Με 9 νέα κριτήρια θέλει το Υπουργείο Εσωτερικών να κατανέμει την κρατική χορηγία προς τους Δήμους, οι οποίοι από 1 Ιουλίου 2024 μετά την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, από 30 θα μειωθούν σε 20.

Με βάση τα υφιστάμενα κριτήρια, το 1/3 από την κρατική χορηγία κατανέμεται ισόποσα στους 30 Δήμους και τα υπόλοιπα 2/3 χορηγείται με βάση τους εκλογείς. Σύστημα υπολογισμού που όπως μεταφέρεται από το Υπουργείο Εσωτερικών είναι και πεπαλαιωμένο αλλά και σε αρκετές περιπτώσεις άδικο. 

Πλέον, το Υπουργείο Εσωτερικών, ενόψει και της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προχωρά με νέο σύστημα υπολογισμού στη βάσει 9 κριτηρίων που όπως το σημειώνει θα επιφέρει δημοσιονομική εξισορρόπηση και θα κατανέμει την κρατική χορηγία ανάλογα με το πού βρίσκεται κάθε Δήμος και τι οικονομικές δυνατότητες έχει, σημείο που θα διορθώσει κάποιες κοινωνικές και οικονομικές ανισορροπίες. 

Πιο συγκεκριμένα τα 9 νέα κριτήρια θα αφορούν: 

1. Πληθυσμό
2. Πληθυσμιακή Πυκνότητα – (Μπορεί ένας Δήμος να έχει έκταση αλλά η πυκνότητα πληθυσμού να είναι χαμηλή)
3. Οικιστική Πυκνότητα (Οικιστικές μονάδες κάθε Δήμου)
4. Έκταση (Εμβαδόν κάθε Δήμου)
5. Κατά κεφαλή ίδιο εισόδημα (Τα έσοδα που έχει κάποιος Δήμος, διά τους δημότες)
6. Ειδική πρόνοια για τη Λευκωσία (Λόγω του ότι είναι ημικατεχόμενη)
7. Δομημένη περιοχή (Ποιες είναι οι Πολεοδομικές και Οικιστικές Περιοχές στο σύνολο της έκτασης)
8. Διανυκτερεύσεις και ξενοδοχεία και Τουριστικά Καταλύματα (Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων σε σχέση με τους Δημότες)
9. Ορεινές / ακριτικές / ημικατεχόμενες περιοχές

Το 70% της κρατικής χορηγίας θα υπολογίζεται με βάση τον πληθυσμό

Να σημειώσουμε πως βάσει των νέων κριτηρίων, η κρατική χορηγία θα υπολογίζεται βάσει βαρύτητας κάθε κριτηρίου. Βαρύτητα η οποιά καθορίζεται. 

Για παράδειγμα, πληθυσμός και πληθυσμιακή πυκνότητα κάθε Δήμου θα έχει βαρύτητα 70% στην κρατική χορηγία, με το Υπουργείο Εσωτερικών να έχει καταθέσει ενώπιον της Ένωσης Δήμων διαφορετικά σενάρια, με μικροδιαφοροποιήσεις στα ποσοστά κάθε κριτηρίου. Σενάρια τα οποία όμως δεν διαφοροποιούν σε μεγάλο βαθμό τον υπολογισμό του ποσού της κρατικής χορηγίας που θα παίρνει κάθε Δήμος. 

Δήμοι: Ζητούν εφαρμογή των νέων κριτηρίων από 1/1/2025

Η εν λόγω έκθεση, η οποία περιγράφει τα 9 κριτήρια και στην οποία ενσωματώνονται και σενάρια για την κρατική χορηγία που θα χορηγείται σε κάθε νέο δήμο, έχει ήδη δοθεί στην Ένωση Δήμων για μελέτη, με το Υπουργείο Εσωτερικών να αναμένει τις απαντήσεις τους. 

Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες της Brief, η Ένωση Δήμων μέχρι στιγμής δεν έχει καταθέσει τις εισηγήσεις της, ωστόσο, στο παρασκήνιο οι Δήμοι έχουν εκφράσει την άποψη ότι η εφαρμογή των νέων κριτηρίων θα πρέπει να γίνει από 1/1/2025, καθώς από 1/7/2024 όπου θα εφαρμοστεί η μεταρρύθμιση, η Ένωση Δήμων θα έχει νέο Συμβούλιο και έτσι δεν μπορεί το υφιστάμενο Συμβούλιο της Ένωσης Δήμων να συμφωνήσει και να δεσμεύσει το νέο Συμβούλιο που θα εκλεγεί με την όποια συμφωνία. 

Κρατική Χορηγία: Από τα €51 εκατ. θα φτάσει τα €117 εκατ. 

Η κρατική χορηγία θα φτάσει κατά το 2024 τα €94,5 εκατ. (σε αυτά συμπεριλαμβάνονται η κρατική χορηγία €51 εκατ., η χορηγία €17,5 εκατ. έναντι της κατάργησης του επαγγελματικού φόρου και €2,1 εκατ. από τα κονδύλια έναντι των Διαπύλιων που καταργήθηκαν), καθώς το δεύτερο εξάμηνο (1/7/2024) τίθεται σε εφαρμογή η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. 

Το εν λόγω ποσό προέκυψε από το 50% της κρατικής χορηγίας που πήραν κατά το 2023 οι Δήμοι, δηλαδή των €72 εκατ. και το 50% της κρατικής χορηγίας που θα δίνεται μετά τη μεταρρύθμιση και που ανέρχεται σε €117 εκατομμύρια. Έτσι οι Δήμοι κατά το 2024 θα πάρουν - μάλλον - σε δύο δόσεις €94,5 εκατ., ενώ αυτά θα αυξηθούν σε €117 εκατ. από το 2025 όπου θα εφαρμοστεί πλήρως η μεταρρύθμιση.

Αυξάνεται κατά 129% η χορηγία σε Δήμους – Κατά 38% σε Κοινότητες 

Ειδικότερα, η κρατική χορηγία σε Δήμους θα αυξηθεί κατά 84% για το 2024 σε σχέση με το 2023, ενώ από το 2015 η συνολική αύξηση θα αγγίξει το 129% σε σχέση με το 2023. 

Αυξημένη χορηγία όμως θα δουν και οι Κοινότητες, καθώς το 2024 θα είναι αυξημένη κατά 15% σε σχέση με το 2023, ενώ από το 2015 η συνολική αύξηση θα αγγίξει το 38% σε σχέση με το 2023. 

Εδώ να σημειώσουμε πως οι εκτοπισμένοι Δήμοι και Κοινότητες δεν θα δουν αύξηση στην κρατική χορηγία που τους δίνεται. 

Πιο συγκεκριμένα: 

• Δήμοι: Από €51 εκατ. το 2023, πάνε στα €94,5 εκατ. το 2024 και στα €117 εκατ. από το 2025. Αύξηση 84% από το 2023 στο 2024 και συνολική αύξηση 129% από το 2023 στο 2025. 
• Κοινότητες: Από τα €13,1 εκατ. το 2023, πάνε στα €15,2 εκατ. το 2024 και στα €18 εκατ. από το 2025. Αύξηση 15% από το 2023 στο 2024 και συνολική αύξηση 38% από το 2023 στο 2025. 
• Εκτοπισμένοι Δήμοι – Κοινότητες: Παραμένει στα €4,7 εκατ. η χορηγία. Όπως δηλαδή ισχύει και για το 2023. 

Χαράλαμπος Ζάκος