*Χορηγός Business Hour By Brief η RCB Bank

Της Αλέξιας Μιχαηλίδου

Για τις μεγαλύτερες προκλήσεις του χρηματοοικονομικού τομέα για το 2022 μίλησε μεταξύ άλλων στην εκπομπή ‘’Business Hour By Brief’’ η οικονομική αναλύτρια και συνεργάτιδα της ιστοσελίδα Brief Xρύσω Αντωνιάδου. Αναφέρθηκε στο τραπεζικό σύστημα και τον ψηφιακό του μετασχηματισμό καθώς και στο σημαντικό στοίχημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων. 

Η κ. Αντωνιάδου μίλησε επίσης για το πως επηρεάζει την πορεία της οικονομίας η υγειονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία καθώς και την διοχέτευση κονδυλίων στην Κύπρο μέσω του Ταμείου Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας και τις ανάλογες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν. 

Επιπλέον, χαρακτήρισε ως εφιάλτη για τους οικονομικούς αναλυτές και τους οικονομολόγους την προεκλογική περίοδος για τις Προεδρικές του 2023 εξηγώντας πώς επηρεάζεται το οικονομικό σκηνικό. 

Δείτε πιο κάτω όλα όσα ανέφερε η κ. Αντωνιάδου:

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για τον χρηματοοικονομικό κλάδο το 2022;

‘’Το τραπεζικό σύστημα είναι πάντοτε αλληλένδετο με τις πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές και τώρα υγειονομικές εξελίξεις, όπως και αντίστροφα. Σίγουρα όσοι παρακολουθούν αυτές τις οικονομικές και τραπεζικές εξελίξεις, γνωρίζουν πως τα προβλήματα που βρίσκονται πάντοτε ψηλά στην ατζέντα των τραπεζών τα τελευταία χρόνια, είναι η ολοκλήρωση της μείωσης του κινδύνου στον ισολογισμό τους, ο ψηφιακός και επιχειρηματικός μετασχηματισμός, η αύξηση των εσόδων και η βελτιστοποίηση των εξόδων τους, ο μετριασμός των αρνητικών επιπτώσεων στα έσοδα από τόκους.

Πλέον όμως έχουμε μπροστά μας, ένα μεγάλο και σοβαρότατο θέμα που θα απασχολήσει επί μακρόν, την κλιματική αλλαγή.

Ήδη οι κεντρικές τράπεζες βρίσκονται σε ετοιμότητα, γνωρίζοντας πως οι κίνδυνοι με το κλίμα επηρεάζουν την ικανότητα τους να διαφυλάξουν την σταθερότητα των τιμών και τη χρηματοοικονομική σταθερότητα. Μπορώ να αναφέρω χαρακτηριστικά, ότι σύμφωνα με τα συμπεράσματα της τελευταίας άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων ως stress test, που πραγματοποιεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το οικονομικό κόστος της κλιματικής αλλαγής είναι σημαντικά ψηλότερο εάν δεν ληφθούν έγκαιρα και αποτελεσματικά σχέδια προσαρμογής. 

Αναμένουμε τώρα στην Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό, να επισπευθούν οι δράσεις από δημόσιους αλλά και ιδιωτικούς φορείς, να υπάρξει επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης και να περιοριστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην οικονομία και στο χρηματοπιστωτικό σύστημα αλλά και γενικότερα.

Οι τράπεζες με τη σειρά τους πρέπει να προετοιμάζονται για αυτούς τους κινδύνους που θα μπορούσαν να προκύψουν από την κλιματική αλλαγή, καθώς οι οικονομικές επιπτώσεις από φυσικές καταστροφές ή για άλλους κινδύνους που έχουν σχέση με το περιβάλλον, μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρότατα προβλήματα στην οικονομία και να προκαλέσουν διακυμάνσεις στις τιμές.

Εξίσου σημαντικά είναι ο μετασχηματισμός του χρηματοοικονομικού συστήματος που άρχισε να γίνεται ήδη μέρος της ζωής μας, κυρίως με την πανδημία, με τη χρήση ψηφιακών καναλιών, ο επιχειρηματικός μετασχηματισμός και η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ώστε από την μια να διασφαλιστεί η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών και από την άλλη να στηριχθεί περαιτέρω η οικονομία και οι επιχειρήσεις.

Να αναφέρω χαρακτηριστικά ότι μόλις πριν μερικά 24ωρα είχαμε μια σωστή κίνηση προς την κατεύθυνση αυτή με την συμφωνία πώλησης του πακέτου Helix 3 από τη Τράπεζα Κύπρου μικτής λογιστικής αξίας €577 εκατ. και ακινήτων ύψους €121 εκατ. και ελπίζουμε να δούμε κι άλλες παρόμοιες κινήσεις από άλλες τράπεζες.’’

Η επιδημία του COVID-19 συνεχίζει να «ταλαιπωρεί» τη δημόσια υγεία, τους πολίτες, την κοινωνία και την οικονομία, καθώς πλήττονται οι επιχειρήσεις, οι θέσεις εργασίας και τα νοικοκυριά. Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η κατάσταση και πώς η υγειονομική κρίση θα συνεχίζει να επηρεάζει την οικονομία και ό,τι σχετίζεται με αυτήν;

‘’Η πανδημία ταλαιπωρεί εκτός από την υγεία μας την οικονομία, τις επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους και παρά τα θετικά μηνύματα που λαμβάνονται σύμφωνα και με τα στατιστικά στοιχεία και τις δηλώσεις διαφόρων παραγόντων εντός κυβερνήσεως και εκτός, εάν δεν αντιληφθούμε όλοι ότι είμαστε υπέρ ακόμα και αν είμαστε υπέρ εναντίον του εμβολιασμού και των εμβολίων, πρέπει να τηρούμε πέραν από τον εμβολιασμό και τα μέτρα που μας συστήνουν οι επιδημιολόγοι, γιατί δεν πρόκειται να ξεμπερδέψουμε εύκολα από αυτή την κατάσταση. Αυτό δεν ισχύει μόνο για την Κύπρο αλλά και διεθνώς. Και γιατί το λέω αυτό, ποια η σχέση της με την οικονομία; 

Ειδικά για την Κύπρο, επειδή η Κυπριακή οικονομία είναι μια μικρή και κλειστή οικονομία που εξαρτάται πλήρως από τον τουρισμό, η επιδημιολογική εικόνα και υγειονομική κατάσταση της χώρας είναι άμεσα συνυφασμένες με την πορεία των κρουσμάτων και της πανδημίας .

Είμαστε μια χώρα η οποία εξαρτάται από τον τουρισμό και αν συνεχίσουμε να βλέπουμε μπροστά μας αυξημένα κρούσματα, σε σημείο που να κινδυνέψουν και τα δημόσια νοσοκομεία που φιλοξενούν τους ασθενείς με COVID -19, τότε οι επόμενοι μήνες εκτός του ότι θα είναι πολύ δύσκολοι, η νέα χρονιά στον τουρισμό και στους παρεμφερή κλάδους θα είναι επίσης δύσκολοι.’’

Η διοχέτευση κονδυλίων στην Κύπρο μέσω του Ταμείου Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας ( €1.2 δις ή 5.5% του ΑΕΠ της την περίοδο 2021-2026) θα εξαρτηθεί από την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για βελτίωση της αποτελεσματικότητας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Δημόσιας Υπηρεσίας, της Δικαιοσύνης  και το «άνοιγμα» της αγοράς ηλεκτρισμού. Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις σε περίπτωση που η Κύπρος δεν υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της;

‘’Όπως θα θυμάστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να αντιμετωπίσει τις οικονομικές και δυναμικές επιπτώσεις της πανδημίας, αποφάσισε να προχωρήσει εντός του 2020 στη δημιουργία ενός έκτακτου και προσωρινού μέσου χρηματοδότησης της ανάκαμψης, ώστε να στηρίξει τα κράτη – μέλη της στην έξοδο τους από τη κρίση. Αυτό το μέσο ονομάστηκε «Επόμενη Γενιά – Next Generation EU», και έχει συνολικό προϋπολογισμό €750 δις. Στην Κύπρο από το ποσό αυτό, από το μηχανισμό αυτό, αναλογεί μια χορηγία ύψους €0,968 δις και η δυνατότητα να προστεθεί κι άλλος δανεισμός πέραν του €1 δις στις σταθερές τιμές του 2018.

Βάση αυτών των σχεδιασμών, ο συνολικός προϋπολογισμός του ταμείου που έχεις αναφέρει για την Κύπρο ανέρχεται στο €1,206 δις ποσό το οποίο κατανέμεται ανάμεσα στη χορηγία του €1+ δις ..τιμές και σε πρόσφατη χρηματοδότηση από τον μηχανισμό ύψους περίπου €0,2 δις υπό την μορφή δανείου, για το οποίο θα υποβληθεί αίτημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πέραν των δημοσίων πόρων και επενδύσεων , το σχέδιο αναμένεται να κινητοποιήσει σημαντικά πρόσθετα ιδιωτικά κεφάλαια. Υπολογίζεται €1,1 δις μέσα από την υλοποίηση των διαφόρων σχεδίων χορηγιών που θα στηρίξουν τις ιδιωτικές επενδύσεις και δαπάνες.

Όλα αυτά, όπως αντιλαμβάνεστε ακούγονται πολύ καλά και πολύ ωραία, όμως κανένα κονδύλι δεν θα εκταμιευθεί αν δεν προχωρήσει η Βουλή με την έγκριση μιας σειράς από νομοσχέδια που αφορούν την μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, της δημόσιας υπηρεσίας, της δικαιοσύνης και το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού.

Οι μεταρρυθμίσεις αυτές θεωρούνται από την Κομισιόν σημαντικότατες και σε περίπτωση που δεν υλοποιηθούν, θα τεθεί σε κίνδυνο η εκταμίευση αυτών των πόρων του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης της ανθεκτικότητας και αντιλαμβάνεστε ότι με την μη εκταμίευση θα υπάρξουν σοβαρά προβλήματα σε μια οικονομία που ήδη όπως έχουμε αναφέρει ταλαιπωρείτε.

Πέραν τούτων, έχουμε την μεταρρύθμιση κι άλλων σημαντικών μεταρρυθμίσεων, όπως η μεταρρύθμιση του νόμου περί εταιρειών, την πρόσθεση της πράσινης οικονομίας, την εθνική στρατηγική για την τεχνολογία, blockchain κι άλλα. Να ελπίσουμε ότι τα κόμματα, θα επιδείξουν σοβαρότητα και υπευθυνότητα και να εγκρίνουν τα σχετικά νομοσχέδια, αντιλαμβανόμενα τις κρίσιμες ώρες που περνά η Κύπρος και ο λαός της γιατί χωρίς αυτά τα κονδύλια και λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα άφησε η πανδημία και συνεχίζει να αφήνει στην οικονομία και σε διάφορους τομείς, σε συνάρτηση και με τις συνεχής σημαντικές προκλήσεις που έχουμε αναφέρει προηγουμένως και με τις απειλές, τα πράγματα εκτιμώ θα είναι πολύ δύσκολα.’’

Πολύ σύντομα εισερχόμαστε σε προεκλογική περίοδο ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2023. Πώς κρίνετε ότι το προεκλογικό σκηνικό θα επηρεάσει την οικονομία και τους διάφορους κλάδους της;

‘’Πραγματικά, με την εμπειρία που έχω τόσα χρόνια στον οικονομικό τομέα, η προεκλογική περίοδος αποτελεί πάντοτε ένα εφιάλτη για τους οικονομολόγους και τους οικονομικούς αναλυτές.

Να εξηγήσω γιατί. Γιατί τα κόμματα οχυρώνονται πίσω από τις δικές τους θέσεις και απόψεις, προεκλογικές αυτή την φορά, τις περισσότερες φορές, και ίσως να είναι για αυτά και μια ευκαιρία για να κερδίσουν, να αλιέψουν ψηφοφόρους, για αυτό και πολύ φοβάμαι ότι αν έχουμε μεγάλα θέματα που χρειάζονται την έγκριση της Βουλής και τη διαχείριση της, θα πρέπει να εγκριθούν πριν τις εκλογές. Και συγκεκριμένα, πριν το αποκορύφωμα της προεκλογικής εκστρατείας που αναμένεται, εκτιμάται ότι θα αρχίσει γύρω στο Μάρτη. Αντιλαμβάνεστε, μετά το πρώτο τρίμηνο του 2023 τα πράγματα θα είναι πάρα πολύ δύσκολα.

Εκείνο που λέω πάντοτε είναι ότι πρέπει στα θέματα της οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αλλά και γενικότερα θέματα που αφορούν τους πολίτες, τον λαό, θα πρέπει να επιδεικνύεται συναίνεση και συνεργασία για το κοινό καλό, ώστε να μην τα βλέπουμε μονοκομματικά και όλοι μαζί να βρίσκουμε λύσεις για την υλοποίηση προγραμμάτων, έγκριση νομοσχεδίων και οτιδήποτε άλλο μπορεί να γίνει για να δούμε λίγο φως στην άκρη του τούνελ.’’

Δείτε πιο κάτω όλα όσα δήλωσε η κ. Αντωνιάδου:

*Χορηγός Business Hour By Brief η RCB Bank