Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού εξέτασε το νομοσχέδιο «Ο περί Προϋπολογισμού της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου του 2023 Νόμος του 2022», σε δύο συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 7 και 11 Νοεμβρίου 2022.  Στην πρώτη συνεδρία της επιτροπής κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) και εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών.

 Σημειώνεται ότι κατά τη συζήτηση του υπό αναφορά νομοσχεδίου παρευρέθηκαν επίσης τα μέλη της επιτροπής κ. Αντρέας Καυκαλιάς και Χρύσης Παντελίδης.  

Σύμφωνα με τα κατατεθέντα στοιχεία ενώπιον της επιτροπής, ο προϋπολογισμός της ΡAΕK για το 2023 είναι ελλειμματικός και προβλέπει συνολικές δαπάνες ύψους €4.226.102 και έσοδα ύψους €2.523.448, τα οποία θα προέλθουν κυρίως από την επιβολή ετήσιων τελών για την παραχώρηση άδειας λειτουργίας σταθμών παραγωγής ηλεκτρισμού, από τις αδειοδοτήσεις για την προμήθεια ηλεκτρισμού και την αυτοπαραγωγή ηλεκτρισμού, από ευρωπαϊκά προγράμματα, καθώς και από άλλα ετήσια τέλη που επιβάλλονται στους συμμετέχοντες στην αγορά ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου.

Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, οι συνολικές δαπάνες της ΡΑΕΚ για το 2023 είναι αυξημένες κατά 25% σε σύγκριση με τις αντίστοιχες δαπάνες για το προηγούμενο έτος και αφορούν τα εξής:

1.    Αποδοχές προσωπικού (€1.798.079).
2.    Λειτουργικές δαπάνες (€330.349).
3.    Άλλες δαπάνες (€1.663.818).
4.    Κεφαλαιουχικές δαπάνες (€408.856).
5.    Απρόβλεπτες δαπάνες (€25.000).

Το έλλειμμα του προϋπολογισμού (€1.702.654), σύμφωνα με τα στοιχεία, θα καλυφθεί από το αποθεματικό του ταμείου, το οποίο αποτελείται από συσσωρευμένα πλεονάσματα προηγούμενων ετών.

Στο πλαίσιο της συζήτησης ο πρόεδρος της ΡΑΕΚ ανέλυσε τα επιμέρους κονδύλια του προϋπολογισμού της Αρχής και αναφέρθηκε ειδικότερα στην αυξημένη ανάγκη της ΡΑΕΚ για απόκτηση εξειδικευμένης γνώσης μέσω της αγοράς υπηρεσιών, λόγω της εφαρμογής των διατάξεων του περί της Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμου, ο οποίος θεσπίστηκε κατά το έτος 2021, καθώς και της αναδιάρθρωσης της αγοράς ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο λόγω της ενεργειακής μετάβασης.

Κατά την εξέταση του νομοσχεδίου την επιτροπή απασχόλησαν κυρίως ζητήματα που αφορούν μεταξύ άλλων το άνοιγμα και τη λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, το μοντέλο αγοράς που θα υιοθετηθεί, καθώς και τη φορολόγηση των απροσδόκητων κερδών των εταιρειών ενεργειακών προϊόντων. 

Επιπρόσθετα, τέθηκαν ζητήματα αναφορικά με την ενδεχόμενη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της εκμετάλλευσης καύσης υδρογόνου, αλλά και της αυξημένης χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και αναφορικά με τις ενέργειες που θα ληφθούν από τη ΡΑΕΚ για την αποθήκευση ενέργειας.

Συναφώς, ο πρόεδρος της ΡΑΕΚ δήλωσε ότι το υπό αναφορά μοντέλο αγοράς («Μοντέλο Στόχος») εφαρμόζεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση επί σειρά ετών και έχει υιοθετηθεί από όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πλην της Κύπρου, όπου αναμένεται η εφαρμογή του σύντομα, ώστε να ανοίξει η κυπριακή αγορά στον ανταγωνισμό.

Επιπρόσθετα, δήλωσε ότι στο παρόν στάδιο οι σχετικές κεφαλαιουχικές δαπάνες αναφορικά με νέες τεχνολογίες, όπως είναι η παραγωγή, η αποθήκευση και η χρήση του πράσινου υδρογόνου, είναι αρκετά υψηλές, εντούτοις αναμένεται ότι μέχρι το 2050-2060 το υδρογόνο θα μπορούσε να καταστεί ενεργειακός φορέας στην Ευρωπαϊκή Ένωση με σημαντική συνεισφορά στο ενεργειακό ισοζύγιο.

 Περαιτέρω, ο ίδιος αρμόδιος δήλωσε ότι, παρά τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται στο άνοιγμα της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρικού ρεύματος, η διαδικασία βρίσκεται στο τελικό της στάδιο με τη διεξαγωγή της δεύτερης δοκιμαστικής περιόδου, καθότι η ΡΑΕΚ δεν έμεινε ικανοποιημένη από τα αποτελέσματα των συμμετεχόντων κατά την πρώτη δοκιμαστική περίοδο, σύμφωνα και με τις υποδείξεις στη σχετική έκθεση του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου.

Σημειώνεται ότι ο πρόεδρος της ΡΑΕΚ με επιστολή του, ημερομηνίας 11 Νοεμβρίου 2022, απάντησε γραπτώς και αναλυτικά σε όλα τα τεθέντα κατά τη συνεδρία ζητήματα.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, αφού έλαβε υπόψιν όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί κατά τη συζήτηση του θέματος στην ολομέλεια του σώματος.