•  «Ανακαλέστε τα μέτρα στήριξης για αποφυγή πληθωριστικών πιέσεων» 
•  Οικονομικές πολιτικές πιο φιλικές προς την ανάπτυξη

Σε στενό κλοιό θα βρίσκονται πλέον τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως της Ευρωζώνης, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για τα επόμενα χρόνια. Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ,  επανάφερε την περασμένη βδομάδα τρία σημαντικά θέματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα κράτη - μέλη της ευρωζώνης, ήτοι  χαμηλότερο δημόσιο χρέος και χαμηλότερη ετερογένεια των επιπέδων χρέους μεταξύ των χωρών, ψηλότερη ανάπτυξη και υψηλότερη αντικυκλικότητα της δημοσιονομικής πολιτικής.

Απευθυνόμενη στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επεσήμανε πως «τώρα είναι η ώρα να προχωρήσουμε σε αυτά τα θέματα, και βασίζομαι σε αυτή την Επιτροπή για να διαδραματίσει τον ρόλο της στην εξασφάλιση της έγκαιρης έγκρισης».

Η Κριστίν Λαγκάρντ κάλεσε τις κυβερνήσεις να συνεχίσουν να ανακαλούν τα σχετικά μέτρα στήριξης για να αποφύγουν την αύξηση των μεσοπρόθεσμων πληθωριστικών πιέσεων. Ταυτόχρονα, απαίτησε δημοσιονομικές πολιτικές που θα καταστήσουν την οικονομία της ζώνης του ευρώ πιο παραγωγική και θα μειώσουν σταδιακά το υψηλό δημόσιο χρέος.

«Ένα ισχυρό πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης είναι συντριπτικά προς το κοινό μας συμφέρον. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να επιτευχθεί συμφωνία για τη μεταρρύθμιση του δημοσιονομικού πλαισίου της Ε.Ε. έως το τέλος του έτους», επεσήμανε.

Ειδικότερα, η Λαγκάρντ με την τοποθέτησή της ανοίγει τον δρόμο σχετικά με πρόταση για τη μεταρρύθμισης της οικονομικής διακυβέρνησης στην Ένωση σύμφωνα με γνώμη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας της 5ης Ιουλίου 2023.

Ποιότητα επενδύσεων 

• Με τη νομοθέτηση των θεμάτων που εμπεριέχονται στην πρόταση οι χώρες της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης καλούνται όπως:
• Προσαρμόσουν τη δημοσιονομική τους πολιτική κατά τρόπο που δεν θα αποβαίνει σε βάρος των επενδύσεων. Προς τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να παρακολουθείται αποτελεσματικά το επίπεδο και η ποιότητα των δημόσιων επενδύσεων. 
• Προωθηθούν φιλικές προς την ανάπτυξη μεταρρυθμίσεις με απαραίτητη την ανάληψη ευθύνης σε εθνικό επίπεδο για τα εθνικά σχέδια των κρατών μελών. 

Ο προτεινόμενος κανονισμός για το νέο προληπτικό σκέλος του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ) πρέπει να περιλαμβάνει υψηλότερο επίπεδο λεπτομερειών σχετικά με τις απαιτήσεις για τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδυτικές δεσμεύσεις που πρέπει να περιλαμβάνονται σε όλα τα εθνικά σχέδια.

Τα εθνικά σχέδια των κρατών μελών θα πρέπει να παρουσιάζουν την πορεία των καθαρών δαπανών για περίοδο τουλάχιστον τεσσάρων χρόνων.

Όταν κράτος - μέλος δεσμεύεται να υλοποιήσει ένα σχετικό σύνολο μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, η περίοδος προσαρμογής μπορεί να παραταθεί κατά 3 χρόνια κατ’ ανώτατο όριο. 

Εγγυήσεις

Η ΕΚΤ συνιστά να συμπεριληφθούν εγγυήσεις ώστε να διασφαλιστεί η αύξηση των επενδύσεων για κρίσιμες προτεραιότητες πολιτικής, όπως η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση, και οι μεταρρυθμιστικές και επενδυτικές δεσμεύσεις.

Μέχρι το 2026, οι μεταρρυθμιστικές και επενδυτικές δεσμεύσεις που περιλαμβάνονται στα εγκεκριμένα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας των κρατών - μελών μπορούν να λαμβάνονται υπόψη για την παράταση της περιόδου προσαρμογής.

Η ΕΚΤ επισημαίνει τους ακόλουθους λόγους για τη μεταρρύθμιση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης:

Πρώτο, οι αυξημένοι λόγοι του δημόσιου χρέους και η ετερογένεια του χρέους μετά την πανδημία του κορωνοϊού ενισχύουν την ανάγκη αποτελεσματικού συντονισμού των δημοσιονομικών θέσεων μέσω του ΣΣΑ. 

Δεύτερο, είναι σημαντικό όπως η δημοσιονομική πολιτική καταστεί πιο αντικυκλική. Απαιτείται η λήψη αποφασιστικών μέτρων κατά τη διάρκεια της ύφεσης για την αποφυγή δυσμενών οικονομικών εξελίξεων, αλλά είναι επίσης ζωτικής σημασίας η ανασύσταση των αποθεμάτων ασφαλείας μετά τη σταθερή ανάκαμψη της οικονομίας, για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους. 

Τρίτο, είναι σημαντικό το πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης να θέτει τις προϋποθέσεις για να καταστούν οι οικονομικές πολιτικές πιο φιλικές προς την ανάπτυξη. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι επενδύσεις και η δημοσιονομική βιωσιμότητα θα πρέπει να ενσωματωθούν καλύτερα στη δημοσιονομική και μακροοικονομική εποπτεία. 

Τέταρτο, στο μέλλον η ΕΚΤ θα επικροτήσει περαιτέρω πρόοδο όσον αφορά τις πτυχές του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης οι οποίες σχετίζονται με τη ζώνη του ευρώ, όπως ο αποτελεσματικότερος συντονισμός του δημοσιονομικού προσανατολισμού της ζώνης του ευρώ και η διαμόρφωση κατάλληλα σχεδιασμένης μόνιμης κεντρικής δημοσιονομικής ικανότητας. 

Ο προτεινόμενος κανονισμός για το νέο προληπτικό σκέλος του ΣΣΑ προβλέπει τη δυνατότητα των κρατών - μελών να υποβάλλουν αναθεωρημένο εθνικό σχέδιο, εάν συντρέχουν αντικειμενικές περιστάσεις οι οποίες εμποδίζουν την εφαρμογή του αρχικού σχεδίου ή εάν νέα κυβέρνηση ζητεί την υποβολή νέου εθνικού σχεδίου 
Η ΕΚΤ τονίζει την ανάγκη για σταδιακή αλλά ταχεία διόρθωση του υπερβολικού χρέους και των υπερβολικών ελλειμμάτων. 

Χρύσω Αντωνιάδου