμε για αυτή την υπευθυνότητα, επί καθημερινής πλέον βάσεως, είναι οι απαξιωτικοί και μειωτικοί χαρακτηρισμοί: είμαστε «τοξικοί», είμαστε «αχταρμάς», είμαστε φόβητρο, «θα ρίξουμε τη χώρα στα βράχια» και άλλα πολλά.   
Φυσικά, οι πάντες κατανοούν πως τα ακούμε αυτά, επειδή έχουμε κάνει διαφορετικές επιλογές στις προεδρικές εκλογές.
Άλλα μας έλεγαν κάποτε, άλλα μας λένε τώρα.
Εμείς δεν μηδενίζουμε το κυβερνητικό έργο.  
Ναι είμαστε επικριτικοί στα λάθη της παρούσας διακυβέρνησης και ενίοτε αυτή η κριτική ήταν έντονη, γιατί πιστεύουμε πως έχουμε κερδίσει το δικαίωμα να είμαστε επικριτικοί εκεί και όπου διαφωνούμε.  
Και υπήρξαν λόγοι για να είμαστε επικριτικοί.
•    Για τη χρεοκοπία των κυπριακών αερογραμμών και του συνεργατισμού,
•    Για τα «χρυσά διαβατήρια» και τα ιδιωτικά τζετ,
•    Τη συγκάλυψη των σκανδάλων και την απόκρυψη φακέλων που οδήγησαν στην καταψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού,
•    Την καταδίκη του πρώην Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα 
•    την πολεμική κατά του Γενικού ελεγκτική,
όλοι αυτοί ήταν εύλογοι λόγοι κριτικής.  
Ακόμη και ο ίδιος ο Νίκος Αναστασιάδης ένιωσε την ανάγκη να απολογηθεί στον κυπριακό λαό για τα κενά και τις παραλείψεις του προγράμματος των διαβατηρίων.
Είναι γεγονός πως η δεύτερη πενταετία της Κυβέρνησης Αναστασιάδη έδωσε πολλή τροφή για κριτική.
Ήταν κάποτε αυτή η κριτική υπερβολικά έντονη; Πιθανώς.
Εμείς είμαστε έτοιμοι να κάνουμε την αυτοκριτική μας.  Δεν είμαστε αλάνθαστοι.  Λαμβάνουμε τα μηνύματα της κοινωνίας.

Κυρία πρόεδρε,
Θα χαρακτήριζα την ερχόμενη χρονιά ως τη χρονιά των «δευτέρων ευκαιριών». 
Μια δεύτερη ευκαιρία για την οικονομία, μετά την τραπεζική κρίση, την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Είναι όμως κατά την άποψη μου και μια δεύτερη ευκαιρία για το ίδιο το πολιτικό σύστημα.
Και από εμάς εξαρτάται εάν μετά τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές θα παραμερίσουμε την τοξικότητα και τις αντιπαραθέσεις και θα συνεργαστούμε για να επιλύσουμε προβλήματα, με όποιον πρόεδρο και εάν εκλεγεί.
Πρέπει να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη της κοινωνίας, γιατί τα τελευταία χρόνια σίγουρα δεν ήταν τα καλύτερα του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος.   

Κυρία πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Η συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2023 διεξάγεται και φέτος κάτω από ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες για την κυπριακή οικονομία.
Οφείλουμε καταρχήν να σημειώσουμε κάποια θετικά και ενθαρρυντικά οικονομικά δεδομένα πριν να προχωρήσουμε στους προβληματισμούς μας.
Σημειώνουμε,
•    Τον θετικό ρυθμό ανάπτυξης που προβλέπεται να έχουμε για το 2023 και που αναμένεται να ανέλθει στο 3% του ΑΕΠ.
Αυτός ο ρυθμός ανάπτυξης οφείλεται στις καλύτερες από τις αναμενόμενες επιδόσεις, 
1.    στον τουρισμό
2.    στις υπηρεσίες 
3.    και στις εταιρείες τεχνολογίας και καινοτομίας που δραστηριοποιούνται πλέον στην Κύπρο  

•    Το ποσοστό ανεργίας βρίσκεται σήμερα στο 7% και προβλέπεται να μειωθεί στο 6.4% το 2023και περαιτέρω στο 5% μέχρι το 2025.

Φυσικά οφείλουμε να σημειώσουμε πως παρά του ότι μειώνεται η ανεργία, εξακολουθεί να είναι πάρα πολύ ψηλή για τα κυπριακά δεδομένα.

Το 5% δεν είναι το ποσοστό που καταγράφεται «σε συνθήκες πλήρους απασχόλησης» όπως ισχυρίστηκε ο έντιμος Υπ. Οικονομικών ενώπιον αυτού του σώματος πριν από λίγες μέρες.
Το ποσοστό της ανεργίας σε «συνθήκες πλήρους απασχόλησης» είναι το 3% και η τελευταία φορά που καταγράφηκε αυτό το ποσοστό πλήρους απασχόλησης ήταν επί διακυβέρνησης Τάσσου Παπαδόπουλου.     
Σημειώνεται όμως ως σημαντική η πτωτική πορεία.

•    Σημειώνουμε επίσης με ικανοποίηση τη θεσμοθέτηση του εθνικού κατώτατου μισθού – μια σημαντική κοινωνική κατάκτηση και μια μεταρρύθμιση που φέρει τη σφραγίδα της μακαριστής Ζέτας Αιμιλιανίδου.  Φυσικά και δεν παραγνωρίζουμε τη σημαντική συμβολή του νυν Υπουργού Εργασίας κ. Κυριάκου Κούσιου για να φτάσουμε στην τελική κατάληξη.  

•    Σημειώνουμε επίσης ως ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη πως το δημόσιο χρέος έχει μειωθεί στο 90% του ΑΕΠ το 2022 με πτωτική τάση

Δυστυχώς όμως οφείλουμε να καταγράψουμε και κάποια αρνητικά δεδομένα της οικονομίας που οφείλουν να μας προβληματίσουν:
•    Λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία και την αύξηση στο κόστος ενέργειας και καυσίμων, ο πληθωρισμός προβλέπεται να παραμείνει σε πολύ υψηλά επίπεδα στο 8,4% το 2022, κάτι που οδηγεί στην ακρίβεια σε ότι αφορά σημαντικά βασικά αγαθά και πρώτες ύλες. 

•    Τα δανειστικά επιτόκια προβλέπεται να αυξηθούν περαιτέρω, ασκώντας περαιτέρω επιβραδυντικές πιέσεις στην ανάπτυξη της οικονομίας.

•    Παρά του ότι η ανεργία παρουσιάζει πτωτική τάση εξακολουθούμε να διαπιστώνουμε την έλλειψη εργατικού δυναμικού σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας όπως είναι ο τουρισμός, η εστίαση και το λιανεμπόριο κάτι που επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξη της οικονομίας.

Σε ανθρώπινο επίπεδο, σημειώνουμε πως δυστυχώς, η ακρίβεια και ο ψηλός πληθωρισμός θα πιέσουν ακόμη περισσότερο αυτές τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού μας και ιδιαίτερα τους συνταξιούχους μας. 

Ήδη ένα στα 7 νοικοκυριά στερείται βασικά αγαθά όπως το νερό, το ρεύμα και το φαγητό

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Καλούμαστε να εγκρίνουμε σήμερα τον προϋπολογισμό του 2023 ο οποίος περιλαμβάνει τον σχεδιασμό της κυβέρνησης με βάση τον οποίο επιδιώκει να ξεπεράσει η κυπριακή οικονομία τις επιπτώσεις της πανδημίας αλλά και του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία με την ελπίδα να οδηγηθούμε σε μία περίοδο ανάκαμψης και ανάπτυξης.
Σημειώνουμε πως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η πολύτιμη αυτή ευρωπαϊκή πρωτοβουλία, αποτελεί ένα πάρα πολύ σημαντικό εργαλείο σε αυτόν το σχεδιασμό.
Οι δαπάνες των €1.2 δις σε ορίζοντα πέντε ετών σίγουρα αποτελούν μια σημαντική ένεση ρευστότητας για την κυπριακή οικονομία.  
Προειδοποιούμε όμως, πως αυτά τα χρήματα θα είναι αποδοτικά και θα προσδώσουν τα αναμενόμενα οφέλη στην κυπριακή οικονομία, μόνο εάν διοχετευθούν έγκαιρα σε αυτήν – χωρίς καθυστερήσεις, χωρίς γραφειοκρατικούς σκοπέλους και στη βάση ενός ολοκληρωμένου οικονομικού σχεδιασμού.
Απαιτείται όραμα αλλά και αποφασιστικότητα για να πάει μπροστά η κυπριακή οικονομία. 
Και πέραν από το όραμα, απαιτείται παράλληλα και η αντιμετώπιση των δημοσιονομικών κινδύνων που κινδυνεύουν να εκτροχιάσουν τους δημοσιονομικούς μας σχεδιασμούς.
Έχει δίκιο ο έντιμος Υπουργός Οικονομικών να προειδοποιεί πως «με λίγες λανθασμένες κινήσεις πολιτικής μπορεί να ανατραπούν τα πάντα».  
Συμφωνούμε απόλυτα.  
•    Η χρεοκοπία του συνεργατισμού, 
•    Η απουσία των κρατικών εγγυήσεων για την στήριξη των επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, 
•    Η απουσία του ειδικού δικαστηρίου για τα χρηματοοικονομικά ζητήματα για την αντιμετώπιση του προβλήματος του υπερβολικού δανεισμού,
•    Η απουσία του σχεδίου «ενοικίου έναντι δόσης»,
•    Το ότι η παρούσα κυβέρνηση κινδύνευσε να τορπιλίσει το σχέδιο κινήτρων για τις αεροπορικές εταιρίες, 
•    Η διαπόμπευση της Κύπρου στο εξωτερικό ως κέντρο διαπλοκής λόγω των «χρυσών διαβατηρίων»,

Ήταν μόνο κάποια παραδείγματα «λανθασμένων κινήσεων».
Τέτοια λάθη δεν πρέπει να επαναληφθούν.
Για αυτόν ακριβώς το λόγο, οφείλουμε να ακολουθήσουμε μια συνετή δημοσιονομική πολιτική για να μην επιτρέψουμε στους δημοσιονομικούς κινδύνους που καραδοκούν να εκτροχιάσουν την κυπριακή οικονομία.
 
Οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι όπως είναι:
1.    Ο κίνδυνος ενός νέου κύματος της πανδημίας.  
Είναι πιθανόν να χρειαστούμε επιπρόσθετα μέτρα στήριξης της οικονομίας λόγω ενός νέου κύματος της πανδημίας αυτό το χειμώνα. 

2.    Ο παρατεταμένος ψηλός πληθωρισμός και η ιδιαίτερα η αύξηση του κόστους της ενέργειας ενδεχομένως να προκαλέσουν αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία και να πλήξουν τα κυπριακά νοικοκυριά και τις κυπριακές επιχειρήσεις.  

3.    Τα αυξημένα επιτόκια ενδεχομένως να προκαλέσουν αύξηση στα ΜΕΔ τα οποία εξακολουθούν να βρίσκονται σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα και επηρεάζουν αρνητικά την κυπριακή οικονομία, 

4.    Οι δαπάνες του ΓΕΣΥ συνεχίζουν να είναι ανεξέλεγκτες.  

Το ΓΕΣΥ είναι ένα σπουδαίο κοινωνικό επίτευγμα το οποίο πρέπει να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού.
Όμως, κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα και να τινάξει μαζί του ολόκληρη την οικονομία εάν δεν αντιμετωπιστούν οι παθογένειες του συστήματος. 

Γιατί από το €1.2 δις που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός για τις δαπάνες της υγείας, ήδη βρισκόμαστε στα €2 δις.

Καθώς τα νούμερα που αφορούν το χώρο της υγείας είναι τα ακόλουθα:

ΠΡΙΝ το ΓΕΣΥ:
Δαπανούσαμε (χονδρικά) ως χώρα για την υγεία μας €500 εκ. σε δημόσιες δαπάνες και €500 εκ. σε ιδιωτικές δαπάνες.  Σύνολο €1 δις δαπάνες για την υγεία το χρόνο.

Οι εμπειρογνώμονες που σχεδίασαν το ΓΕΣΥ υπολόγισαν πως με αυτό το σύστημα, οι συνολικές δαπάνες για την υγεία, θα ανέρχονται στο €1.2 δις.

Από αυτές τις εκθέσεις προέρχεται το ποσό του €1.2 δις του σφαιρικού προϋπολογισμού: €1 δις για το ταμείο και €200 εκ. για τις λειτουργικές δαπάνες του Υπ. Υγείας.

Σήμερα, ΜΕΤΑ το ΓΕΣΥ οι δαπάνες για την υγεία έχουν φτάσει τα:
•    €512 εκ. που είναι η εισφορά του κράτους στο ΓΕΣΥ
•    €626 εκ. που είναι οι υπόλοιπες δαπάνες του Υπουργείου Υγείας
•    €687 εκ. που είναι οι εισφορές του κόσμου στο ΓΕΣΥ (Σημ.: σε αυτές δεν υπολογίζονται οι ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία)
•    Περίπου €200 εκ. χρόνο για τα ελλείμματα των δημόσιων νοσηλευτηρίων (Σημ.: ακόμη δεν γνωρίζουμε τι θα είναι τα ελλείμματα για το 2022 γιατί συνήθως έρχονται υπό μορφή συμπληρωματικών προϋπολογισμών)

Σύνολο: €2 δις 
Και σε αυτό το ποσό ΔΕΝ υπολογίζονται οι δαπάνες που πληρώνει ο κόσμος από τη τσέπη του εκτός ΓΕΣΥ.

Οι δαπάνες για την υγεία βρίσκονται λοιπόν παντελώς εκτός των αρχικών σχεδιασμών.

Δεν είναι τυχαίο ότι ξένες εταιρείας αγοράζουν σήμερα δεξιά και αριστερά νοσηλευτήρια και ότι έχει σχέση με τον χώρο τη υγείας.
Έχουν μυριστεί το πάρτυ των δισεκατομμυρίων που έχει στηθεί. 
  
Και όλα αυτά επειδή, 

•    ο ΟΑΥ δεν έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει τις καταχρήσεις και τις υπερχρεώσεις του συστήματος

•    Επειδή δεν υπάρχει σφαιρικός προϋπολογισμός.

1.    Επειδή συνεχίζουμε να καλύπτουμε τα ελλείμματα των κρατικών νοσηλευτηρίων που τρία χρόνια μετά δεν έχουν αυτονομηθεί  

2.    Επειδή ο ΟΑΥ εγγυάται κέρδη σε προσωπικούς γιατρούς και σε νοσηλευτήρια 
και
3.    Επειδή το σύστημα του ΓΕΣΥ που εφαρμόζεται σήμερα είναι πολύ-ασφαλιστικό:

Δοκιμάστε να πάτε σε κάποιο ιδιωτικό νοσοκομείο μέσω ΓΕΣΥ και μέσω ασφάλειας.  
Μέσω του ΓΕΣΥ θα σας δώσουν ημερομηνία τον άλλο χρόνο, μέσω ιδιωτικής ασφάλειας θα πάτε αύριο.

Είναι αυτό μονο-ασφαλιστικό σύστημα;

4.    Επειδή οι προσωπικοί γιατροί πληρώνονται χωρίς να εξετάζουν ασθενείς.

5.    Επειδή τα νοσηλευτήρια εντός ΓΕΣΥ επιλέγουν ποιους ασθενείς θα νοσηλεύουν στη βάση του ποιος ασθενείς αφήνει περισσότερα χρήματα και για αυτό χρεώνουν πολύ περισσότερα το ΓΕΣΥ.  Για αυτό και δεν δέχονται να λειτουργήσουν πρωτε2ς βοήθειες. 

6.    Οι φαρμακευτικές εταιρείες βγάζουν υπερκέρδη καθώς αυξήθηκε το κόστος στο 80% των φαρμάκων  

7.    Επειδή τα διαγνωστικά κέντρα κάνουν μαζικές αχρείαστες εξετάσεις.

Για αυτό και το ΓΕΣΥ είναι πιο ακριβό από την πιο ακριβή ασφάλεια που μπορεί κάποιος να αγοράσει σήμερα.
Γιατί όλα αυτά τα υπερκέρδη τα πληρώνει ο κύπριος φορολογούμενος.   

Γιατί όλοι οι βασικοί συντελεστές του συστήματος έχουν ισχυρά κίνητρα για  να τρώνε όσο γίνεται μεγαλύτερο μερίδιο από την «πίττα» του ΓΕΣΥ και κανένας τους δεν θέλει αυτή η κατάσταση πράγματων να αλλάξει.
Και να είσαστε σίγουροι πως πάρα πολύ γρήγορα, θα μας ζητήσουν και αύξηση των εισφορών – για να μπορέσει να συνεχιστεί το πάρτυ.   

Ως ΔΗΚΟ επιμένουμε στο ΓΕΣΥ που ψηφίσαμε και όχι στο πάρτυ των υπερκερδών των δισεκατομμυρίων.

Το ΓΕΣΥ που εφαρμόζεται σήμερα αποτελεί δυστυχώς ένα κακό κακέκτυπο του ΓΕΣΥ που σχεδιάστηκε γιατί συμφέρει σε όλους τους εμπλεκόμενους αυτό να παραμείνει ως έχει.  Είναι πολλά τα λεφτά.

    Εμείς επιμένουμε πως, 
    πρέπει να προχωρήσει τάχιστα η αυτονόμηση των δημόσιων νοσηλευτηρίων.

    πρέπει να μπουν σε εφαρμογή οι σωστοί μηχανισμοί εποπτείας και ελέγχου των καταχρήσεων.

    πρέπει να τερματιστεί η πρακτική της παράλληλης παροχής υπηρεσιών εντός και εκτός ΓΕΣΥ κατά την επιλογή του ειδικού γιατρού ή και του ιδιωτικού νοσηλευτηρίου.

    πρέπει να τερματιστεί η πρακτική πληρωμής των προσωπικών γιατρών στη βάση του αριθμού των ασθενών τους.

Μόνο έτσι θα έχουμε το ΓΕΣΥ που ψηφίσαμε.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
5.    Ένας άλλος δημοσιονομικός κίνδυνος που αντιμετωπίζει η οικονομία  είναι το μεταναστευτικό.  

Η Κύπρος αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα κατά αναλογία πληθυσμού μετανάστευσης σε ολόκληρη της ευρωπαϊκή ένωση. 
Δυστυχώς πέραν από διαπιστώσεις για το ανεξέλεγκτο του προβλήματος, τίποτα από ότι έχει γίνει εδώ και δυο χρόνια δεν έχει αντιμετωπίσει τις όλο και διογκούμενες μεταναστευτικές ροές.  
Ως ΔΗΚΟ έχουμε ψηφίσει κάθε νομοσχέδιο που έχει φέρει η κυβέρνηση στη Βουλή, έχουμε ψηφίσει ότι μας έχει ζητήσει ο Υπουργός Εσωτερικών, ακόμη και το σύνταγμα το αλλάξαμε…  
Και από πέρσι μέχρι φέτος έχουν αυξηθεί οι μεταναστευτικές ροές… 

Οι μετανάστες αποτελούν πλέον το 6% του πληθυσμού μας.
Πήγαμε +1.5% μέσα σε δυο χρόνια…

Το οικονομικό κόστος είναι πλέον δυσβάσταχτο.
Όντως η Ε.Ε. πληρώνει κάποιες από τις δαπάνες, κυρίως για τις υποδομές, για να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα, όμως σίγουρα δεν τις πληρώνει όλες.  

Το μεγαλύτερο μερίδιο του συνολικού κόστους για τη φιλοξενία, αστυνόμευση, εκδίκαση και στήριξη των αιτητών πολιτικού ασύλου την, καταβάλλει ο κύπριος φορολογούμενος.

Και φυσικά το συγκεκριμένο πρόβλημα δεν είναι μόνο χρηματικό.
Επεκτείνεται σε πρόβλημα κοινωνικό, ανασφάλειας και παιδείας. 

Ακόμη χειρότερα, η εικόνα των άθλιων συνθηκών διαβίωσης των αιτητών, ιδιαίτερα ο υπερπληθυσμός στο Πουρνάρα, αποτελούν ντροπή για τη χώρα.
Ιδιαίτερα για μία χώρα που ξέρει τι πάει να πει προσφυγιά.

Οι τεράστιοι πλέον αριθμοί των μεταναστών αποτελούν εμπόδιο στη δυνατότητα της Κύπρου να παρέχει η φροντίδα και προστασία σε πραγματικούς πρόσφυγες που ζητούν άσυλο. 

Σημειώνεται δε πως μόνο το 5% των αιτητών ασύλου παίρνουν αυτό το καθεστώς.
Όλοι οι υπόλοιποι, το 95% των αιτητών, είναι παράνομοι μετανάστες που απλά καταχρώνται του συστήματος.

Και σημειώνουμε πως το 90% των μεταναστών έρχονται από τα κατεχόμενα ως αποτέλεσμα του υβριδικού πολέμου που διεξάγει αυτή τη στιγμή η Τουρκία εναντίον μας. 

Για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προτείνουμε μεταξύ άλλων:
1.    Τη δημιουργία Υφυπουργείου Μετανάστευσης, Ασύλου και Ένταξης. 
Ο σκοπός είναι να συστεγαστούν όλες οι σχετικές συναρμόδιες και εμπλεκόμενες υπηρεσίες, 

2.    Την προώθηση των εθελούσιων και αναγκαστικών επιστροφών, τόσο των παράτυπων μεταναστών, όσο και των αιτούντων ασύλου, των οποίων οι αιτήσεις απορρίπτονται, 

3.    Παράλληλα εφαρμόζουμε πολιτική ένταξης των νόμιμα διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών στην Κυπριακή κοινωνία. 

4.    Πρέπει να εκσυγχρονίσουμε τις σχετικές νομοθεσίες που αφορούν τη μετανάστευση και τον περί Προσφύγων Νόμο στη βάση των Διεθνών Συμβάσεων και του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου αλλά και στη βάση των νέων δεδομένων και προκλήσεων που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. 

5.    Χρειαζόμαστε καλύτερη επιτήρηση κατά μήκος της γραμμής κατάπαυσης του πυρός με νέα μέσα τεχνολογίας τα οποία χρηματοδοτούνται από την ΕΕ.

6.    Πρέπει να πετύχουμε τη σημαντική επίσπευση των διαδικασιών.  Στόχος η καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης κα η εξάρθρωση των δικτύων των διακινητών. 

7.    Πρέπει να μειώνουμε το κρατικό κόστος (επιδόματα, στέγαση και είδη πρώτων αναγκών) εξετάζοντας γρήγορα τις αιτήσεις ασύλου, αλλά και τις εκκρεμούσες αιτήσεις,  ώστε τα πρόσωπα των οποίων οι αιτήσεις είναι πρόδηλα αβάσιμες να επιστρέφονται και να απελαύνονται στις χώρες τους άμεσα.

 
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, 
Την 1η Μαρτίου θα έχουμε μια νέα διακυβέρνηση του τόπου μετά τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. 
Οι προτεραιότητες της επόμενης διακυβέρνησης θα είναι κρίσιμες και καθοριστικές. 
Οι προσδοκίες των πολιτών επιβάλλουν την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων που βρίσκουμε σήμερα μπροστά μας 
Αυτές οι προσδοκίες αφορούν :
•    Την ανάπτυξη της οικονομίας 
•    Την πράσινη μετάβαση 
•    Την αντιμετώπιση της ακρίβειας και του αυξημένου κόστους ζωής 
•    Την αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού
•    Την βελτίωση της ποιότητας εξυπηρέτησης των πολιτών από τη δημόσια υπηρεσία 
•    Τη στήριξη της νέας γενιάς      

Οικονομία 
Για την οικονομία απαιτείται μια συνετή δημοσιονομική πολιτική και ένα Νέο Μοντέλο Ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας, με έμφαση στη καινοτομία και την έρευνα 
Να μάθουμε τα μαθήματα από τα παθήματα μας.
Δεν χρειαζόμαστε ένα άλλο σχέδιο «χρυσών διαβατηρίων».  
Αυτό που χρειαζόμαστε είναι να προσελκύσουμε εταιρείες τεχνολογίας για να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο.  
Να προσελκύσουμε ξένα ταλέντα και προσοντούχους με σωστά κίνητρα 
Για αυτό προτείνουμε ένα νέο μοντέλο πολιτογραφήσεων:
•    Η έμφαση θα επικεντρώνεται πάνω στη γνώση και όχι στην επένδυση 
•    Εισηγούμαστε να συμπτυχθεί ο χρόνος υποβολής αίτησης στα 4 χρόνια από τα 7.
•    Και ο αιτητής θα έχει υποχρέωση να γνωρίζει ελληνικά και κυπριακή ιστορία 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ο τομέας της καινοτομίας μπορεί να αποτελέσει το Νέο μοντέλο της κυπριακής οικονομίας.  
Ήδη από το 0% του ΑΕΠ και χωρίς ιδιαίτερο σχεδιασμό ο τομέας της τεχνολογίας και καινοτομίας έχει ανέλθει στο 7% του ΑΕΠ μέσα σε λίγα χρόνια.
Είναι ξεκάθαρο πως αυτός ο τομέας τα επόμενα χρόνια μπορεί να αποτελέσει ένα από τους σημαντικότερους πυλώνες ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας. 

Στα επόμενα χρόνια στόχος μας θα πρέπει να είναι η μετατροπή της Κύπρου σε ιδανικό προορισμό για εταιρείες τεχνολογίας και περιφερειακό κέντρο τεχνολογίας και καινοτομίας.  

Για την αντιμετώπιση των ΜΕΔ
Το ΔΗΚΟ προτείνει, 
•    τη δημιουργία ενός ειδικού Δικαστηρίου (στη βάση της πρότασης ΔΗΚΟ- ΕΔΕΚ) σε συνδυασμό με την εισήγηση της Κεντρικής Τράπεζας για την αναστολή των εκποιήσεων κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις με ειδικό διάταγμα δικαστηρίου.

•    Διεύρυνση των εξουσιών του χρηματοοικονομικού επιτρόπου 

•    Και την άμεση εφαρμογή του σχεδίου «ενοικίου έναντι δόσης»

Για την αντιμετώπιση της ακρίβειας και του αυξημένου κόστους ζωής προτείνουμε 
•    Την πραγματική ελευθεροποίηση της αγοράς ηλεκτρισμού η οποία έπρεπε να είχε ήδη επιτευχθεί από το 2018 – και η εισαγωγή του ανταγωνισμού στην παραγωγή ενέργειας.

•    Την αξιοποίηση του δικού μας φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή

•    Και την αξιοποίηση και εξαγωγή του ΦΑ σε συνεργασία με σημαντικές χώρες χωρες της περιοχής όπως είναι η Αίγυπτος και το Ισραήλ.

•    την άμεση προώθηση του προγράμματος διασφάλισης του «Καλαθιού του Νοικοκυριού», μια πρωτοβουλία που αφορά τη ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ και την καλύτερη ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ των καταναλωτών.

Κυρίες και κύριοι  συνάδελφοι,

Η επόμενη πενταετία θα είναι η πενταετία της πράσινης μετάβασης.
Πρέπει να αξιοποιηθούν άμεσα τα €400 εκ. που έχουμε να παίρνουμε από το ταμείο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για αυτό τον σκοπό.
Πρέπει να αυξηθούν οι δικαιούχοι και να αυξηθεί η επιδότηση για την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών και άλλων ΑΠΕ, έτσι ώστε να τερματιστούν τα πρόστιμα κατά της χώρας μας για τους ρύπους και να μπορούν ο κόσμος και επιχειρήσεις να πληρώνουν φθηνότερο ρεύμα.    
Πρέπει να επιτύχουμε,
•    Την αντικατάσταση ενεργοβόρων συσκευών
•    Τη θερμομόνωση υποστατικών 
•    Την αντικατάσταση συμβατικών οχημάτων με υβριδικά και ηλεκτρονικά οχήματα  
Και να προωθηθούν αντισταθμιστικά μέτρα για την ανακούφιση των πολιτών και τη στήριξη των επιχειρήσεων για την επικείμενη πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση στην βάση των υποχρεώσεων που μας επιβάλει η ΕΕ.

Βελτίωση της δημόσιας υπηρεσίας
Απαιτείται η προώθηση της Ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για την ψηφιακή εξυπηρέτηση των πολιτών.
Παρά τη δημιουργία του Υφυπουργείου Καινοτομίας, που ήταν μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση, η Κύπρος έχει μείνει πίσω σε ότι αφορά την αξιοποίηση της τεχνολογίας, τόσο σε σχέση με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, όσο και τις υποδομές της οικονομίας μας. 

Ιδιαίτερα, το επίπεδο των ηλεκτρονικών υπηρεσιών που προσφέρει το κυπριακό κράτος στους πολίτες του, κάθε άλλο παρά ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εποχής.

Ως Δημοκρατικό Κόμμα έχουμε καταρτίσει και παραδώσει στο αρμόδιο Υφυπουργείο, ολοκληρωμένο πρόγραμμα Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.

Η πρόταση μας έχει τον τίτλο «e–Cyprus» και βασίζεται σε συγκεκριμένες παραμέτρους, όπως:

1.    Τη δημιουργία μιας Κυβερνητικής ιστοσελίδας για όλα τα υπουργεία, τμήματα και υπηρεσίες. 

Να καταργηθούν οι 188 ξεχωριστές κυβερνητικές ιστοσελίδες για εξοικονόμηση πόρων, χρημάτων και τη διευκόλυνση των πολιτών.

2.    Να δημιουργηθεί μια ειδική πλατφόρμα (Portal) για τους Δημοσίους Υπαλλήλους όπου θα μπαίνουν όλες οι ανακοινώσεις που τους αφορούν, όλες οι εγκύκλιοι, όλα τα εγχειρίδια και όλες οι διαδικασίες προσφορών.

3.    Να δημιουργηθεί μια Ειδική πλατφόρμα για Πολίτες και Επιχειρήσεις για να μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις για άδειες, βεβαιώσεις, επιδόματα, και πιστοποιητικά.

4.    Να υπάρχει αυτοματοποιημένη ανταλλαγή δεδομένων και πληροφοριών – να απαιτείται μια και μοναδική καταχώριση δεδομένων από τους πολίτες για όλες τις υπηρεσίες.

Σε ότι αφορά τον ιδιωτικό τομέα η βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα της τεχνολογίας και της καινοτομίας στην Κύπρο θα έρθει μόνο μέσω της προσέλκυσης επενδυτών και κεφαλαίων.

5.    Πρέπει να θεσμοθετηθούν φορολογικά κίνητρα για τεχνολογικές και νεοφυείς επιχειρήσεις . 

Τα πιο πάνω επιβάλλεται να βρίσκονται στο επίκεντρο των δράσεων της πολιτείας, αφού τα οφέλη για την κυπριακή οικονομία εάν η Κύπρος εξελιχθεί σε τεχνολογικό κέντρο, θα είναι τεράστια τόσο μεσοπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.

Για τη στήριξη της νέας γενιάς 
Οι νέοι μας ζητούν περισσότερα από εμάς και πρέπει να τους δώσουμε περισσότερα.   
Περισσότερες ευκαιρίες με περισσότερες θέσεις εργασίας, 
Περισσότερες τεχνικές σχολές περισσότερες θέσεις στα πανεπιστήμια μας   
Περισσότερα ερευνητικά προγράμματα για τους νέους επιστήμονες μας
Και φυσικά περισσότερα σπίτια – με ένα ενιαίο φορέα στέγασης κάτω από τον οποίο θα μπουν όλα τα στεγαστικά προγράμματα και όλες οι υπηρεσίες που αφορούν τη στέγαση των νέων.    

Για την ενίσχυση των θεσμών 
Επιμένουμε στην διαφύλαξη της ανεξαρτησίας του γενικού ελεγκτή 
Απαιτούμε την άμεση στελέχωση της Αρχής Πάταξης της διαφθοράς 
Προτείνουμε τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του χρηματοοικονομικού επιτρόπου.

Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Παρά τις επιμέρους διαφωνίες μας, πιστεύουμε πως η κυπριακή οικονομία χρειάζεται σταθερότητα, συνέπεια και συνέχεια  και επομένως το ΔΗΚΟ θα υπερψηφίσει τον προϋπολογισμό για το 2022.

Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το ότι αυτή η συζήτηση διεξάγεται στην τελική ευθεία και δυο μήνες πριν τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές.
Οφείλουμε να εκφράσουμε τη λύπη μας και να σημειώσουμε την απογοήτευση μας για το χαμηλό επίπεδο στο οποίο διεξάγεται αυτή η προεκλογική εκστρατεία.
Αντί για προτάσεις, ακούμε ψέματα, λασπολογία και ύβρεις.
Και εκεί που πιστεύουμε πως έχουμε φτάσει στον πάτο, δυστυχώς   διαπιστώνουμε πως υπάρχουν και χειρότερα:  
•    Από τα fake news για το «μνημείο του Γρίβα» που τελικά ήταν η οικία Αζίνα  
•    Την αμφισβήτηση του διδακτορικού του Νίκου Χριστοδουλίδη
•    Την δημοσίευση προσωπικών μηνυμάτων και επικοινωνιών 
•    Την πλαστογραφία ψεύτικων εγγράφων για να παρουσιαστούν ως δήθεν «μυστικές συμφωνίες»
•    Οι απειλείς και οι εκβιασμοί κατά ψηφοφόρων, 
Αυτά είναι μόνο μερικά από τα μελανά σημεία αυτής της προεκλογικής.  
Εμείς επιλέγουμε να μην κατεβαίνουμε σε αυτό το επίπεδο.
Με ταπεινοφροσύνη και ταπεινότητα απευθυνόμαστε στον κυπριακό λαό και ζητάμε να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Γιατί θεωρούμε πως ο λαός μας δεν εμπιστεύεται πλέον το παραδοσιακό πολιτικό σύστημα.
Έχει κουραστεί από τις άγονες αντιπαραθέσεις και τη διχαστική ρητορική.
Ζητά ελπίδα.  Ζητά ενότητα. Ζητά λύσεις στα προβλήματα του.
Έχω χαρακτηρίσει αυτή τη χρονιά ως τη «χρονιά των δευτέρων ευκαιριών».
Ίσως όμως να είναι και η τελευταία ευκαιρία του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος, αν συνεχίσουμε έτσι.
Από εμάς εξαρτάται και από το κατά πόσο θα λάβουμε τα μηνύματα της κοινωνίας. 

Κυρία πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, 

Οι προτεραιότητες της επόμενης διακυβέρνησης πρέπει να αντανακλούν τις έγνοιες και τις ανησυχίες της κοινωνίας για το κυπριακό, την οικονομία, την ακρίβεια, το μεταναστευτικό και όλες τις υπόλοιπες σημαντικές προκλήσεις που ορθώνονται σήμερα μπροστά μας.
Απαιτείται ενότητα στόχων και ενότητα στην υλοποίηση.
Σε αυτό το πλαίσιο,  η συγκρότηση μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, ή έστω, ευρύτερης αποδοχής είναι απαραίτητη για να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες της κοινωνίας.
Πιστεύουμε πως μια διακυβέρνηση του Νίκου Χριστοδουλίδη μπορεί να σφυρηλατήσει αυτή την ενότητα.
Έχουμε επιλογή. 
•    μπορούμε να συνεχίσουμε τον εθνικό διχασμό,
•    μπορούμε να συνεχίσουμε να επιδιδόμαστε στην αναχρονιστική πεπαλαιωμένη ξύλινη ρητορική που δεν θα λύσει ούτε και ένα πρόβλημα, 
•    μπορούμε να συνεχίσουμε να συζητάμε για το τι έγινε το 1964, το 1974 και το 2004…
Αλλά έτσι δεν βλέπουμε μπροστά, βλέπουμε πίσω.
Αυτό που ενδιαφέρει τον λαό μας και την κοινωνία είναι που θα βρίσκεται η χώρα μας το 2024 …
Υπάρχει προοπτική. 
Υπάρχει ελπίδα για το μέλλον.  
Φτάνει να την αξιοποιήσουμε. 
Φτάνει να πιστέψουμε στη δύναμη του λαού μας.

Κυπριακό 

Κυρία πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Έχω πει πως οι προσδοκίες των πολιτών επιβάλλουν την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων που βρίσκουμε σήμερα μπροστά μας.
Και δεν υπάρχει μεγαλύτερη πρόκληση
Δεν υπάρχει μεγαλύτερο υπαρξιακό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο λαός μας από την επίλυση του κυπριακού.  
Στρατηγικός σκοπός και λόγος ύπαρξης του Δημοκρατικού Κόμματος, από την ίδρυσή του, παραμένει 

•    Η απαλλαγή της Κύπρου από την τουρκική στρατιωτική κατοχή και ο τερματισμός της  διχοτόμησης∙  

•    Η επίτευξη μιας δίκαιης, λειτουργικής και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, σε ένα ελεύθερο, ανεξάρτητο, κυρίαρχο και εδαφικά ακέραιο κράτος, με μια και μοναδική διεθνή προσωπικότητα, ενιαία κυριαρχία και ιθαγένεια.

Οφείλουμε όμως να αναγνωρίσουμε ότι, υπό τις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στο Κυπριακό, 

•    ως αποτέλεσμα της αναθεωρητικής πολιτικής της Τουρκίας  και της εν γένει έξαρσης της επιθετικότητάς της καθώς και, εμμέσως,

•    ως αποτέλεσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία  και των γεωπολιτικών και οικονομικών συνεπειών της, στην ευρύτερη περιοχή στην οποία βρίσκεται και η Κύπρος και διεθνώς,

Επιβάλλεται επομένως μια εις βάθος αξιολόγηση της στρατηγικής και τακτικής μας στο Κυπριακό αλλά και της εξωτερικής πολιτικής μας, ιδιαίτερα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.  

Η από δεκαετιών πεπατημένη οδός προς μια συμφωνημένη διευθέτηση του Κυπριακού δυστυχώς δεν απέδωσε λύση του Κυπριακού λόγω του μαξιμαλισμού, της αδιαλλαξίας και της κακοπιστίας της τουρκικής πλευράς. 

Η δική μας πλευρά οφείλει να δηλώνει ξεκάθαρα και να δεσμεύεται πως  επιδιώκει λύση του Κυπριακού στο πλαίσιο της αποστολής των καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα και σύμφωνα με τις επιταγές των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας.  

Είναι, επίσης φυσικά, εκτός συζήτησης η εκ μέρους μας αποδοχή επανέναρξης διαπραγματεύσεων στη βάση των θέσεων, της τουρκικής πλευράς τις οποίες κατέθεσε στο τραπέζι κατά την Πενταμερή της Γενεύης τον Απρίλιο του 2021.

Από την άλλη, αναγνωρίζουμε πως η παράταση της σημερινής κατάστασης, με ή χωρίς διαπραγματευτική διαδικασία, οδηγεί, όχι μόνο στην εδραίωση των κατοχικών και διχοτομικών δεδομένων αλλά και στην διακινδύνευση της ελευθερίας και της ασφάλειας των ελευθέρων περιοχών.

Γι΄ αυτό, με προσήλωση στις θεμελιώδεις αρχές οι οποίες πρέπει να διέπουν την λύση, επιβάλλεται να γίνει επειγόντως μια εις βάθος αξιολόγηση και αναθεώρηση της στρατηγικής και της τακτικής μας.
Πρέπει να ξαναδώσουμε προοπτική για λύση του Κυπριακού.

Επιδιώκουμε μια συνολική λύση του Κυπριακού μέσω διαπραγματεύσεων και συμφωνίας η οποία:

•    Θα αποκαθιστά την ενότητα και ακεραιότητα του εδάφους της Κύπρου και του λαού της σε ένα σύγχρονο, ομοσπονδιακό, δημοκρατικό, δικοινοτικό και διζωνικό κράτος, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο θα είναι συνέχεια και προϊόν μετεξέλιξης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

•    Θα προνοεί και θα διασφαλίζει την πλήρη αποχώρηση του τουρκικού στρατού από την Κύπρο πριν από την έναρξη εφαρμογής της, και την κατάργηση κάθε είδους εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων οποιουδήποτε άλλου κράτους.

Επιμένουμε σε 0 στρατό και 0 εγγυήσεις, όσο και εάν κάποιοι παθαίνουν αλλεργία όταν το λέμε.

•    Η λύση θα πρέπει να βασίζεται στις αρχές και αξίες και το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς παρεκκλίσεις, καθώς και στο διεθνές δίκαιο και τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

•    Θα αποκαθιστά, θα διασφαλίζει και θα σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες όλων των προσώπων υπό τη δικαιοδοσία του κράτους χωρίς διακρίσεις, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Στο πλαίσιο αυτό το δικαίωμα στην ιδιοκτησία θα τυγχάνει πλήρους σεβασμού.  

Στο ίδιο πλαίσιο θα αντιμετωπιστεί το έγκλημα του εποικισμού και οι συνέπειες που είναι ζήτημα μαζικής παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.   

•    Θα διασφαλίζει στους Ελληνοκύπριους,  Μαρωνίτες,  Αρμένιους και Λατίνους ότι θα συνεχίσουν να ζουν στην κοινή πατρίδα μας και ότι θα συνυπάρχουν αρμονικά και θα ευημερούν μαζί με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας και τους άλλους νόμιμους κατοίκους του νησιού στο πλαίσιο κράτους δικαίου.

•    Θα καθιστά αδύνατο, η μία Κοινότητα, με πράξεις ή παραλείψεις της, να προκαλεί την δυσλειτουργία ή την παράλυση και τελικά τη διάλυση του κράτους.

Για να επιτευχθεί η λύση που επιδιώκουμε, το Δημοκρατικό Κόμμα προτείνει:

o    Την εις βάθος αξιολόγηση των νέων δεδομένων που έχουν διαμορφωθεί στο Κυπριακό με σκοπό την αναθεώρηση της στρατηγικής μας η οποία θα έχει τις δυνατότητες να δώσει προοπτική για λύση του Κυπριακού. 

o    Η αξιολόγηση αυτή θα πρέπει να συζητηθεί στο Εθνικό Συμβούλιο με στόχο την εξασφάλιση συναίνεσης. 

o    Την επαναφορά του Κυπριακού στις ορθές παραμέτρους του, οι οποίες ορίζονται από τις ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου και από τα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, ως προβλήματος εισβολής και κατοχής και μαζικής παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Τουρκία, στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας.

o    Την απόρριψη με λόγια και έργα οποιασδήποτε διχοτομικής λύσης του Κυπριακού με οποιοδήποτε ένδυμα κι αν παρουσιάζεται, όπως: η διατήρηση  του στάτους κβο, η αναγνώριση δυο ανεξαρτήτων κρατών, η αναγνώριση κυριαρχικής ισότητας ή η αναγνώριση ίσου διεθνούς καθεστώτος δυο οντοτήτων, η συνομοσπονδία ή η προσάρτηση των κατεχομένων στην Τουρκία.

o    Την επανεξέταση της πολιτικής μας εναντίον της αναβάθμισης του ψευδοκράτους με σκοπό να καταστεί αποτελεσματικότερη.

o    Την υιοθέτηση μιας νέας, διεκδικητικής διαπραγματευτικής τακτικής, που θα προτάσσει τις πτυχές ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του κυπριακού κράτους και του κυπριακού Ελληνισμού στην πατρίδα του. 

o    Την εντατικοποίηση των προσπαθειών για την παράδοση των Βαρωσίων στους νόμιμους ιδιοκτήτες,  κατοίκους  και κληρονόμους τους σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ. Οι καταγγελίες σε διεθνή σώματα θα πρέπει πλέον να συνοδεύονται από κατάλληλα μέτρα. 

o    Οι εγγενείς αδυναμίες της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους και η πολιτική της Τουρκίας να μην παρέχει σχετικές πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της από το 1974, ευθύνονται για το γεγονός ότι η διερευνητική διαδικασία για την τύχη των αγνοουμένων βρίσκεται σε τέλμα και για το ότι πλέον οι συγγενείς ελαχίστων αγνοουμένων λαμβάνουν πληροφορίες για τους δικούς τους που αγνοούνται. Υπό το φως αυτών των διαπιστώσεων πρέπει να αναληφθεί πρωτοβουλία σε υψηλότατο επίπεδο με σκοπό να πεισθεί η Τουρκία να παράσχει πληροφορίες σχετικά με αγνοούμενους και πεσόντες περιλαμβανομένων και πληροφοριών που αφορούν χώρους ταφής.  Πρέπει επίσης να αναληφθεί πρωτοβουλία για την αναβάθμιση της αποτελεσματικότητας της και την επιτάχυνση των διαδικασιών της ΔΕΑ για την πλήρη και τεκμηριωμένη διερεύνηση των υποθέσεων που εκκρεμούν. 

o    Ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ: η άμεση διασύνδεση των ευρωτουρκικών σχέσεων με την επιθετικότητα της Τουρκίας και την επίλυση του κυπριακού. 

o    Την προαγωγή, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, της εφαρμογής μιας συνολικής, κοινής, ευρωπαϊκής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας. 

o    Τον καταρτισμό κρατικής πολιτικής για την Τουρκοκυπριακή Κοινότητα, η οποία να διαπνέει όλες τις πολιτικές της Κυπριακή Δημοκρατίας, η οποία να στοχεύει στη δημιουργική συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων σε μια ειλικρινή κοινή προσπάθεια οικοδόμησης ενός κοινού κράτους για όλους τους κυπρίους στο πλαίσιο μιας ελεύθερης από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της Τουρκίας Κύπρου.  

o    Τη δημιουργία Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας (ΣΕΑ) υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, το οποίο θα συμβουλεύει, την Κυβέρνηση και θα την επικουρεί στο να  συντονίζει και να εναρμονίζει τις στρατηγικές προτεραιότητες της χώρας με επικέντρωση στο Κυπριακό, την εξωτερική πολιτική, την άμυνα και την εθνική ασφάλεια. 

o    Την αναβάθμιση της συνεργασίας Κύπρου και Ελλάδας, μέσω της θεσμοθέτησης και λειτουργίας Ανώτατου Κοινού Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας, με έμφαση στο Κυπριακό, την εξωτερική πολιτική, την άμυνα και την ασφάλεια. 

o    Την επείγουσα ανασύσταση του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδος – Κύπρου ως κατάλληλου μέσου για την επέκταση και εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας των δυο χωρών.

o    Τη δομική αναβάθμιση, την περαιτέρω ενίσχυση και τον ουσιαστικό εκσυγχρονισμό της Εθνικής Φρουράς, ως αμυντικού πυλώνα αποτροπής της τουρκικής επιθετικότητας.

o    Την περαιτέρω θεσμική, οργανική και διεθνή πολιτική οχύρωση των δικαιοδοσιών και δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας επί της θάλασσας και του υποθαλάσσιου πλούτου της προς όφελος του κράτους και του συνόλου του Κυπριακού λαού.  Αυτό μπορεί να γίνει μέσω εθνικών πολιτικών και μέτρων καθώς και μέσω νέων συμφωνιών και συνεργιών με γειτονικές χώρες.

o    Την ταχύτερη δυνατή εμπορική εκμετάλλευση των αποθεμάτων υδρογονανθράκων της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα οποία έχουν ανακαλυφθεί ή θα ανακαλυφθούν στην ΑΟΖ της, περιλαμβανομένης της ταχείας διοχέτευσης στο νησί κυπριακού φυσικού αερίου για τις ανάγκες της Κύπρου ως συνόλου.

o    Την αναβάθμιση του ρόλου και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του Εθνικού Συμβουλίου, ως του κύριου σώματος διαβούλευσης της πολιτικής ηγεσίας για το Εθνικό Ζήτημα και άλλων μεγάλης σπουδαιότητας για τον τόπο ζητημάτων. 

o    Την επαναφορά της πρακτικής να ενημερώνεται τακτικά η Βουλή των Αντιπροσώπων από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για το Εθνικό Ζήτημα.  

Να ληφθεί επίσης πρόνοια ώστε να γίνεται συζήτηση σε αυτήν των πτυχών του Κυπριακού οι οποίες την αφορούν θεσμικά. 

o    Την ανάληψη πρωτοβουλίας για έναρξη διαλόγου με το Ηνωμένο Βασίλειο  με σκοπό τον σταδιακό τερματισμό του αποικιακού καθεστώτος των Βρετανικών Βάσεων.

Επιπρόσθετα, το Δημοκρατικό Κόμμα κατατάσσει την αμυντική θωράκιση ανάμεσα στις θεμελιώδεις παραμέτρους του αγώνα της Κυπριακής Δημοκρατίας για απελευθέρωση και επίτευξη βιώσιμης και λειτουργικής λύσης. 

Επιλογή και προτεραιότητά του Δημοκρατικού Κόμματος είναι η ειρήνη, όμως η ειρήνη μπορεί να διασφαλιστεί μόνο μέσα από την αποτρεπτική και αμυντική ισχύ της Εθνικής Φρουράς. 

Γι’ αυτό το λόγο, το Δημοκρατικό Κόμμα προτείνει:

1.    Τη συγκρότηση 5ετούς εξοπλιστικού προγράμματος με ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της αεράμυνας, της αεροπορίας και του ναυτικού, μέσω της αξιοποίησης και ενίσχυσης του Ταμείου Αμυντικής Θωράκισης για νέους εξοπλισμούς. 

Είναι πάγια θέση του Δημοκρατικού Κόμματος η σταδιακή αύξηση των εξοπλιστικών δαπανών (και όχι του προϋπολογισμού του Υπουργείου Άμυνας), από το 0.2% του ΑΕΠ που είναι σήμερα, στο 2% του ΑΕΠ.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ως Δημοκρατικό Κόμμα, πιστεύουμε στην δύναμη και δυνατότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 
Όμως χρειάζεται διεκδίκηση, επιμονή, συνέπεια, μεθοδικότητα και συνεχής δράση και όχι σπασμωδικές, επικοινωνιακές κινήσεις περιβεβλημένες με αντιφατικές δηλώσεις και αναξιόπιστες διακηρύξεις. 
Ως Δημοκρατικό Κόμμα, πιστεύουμε ότι υπάρχει η δυνατότητα διεκδίκησης και επίτευξης πολιτικού, διπλωματικού και οικονομικού κόστους στην Τουρκία, με ένα και μόνο στόχο: να αλλάξει στάση στο Κυπριακό. 
Διότι, κυρίες και κύριοι συνάδερφοι, 
για να υπάρξει λύση στο Κυπριακό, με βάση τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και των συμφωνιών υψηλού επιπέδου, όπως θέλουμε όλοι, τότε θα πρέπει η Τουρκία να κάνει πολλές και συγκεκριμένες υποχωρήσεις. 
Χωρίς αυτές, λύση σωστή και βιώσιμη δεν πρόκειται να βρεθεί ποτέ.
Κάθε άλλη προσπάθεια κλεισίματος του Κυπριακού, ή επιβολής διχοτομικών σχεδίων τύπου Ανάν, ή «λύσης δύο κρατών», θα απορριφθούν ξανά από τον κυπριακό ελληνισμό.
Καλούμε λοιπόν τους πάντες σε ενότητα και συλλογικότητα. 
Καλούμε τους πάντες σε μια στρατηγική ενίσχυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στρατηγική διεκδίκησης λύσης του Κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ.
Δηλώνουμε με κάθε δύναμη της ψυχής μας, πως το Δημοκρατικό Κόμμα και η συντριπτική πλειοψηφία του Κυπριακού Ελληνισμού, δεν θα επιτρέψει ποτέ το κυπριακό να εκτροχιαστεί σε λύση δυο κρατών και διχοτόμησης.
Δεν θα επιτρέψουμε τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Θα συνεχίσουμε τον αγώνα για τη δικαίωση του λαού μας, όσα χρόνια και εάν περάσουν, μέχρι την ημέρα της απελευθέρωσης, της επανένωσης και της ειρήνης.

Καλές γιορτές σε όλες και όλους.»