Ο περιορισμός πρόσβασης της Ρωσίας στα αποθέματα της, η μειωμένη αγοραστική δύναμη των Ρώσων και οι υψηλές πληθωριστικές τάσεις αλλάζουν το σκηνικό – Ανάλυση Μ. Ζαχαριάδη

*Χορηγός Business Hour By Brief η RCB Bank

ΓΡΑΦΕΙ Η ΞΕΝΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ

Στις μεγάλες επιπτώσεις στη Ρωσία από τις κυρώσεις και τις πληθωριστικές τάσεις που σπρώχνουν προς τα πάνω τις τιμές - αρχίζοντας από τα καύσιμα αλλά και σε άλλους τομείς - αναφέρθηκε ο καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου, Μάριος Ζαχαριάδης, στην εκπομπή Business Hour By Brief.

Ο κ. Ζαχαριάδης εκτιμά ότι η πιο σημαντική από τις κυρώσεις είναι αυτή που περιορίζει την Κεντρική Ρωσική Τράπεζα να έχει πρόσβαση στα αποθέματα της, σημειώνοντας ότι δεν θα μπορούν να πάρουν οι πολίτες ή οι επιχειρήσεις τα χρήματα τους από τα τραπεζικά συστήματα της Ρωσίας γιατί δεν θα υπάρχουν. Μάλιστα, ειδικό ταμείο ύψους 630 δισ δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να ενισχυθεί το ρούβλι και το οποίο είχε δημιουργηθεί με αυτό τον σκοπό. 

Ταυτόχρονα η πτώση στο ρούβλι επηρεάζει την αγοραστική δύναμη των Ρώσων, των πολιτών και των επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα ακόμη και αν η Κύπρος έχει τουρίστες από την Ρωσία δεν θα μπορούν να αγοράσουν πολλά προϊόντα ή το τουριστικό προϊόν της Κύπρου ή άλλης χώρας.

Αναλυτικά όσα ανέφερε:

Πως επηρεάζουν τις υπόλοιπες οικονομίες οι κυρώσεις σε Ρωσία

Μεγάλες οι επιπτώσεις και συγκεκριμένες από τις επιβεβλημένες κυρώσεις στην Ρωσία στην παρούσα φάση και έχουν να κάνουν με πληθωριστικές τάσεις που θα σπρώχνουν προς τα πάνω τις τιμές. Όλοι οι παραγωγοί χρησιμοποιούν καύσιμα για μεταφορές αλλά και για να πΑράξουν, άρα θα επιφέρει αλυσιδωτές επιπτώσεις σε όλες τις τιμές. Η ανησυχία είναι κατά πόσο αυτές οι επιπτώσεις θα είναι προσωρινές ή στον βαθμό που θα ενσωματωθούν στις φιλοδοξίες των καταναλωτών και εργαζομένων και απαιτήσουμε μισθολογικές αυξήσεις. τότε αυτές οι πληθωριστικές τάσεις θα γίνουν πιο μόνιμες. 

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα παρακολουθεί αυτό το θέμα, κατά πόσο είναι μια προσωρινή επίδραση στον πληθωρισμό ή κατά πόσο θα επηρεαστούν οι προσδοκίες όλων μας με αποτέλεσμα να είναι μια μόνιμη αυξητική τάση στον πληθωρισμό.

Τώρα άμεσες επιπτώσεις από τον πληθωρισμό στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου ή της Ευρώπης δεν είναι πιθανές αυτή την στιγμή, αλλά θα δούμε μια γενικότερη πίεση στην πραγματική οικονομία στον βαθμό που πολλές Ευρωπαϊκές χώρες διατηρούν εμπορικές σχέσεις με την Ρωσία.

Τι σημαίνει ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το Swift

Πιο γενικά μπορούμε να πούμε ότι έχουν εφαρμοστεί σημαντικές κυρώσεις, όπως και το Swift, το οποίο όμως αφορά κάποιες τράπεζες. Περιορίζει την δυνατότητα συμμετοχής τους σε πληρωμές που γίνονται μεταξύ τραπεζών. Δυσκολεύει αφάνταστα τις ρωσικές επιχειρήσεις και τους Ρώσους πολίτες . Επίσης οι ρωσικές τράπεζες που βασίζονταν σε εξωτερικές συνεργασίες θα έχουν τεράστιο πρόβλημα στην κερδοφορία τους. 

Είναι μια πολύ σημαντική κύρωση που θα γίνει ακόμη πιο σημαντική αν εξαιρεθούν κι άλλες ρωσικές τράπεζες από το Swift. Δεν είναι όμως αυτή η πλέον σημαντική κύρωση, υπάρχουν κι άλλες.

Χωρίς πρόσβαση στο ταμείο πολέμου ο Πούτιν

Ο Πούτιν τα τελευταία χρόνια είχε κτίσει ένα «ταμείο πολέμου», όπως το έχουν χαρακτηρίσει πολλοί, συσσωρεύοντας 630 δισεκατομμύρια τα οποία είχε σκοπό να τα χρησιμοποιήσει τώρα για να σταθεροποιήσει το ρούβλι, το οποίο υποτιμάται σοβαρά στις αγορές.

Από τα αποθέματα των 630 δις, τα 130 δις είναι σε χρυσό, 89 δις σε κινέζικο νόμισμα και τα υπόλοιπα σε ευρώ ή δολάρια και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, που για να χρησιμοποιηθούν θέλουν την έγκριση είτε της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, είτε της FED ή της Αγγλικής Κεντρικής Τράπεζας κ.ο.κ.

Με τον περιορισμό της χρήσης των αποθεμάτων, αφαιρείται σε μεγάλο βαθμό η δυνατότητα της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας να στηρίξει το ρούβλι. Η πτώση στο ρούβλι επηρεάζει την αγοραστική δύναμη των Ρώσων, των πολιτών και των επιχειρήσεων.

Για την παγκόσμια οικονομία δεν είναι τόσο σημαντικό, είναι όμως δραματικό για την Ρωσία. Μεταφράζοντας το σε δικούς μας όρους, είτε υπάρχουν πτήσεις από Ρωσία είτε όχι, δεν πρέπει να υπολογίζουν οι επιχειρηματίες στους Ρώσους τουρίστες εκτός αν σταματήσει η εισβολή και κατοχή της Ουκρανίας, αλλιώς δεν διαφαίνεται μείωση της έντασης των κυρώσεων. Μάλλον το αντίθετο το οποίο θα έχει σοβαρή επίπτωση στο ρούβλι υποτιμώντας το περισσότερο και η αγοραστική του δύναμη θα μειωθεί ακόμη περισσότερο και δεν θα μπορούν να αγοράσουν πολλά προϊόντα ή το τουριστικό προϊόν της Κύπρου ή άλλης χώρας.

Αν κάποιος έχει καταθέσει σε ρωσική τράπεζα ξένου συναλλάγματος ευρώ ή δολάρια, ήδη θα έτρεξαν από την πρώτη ημέρα να τα πάρουν, καθώς τώρα θα είναι πάρα πολύ δύσκολο, καθώς υπάρχουν περιορισμοί από τον Πούτιν στους πολίτες και στις επιχειρήσεις,.

Γνωρίζουν ήδη ότι το ρωσικό σύστημα είχε μέσα μόνο 12 δισεκατομμύρια χαρτονομίσματα ευρώ και δολάρια, ενώ οι απαιτήσεις των επιχειρήσεων και των πολιτών σε καταθέσεις στις ρωσικές τράπεζες είναι γύρω στα 65 δις ευρώ και δολάρια και καταλαβαίνουν πως δεν μπορούν να τα πάρουν όλοι. 

Η FED εγκρίνει τα δολάρια και η ΕΚΤ τα ευρώ και δεν έχει σημασία αν τα έχεις στην τράπεζα τα χαρτονομίσματα. Όταν αρνούνται να εγκρίνουν αυτές τις μεταφορές, τότε καταλαβαίνουμε γιατί όσοι είχαν δολάρια ή ευρώ έτρεξαν από την πρώτη στιγμή να τα πάρουν και τώρα είναι αδύνατον να έχουν πρόσβαση σε αυτά, ακόμη και όσοι έχουν καταθέσεις σε ρούβλι.

Ο πληθωρισμός ήδη αγγίζει το 10%, με αποτέλεσμα αν καθυστερήσουν μερικές εβδομάδες να πάρουν τα λεφτά από την τράπεζα, θα αξίζουν κατά πολύ λιγότερο σε αγοραστική δύναμη.

Καταρρέει το τραπεζικό σύστημα της Ρωσίας αλλά...

Καταφατική η απάντηση στο ερώτημα αν καταρρέει το τραπεζικό σύστημα της Ρωσίας. Αλλά υπάρχει μια ροή ξένου συναλλάγματος στην Ρωσία αυτή την στιγμή και είναι από τις αγορές των καυσίμων από την Γερμανία και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες η οποία τροφοδοτεί την Ρωσία. Κάποιος οικονομολόγος είχε υπολόγισε ότι το οικονομικό σύστημα της Ρωσίας τροφοδοτείται από τις αγορές καυσίμων με περίπου 1.5 δισεκατομμύριο σε ξένο συνάλλαγμα ημερησίως από τις αγορές καυσίμων.  Αυτές οι κυρώσεις δεν θα στραγγαλίσουν την Ρωσία αλλά την επηρεάζουν και ακολούθως όλοι οι υπόλοιποι σε βαθμό που μαζί με τις άλλες κυρώσεις που έχουν να κάνουν με περιορισμούς σε πλουτοκράτες, ολιγαρχες και γενικότερα πλούσιους Ρώσους, δημιουργούν οργή στον πληθυσμό της Ρωσίας, εναντίον του Πούτιν που αποφάσισε να κάνει αυτή την εισβολή και βλέπουν να μειώνεται η αγοραστική τους δύναμη.

Επίσης, ακόμη χειρότερα για πολλούς που βλέπουν τον πλούτο τους να μειώνεται επειδή όταν δεν μπορεί ο πλούσιος Ρώσος να έχει πρόσβαση σε ξένο συνάλλαγμα, μειώνεται ο πλούτος του. Άρα ενώ είχε δισεκατομμύρια σε ευρώ, τώρα είναι σε ρούβλια, άρα δημιουργείται ένα ρεύμα εναντίον του καθεστώτος του Πούτιν όσων ζουν εντός και εκτός της Ρωσίας. Δεν καταστρέφεται το ρωσικό σύστημα αλλά απειλείται λόγω της ροής ξένου συναλλάγματος από την αγορά καυσίμων.

Είχε προβλέψεις την παρούσα οικονομική κατάσταση της Ρωσίας ο Πούτιν;

Ο Πούτιν δεν φαίνεται να πρόβλεψε σωστά τις οικονομικές συνέπειες και είναι αυτονόητο καθώς μπορεί να υπάρχει μια συμβουλευτική οικονομική ομάδα στην Ρωσία, αλλά ποιος θα τολμούσε να ορθώσει το ανάστημα και να εξηγήσει στον εδώ και 23 χρόνια αρχηγό του κράτους, που δεν είναι εκλεγμένος προσωρινά αλλά είναι μόνιμος ηγέτης, έχει δολοφονήσει έχει σκοτώσει...Ποιος θα τολμούε να του εξηγήσει πως υπήρχε σοβαρή πιθανότητα να επιβληθούν τόσο σοβαρές κυρώσεις από την Δύση που να απειλείται το ρωσικό τραπεζικό σύστημα, ή ακόμη και να κινδυνεύει η αγοραστική δύναμη των Ρώσων σε βαθμό που θα αλλάξει την ζωή τους μόνιμα.

Να ξεχάσουμε τους Ρώσους τουρίστες

Αν συνεχιστεί η εισβολή και η κατοχή, δεν θα χρειαστεί να ξεχάσουμε τους Ρώσους για αυτό το καλοκαίρι αλλά σε πιο μόνιμη βάση Επίσης όσον αφορά τον πλούτο για τους πολύ πλούσιους διαφέρει όταν έχει αποκοπεί η πρόσβαση σε αυτόν. Το άλλο είναι ότι οι πλούσιοι που βρίσκονται στην Ρωσία δεν έχουν πρόσβαση στις καταθέσεις τους που είναι σε ξένο συνάλλαγμα στην Ρωσία τις έχουν χάσει ουσιαστικά, είναι ένα κούρεμα η υποτίμηση του νομίσματος. Όσον αφορά την ψηλή μεσαία τάξη και εκεί βασιζόταν η Κύπρος για τον τουρισμό αλλά και άλλες χώρες, παρατηρείται απώλεια και στα εισοδήματα τους τα οποία είναι σε ρούβλια τα οποία κάθε μέρα υποτιμούνται όλο και περισσότερο. Είναι δύσκολο να ανάκαμψη με την εισβολή και αργότερα κατοχή της Ουκρανίας.

Παράλληλα, μειώνεται η δυνατότητα του Ρώσου να έρθει σαν τουρίστας ή να επενδύσει στην Κύπρο σε οτιδήποτε. Αναφορικά με την Ευρώπη, εκεί υπάρχουν εντονότερες εμπορικές σχέσεις με την Ρωσία. Ειδικά στην Γερμανία. Αυτές οι σχέσεις διασαλεύονται έστω και αν έχουμε ακόμη ευρώ και δολάρια και θα μειωθεί η ένταση αυτών των σχέσεων σε αγαθά που δεν είναι αναγκαία πέραν του φυσικού αερίου και του πετρελαίου.

Επίσης πολλές Ευρωπαϊκές και Αμερικανικές επιχειρήσεις δρούσαν στην Ρωσία και τώρα μια μια αποχωρούν. Θα είναι μεγάλη η επίδραση αλλά όχι τόσο ώστε να επηρεάσει το δυτικό και ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα ή το Κυπριακό. Όσον αφορά την οικονομία μας θα ζήσουμε με υψηλό πληθωρισμό, έστω προσωρινά και επίσης με κάποιες υφεσιακές τάσεις στον βαθμό που θα επηρεάσει την Ευρώπη έστω και αν δεν είμαστε σε άμεση εμπορική επαφή με την Ρωσία. Επειδή όμως έχουμε εμπορική επαφή με  την Ευρώπη αν είναι πιο ακριβή  η παραγωγή στην Γερμανία και αντιμετωπίζουν προβλήματα στα εισοδήματα τους οι Ευρωπαίοι θα συνεπάρει και το υπόλοιπο Ευρωπαϊκό τουριστικό μας προϊόν και τις εξαγωγές μας στις Ευρωπαϊκές χώρες.

Παρακολουθείστε όσα δήλωσε στην εκπομπή Βusiness Hour By Brief ο κ. Ζαχαριάδης:

*Χορηγός Business Hour By Brief η RCB Bank