Οι 8 από τις 10 στάσεις στην Κύπρο δεν έχουν στέγαστρο. 

Αυτά είναι τα επίσημα στοιχεία που καταδεικνύουν πλέον και σε ποσοστό το μεγάλο πρόβλημα που παρατηρείται εδώ και χρόνια στην Κύπρο, αφού πολίτες σε πολλές περιοχές αναγκάζονται να περιμένουν όρθιοι το λεωφορείο κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες και ενώ οι αρμόδιοι διερωτώνται την ίδια ώρα γιατί δεν μπορούν να προωθήσουν τη χρήση των Δημόσιων Μεταφορών. 

Μόλις οι 1.200 από τις 5.000 στάσεις έχουν στέγαστρο

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που εξασφάλισε η Brief από το Υπουργείο Μεταφορών, τη δεδομένη στιγμή στην Κύπρο υπάρχουν 5.000 στάσεις. Από αυτές τις στάσεις μόνο οι περίπου 1.200 έχουν στέγαστρο. Δηλαδή, μόλις το 24% των στάσεων μπορούν να εξασφαλίσουν σε πολίτες κάθισμα και προστασία από τις καιρικές συνθήκες. 

Τους δίνουν €2 εκατ. τον χρόνο για στάσεις και δεν τα παίρνουν 

Το μεγάλο πρόβλημα ωστόσο με την απουσία στεγάστρων στις στάσεις των λεωφορείων θα μπορούσε να μετριασθεί - στην χειρότερη των περιπτώσεων -, ενώ θα μπορούσε ακόμη και να επιλυθεί εάν οι Δήμοι και οι Κοινότητες αξιοποιούσαν το ειδικό κονδύλι του Υπουργείου Μεταφορών που διατίθεται κάθε χρόνο προς αυτό τον σκοπό. 

Όμως, οι Τοπικές Αρχές όχι μόνο δεν εκμεταλλεύτηκαν πλήρως αυτό το κονδύλι, αλλά το άφησαν και σχεδόν άθικτο, αφού το μεγαλύτερο μέρος του την τελευταία πενταετία - σχεδόν €1,6 εκατ. κάθε χρόνο - που διατίθεται για στέγαστρα παραμένει στα Ταμεία του Υπουργείου λόγω της αδιαφορίας τους. 

Πιο συγκεκριμένα, το Υπουργείο Μεταφορών από το 2017 και έπειτα διαθέτει κονδύλι ύψους €2 εκατ. κάθε χρόνο ως χορηγία σε Δήμους και Κοινότητες ώστε να κατασκευάσουν στέγαστρα σε στάσεις λεωφορείων που βρίσκονται εντός των ορίων τους. 

Σύμφωνα με το πρόγραμμα, κάθε Κοινότητα και Δήμος δικαιούται να πάρει έως και €2.500 χορηγία για κάθε στέγαστρο που τοποθετεί. 

Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία, οι Τοπικές Αρχές, απορροφούν για στέγαστρα κάθε χρόνο μόλις το 20% από το κονδύλι των €2 εκατ., αφήνοντας ουσιαστικά κάθε χρονιά στα Ταμεία του Υπουργείου περίπου €1,6 εκατ. και ενώ αυτά θα μπορούσαν να μετατραπούν σε εκατοντάδες στάσεις κάθε χρόνο που θα μπορούσαν να εξυπηρετούν αξιοπρεπώς όσους πολίτες επιλέγουν να μετακινηθούν με λεωφορείο.

Την ίδια ώρα η τιμή ενός μέσου στεγάστρου σε στάση λεωφορείου δεν φαίνεται να ξεπερνά τις €2.000. Σημείο το οποίο εγείρει ακόμη περισσότερα ερωτήματα για την αδιαφορία των Τοπικών Αρχών, καθώς η κατασκευή στεγάστρων δεν θα επέφερε κανένα επιπλέον κόστος στα ταμεία τους, αφού το Υπουργείο επιχορηγεί όπως αναφέραμε και πιο πάνω €2.500 για κάθε στέγαστρο. 

Με ένα απλό υπολογισμό εάν οι Τοπικές Αρχές αξιοποιούσαν πλήρως το κονδύλι θα μπορούσαν να τοποθετηθούν περίπου 800 στάσεις με στέγαστρα κάθε χρόνο από το 2017 έως και σήμερα.  

Πάντως, αρμόδια πηγή από το Υπουργείο Μεταφορών σημείωσε πως το εν λόγω σχέδιο για την χορηγία για στέγαστρα σε Τοπικές Αρχές θα συνεχίσει να τρέχει και για την επόμενη 5ετία κατά την οποία θα ξεκινήσει να υλοποιείται και ο σχεδιασμός του Υπουργείου Μεταφορών για τοποθέτηση περίπου 3.100 στεγάστρων. 

Δεν φτάνουν τα στέγαστρα ούτε και με το 5ετες πλάνο του Υπουργείου 

Την ίδια ώρα το Υπουργείο Μεταφορών προχωρά με το έργο για την κατασκευή και τοποθέτηση στάσεων και στεγάστρων και επιδιόρθωση παλαιότερων για ολόκληρη την Κύπρο με 5ετές ορίζοντα ολοκλήρωσης. Το Υπουργείο εκτιμά πως θα τοποθετεί περίπου 500-600 στέγαστρα κάθε χρόνο σε διάφορες περιοχές Παγκύπρια. 

Όμως ούτε ακόμη και αυτό το σχέδιο δεν φαίνεται πως θα επιλύσει πλήρως το πρόβλημα, καθώς βάσει του σχεδιασμού θα τοποθετηθούν 2.100 καινούργια στέγαστρα και επιπλέον 1.000 στέγαστρα τα οποία ήδη υπάρχουν. Δηλαδή, με την ολοκλήρωση του σχεδίου το Υπουργείο Μεταφορών θα τοποθετήσει στέγαστρα σε περίπου 3.100 στάσεις, από τις 5.000 στάσεις, χωρίς να υπολογίζεται την ίδια ώρα και ενδεχόμενη αύξηση των στάσεων Παγκύπρια. 

Πιο συγκεκριμένα, το Υπουργείο Μεταφορών θα τοποθετήσει στο πλάνο πενταετίας 1.350 μικρά στέγαστρα, 650 μεγάλα στέγαστρα, 100 μεγάλα στέγαστρα κατάλληλα για ορεινές περιοχές, ενώ εκτιμά πως θα επιδιορθώσει και θα ανακατασκεύασει περίπου 1000 υφιστάμενα στέγαστρα ώστε να τα επανατοποθετήσει σε στάσεις. 

Τι περιλαμβάνει συγκεκριμένα το έργο

Ο Προϋπολογισμός του Έργου ανέρχεται σε €60,000,000.00 + ΦΠΑ και αναλύεται ως εξής:

• i. 5ετής Υλοποίηση  €35,000,000.00 + ΦΠΑ 
• ii. 10ετής Συντήρηση:  €5,000,000.00 + ΦΠΑ
• iii. Δικαίωμα πρόσθετων Παραγγελιών από Αναθέτουσα Αρχή - €10,000.000.00 + ΦΠΑ
• iv. Δικαίωμα άλλων Φορέων για Παραγγελίες €10,000.000.00 + ΦΠΑ. 

Το έργο συμπεριλαμβάνει την κατασκευή και τοποθέτηση στάσεων και στεγάστρων και επιδιόρθωση παλαιότερων Παγκύπρια και συγκεκριμένα:

• 350 Έξυπνες Στάσεις (pillar)
• 1350 Μικρά Στέγαστρα 
• 650 Μεγάλα Στέγαστρα
• 100 Μεγάλα Στέγαστρα κατάλληλα για ορεινές περιοχές
• Επιδιόρθωση 600-1000 μεγάλων υφιστάμενων στεγάστρων
• 2000 Απλοποιημένες στάσεις
• Φωτοβολταϊκά Συστήματα
• 500 ηλεκτρονικές πινακίδες
• 450 καλάθους
• 200 ποδηλατοστάτες και 20 Ποδηλατοστάσια
• Εργασίες κατασκευής θεμελίων και επιδιόρθωσης πεζοδρομίου γύρω από τις στάσεις

Να σημειώσουμε πως το Έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης ΘAλΕΙΑ κατά 65% και από εθνικούς πόρους κατά 35% και εντάσσεται στο πλαίσιο αναβάθμισης των υποδομών των δημόσιων επιβατικών μεταφορών, με απώτερο σκοπό την παροχή βελτιωμένης και αυξημένης υπηρεσίας προς τους χρήστες των δημόσιων μεταφορών.

Ζάκος Χαράλαμπος