Ενώπιον του Τμήματος Περιβάλλοντος βρίσκεται η Περιβαλλοντική Μελέτη για την Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων Τροόδους, η οποία παρουσιάστηκε πριν λίγες ημέρες από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Υπουργό Εσωτερικών, Νίκο Νουρή αλλά και τον Επίτροπο Ορεινών Περιοχών, Κώστα Χαμπιαούρη. 

>>> Διαβάστε την αυτούσια ΕΔΩ <<<

Ειδικότερα, τον Ιούλιο του 2019, η Κυβέρνηση υιοθέτησε την Ολοκληρωμένη Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης των Ορεινών Κοινοτήτων Τροόδους, η οποία αποτελούσε ένα πρώτο δείγμα για να ακολουθήσουν οι επόμενες και αποσκοπεί να αναβιώσει και να αναπτύξει την κάθε κοινότητα, την κάθε γεωγραφική περιοχή, με πιλοτικό πρόγραμμα αυτό του Τροόδους, σύμφωνα με τα όσα είχε δηλώσει και ο ΠτΔ.

Σκοπός της μελέτης, η οποία αποτελείται από 531 σελίδες, είναι ο εντοπισμός, η περιγραφή και η κατάλληλη αξιολόγηση σε στρατηγικό επίπεδο των άμεσων και έμμεσων επιπτώσεων στο περιβάλλον - αφού αρκετές βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000 - οι οποίες ενδεχομένως να επιφέρει η Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων Τροόδους (ΕΣΑΟΚ), ενώ παράλληλα σκιαγραφείται και η σημερινή κατάσταση στις περιοχές όσο αφορά την Υγεία, την Εκπαίδευση αλλά και τις υποδομές. Τομείς οι οποίοι θα πρέπει να βελτιωθούν, ώστε οι περιοχές να επανενταχθούν στην αναπτυξιακή διαδικασία. 

Συγκεκριμένα, στο παρόν στάδιο, καθώς η Στρατηγική συνεχώς εμπλουτίζεται και αναβαθμίζεται, προνοείται η υλοποίηση 350 δράσεων έως το τέλος του 2030, με συνολικό προϋπολογισμό πέραν των €525 εκατομμυρίων, ενώ παράλληλα 194 δράσεις,  συνολικού κόστους €367 εκατομμυρίων, είτε έχουν ολοκληρωθεί είτε βρίσκονται σε πορεία υλοποίησης.

Το σχέδιο αφορά το 16% της συνολικής έκτασης της Κύπρου

Περιοχή μελέτης θεωρήθηκε η περιοχή του κεντρικού και ορεινού τμήματος της Κύπρου, συνολικής έκτασης 1476,8km2 , η οποία και αντιστοιχεί στο 16% της συνολικής έκτασης του νησιού και στο 25% της περιοχής που ανήκει και ελέγχεται από την Κυπριακή Δημοκρατία, με αρκετά σημεία να εμπίμπτουν σε περιοχές του δικτύου Νatura 2000.

Η περιοχή αυτή εμπίπτει εντός των διοικητικών ορίων 115 κοινοτήτων της Επαρχίας Λευκωσίας και Λεμεσού, συμπεριλαμβάνοντας την περιοχή του Τροόδους η οποία και συγκροτείται από οκτώ (8) υποπεριοχές με διακριτά γεωγραφικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά (Μαραθάσα, Σολέα, Ορεινή Μόρφου – Ασίνου, Κουμανδαρία, Κρασοχώρια – Αμπελοχώρια, Πιτσιλιά Λευκωσίας, Πιτσιλιά Λεμεσού, Ορεινά Θέρετρα Λεμεσού). Από τις οκτώ (8) υποπεριοχές μελέτης, οι έξι (6) θεωρούνται ιστορικές (Μαραθάσα, Σολέα, Κουμανδαρία, Κρασοχώρια – Αμπελοχώρια, Πιτσιλιά Λευκωσίας, Πιτσιλιά Λεμεσού), ενώ αυτές της Ορεινής Μόρφου – Ασίνου και των Ορεινών Θερέτρων Λεμεσού αποτελούν σχετικά πρόσφατα δημιουργήματα.

Περιοχή γεμάτη Αρχαία Μνημεία και εξωκλήσια 

Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι σε 101 από τις 115 υπό εξέταση κοινότητες της περιοχής μελέτης έχουν καταγραφεί 272 Αρχαία Μνημεία και Αρχαιολογικοί Χώροι.

Συγκεκριμένα, έχουν καταγραφεί 415 εξωκλήσια, εκκλησίες και μοναστήρια εκ των οποίων τα 165 αποτελούν Αρχαία Μνημεία, σύμφωνα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων, αριθμός μνημείων βυζαντινού και μεταβυζαντινού πολιτισμού, μνημεία νεότερης ιστορίας και πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και πολυάριθμα μνημεία που εντάσσονται στον κατάλογο της UNESCO.

Ποιοι ποταμοί ρέουν εντός της περιοχής μελέτης 

Επίσης, στην περιοχή μελέτης πηγάζουν και τροφοδοτούνται οι κυριότεροι και μεγαλύτεροι ποταμοί της Κύπρου, με τα τμήματά τους να έχουν συνεχή ροή, καθιστώντας το όλο οικοσύστημα του Τροόδους πολύ σημαντικό.

Οι κύριοι ποταμοί που ρέουν εντός της περιοχής μελέτης είναι ο Καργώτης, Κούρης, Ξερός, Ελιάς, Ατσάς, Αυδήμου, Χα-ποτάμι, Διάριζος, Γαρύλλης, Γερμασόγειας, Γιαλιάς, Κάμπος, Λιμνίτης, Σέτραχος, Πεδιαίος, Πεντάσχοινος, και ο Σερράχης, ενώ στην περιοχή εμπίπτει και η χωροθέτηση μεγάλων υδατικών έργων, όπως ένας αριθμός ποτάμιων ταμιευτήρων.

Εκπαίδευση και Υποδομές Υγείας

Η υφιστάμενη κατανομή των υποδομών εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και των υποδομών υγείας στην ευρύτερη περιοχή μελέτης φαίνεται να ενισχύει την κεντρικότητα τεσσάρων κοινοτήτων, της Ευρύχου, του Αγρού, της Πάχνας και του Παλαιχωρίου, με το σύστημα λειτουργίας και την κατάσταση των υποδομών να αντιμετωπίζει ποικίλες δυσκολίες, χρήζοντας επαναξιολόγησης και βελτίωσης.

Οδικό δίκτυο και συστήματα ύδρευσης και αποχέτευσης 

Όσον αφορά το υφιστάμενο οδικό δίκτυο της περιοχής, διαφάνηκε η ανάγκη αναβάθμισης και συντήρησης του δικτύου μεταξύ πόλων εγγύτητας/ εξυπηρετήσεων (π.χ. Πεδουλάς, Πάχνα, Παλαιχώρι) και απομονωμένων ενοτήτων χωριών (χωρητικοί και διακοινοτικοί δρόμοι) για την σωστή διάχυση της κυκλοφορίας. 

Τέλος, εντοπίστηκε η ανεπάρκεια του υφιστάμενου συστήματος ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, με το σύστημα να χρήζει βελτίωσης, συντήρησης ή ακόμη και αντικατάστασης σε αρκετές από τις υπό μελέτη κοινότητες, τονίζοντας την ανάγκη ανόρυξης νέων γεωτρήσεων σε πολλές κοινότητες και την κατασκευή νέων γαιωδών δεξαμενών για αρδευτικούς σκοπούς. Ταυτόχρονα, το σοβαρό πρόβλημα της μη ορθολογικής διαχείρισης των υγρών αποβλήτων (λυμάτων) που αντιμετωπίζει η περιοχή, δύναται να λυθεί με την υιοθέτηση αειφόρων συστημάτων αποχέτευσης και εξεύρεση τρόπων διατήρησης, κατακράτησης, διαχείρισης και διήθησης των αστικών ομβρίων, όπου ενδείκνυται. 

Διαβάστε αυτούσια την Μελέτη: