Σοβαρές παραλείψεις εντόπισε ο Γενικός Ελεγκτής σχετικά με τη διάθεση κρατικής γης, αναφέροντας σε έκθεση του πως αυτή δεν γίνεται με οικονομικό, αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο, με τον Υπουργό Εσωτερικών να δίνει άμεσα οδηγίες για εισαγωγή κριτηρίων και ελέγχων.
>>> Διαβάστε αυτούσια την Έκθεση εδώ
Το ζήτημα απασχόλησε την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου σε χθεσινή (1/6) της συνεδρία, στην οποία ανακοινώθηκαν παράλληλα και αλλαγές προς διόρθωση των πιο πάνω από το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ την ίδια ώρα και το ΑΚΕΛ κατέθεσε πρόταση νόμου η οποία θα αφορά αλλαγή στη διαδικασία για διάθεση κρατικής γης που ξεπερνά μια συγκεκριμένη αξία.
Πιο συγκεκριμένα, όπως πληροφορείται η Brief, ο Υπουργός Εσωτερικών θα προχωρήσει με στρατηγικό σχεδιασμό και αλλαγές στον τρόπο που τυγχάνει διάθεσης η κρατική γη.
Ο σχεδιασμός θα αφορά μεταξύ άλλων τροποποίηση των περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας της Δημοκρατίας Κανονισμών, καθώς όπως πληροφορείται η Brief, το Τμήμα Κτηματολογίου, μετά από οδηγίες του Υπουργού Εσωτερικών θα επικαιροποιήσει και θα εκσυγχρονίσει τις διαδικασίες.
Ειδικότερα, με τους νέους κανονισμούς θα δίνονται σαφείς ερμηνείες ως προς τους δικαιούχους και καθορίζονται κριτήρια για την εξέταση των αιτήσεων, για τους γεωργικούς, κτηνοτροφικούς, βιομηχανικούς και άλλους σκοπούς, ενώ βάσει αυτών καλύπτονται νέες ανάγκες που έχουν προκύψει, για χρήσεις όπως η εγκατάσταση σταθμών ραδιοεπικοινωνίας και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).
Παράλληλα, το Τμήμα Πολεοδομίας μετά από πρωτοβουλία του Υπουργού Εσωτερικών και σε συνεργασία με το Τμήμα Κτηματολογίου, θα προχωρήσει με εντοπισμό κατάλληλης κρατικής γης για σκοπούς ανάπτυξης ΑΠΕ,
Επιπλέον, με σκοπό την εισαγωγή ανοικτών και διάφανων διαδικασιών, για τη διάθεση κρατικής γης για βιομηχανικούς σκοπούς, περιλαμβανομένης της ανάπτυξης ΑΠΕ και για εμπορικούς σκοπούς, εισάγεται η διαδικασία προκήρυξης δημόσιου διαγωνισμού.
Για την ετοιμασία των νέων Κανονισμών, όπως σημειώνει το ΥΠΕΣ, έχουν ληφθεί υπόψη τα προβλήματα που δημιουργούνται με τους υφιστάμενους κανονισμούς και οι κατά καιρούς υποδείξεις των διάφορων Κοινοβουλευτικών Επιτροπών, καθώς και του Γενικού Ελεγκτή και άλλων φορέων.
Το προσχέδιο των νέων Κανονισμών θα σταλεί πολύ σύντομα για διαβούλευση στα εμπλεκόμενα Τμήματα και Υπηρεσίες στη συνέχεια θα προωθηθεί στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο.
Πρέπει να αναφερθεί πως ταυτόχρονα το ΑΚΕΛ, κατέθεσε πρόταση νόμου σχετικά με το ζήτημα η οποία προνοεί τη διεξαγωγή δημόσιων, πλειοδοτικών διαγωνισμών, για εκμίσθωση γης αγοραίας αξίας πέραν των €500.000.
Πάντως, όπως πληροφορείται η Brief, τόσο οι διαβεβαιώσεις που δόθηκαν από τον Υπουργό Εσωτερικών για τις προτεινόμενες αλλαγές, όσο και η πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ, φαίνεται να ικανοποιούν την Ελεγκτική Υπηρεσία.
Τι είχε εντοπίσει η Ελεγκτική Υπηρεσία στην Έκθεση της
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα ευρήματα της Ελεγκτικής Υπηρεσία δεν τηρείται καμία ανταγωνιστική διαδικασία στην εκμίσθωση κρατικής γης, ενώ την ίδια ώρα το Τμήμα Κτηματολογίου δεν έχει καταγράψει την κρατική γη που είναι διαθέσιμη για εκμίσθωση, εντείνοντας έτσι τα προβλήματα αδιαφάνειας αφού μόνο με εσωτερική πληροφόρηση μπορεί κάποιος – όπως σημειώνει η ΕΥ – να γνωρίζει εάν τυχόν το αίτημα του για εκμίσθωση κρατικής γης έχει καλές πιθανότητες να εγκριθεί.
Όπως είχε αναφέρει και η Brief σε προηγούμενο της ρεπορτάζ, όχι μόνο χαμηλότερα από το κανονικό είναι σε κάποιες περιπτώσεις οι εκμισθώσεις κρατικής γης, αλλά ούτε ακόμα και τα ενοίκια δεν καταβάλλονται από αριθμό μισθωτών προς το κράτος, όπως καταδεικνύει έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, αφού τα οφειλόμενα έχουν ξεπεράσει τα €8 εκατομμύρια.
Μάλιστα, στην έκθεση της η ΕΥ αναφέρεται σε αρκετές εξόφθαλμες περιπτώσεις, αφού από ξενοδοχείο μέχρι και γνωστά καφεστιατόρια φαίνεται να λειτουργούσαν χωρίς να έλεγξε κανείς εδώ και χρόνια είτε το ποσό του ενοικίου που καταβαλλόταν, είτε τη νομιμότητα της σύμβασης.
Ειδικότερα, μέσα από τον έλεγχο διαπιστώθηκε - σύμφωνα με την Ελεγκτική - πως το Τμήμα Κτηματολογίου αναθέτει δημόσιες συμβάσεις που πολλές φορές είναι πολύ μεγάλης αξίας με διαδικασίες οι οποίες δεν διασφαλίζουν τα οικονομικά συμφέροντα του κράτους, προκαλώντας - όπως σημειώνει - προϋποθέσεις για κρούσματα διαφθοράς, αφού σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δεν υπάρχει καταγεγραμμένη η κρατική γη που είναι διαθέσιμη για εκμίσθωση, παρά μόνο το σύνολο της κρατικής γης, ενδεχομένως κάποια παράνομη εσωτερική πληροφόρηση να ευνοεί συγκεκριμένους ενδιαφερόμενους.
Μάλιστα, η Ελεγκτική Υπηρεσία έχει ήδη προβεί σε καταγγελία στην Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς για μία περίπτωση, ενώ παράλληλα ετοιμάζει και δεύτερη μόλις λάβει τα σχόλια από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Ξενοδοχείο δίνει €54.600, ενώ έπρεπε να δίνει €655.200 από το 2019
Χαρακτηριστικό παράδειγμα για όσα αναφέρει η ΕΥ, η περίπτωση ξενοδοχειακής μονάδας η οποία ενώ θα έπρεπε να καταβάλει ετησίως από το 2019 στο κράτος €655.200, πληρώνει μόνο €54.600, καθώς κανείς δεν έλεγξε τη σύμβαση.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει η ελεγκτική για τη συγκεκριμένη περίπτωση, το μίσθωμα καθορίστηκε σε 0,5% ετησίως πάνω στην αξία της ιδιοκτησίας, σύμφωνα και με εισήγηση του Τμήματος Κτηματολογίου, διότι ήταν κατά 87% μέτοχος ο Συνεργατισμός. Σύμφωνα με τους όρους της Σύμβασης, αν μειωνόταν το ποσοστό συμμετοχής του Συνεργατισμού κάτω από το 51%, τότε το μίσθωμα θα ανέβαινε αυτόματα στο 6% της αγοραίας αξίας της γης.
Από στοιχεία που έλαβε η ΕΥ από τον Έφορο Εταιρειών, φαίνεται ότι στις 21.2.2019 μειώθηκε το ποσοστό του Συνεργατισμού σε 49,2%, χωρίς ωστόσο το Κτηματολόγιο να ζητήσει να αυξηθεί το μίσθωμα και ο μισθωτής εξακολουθεί να καταβάλλει ως μίσθωμα 0,5% πάνω στην αγοραία αξία της γης.
Σύμφωνα με την τελευταία αναθεώρηση που έγινε για την πενταετία 2018 - 2023, το ετήσιο μίσθωμα ανέρχεται σε €54.600, ενώ από τις 21.2.2019 και μετά θα έπρεπε να ανερχόταν σε €655.200.
Βeach bar με παράνομα γη – Πήγε στην Αρχή κατά της Διαφθοράς ο Γενικός Ελεγκτής
Ένα άλλο παράδειγμα αποτελεί και η περίπτωση γνωστού παραλιακού εστιατορίου / μπαρ στην περιοχή της Σωτήρας, το οποίο σύμφωνα με την Ελεγκτική λειτουργεί εντός χαλίτικης γης (Περιοχή Natura 2000 και εντός Ζώνης Προστασίας της Παραλίας) με την ανοχή αρκετών κρατικών υπηρεσιών.
Όπως σημειώνεται το εν λόγω υποστατικό δεν είχε λάβει ούτε άδεια λειτουργίας από το Υφυπουργείο Τουρισμού, ενώ η μόνη άδεια που είχε παραχωρηθεί προς τον Δήμο Σωτήρας για άδεια χρήσης ήταν αποκλειστικά για αποχωρητήρια / αποδυτήρια.
Μάλιστα, το Τμήμα Πολεοδομίας, στις 4/8/2021 καλούσε τον Δήμο να κατεδαφίσει όλες τις κατασκευές στο τεμάχιο, με τον Δήμο τελικά να υποβάλει ιεραρχική προσφυγή, η οποία ακόμη εξετάζεται.
Συνοψίζοντας το θέμα, η Ελεγκτική κρίνει το ζήτημα ως πολύ σοβαρό, αφού όπως σημειώνει «το Τμήμα Κτηματολογίου αλλά και ο Δήμος Σωτήρας έχουν συμπράξει στην παράνομη κατάληψη (και ανοχή στην κατάληψη) κρατικής γης και την παράνομη παραχώρησή της σε ιδιώτη και επιχειρούν την εκ των υστέρων νομιμοποίηση της παρανομίας με την ανοχή του Επάρχου Αμμοχώστου».
Μάλιστα, για την εν λόγω η υπόθεση η Ελεγκτική Υπηρεσία κατέθεσε στις 16/3/2023 σχετική καταγγελία στην Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς.
Καφεστιατόριο λειτουργούσε χωρίς άδεια από το 2019 – Πήρε επιστολή
Άλλη περίπτωση αφορά καφεστιατόριο και πάλι στον Δήμο Σωτήρας το οποίο σύμφωνα πάντα με την Ελεγκτική λειτουργούσε κατά παράβαση της σύμβασης η οποία έληξε το 2021.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, για το εν λόγω υποστατικό η συμφωνία έληξε το 2021, χωρίς δικαίωμα περαιτέρω ανανέωσης, με τους μισθωτές να χρησιμοποιούν όπως σημειώνει η ΕΥ από τότε μέχρι και σήμερα παράνομα την εν λόγω κρατική γη.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, οι μισθωτές είχαν προχωρήσει με αίτημα για εκ νέου μίσθωση του εν λόγω ακινήτου, ωστόσο η αίτηση απορρίφθηκε από το Υπουργικό στη συνεδρία του στις 12/10/2022.
Έτσι, όπως αναφέρει η ΕΥ, οι μισθωτές οι οποίοι ενημερώθηκαν στις 12/12/2022 για την απόφαση θα πρέπει να εγκαταλείψουν μέσα σε περίοδο έξι μηνών το υποστατικό και ενώ θα πρέπει να καταβάλουν ενδιάμεσα οφέλη για την παράνομη κατοχή και χρήση της κρατικής γης.
10 μισθωτές χρωστούν €5,4 εκατ. – Καθυστερήσεις σε όλα
Παράλληλα, πρόβλημα φαίνεται να προκύπτει και με την είσπραξη καθυστερημένων μισθωμάτων, καθώς τα ανείσπρακτα μέχρι τις 31.12.2021 ανέρχονταν σε €8,5 εκατ., ενώ τα €5,4 εκατ. οφείλονταν από 10 μόνο μισθωτές,
Την ίδια ώρα καθυστέρηση παρατηρείται και με την εξέταση των αιτήσεων για εκμίσθωση κρατικής γης, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία αυτές ανέρχονταν σε 8.178, με τις πρώτες να χρονολογούνται από το 1980. Καθυστέρηση επίσης εντοπίστηκε και στον μέσο όρο ολοκλήρωσης της διαδικασίας εξέτασης των υποθέσεων καθώς η Ελεγκτική εντόπισε πως χρειάζονταν 72 μήνες αντί σε 12-18 μήνες, όπως τέθηκε στον Χάρτη Δικαιωμάτων του Πολίτη.
Διαβάστε αυτούσια την Έκθεση εδώ
Ζάκος Χαράλαμπος
