• Το δημόσιο χρέος είναι από τα υψηλότερα στην Ε.Ε. – Ευάλωτη η Κύπρος σε κλυδωνισμούς

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατυπώνει τις ανησυχίες της σε σχέση με το υψηλό απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων των κυπριακών τραπεζών και τα χαμηλά περιθώρια επιτοκίων, τονίζοντας πως εξακολουθούν να επιβαρύνουν τις επιδόσεις των τραπεζών.  

Παρόλο που θεωρεί πως ο τραπεζικός τομέας επέστρεψε στην κερδοφορία κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018, επισημαίνει ότι οι τράπεζες κατέχουν μεγάλα αποθέματα μη εξυπηρετούμενων δανείων, ακόμη και μετά από σημαντικές εκχωρήσεις. «Τα καθαρά περιθώρια επιτοκίων εξακολουθούν να μειώνονται, ενώ ο δείκτης κόστους εκμετάλλευσης προς έσοδα σχεδόν διπλασιάστηκε κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018» αναφέρει.

Η Επιτροπή σημειώνει πως «η Κύπρος έχει λάβει σημαντικά μέτρα για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά η χρήση όλων των διαθέσιμων αποτελεσματικών εργαλείων θα εξασφάλιζε περαιτέρω πρόοδο».

>>> Οι εξελίξεις της ημέρας - Brief - Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Η ΣΚΤ και τα ΜΕΔ
Επίσης,  θεωρεί ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μπορεί να μειώθηκαν αισθητά το 2018, αλλά αυτό οφείλεται κυρίως λόγω της πώλησης και εκκαθάρισης της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας, η οποία μετέφερε ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο επισφαλών στοιχείων ενεργητικού από το τραπεζικό σύστημα σε χωριστό δημόσιο φορέα.

Ωστόσο χαρακτηρίζει ως θετική τη βελτίωση του πλαισίου αφερεγγυότητας και εκποιήσεων και τον νόμο για την πώληση δανείων που υιοθετήθηκαν από τις Αρχές καθώς και τη θέσπιση νομοθεσίας περί τιτλοποίησης δανείων.

Ιδιαίτερη αναφορά κάνει στο  σχέδιο «Εστία» το οποίο, όπως εξηγεί, είναι  σχεδιασμένο για την αντιμετώπιση μη εξυπηρετούμενων δανείων που είναι εξασφαλισμένα με υποθήκες σε πρώτη κατοικία και πρόκειται να εφαρμοστεί το 2019.

Όμως, σημειώνει πως «το Σχέδιο έχει προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με τον ηθικό κίνδυνο και τον δίκαιο χαρακτήρα του». Θεωρεί ότι «τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα του σχεδίου δεν είναι ακόμη ορατά» και πιστεύει ότι «η άμεση χρήση όλων των διαθέσιμων εργαλείων σε συνδυασμό με ένα αποτελεσματικό δικαστικό σύστημα μπορεί να μετριάσει ορισμένους από αυτούς τους κινδύνους και τελικά να ενισχύσει τη νοοτροπία συνέπειας στις πληρωμές».

Οι διαπιστώσεις της Κομισιόν καταγράφονται στην έκθεση 2019 «European Semester: Assessment of progress on structural reforms, prevention and correction of macroeconomic imbalances, and results of in-depth reviews under Regulation (EU) No 1176/2011».

Η έκθεση αξιολογεί την πρόοδο των κρατών όσον αφορά τις οικονομικές και κοινωνικές προτεραιότητές τους, και παρουσιάζει την Κύπρο, την Ελλάδα και την Ιταλία ως τις  χώρες που αντιμετωπίζουν υπερβολικές ανισορροπίες.

>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<<

Ανησυχίες για το ιδιωτικό χρέος
Ιδιαίτερες είναι οι ανησυχίες που διατυπώνει για το χρέος του ιδιωτικού τομέα. Όπως επισημαίνει, «ο δείκτης χρέους του ιδιωτικού τομέα προς το ΑΕΠ μειώνεται, αλλά εξακολουθεί να είναι μεταξύ των υψηλότερων στην ΕΕ».

Εξηγεί ότι η μείωση το 2018 οφειλόταν στην ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ, τον πληθωρισμό, τις αποπληρωμές σε μετρητά, τις διαγραφές μη εξυπηρετούμενων δανείων και τις συμφωνίες ανταλλαγής χρέους με περιουσιακά στοιχεία.

Ωστόσο, παρατηρεί πως το νομικό πλαίσιο για την αφερεγγυότητα και τις εκποιήσεις και το σχέδιο «Εστία» αναμένεται να συμβάλουν στη μείωση του χρέους του ιδιωτικού τομέα.

Εκτιμά πως το δημόσιο θα ανέλθει στο 105 % του ΑΕΠ το 2018, αντιστρέφοντας εν μέρει τη μείωση του 2017 και διατυπώνει την άποψη ότι αναμένεται να μειώνεται σταθερά την περίοδο 2019-2020, λόγω της αναμενόμενης συνέχισης των υψηλών επιδόσεων στα δημόσια οικονομικά. Ωστόσο, δεν αποκρύβει τις ανησυχίες της ότι  «το δημόσιο χρέος είναι από τα υψηλότερα στην Ε.Ε., γεγονός που καθιστά την Κύπρο ευάλωτη σε ενδεχόμενους χρηματοπιστωτικούς ή οικονομικούς κλυδωνισμούς».